Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/283 E. 2023/478 K. 12.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/283 Esas
KARAR NO:2023/478

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:24/03/2020
KARAR TARİHİ:12/06/2023

… 3 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/180 esas, 2021/159 karar 22/02/2021 tarihli yetkisizlik kararı ile mahkememize tevzi edilen dosya mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydı yapılan, mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında 26/01/2017 tarihinde “… ve Ahşap İşleri Sözleşmesi ) imzalandığını, müvekkili tarafından sözleşmede belirlenen işler sözleşmeye uygun olarak tamamlamış ve yapılan işler kullanıma hazır halde 15/03/2017 tarihinde teslim edilmiş ve projedeki AVM hizmete açılmış olduğunu, sözleşme gereği davalı tarafa verilen ve iş bitiminde iade alınmak suretiyle verilen, … Bankası A.Ş ye ait 14/02/2017 tarihli 142.800,00-TL tutarlı,25/07/2017 tarihli 25.000,00-TL tutarlı teminat mektupları iş bitiminde iade edilmediğini, bununla ilgili davalıya 16/03/2020 tarihinde … 10.Not. in … yevmiye no.lu ihtarı ile teminat mektuplarının iadesi ayrıca 13/03/2020 mutabakat mektubu ile davalının tarafımıza sözleşme gereğince 73.330,60-TL borcu bulunduğuna dair ihtar çekilmiş ve davalıya tebliğ edildiğin,i davaya konu teminat mektuplarının ödenmelerinin durdurulmasına, davacı müvekkilin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Usul yönünden müvekkilinin adi ortaklığın tüzel kişiliği olmadığı ve davacının dava şartı gereği arabuluculuk kurumuna başvuru yapmaması nedeniyle reddinin gerektiğini, davanın yetkisiz mahkemede açıldığı için yetkisizlik kararı verilerek davanın reddinin gerektiğini, arada yapılan sözleşmede İstanbul Mahkemeleri ve İcra dairelerinin yetkili kılındığı bu nedenle yetkisizlik kararı verilmesinin belirtildiğini, esasa ilişkin itirazlarının ise; davacı tarafından ileri sürülen iddialar haksız ve mesnetsiz olduğundan huzurdaki davanın reddinin gerektiğini, davacı tarafından sözleşmede belirtilen yükümlülükler yerine getirilmemiş, davacı şirketin sözleşme ile üstlenmiş olduğu yükümlülükleri sözleşmeye uygun olarak ayıpsız, kusursuz ve süresi içerisinde teslim edememiş ve sözleşmedeki yükümlülüklerine aykırı davranmış, davacıya defalarca ihtarda bulunulmuş, eksiklikler giderilmeye çalışılmış ve süresi içinde işlerin kesin kabule uygun olarak teslim edilmemesi sebebiyle de davacı tarafından teminat mektuplarının süreleri uzatılmasının talep edildiğini, davacı tarafından sözleşme ile üstlenilen yükümlülükler yerine getirilmediğinden, cevap dilekçesinde belirtilen nedenlerle davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
Davacı taraf delil olarak; 26.01.2017 tarihli dava ile davalı arasında imzalanan …Mobilya ve Ahşap İşleri Sözleşmesi, … Bankası A.Ş’ye ait 25.000-TL bedelli teminat mektubu ve bu mektuplara ait vade uzatım yazısı, taraflar arasında imzalanan mutabakat, noter ihtarnamesi, bilirkişi incelemesi, tanık, yemin ve her türlü yasal delillere dayanmıştır.
Davalı taraf delil olarak; … Projesi …Mobilya ve Ahşap İşleri Sözleşmesi ve ek protokol, noter ihtarnamesi, cari hesap ekstresi, taraflar arasındaki yazışmalar ve tespit dokümanları, ticari defter ve kayıtlar, tanık, keşif, yemin ve sair delillere dayanmıştır.
Bilirkişi raporları:
Dosyanın teknik bilgi ve bilirkişi incelemesi gerektirmesi nedeniyle, davacının ticari defter ve belgeleri incelenmek üzere talimat yoluyla … Asliye Ticaret Mahkemesinden alınan SMMM bilirkişisi … tarafından sunulan raporda; Davacının ticari defterleri göre, davacının davalı … Adi Ortaklığına mal ve hizmet satılması şeklinde taraflar arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğu ve bu ticari ilişkiye istinaden dava tarihi olan 24.03.2020 tarihi itbariyle davacının bakiye 73.710,17-TL tutarında davalı … – … Adi Ortaklığından alacağının kayıtlı olduğu, ancak 13.03.2020 tarihi itibariyle davacının bakiye 73.330,60-TL Tutarında davalı ortaklıktan alacağının olduğu hususunda davacı ile davalı … – … Adi Ortaklığı arasında mutabakata varıldığını, davacının ticari defterlerine göre, dava tarihi olan 24.03.2020 tarihinden sonra davacının ticari defterlerinde “teminat mektubu” açıklaması ile 167.800,00-TL (142.800,00+25.000,00) tutarında 20.06.2020 tarihinde davalı … – … Adi Ortaktığı adına borç kaydının yapıldığı, bu ödeme kaydı ile dava tarihinden sonra 20.06.2020 tarihi itibariyle davacının bakiye 73.710,17+167.800,00 = 241.510,17 TL tutarında davalı … Adi Ortaklığından alacağının olduğunu, davalı … Adi Ortaklığının 18.7.2011 tarihinden itibaren vergi mükellefiyet kaydının olduğuna dair rapor sunmuştur.
Mahkememiz 28.03.2022 tarihli celsede alınan ara karar uyarınca; mahkememizin 16/11/2021 tarihli ara kararı doğrultusunda dosyanın SMMM bilirkişisi …, borçlar hukuku nitelikle hesaplamalar uzmanı … ve mobilya ahşap uzmanı…’ya tevdi ile davalıların ticari defter ve kayıtları incelenmek, davacının ticari defter ve kayıtların incelenmesine dair rapor ile birleştirmek ve ayrıca davalılar vekilinin bahsedilen dilekçesi ekinde sunduğu ödeme dekontu da dikkate alınarak, davacı taraf iddiası, davalı taraf savunması ve tüm dosya kapsamınca, detaylı, gerekçeli, denetime elverişli, gerekçeli rapor sunmasının istenmesine dair ara karar oluşturulduğu ve bilirkişiler sunmuş oldukları raporlarında; Teminat mektubunun nakde çevrilmesi koşullarının gerçekleşmediği yönündeki heyet görüşünün mahkemece de uygun görülmesi durumunda nakde çevrilen teminat mektupları bedelleri toplamı 167.800,00 TL’nin paraya çevirme tarihinden itibaren faiziyle iadesine karar verilebileceğine dair rapor sunmuşlardır.
Mahkememiz 14.11.2022 tarihli celsesinde alınan ara karar uyarınca; davalıların itirazları değerlendirilmek üzere bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş olmakla, bilirkişi heyeti sunmuş olduğu ek raporunda; Öncelikle 28.03.2022 tarihli duruşma tutanağında teknik açıdan yerinde inceleme yetkisi verilmediği görülmektedir. Teknik açıdan yerinde keşif yapılması; geçen 5 yıllık süreç ve davalı tarafın eksik işlemleri 3.şahıslara yaptırdığı da dikkate alındığında, yerinde inceleme istenilen neticeyi vermeyeceği kanaatinde oldukları, AVM’nin Eylül 2017 tarihinde açılmış ve her gün yüzlerce kişinin ziyaret ettiği bir mekan olduğunu, açılışından yaklaşık 2 yıl sonra tadilat işleri yapıldığını, yapılan tadilat işleri incelendiğinde kullanıma bağlı deformasyonların tamir edildiğinin görüldüğünü, ziyaretçi sirkülasyonu dikkate alındığında koltukların potlanması, masaların vidalı ayaklarının (bingo ayak) gevşemesi ve çıkması, sandalyelerin deformasyonu makul olarak değerlendirildiğini, ayrıca açık alanda kullanılan mobilya bakımlarının da davacı tarafça yapıldığını, bu sebeple kök raporda geçen; dosyaya sunulan görsellerin verdiği kanaat doğrultusunda, oluşan yıpranmanın kullanıma bağlı olduğunu, bu süreçte tamirat açısından davacının (Satıcının) sorumluluklarını yerine getirdiği, kanaatlerinin devam ettiğini, dosyanın incelenmesi sonrası oluşan kanaatlerden ibaret olduğunu, tekrar yapılan inceleme sonucu dosyada sunulan belgeler ışığında muhalif bir kanaat değişimi oluşmamış olduğunu,
Sözleşmeye İlişkin Değerlendirmede: Davacı yan sözleşmenin eksik incelendiği görüşünde olduğunu, sözleşmenin 24. Maddesinin incelenmediği ifade edilmiş, sözleşmenin 24. maddesi ayıba karşı garantiye ilişkin olduğunu, ürünlerin ayıplı olması durumunda elbette üretici ayıbı gidermekle yükümlü olacağını, ancak zamanla kullanımla meydana gelecek potlanma, vidalı ayakların gevşemesi ve çıkması, sandalyelerin deformasyona maruz kalmasının makul olduğu heyetimizin üyesi teknik bilirkişi tarafından mütalaa olunmakla, montaj ve işçilik hatalarına ilişkin garantiyi düzenleyen 24. Maddenin somut olayda uygulanma koşullarının oluşmadığının düşünülmekte olduğunu belirterek, kök rapordaki görüşlerinde değişiklik yapılmasını gerektirir bir durum olmadığına dair ek rapor sunmuşlardır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Dava; eser sözleşmesinden kaynaklı olarak iş sahibi davalılara verilen teminat mektuplarının haksız bir şekilde paraya çevrildiği iddiasına dayalı menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 26/01/2017 tarihli ”… Projesi …Mobilya ve Ahşap İşleri Sözleşmesi” akdedildiği, davacının yüklenici, davalıların iş sahibi olduğu, işbu sözleşme kapsamında davalılara verilen 25.000,00 TL ve 142.800,00 TL olmak üzere toplam 167.800,00 TL teminat mektupları nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemi ile eldeki davanın açıldığı, dava açıldıktan sonra, 12/06/2020 tarihinde, teminat mektuplarının paraya çevrildiği, bu nedenle davacının mektup bedelinin istirdadını da talep ettiği görülmektedir.
Çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; toplam 167.800,00 TL bedelli iki adet teminat mektubu nedeniyle davacının davalılara borçlu olup olmadığı, paraya çevrilen teminat mektubu bedellerinin davacıya istirdadı isteminin yerinde olup olmadığının tespiti noktalarında toplanmaktadır.
Sözleşme konusu işin yapılıp yapılmadığı, davacının davalılara borcunun mevcut olup olmadığının tespitinin hukuk dışı teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle SMMM …, mobilya uzmanı… ve borçlar hukuku nitelikli hesaplamalar uzmanı …’ten 25/06/2022 tarihli kök ve 09/02/2023 tarihli ek rapor alınmıştır. Alınan raporlarda özetle; davacının edimlerini usulüne uygun olarak yerine getirdiği, bu nedenle teminat mektuplarının nakde çevrilmesi koşullarının gerçekleşmediği, 25.000,00 TL ve 142.800,00 TL bedelli teminat mektuplarının davalılar tarafından 12/06/2020 tarihinde paraya çevrildiği tespitlerine yer verilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, bilirkişi raporları ile dosyamızda bulunan tüm bilgi ve belgeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde; taraflar arasında akdedilen 26/01/2017 tarihli ”… Projesi …Mobilya ve Ahşap İşleri Sözleşmesi” kapsamında yüklenici olan davacının, iş sahibi davalılara verdiği teminat mektuplarının haksız bir şekilde paraya çevrildiği, bu nedenle teminat mektupları nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespiti ve nakde çevrilen teminat mektubu bedellerinin davalılardan tahsili istemi ile eldeki davanın açıldığı,
Teminat mektuplarının 12/06/2020 tarihinde paraya çevrildiği,
25/06/2022 tarihli bilirkişi kurulu raporuna göre, sözleşme konusu işlerin davacı tarafından eksiksiz bir şekilde yapılarak teslim edildiği, bu nedenle teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin haksız olduğu ve davacının davalılara borcunun bulunmadığının tespit edildiği,
25/06/2022 tarihli kök ve 09/02/2023 tarihli ek raporun dosyamız kapsamı ile uyumlu, denetime elverişli ve itirazları karşılar nitelikte olmaları nedeniyle raporlara itibar edilerek;
Davanın kabulü ile … Bankası A.Ş’ye ait, 26/07/2017 tarih, … numaralı, 25.000,00 TL bedelli ve … Bankası A.Ş’ye ait, 14/02/2017 tarih, … numaralı, 142.800,00 TL bedelli teminat mektupları nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine,
Yukarıda ayrıntılarına yer verilen ve nakde çevrilen teminat mektuplarının bedeli olan toplam 167.800,00 TL’nin nakde çevirme tarihi olan 12/06/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelere binaen;
DAVANIN KABULÜ İLE;
1-… Bankası A.Ş’ye ait, 26/07/2017 tarih, … numaralı, 25.000,00 TL bedelli ve … Bankası A.Ş’ye ait, 14/02/2017 tarih, … numaralı, 142.800,00 TL bedelli teminat mektupları nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine,
2-Yukarıda ayrıntılarına yer verilen ve nakde çevrilen teminat mektuplarının bedeli olan toplam 167.800,00 TL’nin nakde çevirme tarihi olan 12/06/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gerekli olan 11.462,42-TL karar ve ilam harcının, başlangıçta yatırılan 2.865,61-TL peşin harçdan mahsubu ile eksik kalan 8.596,81-TL ‘nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 2.865,61-TL peşin harç, 54,40-TL başvuru harcı, 7,80-TL vekalet harcı ve 4.819,00-TL tebligat/posta/bilirkişi gideri olmak üzere toplam 7.746,81-TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 26.170,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup ana hatları ile anlatıldı.12.06.2023

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı