Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1050 E. 2019/288 K. 08.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2018/1050 Esas
KARAR NO: 2019/288

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 19/07/2013
KARAR TARİHİ: 08/04/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı ile davalı arasında, 19.08.2009 tarihinde, “ … Müdürlüğü Hizmet Sahasındaki … Sistemleri Enerji Bağlantı İşinin” davacı/yüklenici tarafından yapılmasını konu edinen bir eser sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmenin 19.5 nolu maddesinde davalı/işverenin (…’un) kusuru sonucunda süre uzatımı verilmesi suretiyle işin bitim tarihinin uzatılması halinde, bu maddede belirtilen formüle göre hesaplanacak fiyat farkının davacı/yükleniciye ödeneceğinin” hükme bağlandığını, sözleşme konusu işin yapımının, davalı/işverenin kusuru sonucunda, davalı/işverenden kaynaklanan sebeplerle normal sürenin 3 katını aşacak miktarda uzadığını, bu nedenle de davalı tarafından davacıya, normal iş bitim süresi olan 180 günü 3 kat aşacak şekilde 570 gün süre uzatımı verildiğini, bu nedenle davalının davacıya, sözleşmenin 19.5′ nolu maddesi hükmü uyarınca fiyat farkı ödeme yükümlülüğü altına girdiğini, fakat davalının sözleşmenin 14. ve 22’inci maddesinde yer alan “iş artışı durumunda davacı/yükleniciye fiyat farkı ödenmeyeceğini” öngören hükümleri gerekçe göstermek suretiyle fiyat farkı ödemekten kaçındığını, oysa ki davalının ileri sürdüğünün aksine davacının fiyat farkı ödenmesi konusundaki talebinin iş artışı ile ilgili olmayıp, başlangıçta 180 gün olarak kararlaştırılan iş süresinin davalı/işverenden kaynaklanan sebeplerle (yani davalının kusuru sonucunda) 570 güne uzatılmış olmasından kaynaklandığını, bu talebin dayanağının sözleşmenin 19.5’inci maddesi hükmü olduğunu, süre uzatımı verilmesi halinde davacıya ödenecek olan fiyat farkının miktarının nasıl hesaplanacağının dahi bu hükümde açıkça düzenlendiğini, anılan nedenlerle belirsiz alacak niteliğinde olan fiyat farkı alacağının şimdilik 10.000,00-TL.’lik kısmının, 29.05.2013 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, daha sonra davacı vekili 07/10/2015 tarihinde davasını ıslah ederek dava değerini 117.300,00-TL.’ye artırmıştır.
Davalı vekili ise cevap dilekçesinde özetle; davacının iddia ettiğinin aksine davalının kusuru nedeniyle (yani davalıdan kaynaklanan nedenlerle) davacıya süre uzatımı verilmiş olmadığını, sözleşmenin akdedilmesinden sonra iş artışı nedeniyle davacıya süre uzatımı verildiğini, öte yandan sözleşmenin akdedilmesinden sonra davalının kusurundan kaynaklanan ve davacının çalışmasına engel teşkil eden bir durumun oluşmadığını; davacının cezalı duruma düşmesinin engellenmesi için davacıya süre uzatımları verildiğini, dolayısıyla da, sözleşmenin 14. maddesinde yer alan “Yükleniciye fiyat farkı verilmeyecektir’ hükmü ile 22. maddesinde yer alan “İş miktarında %20’ye kadar olan artış ve eksikliklerde sözleşmedeki fiyat ve şartlar (süre hariç) geçerlidir’ hükümlerinden dolayı davacıya fiyat farkı ödenmediğini, bu nedenlerle davalının davacıya fiyat farkı ödememekte haklı olduğunu, anılan nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında akdedilen eser sözleşmesi nedeniyle doğduğu iddia edilen fiyat farkı alacağına ilişkindir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, sözleşme, idari şartname sureti, teknik şartname sureti, kabul tutanakları, ticari defter ve kayıtlar, ve bildirilen tüm deliller üzerinde inceleme yapan bilirkişi heyetinin düzenlediği rapor ve ek rapor davanın delillerini oluşturmaktadır.
Mahkememizce Yargıtay bozması öncesinde dava dilekçesi, cevap dilekçesi, sözleşme, idari şartname sureti, teknik şartname sureti, kabul tutanakları, ticari defter ve kayıtlar ise konusunda uzman bilirkişilerden oluşan bilirkişi kurulunca dosyaya sunulan ayrıntılı ve gerekçeli 06/01/2015 havale tarihli kök rapor ve 22/05/2015 havale tarihli ek rapor ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek verilen süre uzatımlarında davacı tarafın kusuru bulunmadığı gibi zararının da olduğu, davacının talebinin yerinde olduğu, fiyat farkı talep edilen işlerden davalının kazı ruhsatlarını ilgili belediyelerden alınmasında ve yükleniciye verilmesinde olunan gecikmeler nedeniyle olayda kusurlu bulunduğu, bu nedenle süre uzatılmasında davacının fiyat farkı talep edebileceği uygun görülerek ve davalı tarafın temerrüdünün dava ile birlikte oluştuğu kanaatine varılarak benimsenen bilirkişi kurulu raporları doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi tarafından dosya temyizen incelenmiş ve inceleme sonucu verilen 31.01.2017 tarihli, 2015/5844 Esas – 2017/365 Karar sayılı bozma ilamında; “…Uyuşmazlığın 19/08/2009 tarihli … Müdürlüğü Hizmet Sahasındaki …Enerji Bağlantı işine ilişkin eser sözleşmesinden kaynaklandığı, davacının bu sözleşmenin yüklenicisi, davalının ise iş sahibi konumunda olduğu, eldeki davada davacının iş sahibi tarafından verilen uzatma nedeniyle fiyat farkı talep ettiği, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 6. maddesinin 7. bendi uyarınca …Şartnamesi’nin (…’nin) sözleşmenin eki olarak kabul edildiği, sözleşmenin eki olan … Şartnamesi’nin 39. maddesine göre yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklamasının ve hakediş raporunu “idareye verilen …tarihli dilekçemde yazılı ihtirâzi kayıtla” cümlesini yazarak imzalamasının gerekli olduğu, eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, bu şekilde itiraz edilmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı düzenlemesine yer verildiği, yine kesin hakediş raporu ve hesap kesilmesine ilişkin 40. madde hükmüne göre yüklenicinin itirazı olduğu takdirde itirazlarını 39. maddedeki usuller çerçevesinde dilekçe ile idareye bildirmesi gerektiği, …l. Şartnamesi’nin 39. ve 40. maddelerindeki bu düzenlemelerin 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun 193. maddesi (1086 sayılı HUMK 287. maddesi) uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olduğu ve mahkemece re’sen gözetilmesi gerektiği, dava konusu somut olayda, davacı yüklenici tarafından fiyat farkı istenmiş olduğu, bu istem hakedişe girdiğinden … Şartnamesi’nin 39. ve 40. maddeleri uyarınca usulüne uygun şekilde ihtirâzi kayıt gerektiği, bunun ise davada kanıtlanamadığı, bu nedenle mahkemece sabit olmayan davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yolunda hüküm kurulmasının doğru olmadığı…” neden ve gerekçesiyle mahkememizin 08.10.2015 tarihli, 2013/209 E. ve 2015/677 K. sayılı kararının BOZULMASINA karar verilmiş, mahkememizce usul ve yasaya uygun Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Taraflarca 19.08.2009 tarihinde akdedilen eser sözleşmesinin varlığı konusunda taraflar arasında herhangi bir ihtilaf bulunmamakta olup; anılan sözleşmenin 6. maddesinin 7. bendi uyarınca Yapım İşleri Genel Şartnamesi sözleşmenin eki niteliğindedir.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin yerleşik kararlarında da ifade bulduğu üzere, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’ndeki bu düzenleme 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 193. maddesi uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olup, taraflarca ileri sürülmese dahi mahkemece re’sen gözetilmelidir. Davacı yüklenicinin dava konusu yaptığı alacak; iş sahibi tarafından verilen uzatma nedeniyle fiyat farkı alacağı olup tamamen sözleşme kapsamında gerçekleştirilen işlerle ilgili bir taleptir. Yüklenicinin akdedilen esas sözleşmesi kapsamında yaptığı imalâtlarla ilgili olarak talepte iş sahibinden talepte bulunabilmesi için Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 39. ve 40. maddelerine göre; yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “idareye verilen … dilekçemde yazılı ihtirazi kayıtla” cümlesi yazılarak imzalaması gerekmektedir. Yüklenicinin itirazını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı hükmü bulunmaktadır. Eğer yüklenicinin hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok 10 gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, bu şekilde itiraz edilmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Yine kesin hakediş raporu ve hesap kesilmesine ilişkin 40. madde hükmünce, yüklenicinin itirazı olduğu takdirde itirazlarını 39. maddedeki usuller çerçevesinde dilekçe ile idareye bildirmesi gerekir. Dava konusu somut olayda taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan hususla ilgili olarak davacı yüklenici hiçbir ihtirazî kayıt ileri sürmemiş, hakedişleri itirazsız olarak imzalamış, talep ettiği fiyat farkını oluşturan tutarla ilgili olarak itiraz hakkını saklı tuttuğuna dair herhangi bir belge ibraz etmemiş, düzletme sonrasında ödemeyi takip eden 10 gün içinde itiraz edildiğine dair dilekçe verildiğine ilişkin de dosyaya herhangi bilgi ve belge de sunmamış olduğundan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 39. ve 40. maddelerine göre hakedişleri olduğu gibi kabul etmiş sayılacağından aşağıdaki şekilde davanın reddine karar vermek gerekmiştir.

KARAR : Gerekçede açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gerekli 44,40-TL karar ve ilam harcının 2.003,22-TL peşin + ıslah yatırılan harçtan mahsubu ile geriye kalan 1.958,82-TL ‘nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine, ( 10/12/2015 Tarihli 2013/209 Esas, 2015/313 harç tahsil müzekkeresi ile davalıdan tahsili istenilen 6.009,54 TL bakiye harç tahsil edilmiş ise işbu karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalıya iadesine, tahsil edilmemiş ise harç tahsil müzekkeremizin işlemsiz olarak iadesinin istenilmesine,)
3-Davalı tarafından yapılan 31,00-TL.yargılama giderinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davalı vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 12.134,00- TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve istek halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay’da temyiz yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Bu belge 5070 sayılı Yasa uyarınca güvenli E-İMZA ile imzalanmıştır.