Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/40 E. 2018/525 K. 22.05.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARARIDIR.
ESAS NO : 2017/40 Esas
KARAR NO : 2018/525
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 28/03/2012
KARAR TARİHİ : 22/05/2018
Davacı vekili tarafından mahkememizde açılan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı ile dava dışı Mobil Madeni Yağlar ortaklığı arasında 12/12/1995 tarihinde 10 yıl süreli (Bayilik anlaşması )imzalandığını, mobil madeni yağlar ortaklığının 31/12/2000 tarihinde sona ermesine bağlı davalıyla yapılan anlaşmanın müvekkili şirkete devredildiğini ve bu durumun 11/02/2002 tarihli “protokol” ile davalı şirket tarafından da kabul görmesine bağlı düzenlenen bayilik anlaşmasının yanlar arasında tadil edildiğini, bu kapsamda davalı şirketin yıllık 30 ton asgari mal alım taahhütünün yerine getirmediğinin, başka marka madeni yağların satış ve teşhirini yaptığının Aksaray …Sulh Hukuk Mahkemesinin …D. İş sayılı dosyasından yaptırılan tespiten bağlı düzenlenen rapordan anlaşıldığını, bu eylemlerine bağlı davalıya… Noterliğinden 03/08/2006 tarihinde gönderilen ihtarname ile 232.500 USD kar kaybının ve 50.000 USD cezai şart tutarının ödenmesinin istenildiğini, ödeme yapılmayınca bu kez İstanbul Asliye …Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından açılan cezai şart ve kar mahrumiyeti tahsil davasının anılan mahkemece cezai şart talep edilebileceği kar mahrumiyetine ait sözleşmede düzenleme olmadığından bunun talep edilemeyeceği bildirilerek 5.000 USD cezai şartın 18/08/2006 dan itibaren döviz faiziyle davalıdan tahsiline kar mahrumiyeti talebinin reddine karar verildiğini, bu kararın temyiz aşamasından geçerek onama yoluyla kesinleştiğini, İstanbul Asliye … Ticaret Mahkemesine açılan kısmi davadaki hükmedilen 5.000 USD cezai şart tutarının tahsilinden sonra bu kez kalan 45.000 USD cezai şart tutarına yönelik işlemiş faizle birlikte toplam 66.806,14 USD alacağın tahsiline yönelik İstanbul … İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyasındaki icra takibine davalının itiraz ettiğini bildirerek haksız itirazın iptaline takibin devamına davalıdan icra inkar tazminatı alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde, davacının kesinleşen İstanbul Asliye … Ticaret Mahkemesinde açtığı davada fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmadığı, düzenlenen 11/02/2002 tarihli protokolün çift imza yerine tek imzayla düzenlenmesi nedeniyle geçersiz olduğunu, … Ticaret dosyasında hükmedilen 5.000 USD nin İstanbul … İcra Müdürlüğünün … sayılı takibinde düşülmediğini, munhasır yetkili tek satıcılık sözleşmelerinin geçerliliği konusunda rekabet kurulundan görüş alınması gerektiğini bildirerek davanın reddi ile davacıdan kötüniyet tazminatı alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce, davalı şirketin davacı şirket dışındaki firmalarda yağ aldığı olgusunun kesinleşen İstanbul…Asliye Ticaret Mahkemesince anılan… E…. K. sayılı dosyada yer aldığı anılan kararda 5.000 USD’nin davalıdan tahsiline karar verildiği kararın onanarak kesinleştiği, bakiye 45.000 USD cezai şart ve faizi talebinin ekonomik yıkım olgusu yönünden alınan bilirkişi raporuna göre 50.000 USD’nin 31.12.2002 tarihi itibariyle TL karşılığının 82.120 TL olduğu cezai şart tutarının ödenmesi sonucu şirketin ekonomik yıkıma ve kayba uğrayacağının rapor edildiği, yine alınan bilirkişi raporuna göre işlemiş faiz tutarının 17.789,79 USD olduğu, toplam miktar itibariyle takdiren 1/2 oranında indirim yapılmak suretiyle hüküm vermenin tarafların hak ve çıkarlarına uygun olacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, kararın taraf vekillerince temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin … E. … K. Sayılı 11/11/2015 tarihli kararı ile ” …. 1- Davalının temyiz itirazlarının reddine,
2- Davacının temyiz itirazlarına gelince; TBK 183. son uyarınca cezai şarttan indirim yapılabilmesi için tacirler arasında tespit edilen cezai şartın davalının ekonomik olarak mahvına yol açacağının mahkemece tespiti gerekir. Mahkeme davalının 1995-2002 tarihli defterleri üzerinde inceleme yapmış ise de, dava 2013 yılında açılmıştır. Dava tarihine yakın tarih itibariyle davalı defterleri ve vergi kayıtları incelenmek suretiyle yapılacak indirimin takdiri gerekir. Ayrıca cezai şart sözleşmede belirlendiğinden davacı yararına İİK 47. madde uyarınca icra inkar tazminatına karar verilmesi gerekirken bu istemin reddedilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle mahkeme kararının davacı lehine BOZULMASINA …. ” karar verilmiş, mahkememizce usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay bozma ilamına uyulmuş, uyulmasına karar verilen Yargıtay bozma ilamı gereği davalı tarafın bağlı olduğu ilgili vergi dairesine yazı yazılarak, 2013 yılından geriye doğru üç yıl öncesi 2011-2012-2013 yılları bilançoları celp edilmiş ve Aksaray Nöbetçi Asliye Hukuk ( Ticaret ) Mahkemesine uyulmasına karar verilen bozma ilamı doğrultusunda davalının 2011-2012-2013 yılları ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yapılarak, bilirkişiek raporunun aldırılması istenmiş, bu yönden sunulan 15/01/2018 tarihli bilirkişi ek raporu incelenip denetlenmiştir.
İddia, savunma, toplanan deliller, takip dosyası kapsamı, alınan bilirkişi raporları ve talimatla alınan ek bilirkişi raporu ve uyulmasına karar verilen Yargıtay Bozma İlamı kapsamı birlikte değerlendirilmiştir.
Davanın 12/12/1995 tarihli bayilik sözleşmesi kapsamında sözleşmenin 9.maddesiyle kararlaştırılan cezai şart tutarından tahsil edilen miktardan bakiye kısmının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali davası olduğu anlaşılmıştır.
Bu davanın öncesini teşkil eden İstanbul Asliye …Ticaret mahkemesinin…Esas … K sayılı 03/11/2009 tarihli kararda davacı şirketin taahhüt edilen miktardan az madeni yağ aldığı ve davacı şirket dışındaki firmalardan yağ aldığının da mahkemece yaptırılan tespite bağlı düzenlenen bilirkişi raporuyla ortaya çıkmıştır. Esasen bu nitelemeler ve olgular kesinleşen İstanbul …. Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasında yer almaktadır. Anılan mahkemece davacı şirketin davalıdan cezai şart adı altında talepte bulunmasının yerinde olduğu belirtilerek fazla hak saklı tutulan cezai şart miktarından 5.000 USD nin temerrütün oluştuğu 18/08/2006 dan geçerli olarak döviz faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Bu karar taraf vekillerinin temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk dairesinin 24/03/2011 tarih… -… sayılı kararla onanmış, taraf vekillerinin karar düzeltme istemleri de ilgili hukuk dairesince 11/10/2011tarihinde reddedilerek İstanbul Asliye … Ticaret Mahkemesi kararı kesinlik kazanmıştır.
Davalı vekili somut davaya yönelik yanıt dilekçesinde bayilik anlaşması, protokol hükümlerinin çift imza yerine tek imzayla düzenlendiği, 10 yıllık bayilik süresinin rekabet hukukuna aykırı olduğu, davacının kesinleşen dosyada cezai şart yönünden fazla hakkını saklı tutmadığı itirazlarında bulunmuş ise de kesinleşen İstanbul … Asliye Ticaret dosyasında bu konular ele alındığından ve ayrıca uyulmasına karar verilen Yargıtay Bozma İlamına göre davalı tarafın temyiz itirazlarının reddine karar verildiğinden,bunların yeniden değerlendirilmesi hukuken mümkün görülmemiştir.
İtiraza konu icra dosyasının incelenmesinden davacının 21/10/2011 tarihli takip talebinde İstanbul …Asliye Ticaret mahkemesinin kesinleşmiş kararı, sözleşme, protokol hükümlerine dayalı olarak bakiye cezai şart alacağı olarak 45.000 USD esas alacağa takipten %8 ve artan döviz faizi istemli toplam 66.806,14 USD nin tahsilini istediği davalının borcun aslı ve eklentilerine itiraz etmesi sonucu takibin durduğu duran takipten sonra İİK 67.maddeye göre yasal sürede davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davacı yan İstanbul … İcra Müdürlüğünün … sayılı takip talebinde işlemiş faiz olarak 21.806,14 USD hesaplama yapmış ise de bunun dayanaklarını ve hesap tarzını yeterince ortaya koyamadığından davacı yanın kesinleşen İstanbul … Asliye Ticaret mahkemesi dosyasına göre talep hakkının bulunduğu, cezai şart tutarına esas temerrütün 18/08/2006 olmasına göre davamızın öncüsü takip tarihi 21/10/2011 tarihine kadar olması gereken işlemiş faiz tutarının belirlenmesi yönünden yaptırılan inceleme bağlı M. Uğur Üstün imzalı raporda 45.000 USD nin anılan tarihler arasındaki işlemiş faiz tutarının 17.789,79 USD olduğu dayanaklarıyla ortaya konmuştur.
Uyulmasına karar verilen Yargıtay Bozma İlamı sonrası talimat yolu ile alınan ek bilirkişi raporunda, davalı şirket merkezinde davalı şirketin 2011-2012-2013 yılı ticari defter ve kayıtları üzerinde, beyannameler ve bilançoların incelenmesi sonucunda, davalı şirketin 2011 dönemi net satışlarının 40.391.141,69 TL, dönem net kaarının 190.124,06 TL, özsermayesinin 1.922.628,86 TL, 2012 dönemi net satışlarının 54.543.418,97 TL, dönem net kaarının 1.229.855,87 TL, özsermayesinin 3.129.796,95 TL, 2013 dönemi net satışlarının 63.758.773,54 TL, dönem net kaarının 143.866,34 TL, özsermayesinin 3.119.617,36 TL olduğunun belirtildiği görülmüştür.
TBK 182/son maddesi uyarınca, cezai şarttan indirim yapılabilmesi için tacirler arasında tespit edilen cezai şartın davalının ekonomik olarak mahvına yol açıp açmayacağının mahkemece tespiti gerekmektedir. Mahkememizce dava tarihinin en yakın tarih itibariyle davalı tarafın 2011-2012-2013 yılları ticari defter ve kayıtları ve vergi kayıtlarının incelenmesi neticesi sunulan 15/01/2018 tarihli ek bilirkişi raporu kapsamına göre, belirlenen cezai şartın davalının ekonomik mahvına sebebiyet vermeyeceği saptanmış olmakla, takip tarihi itibariyle davacının davalıdan 45.000,00 USD asıl alacak, 17.789,79 USD işlemiş faiz olmak üzere toplam 62.789,79 USD alacaklı olduğu, saptanmış olmakla alacağın likit itirazın haksız oluşu karşısında icra inkar tazminatı tayininide kapsar şekilde davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki gibi karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
KARAR : Gerekçede açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile; İstanbul … İcra Dairesinin … Es. sayılı takip dosyasında davacının davalıdan 62.789,79 USD alacaklı olduğunun tespitine, bu miktara vaki itirazın iptaline, asıl alcak 45.000,00 USD ‘ ye takipten itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek faiz yürütülmek suretiyle takibin diğer kayıt ve şartlarda aynen devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alacak likit ve belirlenebilir olduğundan alacağın % 40’si oranındaki icra inkar tazminat tutarı 44.894,70-TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 7.666,89-TL karar ve ilam harcından 1.154,25-TL peşin yatırılan harcın mahsubu ile geriye kalan 6.512,64-TL eksik harcın davalıdan alınmasına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 24,45-TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 1.145,10-TL olmak üzere toplam 1.169,55-TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 1.099,26-TL yargılama gideri ile, peşin yatan harç gideri 1.154,25TL ki toplam 2.253,51-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, geriye kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yapılan 19,00 TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 1,14-TL yargılama giderinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, geriye kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 11.728,94 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 2.180,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
8-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve istek halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; gerekçeli kararın tebliğden itibaren on beş gün içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzlerine karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır