Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/543 E. 2021/700 K. 30.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/543 Esas
KARAR NO:2021/700

DAVA:Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:13/06/2018
KARAR TARİHİ:30/09/2021

Yukarıda tarafları ve konusu yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonrasında;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı idarenin 17/11/2016 tarihli ihalesi kapsamında, müvekkiline ihale edilen … Sınıfı Jeneratör Alımı ve Montaj işine ilişkin taraflar arasında 12/01/2017 tarihli sözleşme imzalandığını ve müvekkilinin sözleşme konusu malları (Jeneratör) temin etmeyi ve montajını yapmayı üstlendiğini; davalıdan kaynaklanan sebepler yüzünden işin yapımında gecikme olduğunu, müvekkilinin herhangi bir kusuru bulunmadığını, ayrıca işbu işlemler nedeniyle sözleşmede ek süre verileceğinin belirtilmesine rağmen bu taleplerinin davalı tarafça reddedildiğini, gecikmenin davalının kusurundan kaynaklandığı halde davalının haksız olarak müvekkiline 28 günlük gecikmeye istinaden 149.100 Euro gecikme cezası uyguladığını; Ayrıca Ödeme Emri Belgesi’nin düzenlendiği 20.10.2017 tarihinde ödeme yapılmayıp 01.12.2017 tarihinde ödeme yapılması nedeniyle müvekkilinin 129,521,78 Euro kur farkı zararına uğradığını ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle cezai şart bedeli adı altında yapılan 149.100 Euro kesinti ve kur farkından dolayı oluşan zarar 129.521,78 Euro olmak üzere toplam 278.621,78 Euro’nun davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili idarenin ihalesi kapsamında davacıya ihale edilen … Sınıfı Jeneratör Alımı ve Montajı işine ilişkin taraflar arasında 12/01/2017 tarihli sözleşme imzalandığını ve 19/01/2017 tarihinde yer tesliminin yapıldığını, Sözleşme ile üstlenilen işin yapımındaki gecikmelerin tamamen davacıdan (davacının kusurundan) kaynaklandığını, bu nedenle de gecikme cezasının sözleşmenin 34.1 ve 34.2 nolu maddesi hükümlerine istinaden haklı olarak uygulandığını; davacının ek süre talebinin, ileri sürdüğü olayların müvekkilinden kaynaklı olmaması nedeniyle uygun görülmediğini; sözleşme konusu işlerin tamamlanması Neticesinde 20.12.2017 tarihli Ödeme Emri Belgesi’nin düzenlendiğini, Sözleşmenin 12.2.3 nolu maddesi hükmüne göre, ihalenin Türk Lirası haricinde bir fiyatla istekli üzerinde kalması halinde, Ödeme Emri Belgesi’nin düzenlediği tarihteki TC. Merkez Bankası Alış Kuru Türk Lirası cinsinden hesap edilerek ödeme yapılması gerektiğini; bu nedenle davacının kur farkı zararına uğradığına ilişkin iddiasının sözleşmeye aykırı olduğunu ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle davanın reddini savunmuştur.
Dava; taraflar arasında yapılmış … Sınıfı Jeneratör Alım ve Montaj işine ilişkin sözleşme gereği işin geç tesliminden dolayı davacı hakedişinden kesildiği ileri sürülen gecikme cezasının ve kur farkından dolayı uğranıldığı ileri sürülen zararın davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Davacı taraf, taraflar arasında yapılmış sözleşme gereği işin geç tesliminin idari prosedürden kaynaklandığını ve herhangi bir kusuru bulunmadığını ileri sürmüş; davalı taraf ise, davacının süresi içinde edimini yerine getirmediğini savunmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sözleşme gereği işin geç tesliminin davacının kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, davacının kusurundan kaynaklanmaması halinde geç teslimden dolayı davacı alacağından yapılan cezai şart kesintisinin iadesinin istenilip istenilemeyeceği ve ödeme tarihi itibariyle oluştuğu iddia olunan kur farkının talep edilip edilemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
Yanlar arasındaki uyuşmazlığın niteliği itibari ile çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden, davaya dayanak ve konu yapılan sözleşme gereği davacı taraf isteminin yerinde olup olmadığı, yerinde ise varsa alacak miktarının tespiti için bilirkişi kurulu raporu alınmasına karar verilmiş, taraf ticari defter ve kayıtları, getirtilen-sunulan belgelerle birlikte dosya konusunda uzman bilirkişiler SMMM …, Elektronik-Elektrik Mühendisi … ve nitelikli hesaplamalar konusunda uzman Prof. Dr. …’e tevdi edilmiş, adı geçen bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 26/06/2020 tarihli bilirkişi kurulu raporunun, taraf vekillerinin beyan ve itirazı üzerine aynı bilirkişi kurulundan alınan 04/08/2021 tarihli ek raporun dosya arasında olduğu görülmüştür.
Alınan bilirkişi kurulu kök ve ek raporunda özetle; taraflar arasında 12/01/2017 tarihli … Sınıfı Jeneratör Alımı ve Montaj işine ilişkin sözleşme imzalandığı, alımı yapılan … sınıfı jeneratörlerin testleri ve kesin kabul muayeneleri sonucunda uygun olarak değerlendirildiği ve kesin kabulünün yapıldığı; malların gümrükten çekilememesi nedeniyle teşvik belgesinde düzeltme yapıldığı ve davacıya teşvik belgesinin 15/08/2017 tarihinde teslim edildiği, bu süreçte davacının 215 gün kaybettiği, kaybedilen bu süre sebebi ile jeneratörlerin fabrika testlerinin ve montajının geciktiği, gecikmenin davalı idarenin kendi kusurundan kaynaklandığı; başka bir anlatımla davalının, sözleşmenin imzalanmasından sonra tek taraflı olarak yaptığı değişiklikten dolayı meydana gelen gecikme yüzünden davacıya gecikme cezası tahakkuk ettirmesinin hukuken yerinde olmadığı; dolayısıyla davalı idare tarafından davacı alacağından kesilen gecikme cezanın haksız olduğu ve 149.100 Euro’nun davacıya iadesinin gerektiği; taraflar arasındaki sözleşmenin 12.2.3 nolu madde hükmüne göre, 20/10/2017 tarihli ödeme emri belgesi tarihi itibariyle davacı alacağının TL’ye çevrildiği, bu nedenle davacının davalıdan iddia ettiği gibi kur farkı zararı alacağına hak kazanamadığı, dolayısıyla kur farkı zararının tazminine yönelik tazminat alacağının bulunmadığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Alınan bilirkişi kurulu kök ve ek raporları gerekçeli, denetlenebilir, dosya içeriğine uygun, itirazları cevaplar nitelikte ve uyuşmazlığı çözmeye yeterli görüldüğünden, mahkememizce de benimsenmiş ve hükme esas alınmıştır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, alınan ve benimsenen bilirkişi kurulu rapor ve ek raporu, toplanıp değerlendirilen delillere göre; taraflar arasında … Sınıfı Jeneratör Alımı ve Montaj işine ilişkin 12/01/2017 tarihli sözleşmenin imzalandığı, sözleşme gereği davacı tarafça üstenilen işin tamamlanarak davalı idareye teslim edildiği dosya kapsamı ile sabittir. İşin geç tesliminden dolayı her ne kadar davacı taraf hakediş alacağından gecikme cezası kesilmiş ise de; benimsenen bilirkişi kurulu rapor ve ek raporunda dayanak ve gerekçeleriyle ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, malların gümrükten çekilebilmesi için düzenlenen teşvik belgesinin davacıya geç teslim edildiği, bu nedenle jeneratörlerin fabrika testlerinin ve montajının geciktiği, işin geç tesliminin davalı idarenin kendi kusurundan kaynaklandığı, dolayısıyla davacı taraf hakediş alacağından yapılan 149.100 Euro gecikme cezası kesintisinin davacıya iadesinin gerektiği anlaşıldığından, 149.100 Euro’nun iadesi için ihtarname ile verilen süre bitimi olan 26/12/2017 (temerrüt) tarihinden itibaren faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Kur farkından dolayı uğranıldığı ileri sürülen zarar yönünden yapılan inceleme sonrasında; benimsenen bilirkişi kurulu raporunda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, taraflar arasındaki sözleşmenin 12.2.3 nolu madde hükmüne uygun olarak, davacı alacağının 20/10/2017 tarihli ödeme emri belgesi tarihi itibariyle TL’ye çevrildiği, bu nedenle kur farkı zararının talep edilemeyeceği anlaşıldığından davacı tarafın bu yöndeki isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.
Açıklanan nedenlerle aşağıdaki kararı vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile,
1-149.100 Euro’nun 26/12/2017 tarihinden itibaren 3095 Sayılı Yasanın 4/a.maddesi gereğince uygulanacak faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Davacının fazlaya ilişkin isteminin reddine,
3-Alınması gerekli 55.815,95-TL karar ve ilam harcından 26.075,69-TL peşin yatan harcın mahsubu ile geriye kalan 29.740,69-TL harcın davalıdan alınıp maliyeye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yatırılan peşin yatan harç 26.075,69 TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 57.904,89 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 52.540,26 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL başvuru harcı, 5,20 TL vekalet harcı, 4.500 TL bilirkişi ücreti ve 345 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 4.886,10 TL’nin kabul ve red oranına göre 2.614,70 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
8-Davalı tarafından yapılan toplam 100 TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre 46,50 TL’sinin davacıdan alınıp davacıya verilmesine,
9-Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzünde, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkca okunup, usulen anlatıldı.
30/09/2021

Başkan …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Katip …
¸e-imzalı