Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/449 Esas
KARAR NO :2022/349

DAVA:Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:12/11/2018
KARAR TARİHİ:06/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 19/11/2016 tarihinde davalı … adına kayıtlı, sürücü …’ün sevk ve idaresindeki … plakalı aracın, müvekkili … adına kayıtlı … plakalı araca çarpması neticesinde maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kaza tespit tutanağından da anlaşılacağı üzere kazanın oluşumunda … plakalı araç sürücüsü …’ün asli derecede ve tam kusurlu olduğunu, alınan ekspertiz raporuna göre müvekkilinin aracında 2.500,00-TL. değer kaybı tespit edildiğini, ekspere hizmet bedeli olarak 240,00-TL. (KDV dahil ) ödendiğini, … plakalı aracın ZMSS poliçesi ile davalılardan … Sigorta A.Ş.’nin teminatı kapsamında olduğunu, sigorta şirketine 26/09/2018 tarihinde yapılan yazılı başvuruya rağmen müvekkilinin uğradığı zararın giderilmesine yönelik herhangi bir ödeme yapılmadığını belirterek, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00-TL. değer kaybı tazminatının ve 240,00-TL. ekspertiz hizmet bedelinin davalı … Sigorta A.Ş’den teminat limitleri dahilinde ve temerrüt tarihinden itibaren, diğer davalı …’dan ise kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, yine fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100,00-TL. ikame araç bedelinin davalı …’dan kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı sigorta şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkili mahkemede açılmadığını, müvekkili şirketin genel müdürlük adresinin İstanbul olduğunu, yetkili mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, mahkemece yetkisizlik kararı verilerek dosyanın yetkili İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesi gerektiğini, talebe konu aracın kilometresinin 187.787 olduğu tespit edildiği için ve değer kaybı kilometre limitini aştığı için talebin reddedildiğini belirterek; davanın reddine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …’a dava dilekçesi ve ekleri ile tensip zaptı usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine karşın bu davalı tarafından davaya karşı cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; 19/11/2016 tarihinde meydana gelen maddi hasarlı trafik kazası nedeniyle … plakalı araçta meydana geldiği iddia edilen değer kaybı, araç mahrumiyet zararı ve ekspertiz ücretinin davalılardan tahsiline yönelik olarak açılmış belirsiz alacak davasıdır.
Dosyanın … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin verdiği 09/05/2019 tarihli, … Esas ve… Karar sayılı yetkisizlik kararı mahkememize gönderildiği ve yukarıdaki esasa kaydının yapıldığı anlaşılmıştır.
Davacı taraf delil olarak; maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı, değer kaybı ekspertiz raporu, ekspertiz hizmet bedeli faturası, hasar dosyası, araçtaki hasara ait fotoğraflar, müvekkiline ait ruhsat, ehliyet sureti, bilirkişi incelemesi, Yargıtay ilamları, keşif, tanık beyanı, bilirkişi incelemesi, yemin ve diğer yasal delillere dayanmıştır. Davalı taraf ise delil olarak; ZMSS poliçesi, poliçe genel şartları, ödeme belgesi, kazaya ilişkin tüm kayıt ve belgeler, kaza tespit tutanağı, bilirkişi incelemesi, örnek Yargıtay kararları, kanuni ve takdiri her türlü yasal delile dayanmıştır.
Mahkemece Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nden dava konusu … plaka sayılı aracın tramer kaydı, … Sigorta A.Ş.’den poliçe ve hasar dosyası, … İl Emniyet Müdürlüğü’nden … plakalı aracın trafik tescil kaydı celbedilerek dosya içine kazandırılmıştır.
Deliller toplandıktan sonra mahkememizce 18/12/2019 tarihli duruşmada verilen ara kararla; iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı üzerinde bilirkişi kurulu tarafından inceleme yapılarak rapor düzenlenmesine karar verilerek, dosya araç hasarları ile değer kaybı (makine mühendisi), sigortacı ve kusur konusunda uzman 3 (üç) kişilik bilirkişi kuruluna tevdi edilmiştir.
Bilirkişi kurulu tarafından düzenlenerek dosyaya sunulan 07/09/2020 tarihli raporda özetle; dava dışı sürücü …’ün tedbirsiz, dikkatsiz, trafik düzeni ve güvenliği ile ilgili özen yükümlüğüne, güvenli sürüş ve geri manevra kurallarına aykırı şekilde hareket ettiği, bu hatalı sevk ve idaresinin, kazanın meydana gelişine yol açan yegane etken olduğu ve kazanın meydana gelmesinde birinci derecede ve tam etkili bulunduğu, … plakalı davacı taraf aracının anılan kavşak kesiminde kırmızı ışık yanması sebebiyle durmakta ve beklemekte olduğu esnada sürücü … yönetiminde kontrolsüz geri manevra ile gelen … plakalı numaralı kamyonetin çarpması ile kazaya karışmak durumunda kaldığı, … plakalı aracın sürücüsü …’ın bahse konu kazanın meydana gelişinde etkili olacak nitelikte herhangi bir kural ihlalinin ve hatalı davranışının bulunmadığı, … plakalı aracın kasko değerinin 58.600,00-TL. olduğu, aracın dava konusu 19/11/2016 tarihindeki kazadan önce hasarsız piyasa değerinin 52.500,00-TL. olarak belirlendiği, Hazine Müsteşarlığı tarafından 14/05/2015 tarihinde 29355 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ gereğince 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlar EK-1 e göre değer kaybı hesabının yapıldığı, kazada kusuru bulunmayan sürücünün aracında oluşan değer kaybından kazaya sebebiyet veren kusuru olan araç sürücüsü/işleteni ile aracın sigortacısının sorumluğu olduğu, davalı sigorta şirketinin araç başı maddi tazminat teminat limitinin ise ZMSS uyarınca 31.000,00-TL. olarak tespit edildiği, raporda ayrıntılı olarak açıklanan sebeplerle; davalı adına kayıtlı ve davalı şirket nezdinde ZMSS ile sigortalı … plakalı kamyonetin dava dışı sürücüsü …’ün hatalı sevk ve idaresinin kazanın meydana gelmesinde birinci derecede, tam ve %100 oranında etkili olduğu, davacı adına kayıtlı … plakalı otomobilin dava dışı sürücüsü …’ın ise kazanın oluşumunda ektili herhangi bir kural ihlalinin bulunmadığı, 19/11/2016 tarihindeki kaza nedeniyle dava konusu … plakalı aracın kaza esnasında 187.787 km’de olması nedeniyle Hazine Müsteşarlığı tarafından 14/05/2015 tarihinde 29355 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ gereğince 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlar EK-1’e göre … plakalı araçta değer kaybı oluşmadığı, araç yoksunluğu (kazanç) kaybının 330,00-TL. olduğu, değer kaybı yönünden herhangi bir zarar oluşmadığı mütalaa olunduğundan, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun bulunmadığı, araç yoksunluğu (kazanç) kaybı yönünden davalı sigorta şirketi dışındaki diğer davalının sorumluluğunun bulunduğu, eksper ücret tarifesine göre kazanç kaybı yönünden bir düzenleme yapılmamış olmakla birlikte 240,00-TL. ekspertiz ücreti yönünden ise takdirin mahkemeye ait olduğu şeklinde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulu raporu dosya taraflarına usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davacı vekili tarafından bilirkişi raporuna karşı 25/09/2020 tarihli dilekçe ile beyan ve itirazda bulunulmuştur. Davalılar tarafından rapora karşı herhangi bir beyan ve itirazda bulunulmamıştır. Mahkememizce 09/01/2021 tarihli ara kararla davacı tarafın itirazlarını karşılar nitelikte ek rapor düzenlenmek üzere dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edilmesine karar verilmiş, dosya 16/12/2021 tarihinde bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir.
Bilirkişi kurulu tarafından tanzim edilerek dosyaya sunulan 27/12/2021 tarihli ek raporda ise özetle; davacı iddiaları, davalı savunmaları ve dosyaya sunulan tüm bilgi, belge ve delillere göre yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda; dava konusu kaza sonucunda … plakalı araçta Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre oluşan değer kaybının 2.500,00-TL. olabileceği, kazanın sonucunda … plakalı araç için araç yoksunluğu (kazanç) kaybının ise 500,00-TL. olabileceği, değer kaybı ücreti yönünden zarardan davalı sigorta şirketi ile diğer davalının birlikte sorumlu olduğu, için araç yoksunluğu (kazanç) kaybı yönünden ise davalı sigorta şirketi dışındaki diğer davalının sorumluluğunun bulunduğu, 240,00-TL. ekspertiz ücretinin istenebilir düzeyde olduğu, ekspertiz ücreti diğer hususlarda nihai takdirin mahkemeye ait olduğu şeklinde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulu ek raporu dosya taraflarına usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalılar tarafından rapora karşı herhangi bir beyan ve itirazda bulunulmamıştır.
Davacı vekili 11/01/2022 tarihli dilekçesi ile bilirkişi ek raporuna karşı yazılı beyanda bulunmuş, aynı zamanda talep artırımında bulunarak; dava dilekçesindeki taleplerini bilirkişi kurulu ek raporunda hesaplanan miktarları dikkate alarak değer kaybı talebi yönünden 100,00-TL.’den 2.500,00-TL.’ye, araç mahrumiyeti zararını 100,00-TL.’den 500,00-TL.’ye yükseltmiştir. Davacı vekili ayrıca 240,00-TL ekspertiz ücretinin mahkememizce yargılama giderleri içerisinde sayılmasını talep etmiştir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 10/05/2016 tarihli, 2016/966 E. ve 2016/5728 K. sayılı kararında da belirtildiği üzere; araç değer kaybı, aracın trafik kazası sonucu hasarlanıp, onarılmasından sonraki değeri ile hiç hasarlanmamış haldeki değeri arasındaki farka ilişkin olup, araçtaki değer kaybı belirlenirken, aracın markası, yaşı, modeli ve hasar gördüğü kısımları dikkate alınarak aracın kaza tarihinden önceki 2. el satış değerinin tespiti ile aracın tamir edildikten sonra ikinci el satış değerinin tespiti ve arasındaki fark göz önüne alınmaktadır. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 15/03/2018 tarihli, 2017/1230 Esas ve 2018/2590 Karar sayılı ilamı da aynı doğrultudadır.
Somut olayda; davalılardan … dava konusu kazaya neden olan … plakalı aracın maliki (işleteni) konumundadır. Davalı sigorta şirketi ise kaza tarihi itibariyle … plakalı aracın zorunlu mali mesuliyet (ZMMS) sigortacısıdır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 49. maddesine göre; kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. 2918 sayılı KTK.’nun 85. maddesine göre ise motorlu bir araç işleteninin sorumluluğu, kusura dayanmayan bir tehlike sorumluluğudur. Araç işleten; araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişi olarak tanımlanmıştır. Motorlu bir aracın işletilmesi, cismani bir zarara ya da bir şeyin hasara uğramasına sebep olursa işleten kusursuz dahi olsa sorumlu olacaktır. İşletenin bu sorumluluğu, ağırlaştırılmış bir kusursuz sorumluluk, başka bir deyimle tehlike sorumluluğu halidir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMMS) ise 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91. ila 101. maddeleri arasında düzenlenmiş olup, yasanın 91. maddesine göre motorlu araçların trafik sigortası yaptırmaları zorunludur. ZMMS, motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde o aracın işleteninin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belirli limitlere kadar karşılamayı amaçlayan bir sorumluluk sigortası türüdür. Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası’nda sigortacının sorumluluğu, poliçe teminat limiti içerisinde kalmak koşulu ile sigortalısının kusuru oranındadır. Bir başka ifade ile davalılardan sigorta şirketinin sorumluluğu, araç işletenin KTK.’nun 85/1 maddesindeki sorumluluğuyla eşdeğerdir. KTK.’nun 91. maddesi ve Genel Şartlar’ın ilgili hükümlerine göre; “bir şeye zarar vermesi halinde işletenin sorumluluğu, bu zararı gidermede hangi kapsamda ise ZMMS sigortacısının sorumluluğu da aynı kapsamdadır.” Bu nedenle kaza sonucu zarar verilen şeyin eski hale gelmesi için gerekli olan tüm onarım, yedek parça, işçilik masrafları ile araçta meydana gelen değer kaybı zararları da sigorta kapsamına girmektedir. Zira araçta meydana gelen değer kaybı “gerçek zarar” kalemleri arasında olduğundan, ZMMS (Trafik) poliçesi teminatına dâhildir.
Trafik Sigortası Genel Şartları’na göre “dolaylı zararlar” nedeniyle yöneltilecek tazminat talepleri ise sigorta teminatı dışındadır. Bu nedenele dava konusu aracın tamiri süresince çalışamaması (işletilememesi) nedeniyle oluşan araç mahrumiyeti ve kazanç kaybı trafik sigortası teminatı dışındadır.
Mahkememizce benimsenerek hükme esas alınan bilirkişi kurulu ek raporunda davacıya ait … plakalı araçtaki değer kaybı hesabında; Yargıtay kararlarında belirtilen hususlara dikkat edilerek, yani aracın modeli, markası, özellikleri, kullanım amacı, araçta yapılan onarım işlemleri, aracın kilometresi, olay tarihindeki yaşı, tarafların iddia ve savunmaları ve tüm dosya kapsamı, aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeriyle kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre değerlendirme yapılmış ve 19/11/2016 tarihinde meydana gelen kaza nedeniyle araçtaki değer kaybı 2.500,00-TL., davacının araç mahrumiyet zararı ise 500,00-TL. olarak hesaplanmıştır. Araçta kaza nedeniyle oluşan 2.500,00-TL. değer kaybından (gerçek zarardan) her iki davalının da müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları kanaatine varılmıştır. Ancak, davacının maliki olduğu … plakalı aracını kaza nedeniyle tamiri süresince kullanamaması uğradığı araç mahrumiyeti tutarı olan 500,00-TL. ise dolaylı zararlardan olup, davalı sigorta şirketinin bu zarardan sorumluluğu bulunmadığından, sadece davalı malik (işleten) …’ın davacının araç mahrumiyeti zararından sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Öte yandan davacının davalılardan sigorta şirketine başvuru tarihi olan 27/09/2018 tarihini takip eden 8 (sekiz) iş gününün bitim tarihi olan 09/10/2018 tarihinin davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihi olarak kabul edilebileceği, diğer davalı …’ın ise araç işleteni ve maliki olması nedeniyle kaza tarihinden itibaren işletilecek faizden sorumlu olacağı kanaatine varılmıştır.
İddia, savunma, hasar dosyası, poliçe, … plakalı aracın trafik kayıtları, toplanan ve celbedilen tüm deliller ile özellikle Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin araç değer kaybının tespiten yönelik yerleşik uygulamalarına göre düzenlenen bilirkişi kurulu ek raporu bir bütün olarak değerlendirilmiş, bilirkişi kurulu ek raporundaki değerlendirme ve hesaplamaların gerekçeli, denetlenebilir, dosya içeriğine ve dosyada mevcut belgelere uygun olduğu, aynı zamanda uyuşmazlığı çözmeye yeterli olduğu anlaşılarak mahkememizce hükme esas alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı, toplanan ve celbedilen deliller ile mahkememizce benimsenerek hükme esas alınan bilirkişi kurulu ek raporunun birlikte değerlendirilmesinde; davanın 19/11/2016 tarihinde meydana gelen ve … plakalı araç ile … plakalı aracın karıştığı maddi hasarlı trafik kazası sonucunda davacıya ait … plakalı araçta meydana geldiği iddia edilen değer kaybı ve araç mahrumiyeti zararının tahsiline yönelik olduğu, ayrıca dava öncesinde aracın değer kaybının tespiti için davacı tarafından karşılanan ekspertiz ücretinin de yargılama gideri olarak talep edildiği, davalılardan …’ın maliki (işleteni) olduğu diğer davalı sigorta şirketinin ise ZMSS sigortacısı olduğu … plakalı aracın dava dışı sürücüsü …’ün kazanın meydana gelmesinde tam ve %100 (yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, … plakalı aracın dava dışı sürücüsü …’ın ise kazanın meydana gelmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığı, hükme esas alınan ek bilirkişi kurulu raporunda hesaplandığı gibi davacının maliki olduğu … plakalı aracını kaza nedeniyle ve tamiri süresince kullanamaması nedeniyle uğradığı araç mahrumiyeti zararının 500,00-TL. olduğu, … plakalı aracın değer kaybının ise 2.500,00-TL. olduğu, araçtaki değer kaybından her iki davalının da müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, araç mahrumiyet zararı olan 500,00-TL.’den ise sadece davalı malik (işleten) …’ın sorumlu olduğu, davalı sigorta şirketinin sorumlu olduğu miktarının sigorta poliçesindeki limit içerisinde kaldığı, öte yandan davacıya ait dava konusu … plakalı Citroen C5 marka otomobil ruhsatında hususi olarak kayıtlı olduğundan ve dava konusu aracın kullanım tarzının hususi olması nedeniyle tahsiline karar verilen tazminat yönünden yasal faize hükmedilmesi gerektiği, dosya kapsamına göre davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt başlangıç tarihinin 09/10/2018, diğer davalı … yönünden ise kaza tarihi olan 19/11/2016 olduğu, öte yandan yargılama giderlerinden olduğu Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin yerleşik kararlarında de belirtilen ekspertiz ücretinin yargılama giderlerinden sayılması gerektiği hususu dikkate alınarak aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Gerekçede açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile;
a) 2.500,00-TL araç değer kaybının davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihi olan 09/10/2018 tarihinden itibaren, diğer davalı … yönünden ise kaza tarihi olan 19/11/2016 tarihiden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
b) 500,00-TL araç mahrumiyet zararının; kaza tarihi olan 19/11/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan alınarak ile davacıya ödenmesine,
c) 240,00-TL ekspertiz ücretinin yargılama giderleri içerisinde hesaplanmasına,
2-Ekspertiz ücreti ve araç değer kaybı yönünden alınması gerekli 204,93-TL karar ve ilam harcından 83,80-TL peşin harç+ tamamlama harcından mahsubu ile 121,13-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile maliyeye gelir kaydına,
3-Araç mahrumiyeti yönünden alınması gerekli 34,15-TL karar ve ilam harcının davalı …’dan alınıp maliyeye gelir kaydına,
4-Davacı araç mahrumiyeti yönünden kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 500,00-TL vekalet ücretinin davalı …’dan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı ekspertiz ücreti ve araç değer kaybı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 2.740,00-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 3.291,05-TL. (240,00-TL ekspertiz ücreti, 35,90-TL başvuru harcı, 83,80-TL peşin harç+ tamamlama harcı, 5,20-TL vekalet harcı, 2.400,00-TL bilirkişi ücreti, 526,15-TL tebligat posta ücreti) yargılama giderinin davalılardan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından geriye kalanın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, HMK’nun 6723 sayılı Kanunla değişik Geçici 3. ve 341/2 vd. maddeleri uyarınca ve miktar itibarıyla kesin olmak üzere verilen karar davacı vekilinin e-duruşma sistemi üzerinden yüzüne karşı davalıların yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/04/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır