Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/1166 Esas
KARAR NO:2021/14

DAVA:Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:27/12/2017
KARAR TARİHİ:20/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … … … Şubesi’ne ait, keşide yeri …, keşide tarihi 31/03/2017 olan, … çek numaralı, 125,001,47-TL. meblağlı çekin de aralarında bulunduğu 16 adet boş çek yaprağının müvekkili şirketin uhdesindeyken davalılardan …. Ltd. Şti. ile … San. Tic. Ltd. Şti.’nin yetkilisi olan … tarafından çalındığını, anılan çek yapraklarından dava konusu … no’lu çekin “sahte imza ile doldurularak” diğer davalılara verildiğini, çek üzerindeki imzanın kesinlikle müvekkili şirket yetkilisi …’a ait olmadığını, dava konusu yaptıkları çekin tahsili halinde müvekkili şirketin ileride telafisi imkansız maddi ve manevi zararlara uğrayacağını belirterek, öncelikle mahkemece dava konusu çekin ödenmemesi ve icra takibine konu yapılmaması yönünde teminatsız veya teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, sonrasında ise dava konusu çekten dolayı müvekkili şirketin davalılara borçlu olmadığının tespitine, çekin iptaline, çek aslının müvekkili şirkete teslimine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar … Şti. ile … Ltd. adına şirketlerin yetkilisi … tarafından her şirket için ayrı ayrı dosyaya sunulan cevap dilekçelerinde ise özetle; yetkilisi olduğu şirketlerle davacı şirket arasında ticari alış – verişten kaynaklanan ticari bir ilişki olduğu, yetkilisi olduğu şirketin anılan ticari ilişkiden kaynaklı olarak dava konusu … seri numaralı çekin hamili konumunda bulunduğu, davacı tarafından keşide edilen ve ödenen çek yapraklarının tamamının … … … Şubesi’nden celbedilerek yaptırılacak imza incelemesinde dava konusu çekin çalıntı olmadığının anlaşılacağı belirterek ve dilekçelerde açıklanan diğer nedenlerle asılsız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin ise davacı karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılardan … Bankası …. vekili 05/04/2019 tarihli beyan dilekçesinde özetle; müvekkili bankanın … Şubesi ile davalılardan … San. Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan Kredi Genel Sözleşmesi gereğince bu şirkete (borçluya) kredi kullandırıldığını, kredi borcunun ödenmemesi üzerine sözleşmenin müvekkili bankaya verdiği yetkiye istinaden hesapların kat edildiğini ve borçlulara …. Noterliği’nden … yevmiye numaralı ihtarnamenin gönderildiğini, ihtara rağmen borcun ödenmemesi üzerine …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas ve …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyaları ile borçlular hakkında icra takibi başlatıldığını, akabinde dava konusu çekin … San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından tahsil edildiğinde kullandığı krediye mahsup edilmek üzere müvekkili bankaya verildiğini, bu nedenle müvekkili banka açısından dava konusu çekin bedelsiz olmadığını, davacı tarafın çekin bedelsiz olduğuna yönelik ileri sürdüğü def’ilerin müvekkili bankaya karşı ileri sürelemeyeceğini, ileride mevcut kredi alacaklarından mahsup edilmek kaydıyla ciro yoluyla teslim alınan çekin bedelsiz olduğu yönündeki iddiaların müvekkili banka yönünden reddinin gerektiğini, dava konusu çek üzerinde yazı ve imza incelemesi yaptırıldığında durumun tespit edileceğini belirterek, davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin ise davacı karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; … … … Şubesi’ne ait, keşide yeri …, keşide tarihi 31/03/2017 olan, … çek numaralı, 125,001,47-TL. meblağlı çekteki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığı iddiasıyla açılmış menfi tespit davasıdır.
Davacı taraf delil olarak; … … … Şubesi’ne ait, … çek nolu, keşide yeri …, keşide tarihi 31/03/2017 olan 125.001,47-TL. bedelli çek sureti, müvekkili şirket … San. Tic. A.Ş’ye ait imza sirküleri sureti. müvekkili şirkete ait ticari defter ve yasal kayıtlar ile ticaret sicil gazetesi kayıtları, davalılardan … Ltd. Şti’ne ait ticaret sicil gazetesi kayıtları, davalılardan … Ltd. Şti.’ne ait ticaret sicil gazetesi kayıtları, … Cumhuriyet Başsavcılığını’na yapmış oldukları 29/12/2016 tarihli, … Soruşturma numaralı savcılık dosyası, … … İcra Hukuk Mahkemesin’in… E. sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporları suretleri, … Adliyesi … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası, … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma sayılı dosyası kapsamında çek aslını teslime ilişkin davalı … ….’nun gönderdiği 14/07/2017 tarihli talep yazısı sureti. … Cumhuriyet Başsavcılığı‘nın … Soruşturma numaralı dosyası kapsamında çalınan çeklerden bir tanesi olan … çek no’lu, çek aslının teslimine ilişkin … Bankası’na yazılan talep yazısı sureti, … Bankası tarafından yine 29/12/2016 tarihinde … çek no’lu çekin aslını ibraz edenin kimlik bilgileri ile şirket imza sirküleri ve adres bilgilerinin soruşturma dosyasına teslimine ilişkin … Bankası … Şubesi tarafından sunulan bilgi ve belge suretleri, imza ve yazı incelemesi, davacı şirket yetkisi …’un resmi kurumlar nezdinde imzaladığı resmi belgeler, bilirkişi incelemesi, keşif, tanık beyanı, davalılara ticari defterler, yasal kayıtlar, davacı şirketin ticari defterleri ve yasal kayıtları, davalılar … Ltd. Şti.’nin ve … Ltd. Şti.’nin, diğer davalı … …. ve Şubelerindeki hesaplarına ilişkin her türlü yasal ticari kayıt, defter ve hesap bilgileri, Yargıtay kararları, Emsal kararlar ve diğer her türlü kanuni delile dayanmıştır.
Davalılardan … Bankası …. vekili delil olarak; …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası, dava konusu çek, banka kayıtları, davacı tarafa ait yazı ve imza incelenmesi, bilirkişi incelemesi ve diğer yasal delillere dayanmıştır. Diğer davalılar (şirketler) ise herhangi bir delil sunmamıştır.
Bilindiği üzere, kural olarak İİK.’nun 72. maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit davalarında ispat yükü davalı alacaklıdadır. Ancak, alacağın kambiyo senedine dayanması halinde bu genel kuralın istisnası olarak borçlu olunmadığını kanıtlama yükümlülüğü (ispat yükü) davacı-borçlu tarafta düşmektedir.
Huzurdaki davada davacı şirket, dava konusu kambiyo senedindeki (çekteki) keşideci/düzenleyici imzasının şirketin yetkilisine ait olmadığını iddia ederek yani çekteki imzayı inkar ederek eldeki davayı açmıştır. Dolayısıyla sonut olayda ispat yükü davacı taraftadır.
Dava çekteki imzanın inkarına dayanan menfi tespit istemine ilişkin olduğundan, mahkememizce Yargıtay kararlarına uygun olarak dava konusu çekin tanzim tarihine yakın ve öncesindeki döneme ait davacı şirket yetkilisinin mukayeseye yarar imzalarının bulunduğu belge asıllarının temini bakımından ilgili yerlere müzekkereler yazılmıştır.
Mahkememizce … CBS’ye müzekkere yazılarak davaya konu çek aslı ilgili celbedilmiş ve imza incelemesi yaptırılması amacıyla mahkememiz kasasına alınmıştır. Davacı vekilince davacı şirketin yetkilisi …’un imza incelemesine esas imzalarının bulunduğu yerler mahkememize bildirilmiş, bunun üzerine mahkememizce … Sulh Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazılarak davacı vekilinin celbini istediği noterlik belgelerinin asıllarının gönderilmesi istenmiştir. Yine mahkememizce … Bankası … Şubesi’ne müzekkere yazılmış ve davacı şirket yetkilisi tarafından banka nezdinde imzalanan kredi sözleşmesi asılları istenmiştir.
Davacı şirket yetkilisinin ıslak imzası bulunan 27/02/2017 tarihli Genel Kredi Sözleşmesi aslı, …. Noterliği’nin 21/12/2018 tarih-… yevmiye nolu vekaletnamesi, …. Noterliği’nin 15/08/2018 tarih-… yevmiye nolu ve 15/08/2018 tarih-… yevmiye nolu imza sirkülerler asılları imza incelemesi yaptırılması amacıyla mahkememiz kasasına alınmıştır. 31/01/2019 tarihli duruşmada davacı şirket vekiline müvekkili şirket yetkilisi …‘u celse arasında imza örneklerini bizzat mahkeme huzurunda vermek üzere hazır etmesi için süre verilmiştir. Davacı şirket yetkilisi … 01/03/2019 tarihinde mahkeme kalemine bizzat gelmiş, mahkememizce kimlik tespiti yapılarak usulüne uygun şekillerde imza örnekleri alınmıştır.
Mahkememizce 13/11/2019 tarihli duruşmada; dosyanın teknik bilgi ve bilirkişi incelemesi gerektirmesi nedeniyle iddia, savunma, celbedilen davaya konu çek aslı, toplanan deliller ve temin edilen davacı şirket yetkilisine ait mukayeseye yarar imza örnekleri ile davacı şirket yetkilisinden mahkeme huzurunda alınan imza örnekleri incelenerek dava konusu çek üzerindeki imzanın davacı şirket yetkilisi …’un eli ürünü olup olmadığının tespiti bakımından bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir. Ancak araya Covid-19 pandemisi nedeniyle gerçekleşen ertelemeler girmiş, dosya Adli Tıp Kurumu Fizik İnceleme İhtisas Dairesi’nden Emekli, Belge İnceleme ve Sahtecilik Uzmanı Grafolog bilirkişi …’ye rapor düzenlenmek üzere ancak 03/07/2020 tarihinde tevdi edilebilmiştir.
Grafolog bilirkişi tarafından tanzim edilerek dosyaya 21/07/2020 tarihinde sunulan raporda özetle; “…ilk bakışta çekteki imza ile mukayese imzalar arasında şeklen benzerlik görülmüş ise de imzaların başlama yeri, baş taraftaki hattın tersimi, ebadı, bilhassa meyili, devamında sol tarafta bulunan buklenin karakteristik tersimi, ebadı, meyili, geri dönülerek tersim edilen hattın tersimi, kısmen imzayı kateden buklenin tersimi, ebadı, meyili, bitiriliş özelliği, tümünün tersim tarzı, ebat, meyil ve istikamet, işleklik derecesi, seyir, sür’at, istif, itiyatlar ve tazyik vasıfları bakımından aralarında uygunluk ve benzerlikler bulunmadığı, inceleme konusu imzanın örnek imzalara nazaran daha yavaş ve monoton tersim edildiği, işleklik derecesinin geri olduğu, bazı yerlerde titreklik görüldüğü, son kısmında örnek imzalarda bulunmayan noktalama işaretinin mevcut olduğu, sonuç olarak tetkik konusu …’a ait … sayılı, 31/03/2017 tarihli, 125.001,47-TL. değerli çek aslının sağ alt tarafında bulunan imzanın …’un eli mahsulü olmadığı, söz konusu imzanın şahsın samimi imzalarından faydalanılarak takliden atılmış olmasının kuvvetle mümkün ve muhtemel görüldüğü…” şeklinde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Grafolog bilirkişi tarafından dosyaya sunulan rapor dosya taraflarına usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalılardan … A.Ş. vekili tarafından 29/07/2020 tarihli dilekçe ile rapora itiraz edilerek Adli Tıp Fizik İhtisas Dairesi’nden rapor alınması yönünde talepte bulunulmuştur. Mahkememizce 16/12/2020 tarihli duruşmasında dosyada alınan grafolog bilirkişi raporunun yargısal denetime, hüküm kurmaya elverişli ve uyuşmazlığı çözmeye yeterli olduğu anlaşılmakla davalı banka vekilinin Adli Tıp Fizik İhtisas Dairesi’nden yeniden rapor alınması yönündeki talebinin reddine karar verilmiştir.
Yerleşik Yargıtay içtihatlarında da belirtildiği üzere, kambiyo senetlerinde senet metninden anlaşılan tüm def’iler herkese karşı ileri sürülebilir. Dolayısıyla imza inkarı senet metninden anlaşılan def’ilerden olup, tüm hamillere karşı ileri sürülebilir.
Mahkememizce dosyada alınan bilirkişi raporunun toplanan – celbedilen delillere ve dosya kapsamına uygun olduğu, yargısal denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunduğu saptanarak rapordaki tespitler benimsenmiştir. Rapora göre dava konusu çekteki keşideci imzasının davacı şirket yetkilisine ait olmadığı net olarak belirlenmiştir. Davaya konu çekteki imza davacı şirket yetkilisi …’a ait olmadığından, aşağıdaki gibi davacı şirketin dava konusu çek nedeniyle davalılara borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile; davacı …n’nin … Şubesi’ne ait, keşide yeri … olan, 31/03/2017 keşide tarihli, … çek seri numaralı ve 125.001,47-TL. meblağlı çek nedeniyle davalılara borçlu olmadığının tespitine,
2-Alınması gereken 8.538,85-TL. karar ve ilam harcından, dava açılırken yatırılan 2.134,72-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 6.404,13-TL. harcın davalılardan alınarak Maliyeye gelir kaydına,
3-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 15.825,14-TL. vekalet ücretinin davalılardan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 3.380,92-TL. yargılama giderinin davalılardan alınıp davacıya verilmesine,
5-Gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; HMK.’nun 6723 sayılı Kanunla değişik Geçici 3. ve 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere bir başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 20/01/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır