Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/133 Esas
KARAR NO:2022/978

DAVA:Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:24/02/2021
KARAR TARİHİ:14/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacı … San. Ve Tic. A.Ş ile davalı arasında konut proje çizimi için şifahi görüşme yapıldığını, davalı yan tarafından çizimi yapılan konut projesinin beğenilmediğini ve çizim aptırılan projenin başka bir mimari çizim kullanılarak inşa edildiğini, davalı tarafından yapılan çizim nedeni ile …. İcra Müdürlüğünün … Esası ile icra takibi açıldığını, davacı … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin ise takibe söz konusu ticari faaliyetle alakası bulunmamasına rağmen icra takibine taraf olarak eklendiğini, ve haciz işlemi uygulandığını, davalı tarafın inşa edilen projede kendi çizimlerinin kullanıldığından bahisle iş bu icra takibini başlattığını, davalıya ait etüt projesinde dairesi sayısının 180 adet olduğunu, davacılara ait ruhsat projesinde daire sayısının 143 adet olduğunu, toplam inşaat metrekaresinin farklılık gösterdiğini, davalı tarafından sunulan projenin kullanılmasının yönetmelik açısından da ruhsat alabilme açısından da mümkün olmadığını, davalı ile davacı …… Arasında çizilen ve kullanılmayan proje bedeli hususunda uyuşmazlık yaşandığını, kullanılmayan proje için rayiş bedellerin çok üstünde bir bedel talep edilmesi nedieni ile davacı …. Şirketinin bu bedeli ödemeyi kabul etmediğini, takibe söz konusu miktarın yapılan işin çok üstünde olduğunun tespiti ile davacılardan … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin davalı ile davacılardan … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi arasındaki ticari ilişki ile alakasının bulunmadığının ve aynı projeyi kullanmadığının tespitini istemek zorunluluğu hasıl olduğunu beyanla, öncelikle kötüniyetle açılan takibin durdurulmasını, takibe konu alacağı doğuran ticari ilişkinin tarafları arasında bulunmayan … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi yönünden iptalini, davacı … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi yönünden fazlaya ilişkin kısım yönünden iptalini, kötüniyetle hareket ederek müvekkillerinin ticari hayatlarına onarılmaz zararlar veren davalının davacılar için ayrı ayrı %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile … Sanayi Ve Ticaret A.Ş. arasında … ili … İlçesi … Mahallesi adresinde bulunan … Pafta 15722 Ada 20 Parsel’in toplu konut projesinin tasarımının yapılması, etüdünün hazırlanması, ön proje çalışmasının yapılması, 3D modelinin yapılması, 3d görselinin hazırlanmas işleri için sözleşme görüşmeleri yapıldığını, mail ortamında gerçekleştirilen görüşmelerde varılan mutabakat neticesinde 20.05.2016 tarihli “… 1-13 parsel” konut projesi için şifahen “mimari ön proje çalışması” sözleşmesi kurulduğunu, tüm sürecin davacı … şirket yetkilisi … ile yürütüldüğünü, 26/11/2015 tarihinde … tarafından, müvekkili şirket yetkililerinden …’e mail yoluyla gönderilen imar durumu ve autocad dosyası ile birlikte müvekkili tarafından ön proje çalışmalarına başlandığını, davacı …’ şirketinin talebi üzerine daire sayısı en yüksek olabilecek şekilde bir çalışma yapıldığını, taraflar arasında varılan mutabakat gereği 26/11/2015 – 20/05/2016 tarihleri arasında müvekkili şirket tarafından gerekli tüm çalışmaların yapıldığını, hizmet sözleşmesi kapsamında üstlendiği bütün edimlerin layıkıyla yerine getirdiğini ve alacağının muaccel olduğunda müvekkilinin ödeme yapılmasını talep etmesi üzerine ödeme gerçekleştirilmediğini ve davacı … şirket yetkilisinin telefonlara dahi çıkmadığını, müvekkilinin ön proje ve mimari danışmanlık hizmet bedelini tahsil edemediğini, müvekkili şirket yetkililerinin ön proje çalışmaları yaptıkları yere gittiklerinde şantiye işlerinin başladığını ve kendi hazırladıkları projenin taşınmaz satışlarında kullanıldığını gördüklerini, … şirket yetkilisi …’in fakülteden mezun olmasının akabinde diğer davacı … şirketini kurduğunu ve müvekkili şirketin hazırlamış olduğu ön proje ve etüt projeleri referans alınarak, projenin davacı … adına Mimar … tarafından tescil edildiğini, haksız rekabet eylemini oluşturduklarını, tescilli projenin açık bir şekilde müvekkili projesinin makul müdahalelerle değiştirilmiş bir kopyası olduğunu, müvekkili projesinin etüt projesi olup uygulama projesi olması sebebiyle farklılıkların işin doğası gereği olmasının zorunlu olduğunu beyanla, ön proje çalışması ve mimari danışmanlık hizmet bedelini tahsil edemeyen müvekkilinin hizmet bedelinin “sözleşmeye güven ilkesi kapsamında mahrum kalınan karımız” ile birlikte tespitini ve davacı şirketler tarafından müvekkilinin iş ürünlerinden yetkisiz yararlanmak suretiyle gerçekleştirilen haksız rekabetin ve bu kapsamda uğradığı zararın tespitine, alacağın müvekkilinin zarara uğratmak kastı ile birlikte hareket eden davacılardan mevduata uygulanan en yüksek ticari faiz ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini, haksız ve mesnetsiz olarak dava açan davacılar aleyhine %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini, davacıların açmış oldukları dava ile müvekkili bakımından sürecin uzamasına ve alacağın tahsilinin gecikmesine yol açtığı gözetilerek hmk 329. maddesi kapsamında yargılama giderlerinden başka olarak müvekkili ile arasında vekalet ücreti sözleşmesi kapsamında kararlaştırılan ücretten sorumlu tutulmasına ve ayrıca hmk 329/2. maddesi kapsamında 5.000 tl disiplin para cezasına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Davacı taraf delil olarak; kullanılan proje çizimleri, iskan başvuruları, …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, bilirkişi incelemesi, tankı, yemin ve kanuni her türlü delile dayanmıştır.
Davalı taraf delil olarak; taraflar arasındaki E-mail yazışmaları, Whatsapp Yazışmaları, 07.12.2015 tarihli E-posta yazışmaları, 3D proje görseline ait 11.12.2015 tarihinde saat 05.21’de gönderilen E-mail yazışmaları, Tarafların Ticaret Sicil Kayıtları, …..Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Değişik İş sayılı Delil Tespiti dosyasından düzenlenen Bilirkişi Raporu, arabuluculuk tutanakları, …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, tanık beyanları, bilirkişi, keşif, kat karşılığı inşaat sözleşmesi, telefon kayıtları, yemin ve her nevi yasal delile dayanmıştır.
BİLİRKİŞİ:
Dosyanın teknik bilgi ve bilirkişi incelemesi gerektirmesi nedeniyle, dosya Mimar bilirkişisi …, SMMM bilirkişisi … ve Hukuk bilirkişisi …’e tevdi edilmiş ve bilirkişiler sunmuş oldukları heyet raporunda: Tarafların tacir olduğunu, söz konusu ön/etüt projesinin hazırlanması hususunda aralarında anlaşmış olduklarının dosya kapsamında sabit olduğunu, dosyaya sunulan projeler, 3d görseller, çalıĢma dosyaları, epostalar, whatsapp yazışmaları incelendiğinde; davalı tarafından Ġstanbul ili Maltepe Ġlçesi … Mahallesi 15722 ada 20 parseldeki toplu konut projesinin ön/etüt projesinin eksiksiz tamamlanmış olduğunu, davalı tarafın edimini, eksiksiz olarak yerine getirmiş olduğunu projenin ayıplı olmadığını, taraflar arasında ön etüt projesinin işveren tarafından beğenilmesi ya da uygulanması halinde ücret ödemesinin yapılacağına ilişkin bir anlaşma ya da muvafakatin dosyada bulunmadığını, davacılar tarafından etüt projesinin eksik olduğu, ayıplı olduğu, beğenilmediği veya değiştirilmesi gerektiğine dair davalı tarafa herhangi bir bildirimin yapılmadığını, ön projenin beğenilmesi, beğenilmemesi ya da hayata geçirilmesi konularının işveren takdir ve insiyatifinde olduğunu, davalı tarafından hazırlanan projenin ön etüt projesi olduğunu, mukayese edilen projenin onaylı ruhsat projesi olduğunu bu çerçevede, söz konusu projeler arasında uygulamaya yönelik farklılıkların bulunabileceğini, yapmış oldukları değerlendirmelere göre; projelerin vaziyet planı, cephe, blok adetleri, kat yerleşimleri, plan çözümlemeleri ve çekirdek çözümleri bakımından büyük oranda benzerlik taşıdığını, Proje sürecinin Kasım 2015-Mayıs 2016 dönemini kapsadığını Mimarlar Odası Mimarlık Hizmeti Asgari Ücret Tarifesine Göre 16.332 m2 inşaat alanına sahip 4C Grubu bir yapının toplam proje bedelinin 260.820,00 TL olduğunu, davalı tarafından gerçekleştirilen ön/etüt projesinin toplam bedelin %20 kısmını oluşturduğunu, bu çerçevede davalı tarafından gerçekleştirilen proje bedelinin 2015 yılı itibariyle asgari 52.164 TL + KDV = 61.553,52 TL (KDV
dahil) değere sahip olduğunu, davalı tarafça hazırlanan 3d görsellerin davacı tarafından şantiyede, satış ofisinde, internet sitesi ve … adreslerinde kullanılmış olduğunun tespiti yapıldığını, davalı tarafın haksız rekabet ve uğranılan zararın tespitine yönelik talepleri hususunda takdirin Yüce Mahkemeye ait olduğu yönünde rapor sundukları görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Dava; mimari ön proje çalışması karşılığı hak kazanılan ücretin tahsili amacıyla başlatılan takip nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Taraflar arasında konut proje çizimi için sözlü olarak anlaşma sağlandığı, projenin beğenilmemesi nedeniyle kullanılmadığından bahisle takip alacaklısı/davalının, davacılar aleyhine ilamsız icra takibi başlattığı, takip borçluları/davacıların projeyi kullanmamaları nedeniyle takip alacaklısı davalıya borçlu olmadıklarının tespiti istemi ile eldeki davanın açıldığı görülmektedir. Davacılar hizmet alan, davalı ise hizmet verendir.
Davacının hazırladığı projenin kullanılıp kullanılmadığı, davalının hizmet karşılığı ücrete hak kazanıp kazanmadığının tespitinin teknik bilgi ve bilirkişi incelemesi gerektirmesi nedeniyle dosya mimar bilirkişi …, SMMM bilirkişisi … ve nitelikli hesaplamalar uzmanı …’e tevdi edilmiştir. Sunulan heyet raporunda özetle; tarafların davaya konu ön/etüt projesinin hazırlanması hususunda aralarında anlaşmış olduklarının dosya kapsamında sabit olduğu, davalı tarafından İstanbul ili … İlçesi … Mahallesi 15722 ada 20 parseldeki toplu konut projesinin ön/etüt projesinin eksiksiz tamamlanmış olduğu, davalı tarafın edimini, eksiksiz olarak yerine getirmiş olduğu, projenin ayıplı olmadığı, taraflar arasında ön etüt projesinin işveren tarafından beğenilmesi ya da uygulanması halinde ücret ödemesinin yapılacağına ilişkin bir anlaşma ya da muvafakatin dosyada bulunmadığı, davacılar tarafından etüt projesinin eksik veya ayıplı olduğu, beğenilmediği ya da değiştirilmesi gerektiğine dair davalı tarafa herhangi bir bildirimin yapılmadığı, ön projenin beğenilmesi, beğenilmemesi ya da hayata geçirilmesi konularının işveren takdir ve insiyatifinde olduğu, davalı tarafından hazırlanan projenin ön etüt projesi olduğu, mukayese edilen projenin onaylı ruhsat projesi olduğu, bu çerçevede söz konusu projeler arasında uygulamaya yönelik farklılıkların bulunabileceği, projelerin vaziyet planı, cephe, blok adetleri, kat yerleşimleri, plan çözümlemeleri ve çekirdek çözümleri bakımından büyük oranda benzerlik taşıdığı, Proje sürecinin Kasım 2015-Mayıs 2016 dönemini kapsadığı, Mimarlar Odası Mimarlık Hizmeti Asgari Ücret Tarifesine Göre 16.332 m2 inşaat alanına sahip 4C Grubu bir yapının toplam proje bedelinin 260.820,00 TL olduğunu, davalı tarafından gerçekleştirilen ön/etüt projesinin toplam bedelin % 20 kısmını oluşturduğunu, bu çerçevede davalı tarafından gerçekleştirilen proje bedelinin 2015 yılı itibariyle asgari 52.164 TL + KDV = 61.553,52 TL (KDV dahil) değere sahip olduğunu, davalı tarafça hazırlanan 3d görsellerin davacı tarafından şantiyede, satış ofisinde, internet sitesi ve facebook adreslerinde kullanılmış olduğunun tespit edildiği şeklinde kanaat bildirilmiştir.
Alınan bilirkişi kurulu raporu gerekçeli, denetlenebilir, dosya içeriğine uygun, itirazları cevaplar nitelikte ve uyuşmazlığı çözmeye yeterli görüldüğünden, mahkememizce de benimsenmiş ve hükme esas alınmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları, takip dosyası, delil tespiti, alınan ve benimsenen bilirkişi heyet raporu ile dosyamızda bulunan tüm bilgi ve belgeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde; konut projesi çizimi için tarafların anlaştığı, davalının verdiği hizmet karşılığı bedelin tahsili amacıyla davacılar aleyhine ilamsız icra takibi başlattığı, davacıların projeyi kullanmamaları nedeniyle takip alacaklısı davalıya borçlu olmadıkları iddiası ile eldeki menfi tespit davasının açıldığı, her ne kadar davacılar, davalının hazırladığı projenin kullanılmadığını beyan etmiş iseler de, mimar bilirkişinin de içerisinde yer aldığı yukarıda ayrıntılarına yer verilen bilirkişi heyet raporunda belirtildiği üzere projelerin vaziyet planı, cephe, blok adetleri, kat yerleşimleri, plan çözümlemeleri ve çekirdek çözümleri bakımından
büyük oranda benzerlik taşıdığı, bu nedenle davalının hazırladığı projenin kullanıldığı ve davalının hizmetine karşılık proje bedelinin 2015 yılı itibariyle asgari 52.164 TL + KDV = 61.553,52 TL (KDV dahil) değere sahip olduğunun tespit edilmiş olması nazara alınarak işbu miktarın takip miktarından fazla olduğu görülmekle, bilirkişi raporu doğrultusunda davalının hizmet karşılığı bedele hak kazanmış olması nedeniyle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Mahkememizce 20/04/2021 tarihli ara karar ile ‘icra veznesine yatan paranın alacaklıya ödenmemesi’ şeklinde ihtiyati tedbir kararı verildiği, teminatın yatırıldığı ve tedbirin ifa edildiği, yukarıda açıklanan gerekçelerle mahkememizce davanın reddine karar verilmiş olması nazara alınarak 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 72.maddesinin 4.fıkrası uyarınca dava değeri üzerinden takdiren % 20 oranından hesaplanan 10.586,85 TL inkar tazminatının davacılardan alınarak davalıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelere binaen;
1-Davanın reddine,
2-2004 sayılı İİK’nin 72.maddesinin 4.fıkrası uyarınca dava değeri üzerinden takdiren % 20 oranından hesaplanan 10.586,85 TL inkar tazminatının davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 80,70 TL karar ve ilam harcının, peşin yatan 683,10 TL ‘den düşümü ile geriye kalan 602,40 TL harcın karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
4-Davacılar tarafınca yapılan yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınıp davalıya verilmesine,
6-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve istek halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup ana hatları ile anlatıldı.14/11/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır