Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/525 Esas
KARAR NO : 2019/964

DAVA : Çek İstirdatı
DAVA TARİHİ : 23/02/2016
KARAR TARİHİ : 27/11/2019

Ayvalık …Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 23/02 2017 tarihli, …Esas ve … Karar sayılı yetkisizlik kararının davacı vekilince istinafa götürülmesi sonrasında İzmir Bölge Adliyesi Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’nce 13/04/2018 tarihli, 2018/631 Esas ve 2018/468 Karar sayılı kararda özetle; “…HMK.’nun 6. maddesi uyarınca çek ve çek bedelinin istirdatı davalarında davalının ikametgahının bulunduğu yer mahkemelerinin yetkili olduğu ve mahkemece verilen yetkisizlik kararında isabetsizlik olmadığı belirtilerek davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, kararın kesinleşmesi üzerine dosya mahkememizin yukarıdaki yazılı esasına kaydedilmiştir.
Yukarıdaki esas numarasına kayıtlı çek istirdatı davasının Mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait iş yerine 07/06/2015 tarihinde hırsız girdiğini, müvekkilinin kasasında bulunan birçok müşteri çekinin çalındığını, çeklerin hiç birisinde müvekkilinin cirosunun bulunmadığını, Ayvalık … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açtıklarını, davada anılan mahkemece ödemeden men kararı verildiğini, hakkında ödemeden men kararı verilen keşidecisi … olan, …bank … Şubesi’ne ait,16/06/2015 keşide tarihli,… seri nolu 4.000,00-TL. mebağlı çekin davalı tarafından bankaya ibraz edildiğini, çek bedelinin tamamının muhatap banka tarafından davalıya ödendiğini, mahkeme tarafından çek iptali davası sırasında çekin bankaya ibraz edildiğini, çek bedeli davalıya ödendiğinden bahisle TTK.’nun 758. maddesine göre iade davası açtıklarını belirterek dava konusu … çek seri nolu, 16/06/2015 keşide tarihli ve 4.000,00-TL. meblağlı çek bedelinin müvekkili davacıya iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili ise cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin yerleşim yerinin İstanbul olduğunu, bu nedenle davaya bakmaya yetkili mahkemenin İstanbul Mahkemeleri olduğunu, dava konusu çekin üzerinde ciro ve imzanın bulunmadığını, davacının çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını gösterir delil bulunmadığını, çek üzerinde davacının ciro ya da imzasının da bulunmadığını, davacının hak sahibi olduğunun çek üzerinden anlaşılamadığını, davacınıın bu iddialarını ispat edecek nitelikte somut delil bulunmadığını, davacının soyut beyanlarına itibar edilmesinin mümkün olmadığını, dava konusu çekin müvekkiline ciro yoluyla geçtiğini ve müvekkilinin iyi niyetli yetkili hamil olduğunu, çekteki ciro zincirinin düzgün olduğunu, ağır kusur ve kötü niyetle çekin iktisap edilmediğini, davacının bilerek ve isteyerek müvekkilinin zararına hareket ettiğini, dava konusu çekteki ciro silsilesi düzgün olduğundan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; 6102 Türk Ticaret Kanunu’nun 792. maddesi uyarınca açılan çek istirdadı istemine ilişkindir.
Davacı taraf delil olarak; Ayvalık Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma sayılı dosyası, Ayvalık … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası, imza incelemesi, bilirkişi incelemesi ve sair delillere dayanmıştır. Davalı taraf ise çek fotokopisi, belge ve kayıtlar, banka kayıtları, Yargıtay kararları, doktrin, yemin, tanık ve her türlü yasal delile dayanmıştır.
Mahkememizce davacı tarafından davaya konu çekin de aralarında bulunduğu çekler hakkında zayi nedeniyle çek iptaline ilişkin Ayvalık… Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) … Esas sayılı dosyanın UYAP örneği celbedilerek incelenmiştir.
Yine mahkememizce Ayvalık Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma sayılı dosyanın UYAP örneği dosya içerisine alınarak incelenmiştir. Davalı …, Savcılık soruşturma dosyası içerisinde bulunan ve … Polis Merkezi Amirliği tarafından alınan 17/08/2017 tarihli ifadesinde özetle; davaya konu çeki yaklaşık 2 (iki) yıl önce bir boya-badana ve tadilat işi karşılığında … isimli şahıstan aldığını, yaptıkları işle ilgili herhangi bir sözleşme düzenlemediklerini, çek aldığı şahsı yakından tanımadığını ve iş bittikten sonra da kendisini bir daha görmediğini, çeki bankadan bizzat tahsil ettiğini, müştekiyi de tanımadığını, hırsızlık olayı ile ilgili olarak da bilgisinin bulunmadığını söylemiştir.
Mahkememizce davalı asil …’e 11/02/2019 tarihli duruşmada keşidecisi … olan, 16/06/2015 keşide tarihli,…bank …k Şubesi’ne ait, …0 nolu, 4.000-TL. bedelli çeki ne şekilde elde ettiği sorulmuş, davalı savcılık dosyasındaki ifadesin benzer şekilde cevaben kendisinin sürekli olarak gittiği kahveden tanıdığı birkaç arkadaşıyla birlikte … semtindeki bir dükkanın boya, badana, tesisat gibi tadilat işlerini aldıklarını, bu işleri yaptıktan sonra … isimli şahıs tarafından yaptıkları işlerin bedeli olarak kendilerine 4.000-TL. meblağlı dava konusu çekin verildiğini, bu çeki yapılan iş karşılığında aldıklarını, günü geldiğinde …bank … şubesine giderek çeki kendisinin tahsil ettiğini söylemiştir.
…bank … Şubesi’ne mahkememizce yazılan müzekkereye ilgili banka şubesi tarafından verilen cevap ve ekindeki belgeler (ödeme dekontu, dava konusu çekin fotokopisi ve davalı …’e kimlik fotokopisi) incelenmiştir. Gelen banka cevabı ve eklerinden, dava konusu çekin davalı … tarafından 18/08/2015 tarihinde bankanın İstanbul – Mecidiyeköy Şubesi’nden tahsil edildiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 792. Maddesine göre; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.”
Maddenin açık hükmüne ve Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin yerleşik kararlarına göre; rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için, davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu da ispat etmesi gereklidir. Bu durumda davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya aittir. Bunun aksinin kabulü ise kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldıracaktır.
Mahkememizce dosyada toplanan deliller incelenmiş, somut olayda keşidecisi … olan, 16/06/2015 keşide tarihli, …bank … Şubesi’ne ait, … nolu ve 4.000,00-TL. meblağlı çek üzerindeki ciro silsilesinin tam olduğu ve davalı …’in dava konusu çekin yetkili hamili olduğu anlaşılmıştır. Yukarıda da açıklandığı üzere, davalı …’in dava konusu çeki edinme nedenini kanıtlama yükümlülüğü yoktur. Kaldı ki; davalı … gerek Savcılık dosyasındaki ifadelerinde, gerekse mahkememiz huzurunda verdiği sözlü beyanında dava konusu çeki nasıl ve ne şekilde edindiğini açıklamıştır. Davacının iddiası; dava konusu çekin çalındığı, bu şekilde rıza dışı elinden çıktığı ve davalının kötü niyetli olduğu yönündedir. Çekin rıza dışı elden çıkması halinde ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup; davacının iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlaması gerekmektedir. Yukarıda anılan yasal düzenleme karşısında ispat yükü üzerinde bulunan davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran davalının kötü niyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerektiğinden ve somut uyuşmazlıkta davacı taraf anılan hususları ispat edemediğinden ve dava konusu çekin meblağı da dikkate alınarak aşağıdaki şekilde kesin olarak davanın reddine karar vermek gerekmiştir.

KARAR : Gerekçede açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gerekli 44,40-TL karar ve ilam harcından, peşin yatırılan 68,31-TL. peşin harcın mahsubu ile kalan 23,91-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/1 maddesi uyarınca hesap ve taktir olunan 2.725,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avanslarından geriye kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, HMK.’nun 6723 sayılı Kanunla değişik Geçici 3. ve 341/2 vd. maddeleri uyarınca ve miktar itibarıyla kesin olmak üzere verilen karar davalı vekilinin yüzüne karşı davacının yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı