Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/305 E. 2020/854 K. 07.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/305 Esas
KARAR NO:2020/854

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:17/09/2014
KARAR TARİHİ:07/12/2020

BİRLEŞEN DOSYA …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
… ESAS … KARAR NOLU DOSYASI

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:17/03/2014
KARAR TARİHİ:19/03/2014

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Ana dosyamız yönünden davacı … … A.Ş sunduğu dava dilekçesinde; Grup şirketlerinden olan … … ile davalı … … …Ltd.Şti arasında 5 yıl süreli 02/04/2004 tarihinde akaryakıt bayili sözleşmesi akdettiklerini, akaryakıtın üzerinde kurulu bulunduğu … İli … Köyü … … ada … pafta …. parselde kayıtlı taşınmazın diğer davalı …’ya mülkiyeti ait iken ve … ayni zamanda davalı …..Ltd.Şti nin ortağı iken ek … lehine 20 yıl süre ile intifa hakkı tesis etmiş ve 1/04/2004 tarihli protokol imzalanmış, ve protokol uyarınca … … 20 yıllık intifa sözleşmesi için ivaz olarak 118.000,00 TL intifa ivazı ödemeyi kabul etmiş 30/06/2004 tarihinde davalı şirketin cari hesabına alacak kayıt etmek ve cari hesaptan borçlarına mahsup etmek suretiyle tamamen ve peşin olarak ödendiğini, bayilik sözleşmesinin 25/09/2006 tarihinde … tarafından kendi şirketlerine devri edildiğini ve 25/09/2006 tarihli 5 yıl süreli … bayisi olarak işletilmesi hususunda bayilik sözleşmesi akdedildiğini ve … ‘in 29/12/2006 tarihli … numaralı fatura ile istasyon üzerindeki haklarını kendilerine devir ve temlik ettiklerini, rekabet kurulunun kararları uyarınca da davalı taraf ile bayiliğin yenilenmesi hususunda anlaşma sağlanamadığından 18/09/2010 tarihinde bayilik ilişkisinin sonlandırıldığını ve bu sonlandırma ile birlikte intifa hakkını da zorunlu olarak sonlandırıldığını, ancak intifa ivazı olarak ödenen 118.000,00 TL nin 20 yıllık süre için verilmiş olması bakiye intifa süresinin karşılıksız kalması nedeniyle protokolün fesh sonuçları başlıklı 13. Maddesinin a bendinin b alt bendi gereğince ” sözleşmenin sona ermesi halinde işlememiş olan intifa süresine tekabül eden bakiye intifa ivazının iadeye tabi olacağını ” açıkça düzenlenmiş olduğu bunun üzerine davalı şirkete bakiye intifa süresine yönelik intifa ivazının 31/12/2011 tarih … nolu fatura ile KDV dahil 140.363,41 Tl olarak fatura edilmiş olmasına rağmen davalılar tarafça ödenmediği tüm bu nedenlerle bu bedelin davalılarca iktisal edildiği 30/06/2004 tarihinden itibaren TCMB değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı … ve ….Ltd.Şti vekili sunduğu cevap dilekçesinde; dava konusun istasyonun 24/12/2007 tarihi itibariyle dava dışı ….Ltd.Şti tarafından işletilmeye başlatıldığını ve davacı ile olan sözleşmenin yenilenmeyerek 18/09/2010 tarihinde sona erdiğini, bunun üzerine davacının davalı … ve dava dışı … ….Ltd.Şti aleyhine … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas … karar sayılı dava dosyasında ikame ettiği davadan davacı tarafça, … …Ltd.Şti yönünden davadan feragat üzerine bu kişi yönünden feragatten , … yönünden ise davanın reddedilmiş olmasından dolayı bu davanın açılmış olduğunu, davacının iddia ettiği gibi sözleşmenin 18/09/2010 değil tarafların uzlaşması ile 24/12/2007 tarihi itibariyle …..LTd.Şti nin istasyonu işletemeye başladığı tarihten itibaren sonlandırıldığını, açılan davada zaman aşımı bulunduğunu, zira sözleşmenin 1/1/2008 tarihinde sona ermiş olduğu ve davacının 4054 sayılı yasanın 56. Maddesine göre açılmış olduğu bu davasında rekabet korulu kararından 12/03/2009 tarihinden itibaren haberdar olması nedeniyle BK 66 maddesi gereğince 1 sene içinde açılması gereken davanın bu süre içinde açılmamış olmasından dolayı davanın zaman aşımından reddi gerektiğini, yine davacının davada hem … hem diğer davalı … ….Ltd.Şti yönünden aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı zira sözleşmenin … ile yapıldığını, bu nedenle de esasa girilmeden husumetten davanın reddi gerektiğini, yine davalı … yönünden … ATM de açılmış olan dava nedeniyle derdestlik itirazında bulunduklarını, esasa ilişkin olarak da davacının intifa ivazı bedeli olarak belirtiği 118.000,00 TL ye ilişkin kendi delil listesinde yer alan 31/12/2011 tarihli … seri nolu faturada ise ” İstasyon nakdi yatırım bedeli ” adı altında müvekkilinden 118.952,00 TL +KDV olmak üzere 143.363,41 Tl olarak talep edildiği, davacının … Asliye Ticaret Mahkemesindeki davasının reddedilmesi üzeri de hukuku dolanmak suretiyle bu davayı açtığını, rekabet kurulu kararına göre, süresi 5 yılı aşan sözleşmelerin grup muhafiyetinden yararlanamayacağının kararlaştırıldığı bunun için bir geçiş süreci ön görüldüğü buna ilişkin kararın … sayılı tebliğ mahiyetinde olduğu ve bunun sözleşmenin akdedildiği 2004 yılında davacı tarafça bilindiği, bu nedenle de talepte bulunmayacağı yine davalı tarafça yapılan yatırımlar sanki intifa hakkı uyarınca verilmiş gibi gösterilmek istenerek bu tutarların intifa hakkı süresine oranla geri ödenmesinin talep edildiğini, oysa bunun talep edilemeyeceğini, yine BK sebepsiz zenginleşme hükümlerinin somut olayda gerçekleşmemiş olması nedeniyle davalılar yönünden uygulanmasının mümkün olmadığı, yine davalılardan … ile davacı arasında akdedilmiş her hangi bir sözleşme bulunmadığı bu müvekkilin hiçi bir ihtar yada ihbarla muacciliyetinin sağlamadığı, yine …’ınn bayilik sözleşmesinin tarafı olmadığını, yine sözleşmelerde yapılan nakdi ayni yatırımların geri ödeneceğine ilişkin hüküm bulunmadığını, sebepsiz zenginleşmenin unsurlarından olan davacının fakirleşmesi ve davalının zenginleşmesinin söz konusu olmadığını bu nedenle de sebepsiz zenginleşme hükümlerinin de … yönünden gerçekleşmediği bu yönden de davanın reddi gerektiği, ve diğer davalı … yönünden de talep edilen bedelin 31/12/2011 tarihli fatura içeriğine göre istasyon nakdi yatırım bedeli olarak talep edildiğinden faturanın iade edildiği, davacı ile yapılan bir sözleşme bulunmadığından her hangi bir illiyet bağının da olmadığı, ve … ile yapılan sözleşmede nakdi yardımın iade edileceğine dair her hangi bir hükmün bulunmadığı bu nedenle de haklı bir sebep de bulunmadığı ve … Petrolün intifanın kurulduğu tesisin olduğu yerdeki bayilikten dolay ticari kazanç sağladığını ve sebepsiz zenginleşme unsurlarının bulunmadığını yine dava konusu yatırım bedellerine ilişkin müşterek ve müteselsil sorumluluğunun bulunmadığını, zira 2007 yılında anlaşma ile sözleşmenin … ile yapılmış olmasından dolayı ve 2007 yılından bu yana haklarını saklı tutmadığını müvekkillerden hiç bir garanti, taahhüt almadığını, davanın kabulü halinde bayilik sözleşmesinin yürürlükte olduğu sürede davacının sağıladığı ticari faydanın da hesaplanarak bu bedellerin takas ve mahsubunu talep ile davanın reddine talep etmiştir.
Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında, ana dosyamızdaki davanın ihbar olunduğu …vekiline verilen süre üzerine açılan davada davacı … vekili sunduğu dilekçesinde; davalılardan ….LTd.Şti ile 02/04/2004 tarihinde bayilik sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşmenin yanında istasyonun kurulu bulunduğu taşınmazın maliki diğer davalı … tarafından da 07/05/2004 tarih … yevmiye nolu resmi senette 20 yıllık intifa hakkı tanındığı, bu intifa hakkına karşılık olarak intifa hakkı tesisi başlıklı 01/04/2004 tarihli protokolün 6 maddesi uyarınca 118.000,00 TL nin 30/06/2004 tarihinde davalı şirketin cari hesabına alacak kaydedilmek kaydıyla mahsup edildiğini, bu paranın 20 yıllık intifa süresi için verildiğini, ancak 25/09/2006 tarihli davacının ana ortağı olan grup içindeki … … A.Ş bayilik hakkının devir edildiğini, buna ilişkin fatura düzenlendiğini, ve rekabet kurulu kararı sonrasında da yeni bir anlaşma sağlanamamasından dolayı davacının %99 ortağı olan … … A.Ş tarafından devir alınmış olması nedeniyle … … A.Ş nin bakiye süresin tekabül eden intifa ivazı için davalı şirkete 31/12/2011 tarih … nolu fatura düzenleyerek KDV dahil 140.363,41 TL nin ödenmesi talep edilmiş faturanın ödenmemesi üzerine de … ATM nin … esas sayılı dosyasında dava ikame edildiği o dosyada davanın kendilerine ihbar edildiği ve ihbar ile birlikte iki haftalık sürede dava açılması yönünde öner verildiği bu ören üzerine de bu davanın açıldığı buna göre de bu davanın … ATM nin … esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine ve 140.363,41 Tl nin iktisap edildiği 30/06/2004 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, … ATM tarafından 19/03/2014 tarih … esas … karar sayılı birleştirme kararı ile bu dava dosyası mahkememizin ana dosyası ile birleşmiştir.
GEREKÇE;
Asıl ve birleşen dava ; 20 yıllık süre için yapılmış olan intifa nedeniyle taşınmaz için verilen 118.000,00 TL intifa ivazı karşılığında süresinden önce intifanın sonlandırılması nedeniyle bakiye süre için talep edilen intifa ivazı alacağına ilişkindir.
Mahkememizden verilen … Esas … Karar sayılı karar, Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 2016/18133 Esas ve 2017/4083 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmiş olup, bozma ilamına uyularak devam edilen yargılamada;
Asıl dava yönünden; dava şartları HMK 114 maddede düzenlenmiş olup HMK 115/1 maddesinde yargılamanın her safhasında resen denetlenebileceği düzenlenmiş olup, dosyada yapılan incelemede her ne kadar ana dosyamız davacısı ….AŞ tarafından intifa hakkının devir alındığı ve temlik alındığı belirtilmiş ise de gerek 6098 sayılı yasanın 184 maddesinde gerekse de 818 sayılı BK 164 maddesinde alacağın devrinin mutlak surette yazılı şekilde yapılması gerektiği, oysa ana dosyamız davacısı tarafından verilen süreye rağmen dosyaya bu mahiyette bir temlik belgesinin sunulamadığı, bu nedenle de temlik alacaklısı olarak değerlendirilemeyeceğine kanaat getirilmiş ve her iki davalı yönünden davanın aktif dava ehliyeti yokluğundan usulden reddine karar vermek gerekmiştir. Esasen bu husus temyiz edilmemiş olmakla, şekli anlamda kesinleşmemiş olsa da, maddi anlamda kesinleşmiştir.
Birleşen davada davalı … yönünden; davacı … ..A.Ş nin 20 yıllık süre için davalı …’ya ait taşınmaz üzerine intifa hakkı elde ettiği, bu hakka istinaden taşınmaz malikinin de ortağı bulunduğu davalı tüzel kişi hesabına 118.000,00 TL yi intifa ivazı olarak cari hesabına alacak kaydettiği ve bu alacağı tüzel kişinin borcundan mahsup ettiği, bu haliyle intifa ivazı olarak lehine delil olan ve bilirkişice tespit edilen 118.000,00 TL ödemenin peşin olarak davalı tüzel kişiye yapılmış olduğu, bu haliyle davalı …’nın kendine ait taşınmazdaki intifa hakkını davacıya tanımakla diğer davalı lehine 118.000,00 TL intifa ivazı almasını sağladığı, kendi lehine mülkiyetindeki taşınmaz üzerine davacı lehine intifa hakkı tesis edip mülkiyet hakkını kısıtlamış olmasına rağmen davacıdan herhangi bir ödeme almadığı, şirket ortağı olmasına rağmen şirketin ayrı bir tüzel kişiliğinin bulunduğu ve şirketin borçlarından ancak sermayesi oranında infazda karşılık bulunmaması halinde infaz anında sorumlu tutulabileceği, oysa yargılama süreci yönünden şirketin borçlarından şirketin sorumlu olduğu, bu nedenle de davacının davalı …’ya ilişkin mülkiyetindeki taşınmaz üzerine 20 yıllık intifa hakkı tesisine rağmen herhangi bir ödemede bulunmadığı sabit olduğundan, bu intifa hakkının süresinden önce sona ermiş olması nedeniyle de intifa ivazı olarak verilen bedelden bakiye süresi için herhangi bir talepte bulunamayacağı, bu kişiye bu yönde bir dava yöneltemeyeceğine kanaat getirilmekle bu kişi yönünden de davasının HMK 114/1-d maddesindeki pasif dava ehliyeti yokluğundan HMK 115/2 maddesi gereğine usulden reddine karar vermek gerekmiştir. Esasen bu husus da bozma dışında kalmakla maddi anlamda kesinleşmiştir.
Davalı şirket yönünden ise; resmi akit tablosunda intifa hakkının bedelsiz olarak terkin edildiği görüldüğünden, davacının yerinde olmayan talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
( Asıl davaya yönelik herhangi bir temyiz talebi bulunmadığından, bu davaya ilişkin hüküm aynen tekrar edilmiştir. )
HÜKÜM: Gerekçesi açıklanan nedenlerle;
Asıl Davada;
1-Davanın aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle usulden reddine,
2-Peşin alınan 2.397,10 TL harçtan maktu red harcı 27,70 TL nin mahsubu ile 2.369,4 TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirip her iki davalı yönünden ayni sebepten usulden reddedilmiş olması nedeniyle AAÜT 7/2 maddesi dikkate alınarak 1.500,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davalılar tarafınca yapılan 3.75 TL vekalet harcının davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında;
1-Davacının, davalı …’ya ilişkin davasının pasif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle usulden reddine,
2-Davalı …. Ltd.Şti ‘ye ilişkin davanın reddine,
3-Alınması gerekli 54,40-TL karar ve ilam harcının, peşin alınan 2.397,10-TL den mahsubu kalan 2,342,70-TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
(Mahkememizce 29/02/2016 tarihli, … Esas, … Karar, 2016/60 harç tahsil müzekkeresi ile maliyeye bildirilen ve davalı …den tahsili istenilen 3.097,34-TL tahsil edilmiş ise işbu karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalıya iadesi için maliyeye yazı yazılmasına, tahsil edilmemiş ise hiçbir işlem yapılmaksızın ilgili harç tahsil müzekkeresinin iadesinin istenilmesine),
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap olunan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
6-Davalı …. Ltd.Şti kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap olunan 17.284,52-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
7-Davalılar tarafından yapılan 523,40-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 07/12/2020

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı