Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/559 E. 2021/804 K. 01.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/559 Esas
KARAR NO:2021/804

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:27/06/2008

BİRLEŞEN … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : … Esas – KARAR NO: …

BİRLEŞEN DAVA:Tazminat
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ :28/05/2009

BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : … Esas – KARAR NO:…

BİRLEŞEN DAVA:Tazminat
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ : 22/01/2010

BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : … Esas – KARAR NO: …

BİRLEŞEN DAVA:Tazminat
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ :05/12/2016
KARAR TARİHİ:01/11/2021

Yukarıda tarafları ve konusu yazılı asıl ve birleşen davaların mahkememizce yapılan açık yargılaması sonrasında;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında imzalanan sözleşme gereği müvekkilinin üstlendiği imalat ve montaj işlerini sözleşmeye uygun olarak eksiksiz tamamlayarak davalıya teslim ettiğini, taraflar arasında oluşan cari hesaptan dolayı müvekkili alacağının yapılan ihtara rağmen ödenmemesi üzerine alacağın tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından başlatılan takibe de davalı tarafça itiraz edildiğini, davalıdan alınan teminat mektubunun avans karşılığı olduğunu ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle itirazın iptaline, davalının icra inkar tazminatına mahkumiyetine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında yapılmış sözleşme gereği davacının üzerine düşen edimlerinin tamamını yerine getirmediğini, takibe konu alacağın cari hesaptan kaynaklanmadığını, müvekkili ile davacı arasında kesin kabul ve teslime ilişkin düzenlenmiş tutanak bulunmadığını, davacının, süresi biten teminat mektubunun yenilenmiş şeklini müvekkiline vermekten kaçındığını, taraflar arasında hesap mutabakatı bulunmadığını, bu nedenle alacağın likit olmadığını ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle davanın reddini savunmuş, davacının kötüniyet tazminatına mahkumiyetini talep etmiştir.
Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında yapılmış konusu “… …’deki 25.000 tonluk, … Merkez’de 15.000 tonluk, … …’da 15.000 tonluk ve … …’de 10.000 tonluk olmak üzere toplam 65.000 tonluk 13 adet prefabrik fındık deposu’nun prefabrik elemanlarının imali, iş yerine nakli ve montajının yapılması” olan 08/10/2007 tarihli eser sözleşmesi gereği, davalı tarafça yapımı üstlenilen işin süresinde tamamlanıp teslim edilmediğini, bu nedenle davalının gecikme tazminatı ödemekle yükümlü olduğu, ayrıca geç teslim nedeniyle müvekkilinin gelir kaybına uğradığını ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle şimdilik 10.000 TL gecikme tazminatının ve şimdilik 5.000 TL gelir kaybının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında yapılmış 08/10/2007 tarihli eser sözleşmesi gereği, davacının edimlerini tam ve eksiksiz olarak yerine getirmemesi nedeniyle eserde oluşan hasardan kaynaklı müvekkilinin maddi ve manevi zarara uğradığını ileri sürerek şimdilik 10.000 TL maddi, 50.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 01/02/2013 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 2.510.000 TL’ye yükseltmiştir.
Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı doyasında davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki eser sözleşmesi gereği, davalı tarafça yapımı üstenilen işe ilişkin … ve …’da inşa edilen depoların gizli ayıplı olduğunu, bu nedenle müvekkilinin zarara uğradığını ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle … Asliye Ticaret Mahkemesinin… Esas sayılı dosyasına konu edilen talepleri açısından tahsilde tekerrür anlamına gelmemek üzere zararın HMK 107 vd hükümleri uyarınca tespiti ile davalı gizli ayıbın ortaya çıkmasıyla birlikte temerrüde düşürüldüğünden, temerrüde düşürüldüğü tarihden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı taraftan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, dava değerini 1.500.000 TL olarak göstermiş ve bu miktar üzerinden harçlandırmıştır.
Birleşen davalı vekili birleşen davalara cevap dilekçesinde özetle davanın reddini savunmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılama sonrasında 09/05/2019 tarih, … E, … K sayılı kararla, asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen tüm davaların ayrı ayrı reddine karar verilmiş, verilen karar asıl davada davalı birleşen davalarda davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstanbul BAM 15. Hukuk Dairesi’nin 26/09/2019 tarih, 2019/1342 E, 2019/1152 Karar sayılı kararıyla; “
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin hukuki niteliği 818 sayılı BK 355 ve devamı (6098 sayılı TBK’nın 470 ve devamı) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesidir.
Taraflar arasında fındık depolaması amacıyla prefabrik depo imalatını konu alan eser sözleşmesi ilişkisi bulunduğu ihtilafsız olup, davacı-birleşen dosyalar davalısı … A.Ş. yüklenici, davalı-birleşen dosyalar davacısı … AŞ. İse iş sahibidir.
Davacı-birleşen dosyalar davalısı … A.Ş. Asıl davada sözleşme kapsamında bakiye iş bedelinin tahsili talebiyle yapılan icra takibine vaki itirazın iptali takibin devamı ve icra inkar tazminatı talebinde; davalı-birleşen dosyalar davacısı … AŞ. Tarafından açılan ve birleştirme kararı verilerek asıl davada birlikte görülen davalarında; geç teslim nedeniyle cezai şart, eksik ve hatalı imalat nedeniyle uğranılan zararlara ilişkin alacak, maddi ve manevi tazminat taleplerinde bulunmuş, yerel mahkemesince yüklenici şirket tarafından açılan asıl davanın kısmen kabulüne, iş sahibi şirketçe açılan birleşen davaların reddine karar verildiği, karşı davalı-birleşen dava dosyaları davacısı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu görülmüştür.
6098 sayılı TBK’nın 470. Ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eseri meydana getirmeyi iş sahibinin de bunun karşılığı bir bedel ödemeyi üstlendiği karşılıklı edimleri içeren sözleşme niteliğindedir.
TBK ve yerleşik Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere yüklenicinin üstlendiği edimleri sözleşmeye uygun, iş sahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle, fen ve sanat kurallarına uygun olarak ifa etmek, iş sahibi tarafınca işin yapımına ilişkin yüklenilen hususlarda sözleşmeye ve işin fen ve sanat kurallarına uygun yapılmasına engel olacak hususların bulunması halinde iş sahibini uyarma yükümlülüğü mevcuttur.
Yüklenicinin iş bedelini talep edebilmesi yapılan işin sözleşmesine, proje ve statik hesaplarına uygun olarak yapıp teslim edilmesi şartına bağlıdır. Yapılan imalatlarda eksik ve ayıplı işlerin bulunması halinde ve ayıplı imalatlara ilişkin yasada öngörülen ihbar yükümlülüklerini yerine getirmesi durumunda yapılan iş bedelinin belirlenmesinde mahsubunun yapılması gereklidir.
Bu açıklamalar kapsamında; somut uyuşmazlığın incelenmesinde, davaya konu sözleşme kapsamında davacı yüklenici tarafından inşa edilen bir deponun yıkılmış olduğu sabit olup, uyuşmazlık bu deponun yıkılmasındaki imalattanmı yoksa kullanım hatasından mı kaynaklandığı hususunda toplanmaktadır.
Yukarıda incelenen taraflarca yaptırılan tespitler ile, alınan özel raporlar ve mahkemece yargılama sırasında aldırılan 2 ayrı heyete ait rapor ve ek raporların birlikte değerlendirilmesinde; imalat hatasının da bulunduğu ancak yıkım olayına fazla miktarda fındık depolanması olayının neden olduğunun belirtildiği, bir kısım raporlarda ise statik ve betonarme projelerin ve yapılan imalatın hatalı olduğunun ifade edildiği görülmüştür.
Yerel mahkemece hükme esas alınan 15/01/2019 tarihli bilirkişi heyet raporunda, dosya kapsamındaki tüm raporların dosya üzerinden değerlendirilmesi ile yetinildiği, taraflar arasındaki sözleşmenin, projenin ve statik hesaplamaların değerlendirilmediği tespit edilmiş olup, bu itibarla hükme esas alınan heyet bilirkişi raporunun İstinaf ve Yargıtay incelemesi bakımından denetlenebilir nitelikte bulunmadığı anlaşılmıştır.
Kaldı ki, dava dosyasında dava konusu projeye ait donatı detayı projesi, oluk kirşi detay projesi, statik hesap evraklarına rastlanılmamıştır.
Tüm bu açıklamalar ışığında, yerel mahkemece yapılacak iş; taraflar arasındaki sözleşme, sözleşmenin eki projeler, dava konusu projeye ait donatı detayı projesi, oluk kirşi detay projesi, statik hesap evrakların ilgili kurumlardan temini ile mahallinde yapılan inceleme sonucu alınan tespit ve uzman görüşleri de değerlendirilmek suretiyle gerekirse mahallinde keşif yapılarak daha önce rapor veren bilirkişiler dışında konusunda uzman 2 adet inşaat mühendisi ve talep edilebilecek hak ediş bedeli ve uğranılacak zarar bedeli hususunda taraf delillerini ve ticari defterleri değerlendirecek mali müşavir ve sözleşmeler hukuku kapsamında uzman bilirkişiden oluşturulacak bir heyetten rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bu hususlar dikkate alınmaksızın hazırlanan bilirkişi heyet raporu esas alınarak hüküm kurulması doğru olmamış, bu nedenle asıl dosya davalısı-birleşen dosyalar davacısı iş sahibi … … TİC. A.Ş. vekilinin istinaf talebinin kabulü ile, eksik incelemeye ve çelişkilere dayalı bilirkişi heyet raporunun dayanak yapılarak verilen mahkeme kararının kaldırılarak, yukarıda belirtilen şekilde oluşturulacak bilirkişi kurulundan rapor alınarak esas hakkında hüküm tesis edilmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine…” neden ve gerekçesiyle mahkememiz kararı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kesin olarak kaldırılmıştır.
Asıl ve birleşen davalar yönünden çözümlenmesi gereken temel uyuşmazlık, taraflar arasında yapılmış eser sözleşmesi kapsamında yüklenici tarafça imal ve inşa edilen depolardan … – Merkez 63 nolu deponun yıkılmasının, imalat hatasından mı yoksa kapasitesinin üzerinde fazla miktarda fındık depolanmasından mı kaynaklandığı noktalarında toplanmakta olup; yıkılma nedeninin belirlenmesi durumunda asıl ve birleşen davalar yönünden çözüme varılacağı kuşkusuzdur.
BAM kararı öncesi alınan ve kararda özetlenen;
10/04/2009 tarihli bilirkişi heyet kök raporunda; prefabrike betonarme işlerinin … şartnameleri hükümlerine uygun olarak üretildiği ve montajlarının yapıldığını gösteren deney, rapor ve tutanak gibi belgelerin düzenlenerek …’a verilmesi ve gerekirse …’ya karşı doğrulanmasının …’in yükümlülüğünde olduğunu, tarafların yapılan iş miktarları ve metrajları konusunda anlaşmazlık beyan etmedikleri, iş bitirme tutanağının düzenlendiği tarihin işin teslim edildiği tarih olarak kabul edilmesi gerektiğini, sözleşme bedelinin ödenmeyen 782.774,70-TL tutarındaki kısmının …’e ödenmesi gerektiğini bildirdiği,
06/06/2009 tarihli bilirkişi heyet 1. ek raporunda; sözleşme bedelinin 34.500-TL olan damga vergisinin … tarafından 16/05/2008 tarihinde damga vergisi ve pişmanlık zammı toplamı olarak ödendiğine dair makbuzun ibraz edilmesi nedeniyle icra takibiyle istenebilir toplam alacağın 785.492,67-TL olduğunun, diğer hususlarda kök rapordaki görüş ve kanaatlerinin aynı olduğu belirtildiği,
10/11/2009 tarihli bilirkişi heyet 2. Ek raporunda; yükleniciden gecikme cezası kesilmesine ve kira gelir kaybı istenilmesine gerek bulunmadığı ve diğer konularda ana ve ek raporda belirtilen görüş ve kanaatlerde bir değişiklik olmadığının ifade edildiği,
05/05/2010 tarihli bilirkişi heyet 3. Ek raporunda; yükleniciden gecikme cezası kesilmesine ve kira gelir kaybı istenilmesine gerek bulunmadığı ve diğer konularda ana ve ek raporda belirtilen görüş ve kanaatlerde bir değişiklik olmadığının ifade edildiği,
… Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyası kapsamında alınan 19/08/2010 tarihli tespit raporunda; söz konusu binanın mevcut projelerine bağlı olarak yapılan tahkik hesapları sonucu mevcut hesaplardaki panellerin davranış kabullerinin uygun olmadığı, iç panellerde en alttaki panel donatı, dış panellerde ise hem donatı hem kesit açısından yetersizliklerin olduğu, paneller ile kolonlar arasında herhangi bir ankraj elemanı bulunmadığından panellerin kolonlardan ayrılma riski bulunduğunu, kolonlarda oluşturulan dişlerden dolayı kolonlarda kesit zayıflamasının da etkisiyle kolonun narin tarafa doğru sehim yaptığı, bu sistemin öngörülen yükleri emniyetle taşımayacağı ve taşıyıcı sistemin güçlendirilmesi gerektiğini, … raporu ve ekinde sunulan güçlendirme projesinin incelenerek yaklaşık maliyetinin 146.025-TL olarak hesap edildiğini, ancak maliyeti belirtilen güçlendirme işine ek olarak panel hesaplarında fındık yükünden kaynaklanan iç kuvvetlerin tahkik yapılırken aynen alınmasının gerektiğini, ancak betonarme veya çelik güçlendirme hesaplarında TS 500’e göre 1.6 kat sayısıyla çarpılarak arttırılması gerekirken bu arttırımın yapılmadığını, iç panellerde en alttaki panelin donatısının yetersiz olduğunun hesaplarda görüldüğünü, ancak bu panellerde herhangi bir güçlendirme işleminin yapılmadığının, yerinde yapılan incelemede bazı dış panellerde önemli boyutta çatlakların gözlemlendiğinin, güçlendirme hesapları yapılırken bu panellerde çatlamış kesit rijitlikleri kullanılarak çatlakların kesitte neden olacağı rijitlik kayıplarının değerlendirilmesinin gerektiğinin belirtildiği,
… Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyasından alınan bila tarihli tespit raporunda; panellerdeki çatlakların oluşmasının ve düşme nedenlerinin proje ve hesap dışına çıkılarak aşırı fındık yüklemesinin yapılması, statik hesaplarda dikkate alınmayan dinamik yüklerin etki etmesi, temel dış dolgularının tekniğe uygun yapılmaması, tam ankastreliğin sağlanamaması, statik hesaplara uymayan yanlış teşkil eden çelik konstrüksiyon imalatların yapılmış olmasının, aynı projenin aynı şartlarda, aynı malzeme ile …’de, …’de ve …’da da uygulandığından aynı kusurların ortaya çıktığının taraflarınca gözlemlenmesinin tespitlerinin doğruluğunun bir kanıtı olduğunun belirtildiği,
… 2.ASHM nin … D.İş sayılı dosyasına sunulan 23.12.2009 tarihli bilirkişi tespit raporunda; duvar panellerinin her iki yüzeyinde yatay ve düşey donatı ağı bulunduğunu, bina dış cephesindeki panellerin 9.35 metreye kadar yükseldiğini, bunun üzerinde 0.65 metre yükseklikli şerit pencere bulunduğunu, dosyada bulunan depo binalarının taşıyıcı sistemlerine ait hesaplar incelendiğinde, tüm hesaplarda teknik şartnameye uygun olan kabuklu fındığın en büyük depolama yüksekliğinin 8 metre olduğunun alttaki panelin 3 kenarının basit mesnetli, üst kenarı boşta plak kabulü yapılırken bunun üstündeki diğer panellerin ise 2 kısa kenarından mesnetli ayrık plak şeritleri kabulü alınarak yapıldığını, akslar arsına konulan panellerin 8 metre yüksekliğinde üçgen yayılı yüke sahip olarak çözüldüğünün belirtildiği,
… 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Talimat sayılı evrakıyla sunulan 07/10/2015 tarihli bilirkişi heyet raporunda; … merkez ile 63 numaralı fındık deposunun statik hesaplarında kullanılan 8 metre depolama yüksekliğinin ne kadar üzerinde bir depolama yapıldığının keşif tarihinde deponun boşaltılmış olması ve olumsuzluklara yönelik durumların ortadan kaldırılmış olması nedeniyle tespit edilemediğini, ancak dava konusu durumun yaşanması sonrası 17/07/2009 tarihinde … 1. Ve 2. Sulh Hukuk Mahkemelerinin teknik bilirkişi marifetiyle yaptığı tespitlerde mevcut durum tespitiyle birlikte fotoğrafların yer aldığını ve bu fotoğraflara bakılarak o gün depoda bulunan fındığın depolanma yüksekliği hakkında ulaşım platformu prekast kodları, pencere kotu, çatı kotları yardımıyla bir çalışma yapıldığını ve fındık yüksekliğinin yaklaşık olarak kenarlarda 0,3 metre, ortada ise 1,40 metre yüksekliğinde bir fındık hacmi meydana getirmekte olabileceğinin belirtildiği,
… Rektörlüğü Yapı ve Deprem Uygulama Araştırma Merkezi Müdürlüğü bünyesindeki bilirkişiler tarafından hazırlanan 08/12/2009 tarihli raporda; …’da inşa edilen 3 adet deponun yerinde yapılan incelemeleri neticesinde önerilen takviyenin boyut ve adet itibariyle yerinde uygulandığını, söz konusu 3 adet deponun 1250 tona kadar yüklemeye uygun olduğunu, bu nedenle uygunluk ve kullanılabilirlik açısından bir sakınca olmadığını, depoların kapı giriş bölgesinde bulunan açı kırıcılarının depoların taşıyıcı sistemine yük aktarmayacak şekilde kapı üstü panellerine yük aktaran destek bağlantılarının kaldırılmasının uygun olacağının belirtildiği,
… Rektörlüğü Yapı ve Deprem Uygulama Araştırma Merkezi Müdürlüğü bünyesindeki bilirkişiler tarafından hazırlanan 21/12/2009 tarihli raporda; …’de inşa edilen 2 adet deponun yerinde yapılan incelemeleri neticesinde önerilen takviyenin boyut ve adet itibariyle yerinde uygulandığını, söz konusu 2 adet deponun 1250 tona kadar yüklemeye uygun olduğunu, bu nedenle uygunluk ve kullanılabilirlik açısından bir sakınca olmadığını, depoların kapı giriş bölgesinde bulunan açı kırıcılarının depoların taşıyıcı sistemine yük aktarmayacak şekilde kapı üstü panellerine yük aktaran destek bağlantılarının kaldırılmasının uygun olacağının belirtildiği,
… Rektörlüğü Yapı ve Deprem Uygulama Araştırma Merkezi Müdürlüğü bünyesindeki bilirkişiler tarafından hazırlanan 18/10/2010 tarihli raporda; …’da inşa edilen 3 adet deponun yerinde yapılan incelemeleri neticesinde önerilen takviyenin boyut ve adet itibariyle yerinde uygulandığını, söz konusu 3 adet deponun 1250 tona kadar yüklemeye uygun olduğunu, bu nedenle uygunluk ve kullanılabilirlik açısından bir sakınca olmadığını, depoların kapı giriş bölgesinde bulunan açı kırıcılarının depoların taşıyıcı sistemine yük aktarmayacak şekilde kapı üstü panellerine yük aktaran destek bağlantılarının kaldırılmasının uygun olacağının belirtildiği,
… Rektörlüğü İnşaat Fakültesi öğretim üyeleri tarafından hazırlanan 19/04/2011 tarihli teknik bilirkişi heyet raporunda; fındık depolarının projelendirilmesi ve imalatına esas olacak teknik veriler … genel müdürlüğünce hazırlanmış depo işleri teknik şartnamesinde verildiğini, bu şartnamede depolarda stoklanacak kabuklu fındığın maksimum yüksekliğinin 8 metre olacağının kararlaştırıldığını, depoya ait prefabrik panel ve kolonların boyutlandırılmasına bu yüksekliğin esas alındığını, bölüm 2 ve köşe kolonların eğilme ve sehim hesapları ekinde ayrıntılı olarak açıklandığı üzere dıştan dışa 40/80 cm. En kesitli kolonların 8 metre fındık depolama yüksekliği için hem donatı miktarı hem de sehim koşulları bakımından yeterli olduğu, panellerin gireceği yuva boşluklarının düşüldüğü, betonun çekme bölgesinde gerilme olmadığını, çatlamış kesit varsayımı ile yapılan hesaplarda maksimum yanal sehimin 1.75 cm. Bulunduğunu, bu değerin hem yönetmeliklerdeki 3.33 cm. Sınırının, hem de panellerin uçlarının 1 cm. Yerleştirme payı ile 5.cm olan kolon içinde bırakılan yuva içine girme boyunun güvenlik altında olduğunu, aşırı yükleme yapılıp fındık depolama yüksekliği 10 metreye çıktığında ise kolonlarda eğilme momentlerinin %75 arttığını, donatı bakımından bir yetersizlik olmasa bile çatlamış kesitin etkili atalet momentinin azaltılması sonucu yanal sehimin 4.05 cm’ye çıktığını, yani panellerin yuva içindeki boyuna eşitlenebildiğini, 15/07/2009 tarihinde … merkez ilçesindeki 63 nolu depoda bu durumun gerçekleştiğini ve kolon sehiminin en fazla olduğu bölgedeki üstten itibaren 3 sıra panelin uçlarının kolon içlerindeki yuvalardan kurtularak düştüğünü, meydane gelen olayın tümüyle aşırı yüklemeye bağlı olduğunu, esasen olayın tespit amacıyla yerinde inceleme yapan bilirkişilerin raporlarında depolardaki fındık yüksekliğinin 10 metre civarında olduğunun gözlemlediklerini belirttikleri, önceki hesap ve teknik raporlarda olayın esas nedeni olan aşırı yüklenme ile ilgili bir değerlendirme yapılmadığını, bu raporlarda panellerden oluşan depo duvarlarının bir bütün olarak düşünülmemesi gerektiğini, panellerin ayrık elemanlar olarak hesaplanmasının gerektiğinin belirtildiğini, alt 2 sıra panelde bu tür hesapların sonucunda donatı yetersizliğinin ortaya çıktığının ifade edildiğini, bu görüşün 3 kenarı basit mesnetli olarak çalıştığı kesin olan en alt sıra paneller için yanlış ancak bir üst sıra paneller için doğru olduğunu, … firması tarafından uygulandığı anlaşılan güçlendirme imalatlarından ilk 3 adet imalatın gerçekte fındık depolama yüksekliğinin 8 metreyi aşmadığı sürece gereksiz ve tümüyle olası bir aşırı yükleme sonucu kolon seyiminin artmasına ve panellerin yuvalarından çıkmasına karşı bir önlem mahiyetinde olduğunu, depo inşaatı teknik şartnamesinde olmayan ek bir tedbir niteliğinde olduğunu, bu imalat kalemleri bedelinin … firmasından talep edilmesinin yanlış olduğunu, … firması ile … arasında yapılmış sözleşme koşullarına bağlı olarak taraflardan birinin karşılaması gerektiğini, … firmasının bu konuda herhangi bir kusurunun ve dolayısıyla yükümlülüğünün olmadığının belirtildiği,
… Rektörlüğü Yapı ve Deprem Uygulama Araştırma Merkezi Müdürlüğü bünyesindeki bilirkişiler tarafından hazırlanan 11/05/2011 tarihli raporda; söz konusu depoların iş veren tarafından temin edilen mevcut projelerin incelenerek yapılan tahkik hesapları neticesinde söz konusu projenin statik hesaplarının fen ve sanat kurallarına uygun olmadığını, ayıplı, eksik ve kusurlu hesaplama yapıldığını, bunlara bağlı olarak söz konusu depoda meydana gelen yan duvarlarda açılma ve yerinden çıkma gibi hasarların sundurma etkisiyle olamayacağı, esas itibariyle sorunun proje kusurlarından dolayı olabileceğinin belirtildiği,
02/07/2013 tarihli hesap bilirkişi heyet raporunda; davacının davalıdan 30/05/2008 takip tarihi itibariyle cari hesaptan kaynaklanan 782.774,70-TL asıl alacak ve 2.717,97-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 785.492,67-TL alacağının bulunduğunu, davalı … tarafından davacı …’ten eserin geç teslimi nedeniyle talep ettiği ifaya ekli cezai şart bedelinin teslim anında ihtirazi kayıt ile ileri sürüldüğü kanıtlanamadığından bu talebin reddinin gerektiğini, ancak böyle bir durumda davalı …’ın geç teslim nedeniyle davacı …’ten gecikme tazminatı isteyebileceğini ancak dosya kapsamında eserin ne zaman teslim edildiği net olarak tespit edilemediğinden bu konuda bir sonuca varılamadığını, davalı … tarafından davacıdan ayıplı imalat nedeniyle … tarafından iş sahibi …’a rücu ettiği zarar faturalarına ilişkin olarak 938.956,56-TL, depolarda oluşan kira kaybı nedeniyle 576.537,87-TL, depolarda meydana gelen hasarın giderilmesi ve depoların güçlendirilmesi çalışmaları nedeniyle 759.000-TL, … uzman raporları için yapılan ödemelere ilişkin 7.100-TL olmak üzere toplam 2.281.594,43-TL tutarın karşı dava tarihinden itibaren … A.Ş.’den istenebileceğini belirttiği,
Bilirkişi … tarafından 09/07/2013 tarihli dilekçe ile, 02/07/2013 tarihli bilirkişi heyet raporunda hazırladığı taslak raporunda yer alan görüşlerine doğru olarak yer verilmediğini fark ettiğini, sonuç olarak olayın sebebinin fındık depolama yüksekliğinin 8 mt.’den 10 mt.ye çıkması olduğunu, yani proje dışı aşırı yüklemenin söz konusu olduğunu, halbuki proje kriterleri dışına çıkmayıp 8 mt.üzerinde fındık yüklenmeseydi panellerin düşmeyeceğini, güçlendirmeye de gerek kalmayacağını belirttiği,
… Rektörlüğü İnşaat Fakültesi öğretim üyeleri tarafından hazırlanan 30/07/2013 tarihli bilirkişi heyet raporunda; fındık depolarında maksimum 1250 ton sınırlaması olduğundan aşırı yüklenmediği, fındığın yoğunluğu düşük olduğundan yüksekliğin yer yer 8 mt.’yi geçtiğini, hiçbir zaman silme 10 mt. Olmadığını çünkü kenarlarda pencerelerin olduğunu, ancak orta bölgelerde 10 mt.ye ulaştığının çeşitli belge ve raporlarda belirtiğini, hesapların 8 metreye göre yapılmasıyla 1540 ton ağırlığını taşıması gerektiğini ancak yerinde 1250 ton sınırlaması olduğunu, bu nedenle hiçbir zaman aşırı yüklenmediğinin anlaşıldığını, projelendirmenin 1540 tona göre yapılması gerektiği için yıkılmanın nedeninin aşırı yükleme değil projelendirme ve imalat hatası olduğu kanaatine varıldığının belirtildiği,
… Rektörlüğü İnşaat Fakültesi öğretim üyeleri tarafından hazırlanan 04/05/2016 tarihli bilirkişi heyet raporunda; … merkez 63 nolu depodaki panellerin yuvadan sıyrılıp düşmesine neden olan kritik yüksekliğin 9-10 metre olabileceği, bu yüksekliğin üzerinde fındık dolum yükseklikleri halinde panellerin yuvadan sıyrılıp düşebileceğini, fındık dolum yüksekliğinin sözleşme değeri olan 8 metreyi aşmadığı müddetçe panellerin düşmesinin mümkün olmadığını, bazı teknik bilirkişi veya ekspertiz raporlarında dış cephe panellerinin en altın bir üstündeki panelde donatı yetersizliğine bağlı olarak yönetmelik esasları dahilinde güvenlik ve taşınabilecek en yüksek depolama yüksekliğinin en fazla 5.79-6 metre olduğunun ifade edildiğini, ancak meydana gelen kazanın bu nedenle olmadığının açık olduğunu, en altın bir üstündeki panellerin hiç birinde bir kırılma, önemli bir çatlak veya aşırı bir seyimin ortaya çıkmadığını, sonuç olarak olayın 8 metreyi aşan aşırı fındık yüklemesine bağlı köşe kolon maksimum yanal yer değiştirmesine neden olduğunu ve üst sıradaki panellerin düşmesiyle meydana geldiğinin belirtildiği,
26/09/2014 tarihli bilirkişi heyet kök raporunda; sonuç olarak 15.07.2009 tarihinde …-… ilçesindeki 63 nolu depoda panellerin yerinden çıkması ve depodaki fındığın dışarı akması olayında,depo içinde bölgesel olarak projelendirmede esas alınan 8 metre yüksekliğin üzerinde fındık yüklemesi yapılması ve buna bağlı olarak köşe kolonun kısa kenarı doğrultusundaki yer değiştirmelerin önemli ölçüde artmasının etkili olduğunu, bununla beraber 8 metrenin ne kadar üstündeki fındık depolama yüksekliğinde duvar panellerinden çıkarak depodaki fındığın dışarı akmış olduğunun 19.04.2011 tarihli … raporundan anlaşılamadığını, bu konunun ortaya çıkması için 19.04.2011 tarihli … raporundaki çalışmaya benzer detaylı değerlendirmeleri açık ve denetime elverişli bir çalışmanın dosyaya sunulması gerektiğinin belirtildiği,
05.05.2016 tarihli bilirkişi heyet ek raporunda; yapılan incelemeler sonucunda teknik raporlar ile bilirkişi raporları arasında farklılıklar olduğunun belirlendiğini, daha önce hazırlanan raporlar ile örtüşen sonuçlar verdiği ortaya çıkan … üniversitesi öğretim üyelerince hazırlanan 02.03.2015 tarihli teknik raporda belirtilen hususların itibar ve kabul edilebilir netilikte olduğunu, buna göre, … tarafından hazırlanan statik betonerme hesap,çizim ve detaylarının ,projelerin hazırlandığı tarihte yürürlükte olan standart ve yönetmeliklere tam olarak uygun olmadığını, eksik ve kusurlu olduğunu, oluşan hasarların proje ve imalat kusurlarından kaynaklandığını, dosyadaki fotoğrafla açısal olarak çekilmiş olup panellerin yerinen çıkarak zarar gördüğü iddia edilen zamanda çekilen bu fotoğraflardan ,depolarda fazla fındık yüklemesi olduğuna dair iddiaların anlaşılamadığını, … nun fındık depolarına yerleştirmiş olduğu fındık miktarlarının sürekli kontrol altında olduğunu, hiç bir surette 1250 tona ulaşılamadığını, bu rakamın hayli altında kalındığı görüş ve kanaatine vardıklarının belirtildiği,
… Üniversitesi Öğretim Üyelerinden oluşan 02.03.2015 tarihli raporda; … tarafından hazırlanan statik ve betonarme projenin eksik ve kusurlu olduğunu, heyetlerinin güvenli fındık depolama yüksekliğinin 5.20 metre olarak hesapladıklarından dolayı depoların bu haliyle 8 metre fındık depolama yüksekliği için o tarihte yürürlükte bulunan standart ve yönetmeliklerin öngördüğü güvenliğe sahip olmadıklarını, depoların 8 metre yüksekliğinde fındık depolama kapasitesine sahip olabilmesi için güvenli mesnet genişliği tekin etmek ve eğilme momenti taşıma gücü kapasitesini sağlamak amacıyla cephe ve iç duvar panellerine yapılan çelik takviyelerin ve köşe kolonlardaki eğilme rijitliğini arttırıp sehimleri azaltmak amacıyla yapılan betonarme mantolama güçlendirmesinin ve köşe kolonların üst ucundan komşu kolonlara yapılan çelik gergilerin gerekli olduğunu, mevcut statik ve betonarme hesap, çizim ve detayların ,projelerin hazırlandığı tarihte yürürlükte olan standart ve yönetmeliklere tam olarak uygun olmadığını, eksik ve kusurlu olduğunu, sözü edilen kusurların giderilmesi amacıyla yapılan takviye ve güçlendirme imalatlarının tamamının gerekli olduğunu, depolarda ,cephe yan panellerinde meydana gelen aşırı sehim,çatlak ve yerinden çıkma gibi hasarlarla köşe kolon üst ucundan ortaya çıkan aşırı yer değiştirmenin tasarım, proje ve imalat kusurlarından kaynaklandığının belirtildiği,
Dosyaya sunulan tüm teknek raporlar ve bilirkişi raporları ile ilgili hesap dokümanlarının ayrıntılı olarak incelendiği 5 kişilik heyetten oluşan 26.09.2014 tarihli heyet raporunda; heyet olarak katıldıkları görüş olan ve 19.04.2011 tarihli … teknik raporunda da bulunan taşıyıcı sistemin 8 metre fındık yüksekliğine göre tasarlandığını, fındık depolama yüksekliğinin 8 metreyi aşmadığı sürece güçlendirmenin gereksiz ve tümüyle olası bir aşırı yükleme sonucu kolon sehiminin artmasına ve panellerin yuvalarından çıkmasına karşı bir önlem mahiyetinde olduğunu, depo inşaatı teknik şartnamesinde olmayan ek bir tedbir mahiyetinde kabul edildiğinin görüşüne katıldıklarını, olayın gerçekleşme tarihi olan 15.07.2009 tarihinden sonraki 1-2 gün içerisinde farklı bilirkişiler marifetiyle yapılan tespit raporlarından da anlaşılacağı üzere depoda olması gereken 8 metre yükseklikten fazla fındık yüklendiğini ve bu yüksekliğin de yaklaşık 9.60 metre seviyelerine ulaştığının anlaşıldığını, dosya içerisindeki resim ve belgeler üzerinde yapılan incelemelerde dolum yapma tekniğinden kaynaklı olarak fındığın orta kısmından yan kısımlarına doğru üçgene benzer dağılımla yayıldığını, depo içindeki fındığın yüksekliğinin ise yürüyüş platformu ,pencere kotu, çatı kotu gibi bilinen noktalar dikkate alındığında farklı bilirkişilerin yerinde tespit ettiği yüksekliklerin görüldüğünü, bu yüksekliklerin orta kısımlara da yaklaşık 9.40-9.60 metre seviyelerinde iken yanlara doğru yaklaşık 8.30 seviyesinde olduğunu,teknik şartnamede depolanacak fındığın maksimum yüksekliğinin 8 metre olmasına rağmen bu yükseklik aşılarak fazla fındık yüklemesi durumunda taşıyıcı sisteme ilave yükler geleceğini ve fazla yükleme durumunda da yine yükleme diyagramı üçgen biçiminde ele alınacağını, olması gereken yükseklikte fazla yükleme durumu karşılaştırıldığında şekilde gösterdikleri gibi taralı alanla çizilen ekstra yatay yük panellere geleceğini ve taşıyıcı sistemi zorlayarak sehimlerin artmasına sebep olacağını ve panellerin yerinden çıkmasına neden olacağını, depoda ne kadar yükseklikte fındık yüklemesi durumunda duvar panellerinin yerinden çıkarak depodaki fındığın dışarı döküleceğine dair hesap yapılması istenildiğinde, dosyada bulunan 03.05.206 tarihli … teknik raporunda verilen hesapları incelediklerinde kritik yüksekliğin yaklaşık 9.1 metre seviyelerinde olduğunubelirlediklerini,02.03.2015 tarihli … teknik raporunda bahsi geçen donatı yetersizliğinin dış cephe panellerinin en altın bir üstündeki panelde olduğunu ve bunun sonucunda da söz konusu olayın meydana geldiğinin belirtildiğini, ancak meydana gelen kazanın bu nedenle olmadığını, sonuç olarak olayın 8 metreyi aşan aşırı fındık yüklemesine bağlı köşe kolon maksimum yanal yer değiştirmesinin önemli etken olduğunu ve buna bağlı olarak belli bölgede üst sıradaki panellerin yerinden çıkmasının söz konusu olmayıp herhangi bir ek tedbir ve güçlendirmeye de gerek kalmayacağının belirtildiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında 22/03/2018 tarihli celsenin 2 nolu ara kararı gereğince alınan tüm bilirkişi raporlarının ayrıntılı, denetime ve hüküm tesisine elverişli olmadığından tarafların beyanları ve talepleri de karşılanmamış olmakla asıl ve birleşen dava yönünden ayrıca alınan bilirkişi raporları, talimat raporları, teknik heyet raporları da incelenerek denetime ve hüküm tesisine elverişli rapor hazırlanması için dosyanın yeniden yeni bir heyet bilirkişisine tevdi edildiği, bu tevdi sonucu hazırlanan 15/01/2019 tarihli heyet raporunun incelenmesinde; dosyaya sunulan tüm teknik raporlar ve bilirkişi raporlarıyla ilgili hesap dokümanları detaylı incelendikten sonra söz konusu panellerin yerinden çıkmasının asıl nedeninin teknik şartnamede belirtilen 8 metrelik yükleme yüksekliği üzerinde fazla fındık yüklemesi yapılması ve buna bağlı olarak kolon sehiminin en fazla olduğu bölgede bulunan üstteki panellerin yerinden çıkarak düştüğünü, dava konusu olan fındık depolarının teknik şartnameye uygun olarak yapıldığını, bundan dolayı da herhangi bir kusur atfedilemeyeceğini, 8 metre üzerinde daha fazla fındık yüklemesi yapılmadıkça panellerin yerinden çıkmasının söz konusu olmayıp herhangi bir ek tedbir ve güçlendirmeye gerek kalmayacağının belirlendiği, asıl dava yönünden davacı …’in toplam 785.492,67-TL tutarında alacak talebinde haklı olduğunun, birleşen … esas sayılı … ve … esas sayılı dosyalar yönünden davacı iş sahibinin talebinde haklı olmadığı yönünde görüşler bildirilmiştir.
İstanbul BAM 15. Hukuk Dairesi’nin bahse konu kararı gereği dosyaya kazandırılan donatı detay projesi, oluk kirşi detay projesi ve statik hesap evrakları birlikte değerlendirilmek ve İstanbul BAM. 15.Hukuk Dairesi’nin 26/09/2019 tarihli gerekçeli kararının 11. ve 12. sayfalarında vurgulandığı gibi; yıkıldığı sabit olan bir adet deponun yıkılmasının imalattan mı, yoksa kullanım hatasından mı kaynaklandığının, buna bağlı olarak asıl ve birleşen davalara ilişkin taraf istemlerinin yerinde olup olmadığının, yerinde ise her bir dosya ve talepler açısından miktarlarının tespiti için yeni bir bilirkişi heyetinden denetime elverişli rapor alınmasına karar verilmiş, bu yönden dosya bilirkişiler YMM Prof. Dr. …, Özel Hukukta nitelikli hesap uzmanı Prof. Dr. …, İnşaat Mühendisi Doç. Dr… ve İnşaat Mühendisi Prof. Dr. …’e tevdi edilmiş, adı geçen bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 28/06/2021 tarihli raporun dosya arasında olduğu görülmüştür.
BAM kararı sonrasında alınan 28/06/2021 tarihli bilirkişi kurulu raporuna özetle; Prof. Dr. … ve arkadaşları tarafından düzenlenen rapor referans alınmak suretiyle; uyuşmazlık konusu deponun yıkılmasında, projelendirmede yapılan hataların yanında kapasitenin üzerinde yükleme yapılmasının da etkili olduğu, raporda açıklanan tüm nedenlere göre;
Asıl dava yönünden; taraflar arasındaki ticari ilişki nedeniyle cari hesaptan kaynaklı davacının davalıdan takip tarihi itibariyle 782.774,70 TL asıl alacak, 2.717,97 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 785.492,67 TL alacaklı olduğu;
Birleşen…. ATM … E sayılı dosyası yönünden; bozma öncesi alınan 05/05/2010 ve 02/07/2013 tarihli bilirkişi kurulu raporlarında da açıklandığı üzere gecikme olmadığı ve buna bağlı gecikme tazminatı talep edilemeyeceği; davacı taraf gelir kaybı talebine ilişkin iddiasını ispatlayamadığı, bu talebinin de yerinde olmadığı;
Birleşen …. ATM … E sayılı dosyası yönünden; davacının kira kaybı isteminin yerinde olmadığı,
Birleşen …. ATM … E sayılı dosyası yönünden; panel köşe kolonların 80 cm x 40 cm ebadında olduğu, gelen yanal etki nedeni ile kolonun 40 cm’lik kısa kenar doğrultusunda yatay yer değiştirme yaptığı, yükleme yüksekliğinin artması ile bu yanal yer değiştirmenin büyüdüğü, kolonda panellerin girdiği oyuk derinliğinin de yetersiz olması nedeni ile tabandan itibaren 3.sıradaki panelin yerinden çıkarak düştüğü, köşe kolondaki bu büyük yer değiştirmenin projelendirmede yapılan hataların yanı sıra fındık yüksekliğinin de etkili olduğu, panellerdeki bu olumsuzluklardan davalı …’in sorumlu olduğu, bu kapsamda güçlendirme projesi doğrultusunda depolarda güçlendirme işleminin yapıldığı, yapılan güçlendirme maliyeti olan 546.487,50 TL’den davalı …’in sorumlu olduğu yönünde görüş bildirilmiştir.
Görüldüğü üzere uyuşmazlık konusu deponun yıkılmasına kapasitenin üzerinde yükleme yapılmasının neden olduğu yönünde görüş bildiren raporlarda özetle; depoya olması gereken 8 metre yükseklik ve 1250 ton ağırlığın üzerinde (yani proje dışı aşırı) yükleme yapılması (iş sahibi kusuru) neden olarak gösterilmiş; imalat hatası yönünde görüş bildiren rapor ve değerlendirmelerde ise; deponun yıkılmasına proje ve imalat hatası (yüklenici kusuru) neden olarak gösterilmiştir.
Dosyadaki tüm bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde, yıkılan uyuşmazlık konusu depoya olması gereken 8 metre yükseklikten fazla fındık yüklendiği dosya içeriği ile sabit olup;
Olayda yüklenici kusuru bulunduğu yönünde görüş bildiren raporlarda, kapasitesinde yükleme yapılması halinde dahi yıkılmanın oluşacağı, varsayımsal verilere göre değerlendirilmiştir.
Olayda iş sahibi tarafından fazla yükleme yapılması nedeniyle (iş sahibi kusuru) deponun yıkıldığı yönünde görüş bildiren raporlarda ise, somut ve gerçekleşmiş verilere dayalı değerlendirme yapılmış ve fazla yükleme yapılmamış olsa idi ek bir güçlendirme ihtiyacının olmayacağı yönünde görüş bildirilmiştir.
Somut olayda uyuşmazlık konusu deponun yıkılmasına, iş sahibi tarafından yapılan fazla yüklemenin sebebiyet verdiği, olayda yüklenicinin herhangi bir kusurunun veya eserde herhangi bir ayıbın bulunmadığı yönünde görüş bildirerek düzenlenen 10/04/2009, 19/04/2011, 04/05/2016, 26/09/2014 ve 15/01/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporları, yukarıda değinildiği gibi somut verilere dayandırıldığından; aksi yönde varsayımsal verilere göre görüş ve değerlendirmelerle olayda yükleniciye kusur atfeden ve eserde ayıp olduğu belirtilen diğer bilirkişi kurulu raporlarına göre üstün tutulmak suretiyle mahkememizce benimsenmiş ve hükme esas alınmıştır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, incelenen takip dosyası, taraf ticari defter ve kayıtları, alınan ve yukarıda belirtildiği şekilde benimsenen bilirkişi kurulu raporları, toplanıp değerlendirilen delillere göre;
Taraflar arasındaki eser sözleşmesi gereği yapımı davacı tarafça üstlenilen dava konusu işin davacı tarafça (yüklenici) teknik şartnameye uygun olarak yapıldığı, uyuşmazlık konusu depodaki panellerin yerinden çıkmasının asıl sebebinin, teknik şartnamede belirtilen 8 m’lik yükleme yüksekliği üzerinde fazla fındık yüklenmesi nedeniyle kolon sehiminin en fazla olduğu bölgede bulunan üstteki panellerin yerinden çıkmasından kaynaklandığı, bundan dolayı davacıya (yükleniciye) herhangi bir kusur atfedilemeyeceği, 8 m üzerinde fındık yüklemesi yapılmadıkça panellerin yerinden çıkmasının söz konusu olmayacağı ve herhangi bir ek tedbir ve güçlendirmeye gerek kalmayacağı, diğer bir anlatımla eserdeki sonradan ortaya çıkan ayıbın yukarıda değinilen nedenlerle benimsenen bilirkişi raporlarına ve mahkememizde oluşan kanaate göre iş sahibinin kendi kusurundan kaynaklandığı kanaatine varılmıştır.
Bu itibarla asıl dava yönünden yapılan inceleme sonrasında; benimsenen bilirkişi kurulu raporlarında ayrıntılı olarak açıklandığı üzere taraflar arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklı taraf ticari defter ve kayıtlarına göre davacının davalıdan 782.774,70 TL asıl alacak, 2.717,97 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 785.492,67 TL alacaklı olduğu anlaşıldığından benimsenen bilirkişi raporunda tespit edilen 785.492,67 TL alacak miktarına yönelik davalının vaki itirazının haksız olduğu ve İİK’nun 67.maddesi gereğince iptalinin gerektiği; belirlenen-tespit edilen alacak miktarını aşan davacı taraf isteminin yerinde olmadığı kanaatine varıldığından davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Alacak likit ve itiraz haksız olduğundan kabul edilen miktar üzerinden davalının icra inkar tazminatına mahkumiyetine, reddedilen miktar yönünden alacaklının kötü niyetinin kanıtlanamamış olması nedeniyle, davalı-borçlu tarafların kötü niyet tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir.
Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … ve …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas Sayılı davaları yönünden yapılan yargılama sonrasında; yukarıda gerekçesiyle tartışılıp değerlendirildiği üzere, taraflar arasındaki eser sözleşmesi gereği birleşen tüm davalarda davalı yüklenici tarafça yapılıp teslim edilen işlerde ileri sürülen gizli ayıp iddiasının iş sahibinin kendi kusurundan kaynaklandığı, diğer yandan işin eksik ve geç teslim edildiği iddiasının ispatlanamadığı anlaşıldığından birleşen davacının birleşen davalarda ileri sürdüğü gecikme tazminatı, kar mahrumiyeti ve maddi manevi tazminat istemlerine ilişkin birleşen davaların ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen davalara yönelik aşağıdaki kararı vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Asıl Davanın Kısmen Kabulü ile,
a)Davalı borçlunun ….İcra Müd.nün … Esas Sayılı dosyasında 782.774,70 TL asıl alacak ve 2.717,97 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 785.492,67 TL’ye yönelik itirazın iptali ile takibin bu miktarlar yönünden talepnamedeki koşullarla devamına, davacı tarafın bu konudaki fazlaya ilişkin isteminin reddine,
b)İtirazın iptaline karar verilen toplam miktar üzerinden takip tarihi dikkate alınarak %40 oranında hesaplanan 314.197,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya ödenmesine,
c)Koşulları oluşmadığından reddedilen miktar yönünden davalı tarafın tazminat isteminin reddine,
d-Alınması gerekli 53.657-TL karar ve ilam harcından 10.606,40-TL peşin ve icraya yatan harcın mahsubu ile geriye kalan 43.050,40-TL harcın davalıdan alınıp maliyeye gelir kaydına (Mahkememiz… E, 2019/364 K sayılı kararıyla davalıdan tahsili istenilen 43.050,40 TL bakiye karar harcı tahsil edilmiş ise yeniden harç tahsiline yer olmadığına, tahsil edilmemiş ise 26/06/2019 tarih, 2019/200 harç nolu harç tahsil müzekkeremizin işlemsiz iadesi ile bu miktarın davalıdan tahsili için yeniden müzekkere yazılmasına),
e-Davacı tarafça başlangıçta yatırılan peşin ve icraya yatan harç 10.606,60 TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
f-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 56.324,63 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
g-Davalı kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/2.maddesi gereğince hesap ve takdir olunan 177,22 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
h-Davacı tarafından ilk kararda hesaplanan 14,00 TL başvuru harcı, 2,30 TL vekalet harcı, 9.774 TL bilirkişi ücreti, 586,20 TL keşif harcı, 150 TL taksi ücreti, 71 TL talimat masrafı ve 394,40 TL tebligat posta gideri olmak üzere toplam 10.991,90 TL ve bozma sonrası yapılan 4.000 TL bilirkişi ücreti ile 104 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 15.095,90 TL’nin kabul ve red oranına göre 15.092,50 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
2-Asıl Dava ile Birleşen …..nin … Esas, …..nin … ve …..nin … Esas Sayılı Davalarının Ayrı Ayrı Reddine,
a-Birleşen …. ATM yönünden;
a.1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gerekli olan 59,30 TL maktu karar ve ilam harcının, 43.584,75 TL peşin ve ıslah harcından mahsubu ile bakiye 43.525,45 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde birleşen davacıya iadesine,
a.2-Birleşen davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince maddi tazminat davası yönünden hesap ve takdir olunan 109.005,00 TL, manevi tazminat davası yönünden hesap ve takdir olunan 4.080,00 TL olmak üzere toplam 113.085,00 TL vekalet ücretinin birleşen davacıdan alınıp birleşen davalıya verilmesine,
a.3-Davalı tarafından yapılan ve ilk kararda hesaplanan 21,88 TL yargılama giderinin birleşen davacıdan alınıp birleşen davalıya verilmesine,
a.4-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
b-Birleşen …. ATM yönünden;
b.1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gerekli olan 59,30 TL maktu karar ve ilam harcının, 202,50 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 143,20 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde birleşen davacıya iadesine,
b.2-Birleşen davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin birleşen davacıdan alınıp birleşen davalıya verilmesine,
c-Birleşen …. ATM yönünden;
c.1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gerekli olan 59,30 TL maktu karar ve ilam harcının, 25.616,25 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 25.556,95 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde birleşen davacıya iadesine,
c.2-Birleşen davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 85.300,00 TL vekalet ücretinin birleşen davacıdan alınıp birleşen davalıya verilmesine,
3-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkca okunup, usulen anlatıldı. 01/11/2021

Başkan …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Katip …
e-imzalı