Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/60 E. 2021/514 K. 23.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/60 Esas
KARAR NO:2021/514

DAVA:İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ:07/02/2019
KARAR TARİHİ:23/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı … arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde 01/09/2016 tarihinde … tescil numarası ile tescil edilen, … nolu Finansal Kiralama Sözleşmesi (FKS) akdedildiğini, anılan sözleşmeye konu; “1 ADET 2016 MODEL, … MARKA, … … TİPLİ, … ŞASİ SERİ NO’LU, … MOTOR NO’LU, … PLAKALI, KANAL KAZICI VE YÜKLEYİCİ”’nin davalı tarafından teslim alındığını, akabinde davalı kiracı tarafından sözleşme hükümlerine aykırı davranıldığını, bunun üzerine davalı kiracıya …. Noterliği’nden 09/11/2018 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamenin keşide edildiğini, 60 günlük yasal süre içerisinde kira borçlarının ödenmesi, aksi takdirde sözleşmenin feshedileceği hususunun anılan ihtarname ile davalı kiracıya ihtar edildiğini, davalının ihtara rağmen borçlarını ödemediğini ve sözleşmeden kaynaklanan edimlerini de yerine getirmediğini, böylece finansal kiralama sözleşmesinin müvekkili şirketçe feshedilmiş olduğunu, davalı kiracı tarafından kiralama konusu malın müvekkiline iade edilmemesi durumunda ileride telafisi mümkün olmayan zararlar meydana gelebileceğinden, finansal kiralamaya konu malın ihtiyati tedbir kararı ile müvekkiline tesliminin sağlanması bakımından …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyasında ihtiyati tedbir kararı alındığını, söz konusu kararın …. İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı dosyası ile uygulanmak üzere icraya konulduğunu, sözleşmeye konu malın taraflarına iadesi için işbu davayı açmak zorunda kaldıklarını belirterek ve dilekçesinde açıkladığı diğer nedenlerle; finansal kiralamaya konu malın müvekkili şirkete aynen iadesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin ise davalı karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili ise cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin kira bedellerine ilişkin ödeme planını ve taksit miktarlarını kötü niyetli olarak lehine değiştirdiğini ve böylece müvekkili kiracının ödeme kabiliyetini kendi kusuru ile kısıtladığını, bu sebeple davacı şirket tarafından gerçekleştirilen feshin kötü niyetli olduğunu, davacı tarafça geçerli bir hukuki gerekçeye dayanmadan, tek taraflı olarak ve müvekkili kiracının ödeme planına ilişkin herhangi bir talebi ve muvafakati olmazsızın gerek kiralama sözleşmesi miktarının gerekse ödenecek kira (taksit) miktarının artırıldığını, davacı tarafça yeni ödeme planının müvekkiline usulüne uygun olarak tebliğ edilmediğini, bu durumun haksız, sözleşmeye ve hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin ilk ödeme planına sadık bir şekilde ödemelerini düzenli olarak yaptığını ve sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirdiğini, davacı tarafından yapılan feshin tamamen haksız olduğunu, bu sebeple sözleşme konusu malın iadesinin talep edilemeyeceğini belirterek fesih işleminin geçersiz olduğunun tespitine, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, dilekçede açıklanan nedenlerle davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin ise davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Dava; finansal kiralama sözleşmesine konu malın sözleşmenin feshi nedeniyle aynen iadesi istemine ilişkindir.
Davacı taraf delil olarak; taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesi, …. Noterliği’nin 09/11/2018 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi, cari hesap özeti, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı ihtiyati tedbir dosyası, davacı şirketin ticari defter ve kayıtları, bilirkişi incelemesi ve diğer her türlü yasal delile dayanmıştır.
Davalı taraf ise delil olarak; Finansal Kiralama Sözleşmesi, faturalar, ödeme planları, sipariş kabul fişleri, ihtarname ve ekleri, …’ya ait cari işlemler bakiye raporu, bilirkişi incelemesi, yemin ve diğer her türlü yasal delile dayanmıştır.
Mahkememizce …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı ihtiyati tedbir dosyası celbedilerek dosya içerisine alınmış ve incelenmiştir.
Dosya kapsamının, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı ihtiyati tedbir dosyasının, dosyaya sunulan tüm bilgi ve belgelerin tetkikinde; taraflar arasında 01/09/2016 tarihinde … sayılı FKS’nin (Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin) akdedildiği, anılan sözleşmede yazılı olan ve dava konusu yapılan malın davacı kiralayan tarafından sunulan belgelere ve özellikle de teslim-tesellüm belgesine göre kiralayan davacı tarafından davalı kiracıya eksiksiz ve kullanıma uygun olarak teslim edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce 09/10/2019 tarihli duruşmada; iddia, savunma, toplanan deliller üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş ve dosya 22/11/2019 tarihinde rapor düzenlenmek üzere SMMM bilirkişiye tevdi edilmiştir.
SMMM bilirkişi tarafından düzenlenerek dosyaya sunulan 23/12/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafın incelenen 2016-2017-2018-2019 yılları ticari defter, kayıt ve belgelerine göre, kira bedellerinin yılda bir kere ödendiği, 2018 yılı kira bedelinin 2018 Eylül ayında ödemesi gerektiği, davacı tarafın keşide etmiş olduğu ihtarnamenin tarihi olan 09/11/2018 tarihi itibariyle davacının finansal kiralama sözleşmesi uyarınca 17.499,75-EURO kira alacağının doğduğu, bu alacağın gönderilen fesih ihtarnamesine ve bu ihtarnamede öngörülen 60 günlük süreye rağmen davalı kiracı tarafından ödenmediği, dolayısıyla davacı tarafından yapılan fesih bildiriminin haklı olduğu, sonuç olarak davalı tarafın sözleşmeya konu kiralanan malı davacıya teslim etmekle yükümlü olduğu şeklinde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu dosya taraflarına usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalı vekili tarafından bilirkişi raporuna karşı yasal süresi içerisinde itirazda bulunularak yeni bir bilirkişiden rapor alınması talep edilmiştir.
Bunun üzerine mahkememizce 19/02/2020 tarihli duruşmada dosyanın finansal kiralama sözleşmeleri konusunda uzman bilirkişi …’na tevdi edilerek rapor alınmasına karar verilmiş ve dosya 26/06/2020 tarihinde anılan bilirkişiye teslim edilmiştir.
Finansal kiralama sözleşmesi konusunda uzman bilirkişi … tarafından tanzim edilerek 10/02/2021 tarihinde UYAP üzerinden dosyaya sunulan bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesi (FKS) ile … marka iş makinesinin davacı tarafından satın alınarak davalıya kiralandığı, sözleşme ekinde kira bedellerinin ödeme planına bağlanarak birer yıllık taksitler halinde ödeneceğinin kararlaştırıldığı, sözleşmeye göre kiralanan malın mülkiyetinin davacı kiralayana ait olduğu, davalı kiracının 6361 sayılı kanunun 24. maddesi uyarınca FKS’ye konu malın zilyedi konumunda olduğu, sözleşme ekinde yer alan ödeme planına göre kira bedellerinin kararlaştırılan tarihlerde ve ödeme planına uygun olarak kiracı tarafından kararlaştırılan para cinsinden aynen ödeneceği, yeni ödeme planını belirleme yetkisinin kiralayana ait olduğu, ödeme planı eğer sözleşme ile birlikte hazırlanmış ise kiralayanın yeni ödeme planını kiracıya ve kefillere imza karşılığınde teslim edeceği veya bunların sözleşmedeki adresine göndereceği, dosya kapsamından davacının, taraflar arasındaki sözleşmeye istinaden 20/09/2016 tarihinde …. Noterliği’nden davacıya keşide ettiği … yevmiye nolu ihtarname ile ….1.1 sayılı (revize) ödeme planını gönderdiğinin anlaşıldığı, davacı tarafından davalıya gönderilen revize ödeme planının davalıya tebliğ edilip edilmediğinin ise dosya kapsamından anlaşılamadığı, davacı kiralayan şirketin sözleşme ekinde yeralan … nolu ödeme planı yerine, …. Noterliği’nden 20/09/2016 tarihinde, … yevmiye nosu ile gönderdiği ihtarname ekinde yer alan revize ödeme planı üzerinden giderek sözleşmeyi feshettiğini iddia ettiği, eğer davacı şirket gerçekten sözleşme ekinde yeralan ödeme planı yerine revize ödeme planını uygulayacağını davalıya bildirmiş ve davalı da bunu tebliğ alıp açıkça kabul etmiş veya ses çıkartmamış ise artık taraflar arasındaki finansal kiralama ilişkisinde revize edilen ödeme planının esas alınması gerektiği, sonuç olarak sözleşmedeki ödeme koşullarının sonradan davalı aleyhine olabilecek şekilde değiştirilmesi sözkonusu ise bu durumun hukuki nitelendirmesinin mahkemenin taktirinde olacağı, mahkemece revize ödeme planının geçerli olduğu kabul edilirse, revize ödeme planında gösterilen 08/09/2018 vadeli kira bedelinin davalı tarafından vadesinde ödenmediğinin kabulu gerektiği ve yasanın 31. maddesine uygun olarak kiracıya 60 gün süre verilerek ödenmeyen kira alacağının talep edilebileceği ve dolayısıyla sözleşmenin davacı kiralayan tarafından feshedilebileceği, bu durumda ise finansal kiralamaya konu iş makinesinin davacıya iadesinin gerekebileceği şeklinde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu dosya taraflarına usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davacı vekili tarafından bilirkişi raporuna karşı yazılı beyanda bulunulmuştur. Davalı vekiline ise rapor kendisine 15/12/2020 tarihinde tebliğ edilmesine karşın herhangi bir beyan ve itirazda bulunmamıştır.
Mahkememizce 17/02/2021 tarihli duruşmada davacı vekiline taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin tam ve okunaklı suretini ve revize ödeme planına ilişkin olarak davalı kiracıya keşide edilen ihtarname ile buna ilişkin tebliğ parçasını sunması için süre verilmiştir.
Davacı vekili bu konuda belge sunduktan ve beyanda bulunduktan sonra, mahkememizce …. Noterliği’ne müzekkere yazılmış ve davacı şirket tarafından davalı …’e keşide edilen ödeme planı değişikliğine ilişkin ihtarname ile ekindeki ödeme planının ve buna ilişkin tebliğ şerhinin gönderilmesi istenmiştir. …. Noterliği tarafından mahkememizce yazılan müzekkereye 14/06/2021 tarihinde cevap verilmiştir.
…. Noterliği’nce dosyaya gönderilen bilgi ve belgelerden; revize ödeme planının davalı kiracı …’in merniste kayıtlı adresi olan … Mahallesi, 113. Cad. No:… İç kapı No:20 …/ … adresine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği, dolayısıyla davalı kiracının savunmalarının aksine revize ödeme planından haberdar olduğu, hal böyle olunca revize ödeme planının geçerli olduğu, bu nedenle davalı kiracının davacı şirkete 17.499,75 EURO borcunun bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Finansal Kiralama Sözleşmesi; kanunda yetkili kılınmış kiralayan ile kiracının anlaşarak kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi doğrultusunda üçüncü kişiden veya başka bir şekilde temin ettiği veya daha önceden mülkiyetine geçirdiği bir malın mülkiyeti kendisinde kalmak koşuluyla zilyetliğini belli bir kira bedeli karşılığında her türlü faydayı sağlamak üzere kiracıya devretmesidir.
Finansal kiralama sözleşmesinin şekli ve tescili ise 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 22. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; finansal kiralama sözleşmesinin taraflarca yazılı biçimde yapılması gerekli ve yeterlidir. Burada öngörülen şekil, kanunî şekildir.
Somut dosyada, taraflar arasında yazılı olarak dava konusu finansal kiralama sözleşmesinin imzalandığı ve sözleşmede yasada aranan tüm şartların sağlandığı anlaşılmaktadır.
Finansal kiralama sözleşmesine konu mallar, 6361 sayılı kanunun 18. ve 23. maddeleri gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir. 6361 sayılı kanunun 24/1. maddesi gereğince kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malların zilyedi olup, malları sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır.
6361 sayılı Kanunun 31/1. maddesine göre; “Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği 30 (otuz) günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise bu süre 60 (altmış) günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.” Aynı Kanunun 33/1 maddesine göre; “Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile 30. maddenin ikinci fıkrası uyarınca kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür.”
Dosya kapsamında mevcut bilgi ve belgeler, dava konusu finansal kiralama sözleşmesi (FKS), davalıya keşide edilen ihtarnameler, revize ödeme planı, dosyaya celbedilen …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı ihtiyati tedbir dosyası münderecatı ile dosyada alınan bilirkişi raporlarındaki tespit ve değerlendirmelere göre; taraflar arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde usulüne uygun ve geçerli Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmeye konu edilen dava konusu malın davacı şirket tarafından davalı-kiracıya teslim edildiği, davalı kiracı tarafından finansal kiralama sözleşmesi akdedildikten sonra …. Noterliği’nden keşide edilen 20/09/2016 tarihli – … yevmiye nolu ihtarname ekindeki revize edilmiş geçerli ödeme planı dahilinde kararlaştırılan kira bedellerini süresinde ödemediği, kira borçlarının zamanında ödenmemesi üzerine 6361 sayılı Kanunun 31/1 maddesi kapsamında davalıya ihtarname çekilerek borcun ödenmesi için 60 günlük süre tanındığı, ancak davalı kiracı tarafından ısrarla borcun ödenmediği, davalının böylece temerrüde düştüğü, davacı tarafın sözleşmeye konu malı teslim ederek edimini yerine getirdiği, davalının ise süresinde kira bedellerini ödemediği, ihtarname ile kendisine verilen 60 günlük süreye rağmen dahi üzerine düşen ‘kira bedelini ödeme’ edimini yerine getirmediği anlaşılmıştır.
Yukarıda anılan yasa hükümleri gereğince; finansal kiralama sözleşmesine konu malın mülkiyeti davacı kiralayana ait olduğundan ve 6361 sayılı kanunun 33/1. maddesine göre sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde kiracı sözleşme konusu malı kiralayana iade ile yükümlü bulunduğundan ve dosya kapsamına göre davalı kiracı tarafından finansal kiralama bedelinin ödendiği yahut ödememesi gerektiği veyahut bedelin istenebilir olmadığı hususları Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesi ve HMK.’nun 200 ve izleyen maddeleri hükümleri uyarınca yasal delillerle kanıtlanamadığından, davacının huzurdaki davayı açmakta haklı olduğu ve davalı kiracının da sözleşme hükümlerine göre sözleşme ve dava konusu mal ve ekipmanları davacıya aynen iade ile yükümlü olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne ilişkin olarak aşağıdaki şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
KARAR : Gerekçede açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile; davaya konu Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin davacı şirket tarafından haklı nedenle feshedildiğinin tespitine,
2-Dava konusu; “1 ADET 2016 MODEL, … MARKA, … … TİPLİ, … ŞASİ SERİ NO’LU, … MOTOR NO’LU, … PLAKALI, KANAL KAZICI VE YÜKLEYİCİ”’nin davalıdan alınıp davacıya aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde İİK.’nun 24. maddesinin infazda dikkate alınmasına,
3-İhtiyati tedbirin hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
4-Alınması gerekli 11.954,25-TL karar ve ilam harcından, peşin yatırılan 2.988,56-TL. Peşin harç + tamamlama harcının mahsubu ile kalan 8.965,69-TL harcın davalıdan alınarak maliyeye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan 2.988,56-TL. (peşin harç + tamamlama harcı), 44,40-TL. başvuru harcı, 6,40-TL. Vekalet harcı, 114,00-TL. posta masrafı, toplam 1.550,00-TL. bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.703,36-TL. yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 20.575,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair; HMK.’nun 6723 sayılı Kanunla değişik Geçici 3. ve 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere bir başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/06/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır