Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/71 E. 2020/112 K. 03.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/71 Esas
KARAR NO : 2020/112

DAVA : İtirazın İptali (Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/11/2017
KARAR TARİHİ : 03/02/2020

İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 22/10/2019 tarihli; … Esas ve … Karar sayılı görevsizlik kararı üzerine dosya mahkememizin yukarıdaki esasına kaydedilmiş olup; mahkememizde görülen taşınmaz kira sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali davasında dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili şirket arasında 2009 yılında dükkan vasıflı taşınmazda ”…’ işletilmesi amacıyla kira sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmenin bitim tarihinin 01/05/2017 olduğunu, ancak davalının taşınmazı tahliye etmediğini, bu nedenle sözleşme süresinin bir yıl daha uzadığını, davalı ile yapılan sözleşmede kira döneminin başladığı tarihi takip eden ilk 5 işgünü içerisinde sponsorluk bedeli başlangıcı olarak 90,000,00-TL. + KDV ödeyeceğinin kararlaştırıldığını, bu tutarın her yıl … Ticaret Odası tarafından ilan olunan yıllık enflasyon TEFE + ÜFE toplam yüzdesel tutarının ortalaması kadar arttırılacağını, davalı tarafından 01/05/2017 tarihini izleyen 5 (beş) işgünü içerisinde kararlaştırılan sponsorluk bedelinin ödenmediğini, bu borcun tahsili için davalı aleyhine ilamsız icra takibi başlatıldığını, fakat davalının icra takibine haksız olarak itiraz ettiğini belirterek dilekçesinde açıklanan nedenlerle yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, takip konusu alacağın %20 sinden aşağı olmamak üzere borçlu davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmolunmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili ise cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davacıdan sponsorluk hizmeti almadığını, her ne kadar kira sözleşmesinde sponsorluk bedeli adı altında bir ödeme yapılması kararlaştırılmış ise da kira sözleşmesinde söz konusu hizmetin kapsamı ve sınırlarının belirlenmediğini, sadece sponsorluk bedeli adı altında ödeme yapılacağı yönünde sözleşmeye bir hüküm konulduğunu, davacının İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesinin…Esas sayılı dosyası ile tahliye davası açtığını, takibe konu yapılan alacak talebinin kötü niyetli olduğunu, davacının 01/05/2017 tarihinde kira sözleşmesinin yenilenmeyeceğini bildirdiğini, 6098 sayılı TBK.’nun 347. maddesi uyarınca sözleşmenin aynı koşullarla bir yıl daha uzadığını, ancak davacı ile asıl kiraya veren…arasındaki sözleşmenin daha erken bir tarihte sona ermesi halinde mecurun tahliye edileceğinin bildirdiğini, sonuç olarak davacı şirketten sponsorluk hizmeti alınmadığını, kira sözleşmesinde sponsorluk hizmetinin kapsam ve sınırlarının düzenlenmediğini, davacının müvekkiline sponsorluk hizmeti verdiğini gösterir herhangi bir delil ileri sürmediğini, davacının fesih iradesini kullandığı kira sözleşmesine dayalı olarak sonradan alacak talep etmesinin mümkün olmadığını belirterek öncelikle görevsizlik nedeniyle davanın görevli Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesine, sonrasında ise davanın reddine, haksız ve kötü niyetli başlatılan icra takibinden dolayı takip tutarının %20’sinden az olmamak üzere davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında akdedilen kira sözleşmesinde kararlaştırılan sponsorluk bedelinin tahsili amacımla davalı kiracı aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile girişilen ilamsız icra takibinde davalı borçlu (kiracı) tarafından yapılan itirazın İİK.’nun 67. maddesi gereğince iptali istemine ilişkin itirazın iptali davasıdır.
01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK.’nun “Sulh Hukuk Mahkemelerinin Görevi” başlıklı 4/1-a maddesine göre; “Kiralanan taşınmazların, 09/06/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir.” Anılan maddede kira ilişkisinden kaynaklanan tüm uyuşmazlıklar için Sulh Hukuk Mahkemeleri’nin görevli olduğu kabul edilmiştir. (Benzer şekilde 1086 sayılı HUMK.’nun 8/II-1 maddesinde de dava konusu şeyin değerine bakılmaksızın, kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tespit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davaların Sulh Hukuk Mahkemelerinde görüleceği” şeklinde düzenlemeye yer verilmiş idi)
Dosyanın tetkikinden; huzurdaki dava dosyasının İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 22/10/2019 tarihinde verdiği… Esas ve …sayılı görevsizlik kararı üzerine mahkememize gönderildiği; çözümlenmesi gereken uyuşmazlığın ise taraflar arasında akdedilen kira sözleşmesi içerisinde yer alan, davalı kiracının davacı kiralayana kira sözleşmesi hükümlerine göre sponsorluk bedeli ödeyip ödemeyeceğinin tespiti noktasında toplandığı anlaşılmaktadır.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmeseler dahi yargılamanın her aşamasında mahkemece re’sen gözetilirler. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Taraflarca görev itirazı yapılmamış olsa bile mahkeme ilk önce re’sen görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
Taraflar arasında akdedilmiş geçerli bir kira sözleşmesinin mevcut olduğu, taraflar arasında kiracı – kiralayan arasında mevcut bir kira ilişkisinin bulunduğu noktasında herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Somut dosya ve uyuşmazlık ele alındığında; taraflar arasında akdedilen kira sözleşmesinin 6.3 maddesine göre; “Kiracı, Kiraya Veren’e her yıl madde 6.1’de tarif edilen ciro payından bağımsız olarak -sponsorluk bedeli olarak- toplam 90.000-TL. (Doksan bin Türk Lirası) + KDV’yi fatura mukabili yıllık peşin olarak Kiraya Veren’in yukarıdaki banka hesabına nakden ve defaten ödeyecektir. Belirtilen yıllık sponsorluk bedeli her yıl …Ticaret Odası tarafından ilan olunan yıllık enflasyon TEFE + ÜFE toplam yüzdesel tutarının ortalaması kadar – oranı kadar arttırılacaktır.” Buna göre, kira sözleşmesinde bizzat sözleşmenin tarafları arasında tespit edilen ve kira sözleşmesi gereğince kiracının ve kiraya verene ödeyeceği bir tür yan edim olan “sponsorluk bedeli” kararlaştırılmıştır. Takip konusu yapılan alacağın doğmasına neden olarak gösterilen akdi ilişki, taraflar arasındaki kira sözleşmesi ilişkisidir. Takibe konu sponsorluk bedeli de taraflar arasında akdedilen kira sözleşmesi içerisinde yer alan ve taraflar arasındaki kira sözleşmesinden doğan bir yan edim niteliği taşımaktadır. Bir başka ifade ile taraflar arasındaki temel hukuki ilişki kira sözleşmesine dayanmaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kira ilişkisinden doğduğuna göre; HMK.’nun yukarıda zikredilen 4/1-a maddesi gereğince huzurdaki davanın da Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekmektedir.
Taraflar arasındaki temel hukuki ilişkinin kira sözleşmesi olması nedeniyle, uyuşmazlığın da çözüm yeri Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu, dolayısıyla mahkememizin görevsiz olduğu anlaşılmakla; HMK.’nun 114. maddesi gereğince görev dava şartı olduğundan ve aynı yasanın 115. maddesi gereğince dava şartlarının varlığı ileri sürülmese de yargılamanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden araştırılması gerektiğinden, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde HMK.’nun 114/1-c ve 115/2. maddeleri gereğince aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın mahkememizin görevsizliği sebebiyle HMK.’nun 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince görev dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine,
2-Görevli Mahkemenin İstanbul Sulh Hukuk Mahkemesi olduğuna,
Dair, gerekçeli kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK.’nun 342. maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile ve HMK.’nun 343. maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK.’nun 341/1 maddesine göre İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak; taraflarca kanun yoluna başvurulmaksızın kararın kesinleşmesi halinde ise HMK.’nun 22/2 maddesi gereğince daha önce İstanbul 10. Sulh Hukuk Mahkemesince görevsizlik kararı verildiğinden, görevli mahkemenin tayini için dosyanın re’sen İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin ilgili Hukuk Dairesine gönderilmesine ilişkin olarak dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu karar verildi. 03/02/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Bu belge 5070 sayılı Yasa uyarınca güvenli E-İMZA ile imzalanmıştır.