Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/448 E. 2021/1078 K. 30.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/448 Esas
KARAR NO:2021/1078

DAVA:İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :19/07/2019
KARAR TARİHİ:30/12/2021

Yukarıda tarafları ve konusu yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonrasında;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı … … arasında 25/12/2018 tarihli eser sözleşmesinin imzalandığını, sözleşme bedeli 33.000 USD’lik kısmının ödendiğini ancak, anılan davalının sözleşme konusu tenteyi süresinde ve gereği gibi tamamlayamayacağının anlaşılması üzerine bu kez davalı … … ile sözleşme konusu bu tentenin tamamlanması için anlaşma sağlandığını, bu kapsamda 11/02/2019 tarihli tutanak ile müvekkili tarafından 67.500 USD ödeme yapıldığını, davalıların süresinde edimlerini yerine getiremediklerini, müvekkiline süresinde tentenin teslim edilemediğini, bu nedenle seçimlilik hakkı gereği sözleşmeden dönülerek tentenin dava dışı üçüncü kişiden temin edildiğini; müvekkili tarafından yapılan 68.500 USD ödemenin ihtara rağmen iade edilmemesi üzerine alacağın tahsili amacıyla davalılar aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasından başlatılan takibe de itiraz edildiğini ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle itirazın iptaline, davalıların icra inkar tazminatına mahkumiyetlerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
Davalı … 06/02/2020 tarihli duruşmadaki beyanlarıyla, davacının sipariş ettiği tente için davacıdan 33.000 USD aldığını, sözleşme bedelinin 67.000 USD olduğunu, aynı işin diğer davalı tarafından tamamlanılması yönünde anlaşma sağlandığını, işin tamamlandığını ancak, davacı tarafça teslim alınmadığını bildirmiş,
Diğer davalı … aynı tarihli duruşmadaki beyanlarıyla, davacı ile davalı … arasında yapılmış sözleşme gereği işin tamamlanmasının üstenildiğini, davacı tarafça bu iş için tarafına 34.000 USD ödeme yapıldığını, bakiye 5.000 USD’nin ödenmediğini, ayrıca imal edilen tentenin davacı tarafça teslim alınmadığını bildirmiştir.
Takibin başlatıldığı, … 18. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E sayılı dosyası getirtilmiş, yapılan incelemede; davacı tarafça davalı borçlular hakkında davaya dayanak eser sözleşmesi ile eklerinden kaynaklı alacağının tahsili amacıyla ilamsız icra takibine girişildiği, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 günlük yasal süre içerisinde davalı borçluların vaki itirazları üzerine takibin durduğu ve yasal 1 yıllık süre içerisinde davacı tarafça, itirazın bertarafına yönelik dilekçede ileri sürülen nedenlerle eldeki davanın açıldığı görülmüştür.
Dava; taraflar arasında yapılmış eser sözleşmesi gereği, davalılardan sipariş edilip bedeli ödenen ancak, teslim edilmediği ileri sürülen sözleşme konusu tente için ödendiği iddia olunan 68.500 USD’nin tahsili için davalılar hakkında başlatılan icra takibine vaki itirazın İİK’nun 67.maddesi uyarınca iptali istemine ilişkindir.
6098 Sayılı TBK’nın 470. vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi, karşılıklı edimleri içeren bir iş görme akdîdir. Yüklenicinin edimi, eseri meydana getirmek ve iş sahibine kararlaştırılan sürede teslim etmek, iş sahibinin karşı edimi ise teslim edilen eserin bedelini ödemektir. Eser yüklenicinin sermayesi, sanat ve becerisini kullanarak gerçekleştirdiği sonuçtur. İş sahibi ısmarladığı eserin belli nitelikler taşımasını, amacını karşılamasını arzu eder. Şayet ısmarlanan eser iş sahibinin beklentisini karşılamıyorsa sözleşmenin yararlar dengesi iş sahibi aleyhine bozulur. Bu bakımdan eser, fen ve sanat kurallarına uygun ve iş sahibinin amacını karşılar nitelikte imâl edilmelidir. Aksi halde eser ayıplıdır ve yüklenicinin ayıba karşı zararlı sonuçtan sorumluluğu ortaya çıkar. Bir tanımlama yapmak gerekirse; yüklenicinin ayıba karşı zararlı sonuçtan sorumluluk borcu, yüklenicinin eseri teslim borcunun tamamlayıcısı olarak, meydana getirdiği eserde ortaya çıkan ayıp ve eksiklikleri üstlenme borcudur. Bu gibi durumlarda eserde dürüstlük kuralları gereğince bulunması gereken niteliklerin yokluğu söz konusudur.
Diğer yandan yine TBK’nın 125.maddesinde, karşılıklı edimleri içeren sözleşmelerde borcun yerine getirilmemesi veya gecikmesi halinde, alacaklının seçimlik hakları düzelenmiş olup, buna göre alacaklı; a) her zaman gecikmiş işi yerine getirme (ifayı) ve gecikme tazminatını isteme, b) sözleşmenin yerine getirilmesinden vazgeçilerek olumlu zararını isteme ve c) sözleşmeden dönme ve olumsuz zararı isteme haklarına sahiptir.
Somut olayda davacı taraf, taraflar arasındaki eser sözleşmesi gereği süresinde işin tamamlanarak tarafına teslim edilmediğini, yapılan 68.500 USD ödemenin de iade edilmediğini ileri sürmüş; davalı …, davacıdan 33.000 USD ödeme aldığını, diğer davalı …, davacıdan 34.000 USD ödeme aldığını beyan ederek, sözleşme konusu işin tamamlandığını ancak, davacı tarafça teslim alınmadığını savunmuşlardır.
Taraflar arasında yapılmış eser sözleşmesi gereği, davacı tarafça sipariş edilen tente için davalı …’e 33.000 USD; diğer davalı …’a 34.000 USD ödeme yapıldığı, eserin davacıya tesliminin gerçekleşmediği ve davacının sözleşmeden dönerek eser için ödediği bedellerin iadesini talep ettiği tarafların kabulünde olup; çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, yapımı üstlenilen eserin sözleşme hükümlerine uygun imal edilip süresinde iş sahibine teslim edilip edilmediği, edilmemiş ise temerrüdün kimden kaynaklandığı ve sözleşmeden dönen davacının ödediği bedelin iadesini talep edip edemeyeceği noktalarındadır.
Yanlar arasındaki uyuşmazlığın niteliği itibari ile çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden, davaya dayanak ve konu yapılan yanlar arasındaki eser sözleşmeleri gereği davacının davalılardan alacaklı olup olmadığı, varsa miktarının tespiti amacıyla bilirkişi kurulu raporu alınmasına karar verilmiş, taraf ticari defter ve kayıtları, getirtilen-sunulan belgelerle birlikte dosya konusunda uzman bilirkişiler SMMM …, tekstil ürünleri konusunda uzman … ve nitelikli hesaplamalar konusunda uzman Prof. Dr. …’ya tevdi edilmiş, adı geçen bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 18/11/2020 tarihli ön rapor ile 27/01/2021 tarihli raporun dosya arasında olduğu görülmüş; bu kez bilirkişi kuruluna bilirkişi İnşaat Yüksek Mühendisi … dahil edilmek ve bilirkişilere dava konusu tente üzerinde yerinde inceleme yetkisi verilmek suretiyle bilirkişi kurulundan alınan 17/05/2021 tarihli raporun dosya arasında olduğu görülmüştür.
En son alınan bilirkişi kurulu raporunda özetle; davacı ile ilk yüklenici davalı … arasında yapılmış eser sözleşmesi gereği işin teslim tarihinin 30/01/2019 olarak belirlendiği, akabinde işin 26/02/2019 tarihinde bitirileceğinin kararlaştırıldığı; ikinci yüklenici davalı … ile yapılmış sözleşme ile eserin 31/03/2019 tarihinde tesliminin kararlaştırıldığı ancak, işin süresinde teslim edilmemesi nedeniyle taraflarca kararlaştırılan ifa günü olan 31/03/2019 tarihinden sonra 12/04/2019 tarihli ihtarname ile davacı tarafça sözleşmeden dönüldüğü, davalıların eserin tesliminde temerrüdü düştükleri; davalı tarafça tamamlandığı ileri sürülen eserin davacı tarafça teslim alınmadığı yönündeki savunmasının ispatlanamadığı, bu nedenlerle davacının kesin vade kararlaştırılmış olması sebebiyle sözleşmeden dönme hakkının bulunduğu; sözleşmeden haklı nedenlerle dönülmesi nedeniyle, sözleşme gereği davacı tarafça ödenen 67.000 USD’nin davacıya iadesinin gerektiği yönünde görüş bildirilmiştir.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, incelenen takip dosyası, en son alınan bilirkişi kurulu raporu ve toplanıp değerlendirilen delillere göre; davacı iş sahibi ile davalı yüklenici … …- … arasında 30/01/2019 tarihinde teslim edilmek üzere özellikleri sözleşmede yazılı branda imalat ve teslimi konusunda 25/12/2018 tarihli sözleşme imzaladığı ve adı geçen davalıya 33.000 USD’nin peşin olarak ödendiği, yüklenilen işin süresinde tamamlanılamayacağının anlaşılması üzerine aynı işin 19/03/2019 tarihli sözleşme (tutanakla) ile diğer davalı …- …’a devredildiği ve teslim tarihinin 21/09/2019 olarak kararlaştırıldığı ve bu davalıya da 34.000 USD’nin ödendiği; kararlaştırılan tarihte de sözleşme konusu eserin teslim edilmemesi nedeniyle her iki davalıya keşide edilen 12/04/2019 tarihli ihtarname ile her iki tarafla yapılan sözleşmelerden dönüldüğü anlaşılmaktadır.
Davalı yükleniciler tarafından yapımı üstlenilen eserin, kararlaştırılan sürede teslim edilmediği yine tarafların kabulünde olup; teslimin gerçekleşmemesinin davacı iş sahibine yüklenebilecek bir kusurdan kaynaklandığı (alacaklının temerrüdü) hususu davalılarca kanıtlanmış değildir. Bu durumda davacı iş sahibinin TBK’nın 125.maddesindeki genel hükümler gereği seçimlik haklarından olan sözleşmeden dönerek yani ifadan vazgeçerek, sözleşmenin başında yüklenicilere ödediği peşinatları sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince isteyebileceği kuşkusuzdur.
Dolayısı ile takipte talep edilen ve davalıların da kabulünde olan miktarlar olan davalı …-… yönünden 34.000 USD ve davalı … … … yönünden 33.000 USD olmak üzere toplam 67.000 USD alacak miktarına yönelik davalıların vaki itirazının haksız olduğu ve İİK’nun 67.maddesi gereğince iptalinin gerektiği; belirlenen-tespit edilen alacak miktarını aşan davacı taraf isteminin açıklanan nedenlerle yerinde olmadığı, ihtarnamenin tebliğ evraklarının dosyaya sunulmaması nedeniyle temerrüdün takip tarihinde gerçekleştiği ve bu nedenle işlemiş faiz talebinin yerinde olmadığı kanaatine varıldığından davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; alacak likit ve itiraz haksız olduğundan davalıların belirtilen miktarlar yönünden icra inkar tazminatına mahkumiyetlerine ilişkin aşağıdaki kararı vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-…. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasında davalı …-…’ın 34.000 USD’ye ve davalı … … …’in 33.000 USD’ye olmak üzere toplam 67.000 USD’ye yönelik itirazlarının ayrı ayrı iptalleri ile takibin itirazın iptaline karar verilen asıl alacak kalemlerine (yıllık %19,50 oranını geçmemek kaydıyla) takip tarihinden itibaren avans faizi yürütülmek suretiyle takibin devamına,
2-İtirazın iptaline karar verilen miktarlar üzerinden %20 oranında hesaplanan 40.392 TL icra inkar tazminatının davalı …’dan, 39.204 TL icra inkar tazminatının davalı …’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Davacının fazlaya ilişkin istemlerinin reddine,
4-Alınması gerekli 59.591,32 TL karar ve ilam harcından 4.881,75 TL peşin harcın ve 1.947,53 TL icraya yatan harcın mahsubu ile geriye kalan 52.762,04 TL harcın davalılardan (22.521,68 TL’sinin davalı … … …’den, 23.411,08 TL’sinin davalı …-…’dan) alınıp maliyeye gelir kaydına,
5-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp maliyeye gelir kaydına,
6-Davacı tarafça başlangıçta yatırılan peşin harç 4.881,75 TL peşin ve 1.947,53 TL icraya yatan harç olmak üzere toplam 6.829,28 TL’nin davalılardan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 60.668,30 TL vekalet ücretinin davalılardan (29.881 TL’sinin davalı … … …’den, 30.786 TL’sinin davalı …-…’dan) alınıp davacıya verilmesine,
8-Davalı … … … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 40.232,15 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp bu davalıya verilmesine,
9-Karar tarihinden sonra davalı … – … adına Av. … ve diğer avukatlar tarafından 12/01/2022 tarihli ortak vekaletname sunulmuş ve karar başlığında vekil olarak gösterilmiş ise de, karar tarihi itibariyle davalı … – … adına dosyaya sunulmuş usulüne uygun vekaletname bulunmadığından ve vekaletnamenin karar yazım aşamasında dosyaya sunulduğundan, anılan davalı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
10-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvuru harcı, 6,40 TL vekalet harcı, 6.000 TL bilirkişi ücreti ve 219,80 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 6.270,60 TL’nin kabul ve red oranına göre 6.090,98 TL’sinin davalılardan alınıp davacıya verilmesine,
11-Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı …’ın yüzlerine karşı, diğer davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkca okunup, usulen anlatıldı. 30/12/2021

Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …