Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/982 Esas
KARAR NO:2021/383

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:30/09/2016
KARAR TARİHİ:31/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasındaki akaryakıt satış sözleşmesi nedeniyle müvekkil şirket tarafından davalıya … … şb. … seri 15.06.2011 vadeli ve 50.000 TL bedelli teminat mektubu verilmiştir. İşbu sözleşme ilişkisinden kaynaklı davalı şirket müvekkil aleyhine dava açtığı gibi, tarafımızca da teminat mektubunun haksız bozulmasından kaynaklı alacak davası açılmış, her iki dava birleşmiş ve …. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. … K. sayılı dosya üzerinden karara çıkmıştır. Müvekkilin davalı ve birleşen dosya davacısı olduğu …. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. … K. Sayılı dosyası 11.03.2016 tarihli kararı ile; Davacı yanca açılan Asıl davanın erken açılmış olması nedeni ile reddine, Davacı olduğumuz ve teminat mektubunun usulsüz paraya çevrilmesine ilişkin alacağımızın kabulü ile 10.000 TL nin temerrüt tarihi 24/06/2011 den itibaren avans faizi ile birlikte birleşen dosya davalısı … A.Ş.’ den alınarak davacı … … Nak. İnş. Oto. San. Tic. Ltd. Şti ye verilmesine karar verilmiştir. Birleşen dava niteliğinde olan …. Asliye ticaret mahkemesi … esas sayılı teminat mektubunun haksız paraya çevrilmesi nedeniyle alacak davasına ilişkin mahkeme; Davalı tarafın dava tarihinde teminat mektubunun paraya çevrilmesini haklı kılacak herhangi bir kesinleşmiş herhangi bir alacak savunması olmadığı gibi, dava açıldığı tarihte takas mahsup talebinin de olmadığı belirtilmiş davanın taleple bağlı kalınarak 10.000-TL üzerinden kabulüne karar vermiştir. Sayın mahkemenin malumu olduğu üzere fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmuş olması halinde diğer mahkeme kararı ile kabul edilip bedel olarak eksik kalan alacakların tahsili için ek dava açılması mümkündür. Yine ilgili mahkeme kararı ile 50.000-TL bedelli teminat mektubunun paraya çevrilmesinin haksız olduğuna karar verildiğinden bakiye 40.000-TL alacağımızın tahlisini talep ve dava etmiştir .
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … Asliye Ticaret Mahkemesinin … e. sayılı dosyasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı dosyasının kararına dayanarak 50.000.-TL bedelli teminat mektubunun haksız olarak bozdurulmuş olduğu iddiası ile huzurda görülmekte olan davayı açmış olduklarını, ancak söz konusu dava dosyasının henüz kesinleşmemiş olup, müvekkili şirket tarafından temyiz edilmiş, kesinleşmemiş bir mahkeme kararına dayanarak hak iddia edilmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, bu nedenle de öncelikli olarak müvekkili şirket tarafından davacı aleyhine açılan alacak davasının ve yine aynı dava dosyası içerisinde birleşmiş olan teminat mektubunun bedelinin iadesine ilişkin davaların sonucunun beklenmesi gerektiğini, davacı ile müvekkili şirket arasındaki ticari ilişkinin müddeti boyunca davacının müvekkili şirket nezdinde oluşan alacakları ödenmediği için taraflar arasındaki alacak- borç ilişkisi sona ermemiş, müvekkili şirketin davacıdan alacaklı olması nedeni ile kendi lehine doğmuş ve doğacak borçların teminatı amacı ile verilmiş bulunan teminat mektubunun süresinin sona ermiş olması nedeni ile bozdurulmak zorunda kalınmış, Tapuda … İli, … İlçesi, … Mahallesi, Ada: …, Parsel:7 olarak kayıtlı bulunan ve … Mahallesi … Caddesi No:2 … … … adresindeki taşınmaz ile ilgili olarak Müvekkil Şirketin selefi… A.Ş. lehine 16.01.2004 tarih ve … yevmiye numarası ile tapu siciline şerh edilen intifa hakkı ve müvekkil Şirket lehine şerh edilen kira hakkı ile söz konusu Akaryakıt İstasyonumun kullanma, yararlanma ve tasarruf haklan 16.01.2019 yılına kadar müvekkil şirkete bırakılmış, müvekkili şirketin selefi tarafından bu İntifa Hakkı ile elde edilen kullanım, yararlanma ve tasarruf etme haklarına istinaden davacı … Petrol ile imzalanan 06.09.2004 tarihli Bayilik Sözleşmesi ile davacı … Petrol söz konusu akaryakıt istasyonuna bayi olarak atanmıştır. Akabinde davacının doğmuş, doğacak tüm borçlarının teminatını teşkil etmek üzere, İşletme Sözleşmesinden ve taahhütnamelerden doğan cezai şartlar dahil olmak üzere her türlü ticari ilişki nedeni ile doğan borçları temin ve güvencesini teşkil etme üzere davacı taraf müvekkili şirkete işbu davaya konu; 50.000-TL bedelli teminat mektubu teslim edilmiş, ilerleyen zamanlarda ise Rekabet Hukuku’nun 12.03.2009 tarihinde yayınladığı duyuru ve emsal niteliğini haiz Kurul Kararları ile davacı ile akdedilen Bayilik Sözleşmesi ve dava dışı malik ile İntifa Hakkı 18.09.2010 tarihinde sona ermiş olduğunu, bu doğrultuda davacı başka bir akaryakıt dağıtım şirketi ile anlaşarak faaliyetini söz konusu dağıtım şirketinin amblem ve markası altında sürdürmeye devam etmiştir. Fakat bu ticari ilişkinin müddeti boyunca davacının müvekkil şirket nezdinde oluşan alacakları ödenmediği için bu alacak – borç ilişkisi sona ermemiş olup, Rekabet Kurulunun kararları nedeni ile davacı ile müvekkil şirket arasındaki sözleşmelerin sona ermesi ile birlikte davacının müvekkil şirkete olan borçlarının kesinleşmiş olduğunu, müvekkili şirketin davacıdan olan alacaklarını tahsil edebilmek içinde … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Ve … k. Sayılı ile görülmüş ancak henüz kesinleşmemiş olan davasını açmış olduklarını, söz konusu davanın yerel mahkemede yapılan yargılaması sonucunda; müvekkili şirketin açmış olduğu asıl davanın erken açılmış olması nedeni ile reddine karar verilmiş, ancak işbu karar müvekkili şirket tarafından temyiz edilmiş, söz konusu karar incelendiğinde görüleceği üzere, yerel mahkeme tarafından verilmiş bulunan karar esasa ilişkin değil usule ilişkin olarak verilmiş, dolayısıyla müvekkili şirketin davacıdan alacaklı olup olmadığına ilişkin esasa girilerek verilmiş bir hüküm henüz ortada olmadığını, davacı tarafından açılmış bulunan işbu davanın haksız ve hukuka aykırı olduğunu, müvekkili şirketin davacıdan alacaklı olduğunu, müvekkili şirket ile davacı aralarındaki ticari ilişkinin müddeti boyunca doğmuş olan ve müvekkili şirketin alacaklı olması nedeni ile kendi lehine doğmuş ve doğacak tüm borçların teminatı amacı ile verilmiş bulunan teminat mektubunu, teminat mektubunun süresinin dolması ve akabinde de teminat mektubunun süresinin yeniden uzatılamaması nedeni ile bozdurulmuş olmasından, müvekkil şirketi haksız bulmak mümkün olmadığını, müvekkili şirketin alacaklarına mahsuben ve aynı zamanda süresinin dolması ve bozdurulmaması halinde elinde bulunan teminat mektubunu tahsil imkanının ordan kalkması nedeni ile bozdurmuş olması haklı ve hukuka uygun olduğunu, kaldı ki, halen davacı tarafın müvekkili şirkete ödenmemiş borçları bulunmakta, müvekkili şirketin davacıdan alacaklı olduğunu, sonuç olarak davacı tarafın her ne kadar … Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından teminat mektubunun bedelinin iadesine ilişkin olarak birleşen dava dosyası kapsamında karar vermiş dahi olsa, bu karar kesin bir karar olmayıp müvekkili şirketin davacıdan alacaklı olup olmadığına ilişkin bir tespit yapılamamış, nitekim cari hesap ekstreleri incelendiğinde müvekkili şirketin alacaklı olduğunun görüleceğini, ileride müvekkili şirketin ticari defterleri üzerinde yapılacak ayrıntılı inceleme neticesinde de bu husus açıkça ortaya çıkacağını, bu sebeple ve söz konusu teminat mektubu doğmuş ve doğacak borçların teminatı olarak alındığından davacı tarafa bedelinin faizi ile birlikte ödenmesinin talep edilemeyeceğini belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Davacı taraf delil olarak; … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas … karar sayılı dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası, bilirkişi incelemesi, taraflar arasındaki sözleşmeler, banka kayıtları, teminat mektubu ve mektuba ilişkin banka kayıtları ve her türlü yasal delillere dayanmıştır.
Davalı taraf delil olarak; ; Davacı taraf delil olarak; … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas … karar sayılı dosyası, tapu kayıtları, taraflar arasındaki sözleşmeler, müvekkili şirketin ticari defter ve belgeleri ve sair kanuni delillere dayanmıştır.
Dava; alacak davasıdır,
Taraflar arasındaki ihtilafın; davacının davalıya verdiği ve davalı tarafından para çevrilmiş olan teminat mektubu nedeniyle davalıdan talep edebileceği bir alacağı olup olmadığı noktalarında toplandığı görülmüştür.
Dosyanın teknik bilgi ve bilirkişi incelemesi gerektirmesi nedeniyle, dosya davacı tarafın ticari defterleri incelenmek üzere … Asliye Ticaret mahkemesine gönderilmiş ve …Asliye Ticaret Mahkemesinden … Talimat numarasıyla SMMM bilirkişi …’ten alınan bilirkişi raporunda; davacı … İnş. Gıd. Oto. Nak. Pet. Ürn. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 2004-2005-2006-2007-2008 yıllarına ait yasal defterlerin ibraz edilmemiş olması sebebi ile yapılan incelemeler dava dosyası, birleşen dava dosyalan, davacı yanca sunulan muavin dökümleri ile davacı yanın 2009-2010-2011-2012 yılları yasal defterleri ile sınırlı kalmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda işbu raporun inceleme, değerlendirme ve tespitler bölümünde ayrıntısı ile belirtildiği gibi, davacı … ….Ltd.Şti’nin 2009 yılı yasal defterlerinin açılış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, 6762 sayılı T.T.K’nun 70. maddesine göre kapanış onayının bulunmadığı, yevmiye defteri kayıtları ile kebir defterinin birbiri ile uyumlu olduğunu, davacı … ….Ltd.Şti’nin 2010 yılı yasal defterlerinin açılış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, 6762 sayılı T.T.K’nun 70. maddesine göre sadece yevmiye defterinin kapanış onayının bulunduğu, yevmiye defteri kayıtları ile kebir defterinin birbiri ile uyumlu olduğunu, davacı … ….Ltd.Şti’nin 2011 yılı yasal defterlerinin açılış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, 6762 sayılı T.T.K’nun 70. maddesine göre sadece yevmiye defterinin kapanış onayının bulunduğu, yevmiye defteri kayıtları ile kebir defterinin birbiri ile uyumlu olduğunu, davacı … …. Ltd. Şti’nin 2012 yılı yasal defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, yevmiye defteri kayıtları ile kebir defterinin birbiri ile uyumlu olduğunu, taraflar arasındaki ticari ilişkinin davalı …Ş. tarafından düzenlenen 17.07.2004 tarih … no.lu 26.364,52-TL tutarındaki fatura ile başladığı, 10.11.2010 tarih … no.lu 1.305,93-TL tutarındaki fatura ile sona erdiğini, taraflar arasındaki ticari ilişkiye istinaden davalı …Ş.’nin 2008 yılından devreden 24.827,47-TL tutarında alacak bakiyesi bulunduğunu, davalı …Ş. tarafından 2009-2010 yılında çeşitli tarihlerde kdv dahil 14.546.707,76-TL tutarında toplam 615 adet fatura düzenlendiğini, işbu faturalara istinaden davacı ….Ltd.Şti. tarafından 2009-2010 yılında çeşitli tarihlerde 14.571.535,23-TL tutarında ödeme yapıldığını, davacının 2011-2012 yılına ait yasal defterlerine göre davalı …Ş. ile aralarında ticari bir ilişkiyi gösterir herhangi bir muhasebe kaydına rastlanmadığını, davacı yasal defterlerine göre, davalı …Ş.’nin 30.09.2016 dava tarihi itibari ile herhangi bir borç yada alacak bakiyesi bulunmadığını, davalı …Ş.’nin yasal defterleri ve muhasebe kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra nihai bir sonuca varılabileceğini, davacının … … Şubesi … seri 15.06.2011 vadeli 50.000-TL tutarlı teminat mektubunun davalının cari hesabında mevcut olmadığı, verildiği yada tahsil edildiği ile ilgili herhangi bir muhasebe kaydına rastlanmadığı, ancak teminat mektubunun tahsili konusunda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmadığına dair rapor sunmuştur.
Davalı tarafın ticari defterleri incelenmek ve birleştirme yapılmak üzere dosya SMMM bilirkişisi …’ye tevdi edilmiş ve bilirkişi sunmuş olduğu raporunda; davalı şirketin 2004-2005-2006-2007-2008-2009-2010-2011-2012-2013-2014-2015-2016 yıllarına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğunu, …Asliye Ticaret Mahkemesinden alınan Bilirkişi raporunda davalı şirketin ticari defterleri incelenmiş olup, raporda; “Davacı yasal defterlerine göre, davalı …Ş.’nin 30.09.2016 dava tarihi itibari ile herhangi bir borç yada alacak bakiyesi bulunmadığı, Davalı …Ş.’nin yasal defterleri ve muhasebe kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra nihai bir sonuca varılabileceği, Davacının … … Şubesi … seri 15.06.2011 vadeli 50.000-TL tutarlı teminat mektubunun davalının cari hesabında mevcut olmadığı, verildiği ya da tahsil edildiği ile ilgili herhangi bir muhasebe kaydına rastlanmadığı, ancak teminat mektubunun tahsili konusunda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmadığı” görüşüne yer verildiğini, dosya kapsamında yapılan incelemelerde dava konusu teminat senedinin veriliş nedeni ile ilgili bilgi belge görülmediğini, davacı tarafından Davalı şirkete verilen teminat mektubunun 50.000 TL olduğu, teminat mektubu yönünde alacak hesabı kapsamında 10.000 TL’nin haricen başka bir davada tahsil edildiği, kalan 40.000 TL’nin dava konusu olduğu görülmüştür. Talimat dosyalarında yer alan bilirkişi raporlarında Davacı şirketin ticari defterlerinde borcunun bulunmadığı tespit edilmiştir. Davalının dosya kapsamında ibraz ettiği ve sözleşme fesih tarihine en yakın 31.10.2010 tarihli cari hesap ekstresinde cari hesap alacağının 15.341,50 TL olduğu, yine dosya kapsamında Davalı şirketin ibraz ettiği 30.11.2010 tarihli cari hesap ekstresinde Davalının 194.874,27 TL alacaklı olduğunu beyan ettiği ancak, Davalı şirketin detaylı muavin ibrazında bulunulmadığından alacak bakiyesinin içeriği yönünde tespit yapılamamış olduğuna dair rapor sunmuştur.
….Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası incelendiğinde; taraflarının ve konusunun dosyamız ile aynı olduğu, davacı tarafından davalı tarafa verilmiş olan 50.000 TL’lik teminat mektubunun haksız bir şekilde paraya çevrilmesi nedeniyle davacının fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000 TL’lik kısmının talep edildiği, mahkeme kararında davanın kabulüne karar verildiği, kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile alınan bilirkişi raporları bir arada değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki akaryakıt satış sözleşmesi nedeniyle, … … Şubesi … seri nolu, 15/06/2011 vadeli ve 50.000 TL bedelli teminat mektubunun davacı tarafından davalıya verildiği, 15/06/2011 vade tarihli teminat mektubunun davalı tarafından paraya çevrildiği, davacının açmış olduğu ….Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile paraya çevrilen teminat mektubunun 10.000 TL’sinin mahkeme kararı ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, kararın kesinleştiği, akabinde 50.000 TL bedelli teminat mektubunun bakiye 40.000 TL’lik kısmı için işbu davanın ikame edildiği, alınan bilirkişi raporlarına göre davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarına göre davacının davalıya borcunun bulunmadığının tespit edildiği, davalı tarafça sunulan cari hesap ekstresine göre davalının davacıdan alacağının bulunduğu, ancak detaylı muavin ibrazında bulunmaması nedeniyle alacak bakiyesinin tespit edilemediğinin bildirildiği, başka bir deyişle davalının alacağı olduğunu ispatlayamadığı, netice itibariyle davalının 50.000 TL bedelli teminat mektubunun 40.000 TL’lik kısmını paraya çevirmekte haklı olduğuna dayanak olabilecek herhangi bir alacağının bulunmadığı anlaşılmakla davacının talebinin kabulü ile 50.000 TL’lik teminat mektubunun 40.000 TL’lik kısmının 15/06/2011 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davalıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelere binaen;
1-Davanın kabulü ile; 40.000 TL’nin 24/06/2011 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 2.732,40-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 683,10-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 2.049,30-TL ‘nin davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 683,10-TL peşin harç, 29,20-TL başvuru harcı, 4,30-TL vekalet harcı, 6,80-TL vekalet pulu ve 2.129,00-TL tebligat/posta/bilirkişi gideri olmak üzere toplam 2.852,40-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap olunan 6.000,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça yatırılan ve harcanmayan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup ana hatları ile anlatıldı.
31/05/2021

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı