Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/149 E. 2023/731 K. 12.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/149 Esas
KARAR NO :2023/731

DAVA:Şirket Müdürünün Azli, Tazminat
DAVA TARİHİ:30/03/2016
KARAR TARİHİ:12/10/2023

Yukarıda tarafları ve konusu yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonrasında;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesine verdiği daha sonra yetkisizlik kararıyla mahkememize gönderilen dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı … arasında yapılmış olan 12/05/2015 tarihli sözleşme ile … İnş. Pet. San. Tic. Ltd. Şti.’nin kurulduğunu, yine ortaklar arasında 29/07/2015 tarihli sözleşme ile … adı altında bu şirketin şubesinin açılmasına karar verildiğini, şirketteki ortaklık paylarının %50 oranında olduğunu ancak, davalı ……’ın müvekkilinden almış olduğu paraları şirkete koymak yerine başka yerlere harcadığını, müvekkilinin yerine diğer davalı …’ın şirkete ortak yapıldığını ve şirketi temsil ve ilzam etmek üzere müdür tayin edildiğini, ayrıca davalıların yapmış oldukları muvazaalı işlemler ile şirketi zarara uğrattıklarını, şirketi batırma gayesi içinde olduklarını, şirketi yönetim ve temsil yetkisinin kaldırılması gerektiğini ileri sürerek, dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle davalı …’ın tedbirden şirketi yönetim ve temsil yetkisinin kaldırılmasına, yöneticilikten azledilmesine, şirkete kayyım atanmasına, şirkete verilen zarar kapsamında şimdilik 10.000 TL’nin davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesine verdiği daha sonra yetkisizlik kararıyla mahkememize gönderilen cevap dilekçesinde özetle; davalılardan …’un yetkilisi olduğu … Tem.Tur.İnş.Enerji Ür.San. Ve Tic.Ltd.Şti. tarafından restaurant-cafe olarak hazırlandığını, dekorasyon ve tefrişat için 3.457.990 TL ve 165.011,00 TL masraflar yapıldığını, sonrasında davacının söz konusu restauranta ortak olmak istediğini, 12/05/2015 tarihinde imzalanan sözleşme gereği yapılan harcamaların yarısını kabul ettiğini, davacının 1.500.000,00 TL ödeyeceğini, bunun 100.000 USD’sinin banka yolu ile en geç 20/05/2015 tarihine kadar ödeneceğinin kararlaştırıldığını, şirketi kurulacağının ve restaurantın açılışının 01/05/2016 tarihinde yapılacağının kararlaştırıldığını, davalıların şirket kurma yükümlülüklerini yerine getirdiklerini, 01/06/2015 tarihinde şirketi davacının da imzasıyla kurduklarını, davalılardan …’un şahsi nedenlerinden dolayı şirkete katılmadığını, şirketin davacı ile diğer davalı … arasında kurulduğunun, davacının bütün bu hususları bildiğini, Ticaret Siciline de imza attığını, davalıların edimlerini yerine getirdiklerini ileri sürerek, dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle davanın reddini savunmuştur.
Dava; davacı ile davalı …’ın ortağı olduğu dava dışı … İnş. Pet. San. Tic. Ltd. Şti. müdürlüğünden davalı …’ın azli, temsil ve yönetim yetkisinin kaldırılması, şirkete kayyım atanması ve şirkete verilen zararlardan şimdilik 10.000 TL’nin davalılardan müteselsilen tahsili istemine ilişkindir.
Eldeki dava dosyası … 1. Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi’nin 24/12/2019 tarih ve … sayılı yetkisizlik kararı üzerine mahkememize gönderilmiş; dosya yukarıdaki esas sırasına kaydı yapılmış ve yargılamaya mahkememizce devam olunmuştur.
Eldeki davanın niteliğine göre mahkemenin yetkisi yönünden HMK’nın 14.maddesi; “(1) Bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir. (2) Özel hukuk tüzel kişilerinin, ortaklık veya üyelik ilişkileriyle sınırlı olmak kaydıyla, bir ortağına veya üyesine karşı veya bir ortağın yahut üyenin bu sıfatla diğerlerine karşı açacakları davalar için, ilgili tüzel kişinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.” düzenlemesini ve,
Yöneticinin sorumluğundan kaynaklanan tazminat istemine ilişkin TTK’nın 644.maddesinin yollamasıyla aynı yasanın 561.maddesi; “Sorumlular aleyhinde şirketin merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinde dava açılabilir.” düzenlemesini içermektedir.
Öte yandan her dava, kural olarak açıldığı tarihteki mevcut koşullara göre incelenip sonuçlandırılır. Bu kurala yetkiye ilişkin koşullar da dahil olduğundan, dava açıldıktan sonra oluşan veya değişen yeni durumlar ve olaylar mevcut davaya dahil edilemez.
Somut olay bakımından; yukarıda özetlendiği şekilde … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesinde açılan davada, mahkemece, dava açıldıktan sonra tarafların ortağı oldukları dava dışı şirket merkezinin …’dan, mahkememiz yetki sınırları dahilindeki …’e alınması nedeniyle yetkisizlik kararı verilerek dosya mahkememize gönderilmiş ise de; … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesince verilen kararın, yasa yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği anlaşılmakta olup, sözkonusu yetkisizlik kararının mahkememizi bağlayıcı bir yönü bulunmamaktadır.
Yetki yönünden olaya uygulanması gereken ve yukarıda değinilen HMK’nın 14. md ve TTK’nın 644.maddelerindeki düzenlemelerin kesin yetki kuralı ve kesin yetki kuralının ise HMK 114.md gereğince dava şartı olması nedeniyle HMK’nın 115.md gereğince bu kez mahkememizce yetki yönünden dosya yeniden ele alınmış ve incelenmiştir.
Eldeki davada davacının talepleri; dava dışı şirkette diğer ortak olan davalı…’ın şirket yöneticiliğinden azli ve sorumluluk hukuksal nedeninden kaynaklı tazminat istemine ilişkin olup; bu yöndeki davalar, HMK’nın 14/2.md kapsamında ortakların, şirketteki ortaklık ilişkilerinden kaynaklanmaktadır. Bu durumda davanın, şirket merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde açılıp sonuçlandırılması yasal zorunluluktur.
Dava açıldığı tarih itibariyle tarafların ortağı oldukları dava dışı şirket merkezinin bulunduğu yetkili yer mahkemesinde (… Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi) açıldığından, yukarıda da açıklanan kurallara göre, burada görülüp sonuçlandırılmalıdır. Şirket merkezinin daha sonra başka yere alınmasıyla, başka bir anlatımla dava açıldıktan sonra yeni bir durum ortaya çıkmasıyla, davanın açıldığı tarihteki mahkemenin yetki durumunda bir değişikliğe yasal imkan bulunmamaktadır. Kaldı ki, dava yetkisizlik kararıyla mahkememize gönderildikten sonra, dava dışı şirketin merkezi yetki sınırlarımız dışında Bakırköy’e alınmış olduğundan bu kez mahkememizce bu gerekçeyle yeni bir yetkisizlik kararı verilemeyeceği; başka bir anlatımla, şirket merkez adresi her değiştiğinde dava dosyasının yeni merkezinin bağlı bulunduğu yer mahkemesine yetkisizlikle gönderilemeyeceği kuşkusuzdur.
Tüm bu açıklamalara göre; davanın açıldığı tarih itibariyle kesin yetkili mahkemenin … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi olduğundan ve şirket merkezinin daha sonraki bir tarihte mahkememiz yetki sınırlarına alınması, görülmekte olan dava açısından mahkememizi yetkili kılmayacağından, mahkememizin yetkisizliğine ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermeyi gerektirmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-HMK.nın 14.maddesindeki kesin yetki kuralı gereği Mahkememizin Yetkisizliğine,
2-Yetkili Mahkeme’nin … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi olduğuna,
3-Mahkememiz kararının istinaf edilmeksizin kesinleşmesi halinde, daha önce … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi’nce yetkisizlik kararı verildiğinden, yetki uyuşmazlığının halli için dosyanın İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ ilgili Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Harç ve yargılama giderinin yetkili mahkemece değerlendirilmesine, HMK 331/2. maddesi gereğince davaya başka bir mahkemede devam edilmediği taktirde talep halinde harç ve yargılama giderinin ve gider avansının harcanmayan kısmının mahkememizce karar altına alınmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzünde, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkca okunup, usulen anlatıldı. 12/10/2023

Başkan …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Katip …
e-imzalı