Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/501 Esas
KARAR NO : 2019/528

DAVA : Hal Hakem Kararına İtiraz
DAVA TARİHİ: 02/06/2018
KARAR TARİHİ: 16/07/2019

Davacı vekili tarafından mahkememizde açılan Hal Hakem Heyeti Kararına İtiraz davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili kooperatifinin iştigal ettiği tüm faaliyetlerinde gerek 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretini Düzenlenmesi Hakkında Kanun gerekse de 07.07.2012 tarih ve 28346 sayılı Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmelik’ten kaynaklanan özellikle bildirimde bulunma ve künye oluşturma gibi tüm yükümlülüklerini aşırı hassasiyet ve titizlikle yerine getirdiğini, müvekkilinin davalı … başkanlığınca müvekkilinin yetkili temsilcisi yokluğunda, savunması alınmaksızın ve zabıta tutanağına konu iddia edilen fazla mallara dair objektif ve denetime elverişli bir tespit yapılmaksızın 19/03/2018 tarih, 1312 sıra ile 19/03/2018 tarih, 1311 sıra nolu tutanaklar ile toplam 3.000,00-TL. hal rüsumu cezası kesildiğini, dava konusu cezalı hal rüsum tutanağının müvekkili veya yetkili temsilcisi / adamı tarafından imzalanmadığını, tutanakta müvekkilinin veya yetkili adamlarının yoklama anında olmadığına veya imzadan imtina ettiğine dair hiçbir şerhe de yer verilmediğini, ayrıca tutanağın polis, muhtar, komşu, vb kimselerce tarafından da imza altına alınmadığını, tutanağın sadece zabıta memurları tarafından imzalandığını, tutanağın 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun olarak tutulmadığını, hal rüsum cezasına dayanak oluşturan tutanakta müvekkili tarafından bildirimi yapılmadığı iddia edilen malların toptancı hali dışında satıldığına dair herhangi bir tespitin mevcut olmadığını, bu yönüyle tutanağın ve buna dayanarak kesilen hal rüsumu cezasının usule aykırı olarak düzenlendiğini, bu tutanak esas alınarak tahakkuk ettirilen cezalı hal rüsumuna dair Encümen kararının da hukuken geçerli olmadığını belirterek…Ticaret İl Hakem Heyeti’nin 16.05.2018 tarihli ve 2018/92 E. sayılı kararın iptali ile … Belediye’sinin 19/03/2018 tarihli, 1312 sıra ile 19.03.2018 tarih, 1311 sıra nolu cezalı hal rüsumunun kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; 19/03/2018 tarih ve 17.34 saatinde Sebze Halleri Şube Müdürlüğü tarafından… mevkiinde 5957 Sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 17. maddesinin 5. fıkrasına uygun olarak kontrol yapıldığını, … plakalı aracın üzerindeki … Kooperatifi’ne ait 3.000 kg kereviz ve 10.000 kg pırasanın hal kayıt sistemine bildirimleri yapılmadan sevk edildiğinin tespit edildiğini, buna göre… ve … sıra numaralı cezalı hal rüsumu tutanaklarının düzenlendiğini, düzenlenen tutanakların fotokopilerinin 27/03/2018 tarihinde posta yoluyla tebliğ edildiğini, itiraza konu cezalı hal rüsumu tutanağında herhangi bir şekli eksiklik bulunmadığını, belediye hal zabıta denetim ekipleri tarafından yapılan işlem ve tutulan cezalı hal rüsum tutanağının, 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a uygun olarak icra edildiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; 5957 sayılı Sebze ve Meyveler İle Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 10/5. ve 10/15 maddeleri yollaması ile Hal Hakem Heyeti ve Toptancı Hal Konseyi Yönetmeliği’nin 20/1 maddesi hükmüne dayalı olarak açılan Hal Hakem Heyeti kararına itiraz davasıdır.
Davacı taraf delil olarak; Cezalı Hal Rüsum Tutanağı, Encümen Kararı, Üretici Örgütü Belgesi, Künye Belgesi, Hal Hakem Heyeti kararına dayanmıştır. Davalı taraf ise; … Valiliği Ticaret İl Müdürlüğünün 16.05.2018 tarihli ve … sayılı yazısı ile 27.03.2018 tarihli ITM posta alındıları, 22.03.2018 tarihli ve E.73591-E.73590 sayılı yazılar, 19.03.2018 tarihli ve 001311 ve 001312 numaralı Cezalı Hal Rüsumu Tutanakları, 03.05.2018 tarihli İTM posta alındıları, 27.04.2018 tarihli ve E.109703-E.109704 sayılı yazılar, 12.04.2018 tarihli ve 01.515 sayılı Encümen Kararı.,19.03.2018 tarihine ait künye sorgulama bilgileri, … plakalı araca ait fotoğraflar ,…plakalı araca ait ruhsat fotokopisi, …plakalı aracın şoförü…’a ait ehliyet fotokopisi, 17.03.2018 tarihli günlük bülten ücretleri delillerine dayanmıştır.
5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un ’Tanımlar” başlıklı 2. maddesinde ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİ; üreticilerce kurulan ve Bakanlıktan üretici örgütü belgesi almış olan tüzel kişilikler olarak tanımlanmıştır.
Davacı vekili tarafından dosyaya sunulan T.C. İstanbul Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü tarafından düzenlenen 00235 belge numaralı, veriliş tarihi 19.03.2012 olan ÜRETİCİ ÖRGÜTÜ BELGESİ’nden davacı …Kooperatifi’nin 11.03.2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve bu kanuna istinaden çıkarılan Sebze ve Meyve Örgütleri Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca toptancı hali içinde veya dışında toptan ya da perakende sebze ve meyve satışı yapabilmesi konularında yetkilendirilmiştir. Bir başka ifade ile davacı kooperatif…Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü’nce düzenlenen 19.03.2012 tarihli ve 235 no’lu üretici örgütü belgesine sahip olup; statüsü itibariyle ÜRETİCİ KOOPERATİFİ’dir.
5957 sayılı Sebze ve Meyveler İle Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 8/1 maddesine göre; “Toptancı halinde satılan mallardan yüzde bir, toptancı hali dışında satılan mallardan yüzde iki oranında hal rüsumu tahsil edilir. Ancak, Cumhurbaşkanınca aksi kararlaştırılmadıkça, üretici örgütlerince toptancı halinde satılan mallar ile toptancı haline bildirimde bulunmak şartıyla 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (ç), (d), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen mallardan hal rüsumu alınmaz.
Rüsum, devlet daire ve kurumlarında görülen hizmet ve yapılan giderlerin karşılığı olarak yalnız o işle ilgisi bulunan kişilerden alınan gelir olarak tanımlanabilir. 5957 sayılı kanunun 8/1 maddesine göre hal rüsumu alınmayacak olan mallar: -üretici örgütlerince toptancı halinde satılan mallar ile toptancı haline bildirimde bulunmak şartıyla, sınaî üretimde kullanılmak üzere satın alınan mallar, ihraç edilmek üzere satın alınan mallar, 5262 sayılı Organik Tarım Kanunu kapsamında organik tarım faaliyetleri esaslarına uygun olarak üretilen ham, yarı mamul veya mamul haldeki sertifikalı ürünler, -üretici örgütlerince toptancı hali dışında satılan mallar, üreticilerce perakende olarak doğrudan tüketicilere satılan mallar, iyi tarım uygulamaları kapsamında sertifikalandırılan ürünlerdir.
Yukarıda anılan mevzuat hükümlerine göre; üretici kooperatifleri yönünden bir takım istisnalara yer verilmiştir. Buna göre, üretici örgütlerince toptancı halinde satılan mallardan herhangi bir bildirim şartı aranmaksızın hal rüsumu alınamaz. Üretici örgütlerince toptancı hali dışında satılan mallar yönünden ise 5957 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrası uyarınca hal rüsumu alınmaması için toptancı haline bildirimde bulunulmasının ön şarttır.
Dava konusu tutanağın incelenmesinden; tutanakta davacı üretici örgütü tarafından bildirimi yapılmadığı iddia edilen malların toptancı hali dışında satıldığına dair herhangi bir tespit, bulgu veya ibare bulunmadığı, hal zabıta ekiplerince yapılan denetim sırasında düzenlenen tutanaklarda, davacı kooperatif tarafından …plakalı araçta yüklü olan malların “hal kayıt sistemine bildirilmeden toptan mal alma satma” amacıyla sevk edildiğine dair tespite yer verildiği, dolayısıyla davaya konu encümen kararının da bu tutanağa dayalı olduğu ve cezalı hal rüsumu kesildiği, davacının 5957 sayılı Kanun ve bu Kanun’a istinaden çıkarılan Yönetmelik hükümleri uyarınca, toptancı hali içinde veya dışında toptan ya da perakende sebze ve meyve satışı yapma konusunda yetkilendirilmiş bir üretici örgütü olduğu, üretici örgütü olan davacı hakkında bildirim yükümlülüğünü yerine getirmediğinden bahisle cezalı hal rüsumu tahakkuk ettirildiği, dosya kapsamındaki belgelerden davalı idarenin davacının tutanak konusu malların satışını toptancı hali dışında gerçekleştireceğine ve bu nedenle bildirim yükümlüğü bulunduğuna dair herhangi bir somut tespit ve değerlendirmesinin bulunmadığı anlaşıldığından ve 5957 sayılı Kanun’un 8/1 maddesinde yer alan üretici örgütü olan davacının toptancı halinde satacağı mallardan hal rüsumu alınamayacağına ilişkin düzenleme karşısında davacı hakkında tesis edilen dava konusu encümen kararında ve cezalı hal rüsumunun hukuka uygun olmadığı kanaatin varılarak aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.

KARAR : Gerekçede açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile … Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü Hal Hakem Heyeti’nin 16.05.2018 tarih ve …karar numaralı kararının iptaline,
2-Alınması gerekli 44,40-TL karar ve ilam harcından 35,90-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 8,50-TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü yazılı olan toplam 132,00-TL. yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 2.725,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve istek halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, HMK’nun 5957 sayılı yasanın 10/5 maddesi uyarınca miktar itibarıyla kesin olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı

Yargılama Gideri Dökümü:
35,90 TL başvuru harcı
35,90 TL peşin harç
5,20 TL vekalet harcı
55,00 TL tebligat ve posta ücreti
+___________________________
132,00 TL Toplam