Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/415 E. 2022/729 K. 20.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/415 Esas
KARAR NO :2022/729

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:27/04/2017
KARAR TARİHİ:20/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA DİLEKÇESİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile dava dışı idare … A.Ş(…) arasında ‘’… Mah.1604.cad. No:9 …/…’’ adresindeki 10.06.2015 tarih ve … sayılı … (…) … Hastanesi ve … teslim Yapım İşleri Sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye istinaden davalı adi ortaklık ile 12/02/2016 tarihinde ekte sunulan sözleşme uyarınca davalılar ile de iş bu sözleşme uyarınca … projesi kapsamındaki …(…) Blok Granit Seramik Cephe Kaplaması işlerinin, dış cephe seramik montajının davalı adi ortaklık tarafından yapılması konusunda ayrıca sözleşme yapıldığını, seramik malzemesi müvekkili şirkete, montaj malzemesi ve işçilik davalılara ait olmak üzere anlaşıldığını, sözleşme uyarınca davalılar ile Granit Seramik Cephe Kaplaması işi için 10.900 m2 için birim fiyatı 107,50-TL olmak üzere toplamda 1.171.750.-TL+ KDV bedelli iş için anlaşıldığını, ekte sunulu sözleşme uyarınca işin başlangıç tarihi 12.02.2016 ve bitiş tarihi de 01.05.2016 olduğunu,4.Blok 10.03.2016 tarihinde, 8.Blok 30.03.2016 tarihinde, 1.2.3. blok 21.04.2016 tarihinde, 5.6.7. Blok 01.05.2016 tarihinde ve 9.10. Blok 15.04.2016 tarihinde tamamlanacağını, Sözleşme ile yapılması kararlaştırılan işler yapılmaya başlanmasına karşın müvekkili şirket ile … A.Ş tarafından 10.06.2015 tarihli esas sözleşme … şirketi tarafından tek taraflı olarak feshedildiğini ve işin durduğunu, esas sözleşme … şirketi tarafından feshedildikten sonra … şirketi tarafından hesaplanan kesin hesaba göre müvekkili şirkette davalı firmanın kesin hesabını çıkardığını ve hesapladığını, yapılan hesaplamaya ilişkin olarak hakediş raporları, yapılan işler listesi, müvekkili firmaya ait sahada bulunan ve davalıya ve … firmasına teslim edilen seramik malzemelerinin listesi, metraj icmalleri, kesintiler listesi ve ilave işler listesi dilekçe ekinde mahkemeye sunulduğunu, Sözleşmenin 7.3 Hakediş Ve Ödeme maddesinde de teminat kesintisi, varsa avans kesintisi ve diğer kesintiler(yemek, gecikme cezası vb.) yapıldıktan sonra kalan tutar hak ediş onay tarihinden itibaren 30 gün içerisinde alt yüklenici ’ye ödenir’’ şeklinde kararlaştırıldığını, ekte sunulan hakediş raporu ve müvekkili şirketin muhasebe kayıtlarında yapılan incelemeneticesinde taraflar arasında imzalanmış sözleşme ve yapılan iş neticesinde davalı firmaya yapmış olduğu iş karşılığında verilmiş bedeller, çekler, ödenmiş ve ödenmesi gereken tutarlar incelendiğinde müvekkili firma davalı firmaya borçlu olmadığı gibi davalı firmadan da 103.572,58-TL alacaklı görünmekte olduğunu, davalı firma ise kendisine yapılan fazladan ödemelerin aksine menfi tespite konu ….İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyası ile müvekkili firmadan17.06.2017 tarihli … bankasına ait … seri nolu 29.375,00-TL ve 22.07.2016 tarihli … bankasına ait … seri nolu 33.027,63-TL bedelli çeklere istinaden toplamda 69.025,41-TL(faiz ve icra masrafları hariç) alacaklı olduğunu iddia ederek icra takibi başlattığını, müvekkili firmanın davalılara borcu bulunmamakla birlikte şirket kayıtları, ticari defterleri, cari hesap ve ilgili belgeler incelendiğinde de müvekkili firmanın davalı firmadan alacaklı olduğunun ortaya çıkacağını, eş bu sebeple mahkemenizce tarafların ticari defterleri, cari hesap kayıtları, sözleşme, bilgi ve belgeleri üzerinde yapılacak inceleme neticesinde alacaklarının tam tespiti ile fazlaya ilişkin olarak hak ve alacakları saklı kalmak kaydı ile -şimdilik- 20.000,00-TL nin davalı taraftan alınarak müvekkiline ödenmesini talep etme gereği hasıl olduğunu, açıklanan tüm bu nedenlerle öncelikle teminatlı veya teminatsız olarak, ….İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasıyla yapılan takibin işbu dava sonuçlanıncaya kadar müvekkilinin ileride telafisi mümkün olmayan zararlara uğramaması amacıyla ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasını, ….İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasıyla müvekkiline karşı başlatılan icra takibine konu 22/07/2016 tarihli 33.027,63-TL VE 17/06/2017 tarihli 29.375,00-TL lik çeklerden ve fer’ ilerinden dolayı davalılara borçlu olmadığımızın tespiti ile icra takibine konu 17/06/2017 tarihli … Bankasına ait … seri nolu 29.375,00-TL ve 22.07.2016 tarihli … bankasına ait … seri nolu 33.027,63-TL bedelli çeklerin iptaline, müvekkilinin davalıdan sözleşme, cari hesap, ödeme belgeleri, ticari defterve kayıtları üzerinde yapılacak incelemeler neticesinde ortaya çıkacak alacaklarının tam tespiti ile fazlaya ilişkin hak ve alacakları saklı kalmak, ıslah ile arttırılmak kaydı ile şimdilik 20.000,00-TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek olan ticari avans faizi ile birliktemüştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak müvekkil firmaya ödenmesine karar verilmesini, haksız ve kötü niyetle takibe geçen davalıların kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri, harç ve ücreti vekaletin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ISLAH:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu 19/10/2020 tarihli ıslah dilekçesinin tetkikinde, mahkememizce alınan bilirkişi raporunda müvekkilinin davalı taraftan olan alacakları ayrıntılı biçimde tespit edilmiş olup, buna göre toplam talep edilebilecek alacaklarının 125.099,47 TL. olduğu tespit edildiğini, dava dilekçelerinde talepleri belirleyebilecekleri miktarların en üst sınırdan belirlendiğini, mahkemece 20.000,00 TL olarak Ticari Alacak taleplerini 105.099,47 TL. artırılarak 125.099,47 TL.ye, çıkarılmasına ve dava tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP DİLEKÇESİ:
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; talepler arasında aslilik ve ferilik ilişkisinin olmaması, taleplerin aynı yargı çeşidi arasında olmaması, talepler arasında ortak yetkili ve görevli mahkeme olmaması, dava dilekçesinde gerek dava türü, gerekse birden fazla dava türü ileri sürülmüş olması hukuka ve kanuna aykırı olmakla birlikte HMK 110 maddesine açıkça aykırılık teşkil etmekte olduğunu, davacı yanın davası , menfi tespit davası mı, çek iptal davası, istirdat davası mı, yoksa alacak davası mı olduğuna dair dilekçede bir netlik bulunmadığını, davacı yanca belirtilen talep ve dava türü türlerinin, harç türleri de değişgenlik gösterdiğinden öncelikli olarak usulden reddi gerekmekte olduğunu, zaman aşımı itirazlarının bulunduğunu, esasa ilişkin de itirazlarının bulunduğunu, davacı yan, … … firması ile anlaşma yapıldığını iskeleyi onların kuracağını, beklenmesini, iskele kurulduktan sonra önce onların uygulama yapacağını , ondan sonra ortak iskele kurulacağı … şirket yetkilileri olan … ve … Bey’ler harici olarak belirttiklerini, iş sözleşmesi davacı işveren … AŞ. tarafından feshedildikten sonra, yapılan iş miktarı ile, kazanılan alacağın tespiti ve ödenmesi için şirket yetkilisi olna … ve …’e talepte bulunulduğunu, verilen cevapta ” dosyanın hazırlandığı … Bey’e iletildiği 10 güne kadar ödeme yapılacağı ” şeklinde belirtildiğini, davacı tarafça toplamda 280.000,00 TL meblağlı çeklerin kesildiğini, kesilen çekler iş malzemeleri için kullanılmış , müvekkili tarafta üç adet çek (29.000,00+ 29.000,00+33.000,00 TL küsüratları olmak üzere ) kaldığını, davacı işveren muhasebesicisi … bilgisi dahilinde üç adet çekin müvekkillerinde kaldığı ve diğer çeklerin malzeme alımı için kullanıldığı bilgisi mevcut olduğunu, davacı tarafça, müvekkili tarafa bu iş yapımına karşılık olarak faturalar da kesilmediğini, davacı şirketin bu itirazı haksız ve zaman kazanmaya yönelik olduğunu, söz konusu işin yapımı konusunda çalıştırdığı işçi ve taşeronlar ile bunlara yapılan iş miktarının karşılığı olan alacağı ödediğine dair belge sunmaları zorunlu olduğunu, bu hususun ispatı davacı yan üzerinde bulunmakta olduğunu, davacı şirket, iş bu dava konusu ile alakalı olarak taraflarına borçlu olmasına karşın hiçbir ödeme yapmadığı gibi söz konusu davayı da kötü niyetle yapmış bulunmakta olduğunu, davacı tarafın, haksız itirazlarına karşı iş bu talep ve davaya karşı itiraz ve beyanda bulunma zarureti hasıl olduğunu, açıklanan tüm bu nedenlerle haksız yere ve yasal süresi dışında açılmış davanın reddi , davacı tarafın % 20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkûm edilmesine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini takdir etmiştir.
DELİLLER:
Mahkememizce davaya konu edilen … 33. İcra Müdürlüğünün 2016/… Es. Sayılı dosyası, … ‘ a yazılan müzekkere cevapları ve ekleri, … A.Ş yazı cevabı ve tüm ekleri, , Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğü yazı cevabı ve ekleri celp edilip incelenmiştir.
Mahkememizin 26/09/2018 tarihli celse beş nolu ara karar gereğince davalıların ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi yönünden … Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmasına karar verilmiş, talimat raporunun dosya içerisinde olduğu görülmüştür.
Talimat raporunun tetkikinde, dava dosyası ve ekleri üzerinde yapılan incelemeler sonucunda, davaya konu olan iddia ve savunmalar doğrultusunda dava tarihi itibariyle davalı ve davacı arasında herhangi bir ticari kaydın mevcut olmadığı kanaatiyle rapor alınmıştır.
Yine Mahkememizin 10/09/2019 tarihli celse bir nolu ara karar gereğince tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, dosya kapsamı belgeler ve her iki taraf ticari defter ve kayıtlar incelenmek sureti ile takip tarihi itibariyle davacının davalıdan alacaklı lopu olmadığı, var ise miktarının tespiti konusunda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, bilirkişi olarak SMMM … seçilmiş, adı geçen bilirkişice sunulan bilirkişi raporunun dosya içerisinde olduğu görülmüştür.
Adı geçen bilirkişi alınan bilirkişi raporunun tetkikinde, dosyaya mübrez belge, bilgi, takip dosyası, davacı yana ait incelenen 2016 yılı ticari defteri ile yapılan tespit, inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, davacı tarafın 2016 yılı hesap dönemine ilişkin tutulması zorunlu ticari defterlerinin, kanuna uygun, eksiksiz olarak tutulduğu, açılış ve kapanış onaylarının yetkili makamlarca zamanında yapıldığının tespit edildiği, taraflar arasındaki cari hesap ilişkisinin incelenmesi sonucunda davacının davalı … … ‘ dan 125.099,47 TL miktarında cari hesap alacaklı bulunduğu, davalı tarafından (… …) yönünden bilirkişi raporu alındığı ve dava konusu çeklerin ticari defter ve belgelerınde kayıtlı olmadığının tespitinin yapıldığının görüldüğü kanaatiyle rapor alınmıştır.
Mahkememizin 27/04/2021 tarihli celse iki nolu ara karar gereğince, dosyanın celse arasında İnşaat Mühendisi … ile SMMM …’ ye tevdiğii ile dosya kapsamı, dosya içerisinde daha önce alınan bilirkişi raporları, davalı tarafından yapıldığı iddia edilen iş miktarı ve taraflarca imzalanan sözleşme dikkate alınarak rapor düzenlenmesine dair karar verilmiş, bu heyetçe alınan bilirkişi heyet raporunun ve ek raporunun dosya içerisinde bulunduğu görülmüştür.
Bilirkişi heyet raporu ve ek raporunun tetkikinde, tarafların iddia, talep ve savunmaları, sunulan delil ve belgeler, icra dosyası kapsamı, davacı yanın 2016-2017 yıllarına ticari defter ve dayanağı belgelerin incelenmesi sonucunda, davacı yanın 2016-2017 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde ve usulüne uygun tasdik ettirildiği, sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, davacı yan tarafından davalı tarafa verilen 2 adet çeklerin ödenmemesinden kaynaklı ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile 29.12.2016 tarihinde takibe geçtiği, davaya konu çekleri davacı tarafından 16.02.2016 tarihinde … nolu 29.375,00 TL ile … nolu 33.027,63 TL tutarlı çeki davalı … Tic.İnş. … …’a verdiği 2 adet çekin davacı yanın ticari defterlerine kayıtlı olduğu, davacı taraf yönünden bilirkişi raporu alındığı görülmekle; 2016 yılı ticari defter ve cari hesap ekstresinde yapılan incelemede davacı tarafın davalı taraf olan … … arasında ticari ilişkinin olduğu bu ticari ilişkiden kaynaklı davalı yana verildiği ve davacı tarafın davalı … …’dan kaydi olarak 125.099,67 TL tutarında alacaklı olduğu, davalı … … yönünde bilirkişi raporu alındığı, 2015-2016 yıllarında ise … Dış Tic.Tahh. A.Ş. firmasından alınmış ve davaya konu olan herhangi bir çek-senet vs. yine davaya konu olan herhangi bir hak ediş veya mal alım fatura kayıtlarına rastlanılmadığının tespit edildiği, raporun teknik açıdan inceleme ve değerlendirme bölümünde oluşturulan hakediş raporuna göre, davacı Uransanın davalı … Ticarete ( … …-…) 191.726,46 TL borçlu olduğu, davacı (… A.Ş.) yanın ticari defterlerine göre tespit edilen 125.099,67 TL tutarlı alacak bakiyesinden, ödemesi gereken tutarı mahsup ettiklerinde (191.726,46 – 125.099,67) = 66.626,79 TL davalı yana bakiye borçlu olduğu kanaatiyle raporlar alınmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı yanın …. İcra Dairesi’nin … takip sayılı dosyasına konu çekler nedeni ile davalılara borçlu olmadığının tespiti ile davacı tarafından davalı yana fazladan ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamından, davalılardan … … ile davacı arasında, davacı yanın … Aş’den aldığı ” … Entegre Sağlık Kampüsü İnşaatı ” kapsamında planlanan … hastanesinin granit seramik cephe kaplama işi için 12/02/2016 tarihli eser sözleşmesi imzalandığı, davacı yanın yüklenici, davalı … Ticaret Toptan İnşaat ve Yapı İşleri Satışı ve Taahhüt İşleri-… …’ın alt yüklenici olduğu, sözleşmenin yetkili … tarafından imzalandığı, işin 12/02/2016 tarihinde başlayıp 01/05/2016 tarihinde tamamlanmasının kararlaştırıldığı , iş bedelinin 10.900 m2 alanda toplam 1.171.750 TL +KDV olarak belirlendiği, davalı tarafından işe başlandığı, davacı ile … Aş arasında ki sözleşmenin feshedilmesi nedeni ile işin durduğu davacı tarafından elde ki dava ile davalı tarafa bu iş için hak edişinden fazla ödendiği iddia edilen bedelin tahsili ile bedelsiz kaldığı iddia edilen çekler nedeni ile menfi tespit talep edildiği anlaşılmaktadır.
Dosya içerisinde yer alan …. İcra Dairesi’nin … takip sayılı dosyası ile davalı … tarafından davacı aleyhine ” 15/07/2016 KEŞİDE,22/07/2016 İBRAZ TARİHLİ … BANKASINA AİT, … SERİ NOLU 33.027,67 TL DEĞERİNDE ÇEK, 17/06/2016 KEŞİDE 17/06/2016 İBRAZ TARİHLİ … BANKASINA AİT … SERİ NO’LU 29.375,00 TL DEĞERİNDE ÇEK ” açıklaması ile toplam 69.025,41 TL alacak için kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takibe girişildiği takip konusu çeklerin davalı … … adına davacı tarafından keşide edildiği, çeklerin davalı …’a ciro edildiği, davalı …’ın yetkili hamil olduğu, banka da çek karşılığının bulunmaması nedeni ile davalı yana bankaca her bir çek için sorumluluk bedeli olan 1.290,00 TL’nin ödendiği bakiye kısımların karşılıksız kaldığı anlaşılmıştır.
Öncelikle sözleşme davacı ile davalılardan … Ticaret Toptan İnşaat ve Yapı İşleri Satışı ve Taahhüt İşleri-… … arasında imzalandığı, sözleşmeyi davalı …’ın yetkili sıfatıyla imzaladığı ancak davacı tarafından davalılar arasında adi ortaklık bulunduğu iddiası ile elde ki davayı açtığı, davaya cevap veren davalıların aralarında adi ortaklık bulunmadığına dair bir itirazlarının olmadığı dikkate alınarak davalılar arasında adi ortaklık bulunduğu ve dava konusu sözleşmenin davacı ile davalıların oluşturduğu adi ortaklık arasında imzalandığı mahkememizce kabul edilmiştir.
Bu noktadan itibaren çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, davalılara yaptıkları işten fazla ödeme yapılıp yapılmadığı ile verilen çeklerin bedelsiz kalıp kalmadığıdır.
Taraflar arasında yapılan ödeme miktarının tespiti için mahkememizce taraf ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, davalı yandan … …’ın ticari defterleri inceleme için ibraz edilmiş ve davalı kayıtlarında davacı tarafından yapılmış ödeme bulunmadığı 06/05/2019 havale tarihli bilirkişi … tarafından sunulan rapor ile tespit olunmuştur.
Davacı ticari defterleri üzerinde yapılan bilirkişi incilemesi neticesinde bilirkişi … tarafından sunulan27/01/2022-0 tarihli rapora göre davacının ticari defter ve kayıtlarına göre davalı … …’dan 125.099,47 TL alacaklı olduğu tespit edilmiş davacı da davasını bu miktar üzerinden ıslah etmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından sunulan 27/09/2021 tarihli rapor ve aynı heyet tarafından sunulan 08/08/2022 tarihli ek rapor ile, davalı adi ortaklık tarafından yapılan işler nedeni ile düzenlenen hak edişten davalıların 191.726,46 TL alacaklı olduğu, davacı defterleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen rapora göre davacı tarafından davalı yana çeklerle birlikte toplam 308.654,30 TL ödeme yapıldığı, ancak çeklerin 183.554,63 TL’lik kısmının arkası yazdırılarak iade edildiği, …’tan gelen 21/01/2022 tarihli yazı cevabına göre davacı hesabından davalı adına kesilen çeklerden toplam 97.003,52 TL’nin ödendiği, bu hali ile davacı tarafından davalı hak edişinin tamamının ödendiğinin ispat edilemediği anlaşılmakla ispat edilemeyen davanın reddine dair aşağıda ki şekilde hüküm kurulmuştur.
2004 sayılı İİK’nın 72/4. maddesi hükmü ile menfi tespit davası reddedildiği takdirde, şayet takip tedbir kararı verilerek durdurulmuş ise davalı alacaklının alacağına geç kavuşması sebebiyle alacaklı lehine tazminata hükmedileceği düzenlenmiştir. Elde ki dava da takip alacaklısı davalı … olup, mahkememizce 26/09/2018 tarihli ara karar ile icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde tedbir kararı verildiği, ancak davacı tarafından teminat yatırılarak ara kararın uygulanması sağlanmadığından, davalı … lehine tazminata hükmedilmeksizin uyuşmazlığın bütünü hakkında aşağıda ki şekilde hüküm kurulmuştur
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Mahkememizin 26/09/2018 tarihli tedbir kararı uygulanmadığından davalı … lehine tazminat takdirine yer olmadığına,
3-Alınması gereken 80,70 TL harcın davacı tarafından peşin ve ıslah yolu ile ödenen harçtan mahsubu ile bakiye 3.234,64 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı yana iadesine
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı … … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereği hesap olunan 30.118,73 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak adı geçen davacıya ödenmesine
6-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve istek halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı ve davalı … … vekilinin yüzüne karşı diğer tarafın yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.20/09/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır