Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/170 E. 2022/690 K. 13.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/170 Esas
KARAR NO : 2022/690
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/03/2021
KARAR TARİHİ : 13/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA DİLEKÇESİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirket, 3996 Sayılı Bazı Yatırım Ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … ’nun işletme hakkı sahibi, davalı ise, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyolları kullanmış bulunan tüzel kişi olduğunu, davalının maliki bulunduğu … plakalı araçların ücret ödemeksizin yaptığı köprü ve otoyol geçişini gösteren ihlalli geçiş liste ekte sunulduğunu, söz konusu ihlalli geçişler nedeni ile doğan müvekkili şirket alacağı …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyasından icra takibine konu edildiğini ve yasal süresi içinde borçlu tarafından takibe itiraz edildiğini, mezkur dava ikame edilmeden önce davalı tarafça …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ve borcun ödenmesine ilişkin arabuluculuk başvurusunda bulunulduğunu ancak, davalı taraf ile yapılan görüşmeler neticesinde anlaşmaya varılamadığını, anlaşamamaya ilişkin tutulan arabuluculuk tutanağı ekte sunulduğunu, açıklanan tüm bu nedenlerle müvekkili şirketin fazlaya ilişkin ve başkaca tüm yasal talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davalarının kabulü ile, davalı tarafın …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, icra takibinin 532,25TL (Geçiş ücreti- para Cezası),20,47 TL Faiz – (Ticari-Yıllık) ve 3,68 TL KDV olmak üzere toplam 556,40 TL yönünden takip talebinde gösterilen şartlarla devamına, davalı tarafça …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyasına konu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkâr tazminatının davalıdan tahsili ile müvekkil şirkete ödenmesine, ihtiyati haciz taleplerinin kabulü ile, davalının menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarının, müvekkil şirket alacağını ve ferilerini karşılayacak miktarının ihtiyaten haczine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile müvekkil şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP DİLEKÇESİ:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkiline ait aracın davacının işlettiği otoyoldan ihlalli geçiş yaptığına ilişkin iddiası gerçek dışı olduğunu, müvekkiline ait araç davacının işlettiği otoyoldan geçiş ya da ihlalli geçiş yapmadığını, davacının iddia ettiği tarihte müvekkiline ait aracın … bakiyesinin dolu olduğunu ve bu husus Karayolları Genel Müdürlüğü ve … kayıtları ile sabit olduğunu, müvekkiline ait araç geçiş yapmış olsa idi … bakiyesinden geçiş ücretinin düşeceğinin açık olduğunu, davacı müvekkiline ne ceza ihbarnamesi tebliğ ettiğini, ne de ihlali geçiş iddiasına ilişkin herhangi bir bilgi verdiğini, davacının onbinlerce kişiye bu haksız ve usulsüz uygulamayı yaptığı düşünüldüğünde yüz milyonlarca TL haksız kazanç elde ettiğini, bu haksız kazancın hiçbir üretim ve hizmete dayanmadığını, araç sahiplerine adeta tuzak kurulduğunu ve milli servetin özel bir şirketin malvarlığına aktarıldığı düşünüldüğünde davacının cesaretinin sert bir şekilde kırılması için mahkemelerce davacının taleplerine yönelik red kararı verilmesinin gerektiğini, kaldı ki davacının işlettiği otoyolun ücretli olduğuna ve özel otoyolu şirketi tarafından işletildiğine ilişkin yeterli bir uyarı ve levha sisteminin olmadığının da açık olduğunu ve bu uyarıları koyduğuna ilişkin ispat yükümlülüğü de davacıya ait olduğunu, netice olarak davanın hiçbir haklı temeli bulunmamakta olduğunu ve reddedilmesi gerektiğini, açıklanan tüm bu nedenlerle davanın reddine,%20 oranında kötüniyet tazminatının davacıdan alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Mahkememizce davaya konu edilen …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Es. Sayılı dosyası, Karayolları Genel Müdürlüğü …Bölge Müdürlüğü yazı cevabı ve ekleri ile … İl Emniyet Müdürlüğünden celp olunan bilgi ve belgeler celp edilip incelenmiştir.
Mahkememizin 29/03/2022 tarihli celse üç nolu ara karar gereğince, dosyanın günsüz olarak Taşımacılık Konusunda Uzman Bilirkişi … ‘ e tevdiiği ile rapor düzenlenmesinin istenmesine karar verilmiş, adı geçen bilirkişice sunulan 28/04/2022 tarihli bilirkişi raporunun dosya içerisinde olduğu görülmüştür.
Bilirkişi raporunun tetkikinde, dosyada mevcut beyan, bilgi ve belgelerin incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda, Karayollarına ait tüm otoyollarda ve 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollarda 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ve yönetmeliklerde belirtilen şekilde geçiş ücreti ve cezasının tahsil edildiği, 6001 sayılı kanunda geçiş yapan araçlara geçiş sırasında mesaj veya uyarı verme gibi bir mecburiyetin bulunmadığı, ücretli otoyolları kullanan sürücü veya firmaların geçiş sırasında geçiş ücretini ödeyecek mevcut yöntemlerden birini kullanmaları ” gerekmekte olduğu, davaya konu otoyol işletmecisinin sorumlu olduğu yol güzergahında … sistemleri, geçiş sırasında nakit ödeme veya geçişlerini takip eden 15 gün içinde ödeme gibi alternatiflerin mevcut olduğu, geçiş sırasında … etiketiniz yok veya yeterli bakiyesi mevcut değil ise bariyerlerin açılmadığı, bariyerleri geçebilmeniz için ya nakit ödeme yöntemi ya da görevli personelin size vereceği ve 15 gün içinde belirtilen bankalara ödeme yapmanız ya da … bakiyenizi yeterli hale getirmeniz gerektiği bilgisinden sonra bariyerlerin görevli tarafından açıldığı bir sistem kullanıldığı, bu sebeple bu aşamaları geçmeden gişelerden geçilemeyeceği, … plaka sayılı aracın ihlâlli geçişin yapıldığı 17.07.2018 tarihinde davalı …Ltd. Şti. adına kayıtlı olduğu, davacı tarafından, dava dosyasına sunulmuş olan ihlâlli geçiş listesi ile dava dosyasına sunulmuş olan ihlâlli geçiş resimlerinin bire bir kıyaslanarak 2 adet geçişe ait tüm resimlerin CD içerisinde dava dosyasına sunulduğu,… plaka sayılı araç için bildirilen 2 adet ihlâlli geçişlerden her ikisinin de ihlâlli geçiş olduğu, … plaka sayılı araç için bildirilen 2 adet ihlâlli için: 106,45 TL geçiş ücret, 425,80 TL 4 katı ceza olmak üzere toplam 532,25 TL olarak hesaplandığı, Geçiş ücreti (4 katı ihlâlli geçiş cezası dahil) 532,25 TL + Faiz 21,12 TL + % 18 faiz KDV si 3,80 TL olmak üzere genel toplam: 557,17 TL olarak hesaplandığı kanaatiyle rapor alınmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davalı tarafından geçiş ücretleri ödenmeksizin yapılan ihlalli geçişler nedeniyle, geçiş ücreti ve ceza tutarının tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
2004 sayılı İİK ‘nun 67. maddesinde takip talebine itiraz edilen alacaklının, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebileceği düzenlenmiştir.
Tüm dosya kapsamından davacı tarafından davalı aleyhine ….İcra Dairesi’nin 2018/… takip sayılı dosyası ile geçiş ücreti, cezası ile faiz ve KDV’si toplamı 557,42 TL alacak için ilamsız icra takibine başlandığı, ödeme emrinin davalıya tebliğ üzerine yasal süresi içerisinde takibe itiraz edilmekle takibin durduğu, borçlu itirazının davacıya tebliğ edilmeksizin 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde elde ki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin on katı tutarında idarî para cezası verilir.” (25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile “on” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiştir.)
3. fıkrasında “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idarî para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilatın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.”,
5. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Ücretin on katı fazlası olarak tahsil edilen ceza tutarının yüzde altmışı, tahsilini izleyen ayın yedinci günü mesai bitimine kadar, işletici şirket tarafından Hazine payı olarak, yıllık kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine şekli ve içeriği Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirimle ödenir. İşletici şirket tarafından Hazine payının eksik bildirilmesi veya hiç bildirilmemesi ya da bildirildiği halde süresinde ödenmemesi halinde, Hazine payının ödenmesi gerektiği tarih ile tahsil edildiği tarih arasında geçen süreye 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre uygulanacak gecikme zammı ile birlikte ilgili vergi dairesince 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.” (25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile “on” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiş, ikinci ve üçüncü cümleler yürürlükten kaldırılmıştır.)
6. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.”
7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.”
25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile 25/06/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesine eklenen 9. fıkrada “Bu maddenin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, yedinci ve sekizinci fıkraları Bakanlık tarafından işletilen otoyolları ve erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için; beşinci, altıncı ve yedinci fıkraları ise Bakanlık tarafından 3996 sayılı Kanun ve diğer ilgili kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için de uygulanır.
25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 19. maddesi ile 25/06/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesine eklenen Geçici 3. maddesinde “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30 uncu maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Mahkememizce davacının ihlalli geçiş iddiasının tespiti ve varsa alacak miktarının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yaptırılmış bilirkişi … tarafından 28/04/2022 tarihli rapor ile davalı tarafından davacının işletiminde olan otoyoldan ücreti ödenmeksizin … plakalı araçla geçiş yapıldığı ve davacının geçiş ücreti ile cezası ve ferileri dahil 557,17 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
Bilirkişi raporu ile davacı tarafından sunulan deliller ile davacı yanın alacağı sabit olup, davalı tarafından ödeme savunmasında bulunulmamakla birlikte davacının ihlalli geçiş nedeni ile tarafına ceza ihbarnamesi göndermediği ve ödeme yollarını kapattığı savunulmuştur.
… Asliye Ticaret Mahkemesince 6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesinin Anayasa aykırılığı iddiası ile açılan davada, Anayasa Mahkemesi 18.01.2018 tarih, 2017/166 E. 2018/8 Karar sayılı kararında “…. İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir…. kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır…” yönünde karar vermiştir. Bu durumda davalının ihlali sebebiyle davacının, davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır.( İstanbul BAM 17.H’nin 12.05.2022 tarihli 2019/463 esas ve 2022/578 karar sayılı ilamı)
Yukarıda açıklanan sebepler tüm dosya kapsamı ile birlikte değerlendirildiğinde, davalı tarafından davacının işletiminde olan otoyoldan ücreti ödenmeksizin geçiş yapıldığı, davacının bu geçişler nedeni ile geçiş ücreti ve para cezası ile birlikte toplam 557,17 TL alacaklı olduğu tespit edilmiş olup davanın kabulüne karar verilmiştir.
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 09/10/2019 tarihli 2019/4054 esas ve 2019/7699 karar sayılı kararında belirtildiği üzere; 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 67. maddesinin 2. fıkrası hükmünce, icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için, borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması, borçlunun itirazında haksız olması yasal koşullardandır. Bunlardan başka, alacağın likit ve belli olması da gerekir. Alacağın gerçek miktarı belli, sabit veya borçlu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurlar bilinmekte ya da bilinmesi gerekmekte, böylece borçlu tarafından borcun tutarının tahkik ve tayini mümkün ise; başka bir ifadeyle borçlu yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda ise alacağın likit ve muayyen olduğunun kabulü zorunludur. Davacının talebinin geçiş ücretine dayandığı su sebeple likit olduğu ve davalının takibe itirazda haksız olduğu anlaşıldığından davacının icra inkar tazminatı isteminin kabulüne karar verilerek uyuşmazlığın bütünü hakkında aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE, davalı tarafından …. İcra Dairesinin 2018/… takip sayılı dosyasına yapılan itirazın 532,25 TL asıl alacak, 20,47 TL işlemiş faiz ve 3,68 TL KDV olmak üzere toplam 556,40 TL YÖNÜNDEN İPTALİ İLE TAKİBİN BU MİKTARLAR ÜZERİNDEN TAKİP TALEBİNDEKİ ŞARTLAR İLE DEVAMINA,
2-İtirazın iptaline karar verilen alacağın %20 ‘ si oranında hesaplanan 111,28 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Alınması gereken 80,70-TL karar ve ilam harcından 59,30-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 21,40-TL eksik harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 127,10-TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 1.078,60-TL olmak üzere toplam 1.205,70-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap olunan 556,40-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
7-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
Dair, HMK’nun 6723 sayılı Kanunla değişik Geçici 3. ve 341/2 vd. maddeleri uyarınca ve miktar itibarıyla kesin olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 13/09/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır