Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1067 E. 2022/71 K. 01.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/1067 Esas
KARAR NO:2022/71

DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ:06/06/2017
KARAR TARİHİ:01/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA DİLEKÇESİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; … San.ve Tic. Ltd. Şti. İle müvekkili bankaya ibraz edilen, … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait, Keşidecisi … olan … çek nolu,26/08/2017 keşide tarihli, 13.000,00-TL bedelli, … A.Ş. … Şubesine ait, keşidecisi … ve Tic. Ltd. Şti olan, … çek nolu, 15/07/2017 keşide tarihli, 2.250,00-TL bedelli, … A.Ş. … Şubesine ait, keşidecisi … Malz. Ticareti-… olan, … çek nolu, 15/08/2017 keşide tarihli, 10.000,00-TL bedelli, …. … Bankası A.Ş. … Cad. … Şubesine ait, keşidecisi …. Ltd. Şti. olan, … çek nolu, 31/08/2017 keşide tarihli, 30.000,00-TL bedelli, …. … Şubesine ait, keşidecisi …… Ltd. Şti olan, … seri numaralı, 25/07/2017 keşide tarihli, 22.680,00-TL bedelli, …. Bankası A.Ş. … Şubesine ait, keşidecisi … olan, … çek nolu, 30/06/2017 keşide tarihli, 5.000,00-TL bedelli, … Bankası A.Ş. … Şubesine ait, keşidecisi … Sanayi ve Dış Tic. A.Ş olan, … çek nolu, 30/06/2017 keşide tarihli, 4.500,00-TL bedelli çeklerin müvekkili banka Genel Müdürlüğünden şubesine ulaştırılmak üzere kuryeye verilmişken hırsızlık sonucu kaybolarak zayi olduğunu beyanla öncelikle adı geçen çeklere ödeme yasağı konularak zayi nedeniyle iptallerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava Türk Ticaret Kanununun 757.ve izleyen maddeleri hükümlerine istinaden açılan kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizce zayi edildiği bildirilen çek yönünden nitelikleri belirtilerek Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde birer hafta ile , birinci ilanın 7 Temmuz 2017 , ikinci ilanın 14 Temmuz 2017 ve üçüncü ilanın 21 Temmuz tarihlerinde üç defa ilan yaptırılmış ve ilanların yapıldığına ilişkin gazete nüshalarının dosya arasında olduğu görülmüştür.
Mahkememizce verilen ilk karar İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi’nin 25/10/2018 tarih 2018/1654 Esas 2018/1290 Karar sayılı ilamı ile;
“İptali talep edilen çekler için yasal ilanlar tamamlanmış ;başvuruya konu çeklerin mahkemeye ibraz edilmemiş ise de muhatap bankalara ibraz edildikleri bankaların verdikleri cevaplardan anlaşılmış ,ancak çek asıllarının … Cumhuriyet Başsavcılığının …/… sayılı ceza soruşturması kapsamında ibraz eden hamillere iade işlemi yapılmadan çeklere el konularak … Cumhuriyet Başsavcılığına ibraz edenlerin kimlikleriyle birlikte gönderildiği anlaşılmaktadır.
Davacı vekilinin çeklerin mahkeme dosyasına ibraz şartının yerine getirilmediği bu sebeble çeklerin iptaline karar verilmesi gerektiğine ilişkin istinaf sebebi yerinde bulunmamaktadır.Çekler dosyaya ibraz edilmemiş ise de bankaya ibraz edilmişler ,davacı banka tarafından kaybolduğu bildirilen çekler bulunmuşlardır.Bulunan çeklerin zayii nedeniyle iptallerine karar verilemez.
Dava çek iptali istemine ilişkin olup 6102 sayılı TTK’nın 757 vd. maddelerine temas etmektedir. Mahkemece dava konusu çeklerin bulunması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Dava açıldıktan sonra dava konusu çeklerin kimin elinde olduğunun belirginleşmesi halinde nasıl bir yöntem izleneceği TTK’nın 763. maddesinde hükme bağlanmıştır. Buna göre, mahkemece çeklerin iadesi için dava açılmak üzere davacıya (dilekçe sahibine) uygun bir süre verilerek süresi içerisinde dava açılması halinde konusu kalmayan dava nedeniyle bir karar verilmesine yer olmadığına ,açılmaması halinde ise şimdi olduğu gibi davanın reddine hükmedilmelidir. Bu durumda, mahkemece davacı yana iade davası için dava açmak üzere süre verilmeden bir kısım çekler hakkındaki davanın reddine karar verilmiş olması belirtilen yasa hükmüne aykırı olup davacı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf nedeni yerinde görülmüştür.Her ne kadar çeklere Küçükçekmece Başsavcılığınca verilen el koyma kapsamında el konulmuş ise de ;el koyma kararının geçici bir tedbir niteliğinde olduğu ve soruşturma tamamlandığında ibraz eden hamile iadesi gündeme gelebileceğinden davacının istirdat davası açmasında hukuki yararı vardır. Açıklanan nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün davanın reddine ilişkin kısmın kaldırılmasına , davacı vekiline bulunan çeklerin hamillerine karşı istirdat davası açmak üzere mehil verildikten sonra dava açıldığı takdirde konusu kalmayan dava nedeniyle bir karar verilmesine yer olmadığına, açılmadığı takdirde davanın reddine karar verilmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye iadesine karar verilmiştir.” gerekçesi ile kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi kararında ortaya çıktığı belirtilen çek suretleri … Cumhuriyet Başsavcılığının …/… sayılı dosyasından celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Davacı yanın bu çeklerden 25.07.207 keşide tarihli 22.680 TL bedelli çek için …. Ticaret Mahkemesi’nin …\… esas sayılı dosyası ile, 31.08.2017 tarihli 30.000 TL bedelli çek için …. Ticaret Mahkemesi’nin …\… esas sayılı dosyası ile, 30.06.2017 tarihli 5000,00 TL bedelli çek için … 10. Ticaret Mahkemesi’nin …\…9 esas sayılı dosyası ile çek hamillerine karşı istirdat davası açtığı anlaşılmış olup bu çekler yönünden karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmiştir.
Davacı banka, dava konusu diğer 30.06.2017 tarihli 4500,00 TL bedelli çeki ibraz edenin bildirilmemesi nedeni ile dava açılmadığını beyan edilmiş ise de ,anılan çek ile ilgili … Bankası tarafından verilen 04.07.2017 tarihli müzekkere cevabında çekin takas sisteminde 30.06.2017 tarihinde … Bank tarafından ibraz edildiğinin bildirildiği, bu kapsamda davacı yanın ibraz edeni kendi kayıtları ile tespit edebileceği bu durumu rağmen dava açmadığı anlaşılmakla anılan çek yönünden davanın reddine karar verilmiştir, mahkememiz ilk kararı ile de zayi olduğu tespit edilen diğer çekler yönünden de zayi nedeni ile iptal kararı verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurma yoluna gidilmiştir.
KARAR : Gerekçede açıklandığı üzere;
1-… Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait, Keşidecisi … olan … çek nolu,26/08/2017 keşide tarihli, 13.000,00-TL bedelli,
… A.Ş. … Şubesine ait, keşidecisi … ve Tic. Ltd. Şti olan, … çek nolu, 15/07/2017 keşide tarihli, 2.250,00-TL bedelli,
… A.Ş. … Şubesine ait, keşidecisi … Malz. Ticareti-… olan, … çek nolu, 15/08/2017 keşide tarihli, 10.000,00-TL bedelli çekler yönünden davanın kabulü ile anılan çeklerin ZAYİİ NEDENİYLE İPTALLERİNE,
Davaya konu,
T.C. … Bankası A.Ş. … Cad. … Şubesine ait, keşidecisi … İm ve Dış Tic. San ve Tic. Ltd. Şti. olan, … çek nolu, 31/08/2017 keşide tarihli, 30.000,00-TL bedelli,
…. … Şubesine ait, keşidecisi … Et Gıda Tic. Ve Ltd. Şti olan, … seri numaralı, 25/07/2017 keşide tarihli, 22.680,00-TL bedelli,
… Bankası A.Ş. … Şubesine ait, keşidecisi … olan, … çek nolu, 30/06/2017 keşide tarihli, 5.000,00-TL bedelli çekler yönünden DAVANIN KONUSUZ KALMASI NEDENİYLE KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
T. … Bankası A.Ş. … Şubesine ait, keşidecisi … Sanayi ve Dış Tic. A.Ş olan, … çek nolu, 30/06/2017 keşide tarihli, 4.500,00-TL bedelli çek yönünden DAVANIN REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harcın, peşin yatan 31,40 TL’ den düşümü ile eksik kalan 49,30 TL harcın davacıdan alınarak maliyeye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve istek halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.01/02/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır