Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2015/595 Esas
KARAR NO:2022/29

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:05/06/2015
KARAR TARİHİ:17/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin meşru olduğu çalınması neticesinde kötüniyetli hamiller tarafından sahte imzalara ve cirolar kullanılmak suretiyle tedavüle çıkarılan kambiyo senedine ilişkin olarak olası icra takibi yapılması ihtimaline binaen öncelikle teminatsız olarak veya mahkeme tarafından uygun görülecek teminat mukabilinde henüz icra takibi yapılmadığı da dikkate alınarak olası icra takibinin ihtiyati tedbir kararı verilmek suretiyle durdurulmasına, müvekkili şirketin keşidecisi … … ve Ticaret Ltd.Şti olan 31.07.2014 ödeme tarihli, 6.119,00-TL bedelli, … Bankası A.Ş …/… Şubesine ait, … seri numaralı çekten dolayı asıl alacak ve asıl alacağa işletilecek faiz ve tüm fer’ileri yönünden davalı tarafaborçlu olmadığının tespitine, dava konusu çek yönünden müvekkil şirketin meşru hamil olduğunun tespiti ile çeke konu edilen alacak miktarı kadar alacaklı olduğunun tespitine, çeki ibraz eden davalı aleyhine asıl alacağın %20’sinden aşağı olmak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, bilahare yapılacak yargılama neticesinde ödenen bedelin yasal faizi ile birlikte istirdatını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle açılan davanın haksız ve yersiz olup davanın reddi gerektiğini, zira davalı müvekkili şirketin Türkiye’de faktoring hizmeti veren sayılı şirketlerden biri olup davaya konu çekin müvekkile, yasal düzenlemelere uygun olarak müvekkili ile müşterisi … LTD.ŞTİ. arasında yasal düzenlemelere uygun olarak akdedilen faktoring sözleşmesi gereğince verilmiş olduğunu, çekin bankaya ibrazının ardından, çek hakkında ödemeden men kararı verilmiş olduğu öğrenilmiş olup çek iptali konulu … 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyasına müdahale talebinde bulunduklarını, müvekkilinin çeklerin meşru hamili olduğunu, müvekkili şirketin davacı ile hiçbir münasebeti olmadığını, ancak, çekteki imzaların sahte olması ihtimalinde dahi müvekkilinin, söz konusu çeki yasal düzenlemelere uygun olarak elinde bulundurduğu için meşru hamil, bir başka deyişle, müvekkili şirketin çekleri iktisap sebebi açık ve yasal koşullara uygun olup kötüniyetin veya ağır kusur söz konusu olmadığını belirterek, cevap dilekçesinde belirtilen nedenlerle davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
Davacı taraf delil olarak; , … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası, … CBS … sayılı dosyası, ödeme makbuzu, faturalar, cari hesap ekstresi, imza sirküleri, vergi dairesi kayıtları, bilirkişi incelemesi, Yargıtay İçtihatları, noter kayıtları, banka kayıtları, ticaret sicil kayıtları, yemin ve sair her türlü yasal delillere dayanmıştır.
Davalı taraf delil olarak; dava konusu çek, faktoring sözleşmesi, çek teslim tutanağı, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası ve her türlü yasal delillere dayanmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Dava; çek nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti, çekin istirdadı, çek miktarı kadar davacının alacaklı olduğunun tespiti ve çekin iptali istemlerine ilişkindir.
Çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; davaya konu 6.119,00 TL bedelli çekin arka yüzündeki davacı cirosundaki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olup olmadığı, davacının çek nedeniyle borçlu olup olmadığı, çek istirdadı talebinin yerinde olup olmadığı noktalarına ilişkindir.
Çekin arka yüzünde yer alan davacıya ait cirodaki imzanın davacı şirket yetkilisi …’a ait olup olmadığının tespitinin teknik bilgi ve bilirkişi incelemesi gerektirmesi nedeniyle, dosya grafolog bilirkişisi …’ye tevdi edilmiş ve bilirkişi sunmuş olduğu raporunda: Tetkik konusu. T.C. … Bankasına ait … sayılı. 1/07/2014 larihli.(…. PAZ. A.Ş) adına tanzim edilmiş 6.119-TL değerli çek aslının arka yüzünde bulunan davacı şirketin kaşe izi üzerine atılmış imzanın davacı … temsile yetkili …’ın eli mahsulü olmadığına dair rapor sunmuştur.
6102 sayılı TTK’nin 686.maddesi; ”bir poliçeyi elinde bulunduran kişi son ciro beyaz ciro olsada kendi hakkı müteselsil ve birbirlerine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Poliçe herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa birinci fıkrada yazılı hükümlere göre hakkı anlaşılan yeni hamil ancak poliçeyi kötü niyetle iktisab etmiş olduğu veya iktisabında ağır bir kusur bulunduğu takdirde, o poliçeyi geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde düzenlenmiştir.
6102 sayılı TTK’nin 792.maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
Zayi olan çekin istirdadı talebini de içeren davalarda ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını, ardından çeki elinde bulunduran hamilin kötü niyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketler Kanununun 9/2.maddesi; “faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulaca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz ve tahsilini üstlenemez.” hükmünü içermektedir.
Aynı yasanın geçici 1.maddesinde faktoring işleminin yapıldığı tarih itibariyle olaya uygulanacak Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik’in 22/2. maddesinde “…faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş ve doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler…” düzenlemesine yer verilmiştir.
İddia, toplanan deliller, yukarıda bahsedilen yasa maddeleri ile bilirkişi raporu dosyamız kapsamında bir arada değerlendirildiğinde;
Davacı yanın davaya konu 6.119,00 TL bedelli çekin arka yüzündeki cirantalardan olduğu, cirosundaki imzanın sahte olduğu alınan grafolojik bilirkişi raporu ile tespit edildiği, bu nedenle davacı şirketin cirosundaki imzanın davacı yetkili temsilcisine ait olmadığından bahisle davacının davaya konu 6.119,00 TL bedelli çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine,
Davacı cirosundaki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığı, ancak imzaların istiklali prensibi nedeniyle düzenli ciro silsilesinde imzalardan birinin sahteliğinin ciro silsilesini bozmayacağı, 6361 sayılı yasanın 9/2.maddesi hükmü ve Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik’in 22/2.maddesinde faktoring şirketlerine, kambiyo senetlerine dayalı olsa bile temlike konu alacağın bir mal veya hizmet satışından doğduğunu fatura ile tevsik etme ve kambiyo senedi ile faturanın uyumlu olduğunu araştırma yükümlülüğünü yüklediği, 6102 sayılı TTK’nin 790.maddesinin ise ciro silsilinde dış görünüş itibari ile kopukluk olup olmadığını inceleme yükümlülüğü yüklediği, bilirkişi raporu, çek aslı ve fatura örneklerinden davalının işbu yükümlülüklerini yerine getirdiğinin anlaşıldığı, faktoring şirketlerine bunların dışında daha fazla yükümlülük yükleyen bir mevzuat hükmü bulunmadığı, ayrıca davalının çeki iktisapta ağır kusurlu veya kötüniyetli olduğu da ispat edilemediğinden, çek istirdadı talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.(İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin 2017/856 esas, 2018/159 karar sayılı ilamı)
Davacının sair taleplerinin yasal karşılıklarının bulunmadığı anlaşıldığından, davacı yanın sair taleplerinin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelere binaen;
DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE;
1-Davaya konu; … Bankası …/… Şubesine ait, keşidecisi … …. Ltd. Şti, lehtarı … San. Ve Tic. Ltd. Şti olan, 31/07/2014 ödeme tarihli, … seri numaralı, 6.119,00 TL bedelli çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Çekin istirdadı talebinin reddine,
3-Davacının çek miktarı kadar alacaklı olduğunun tespiti talebinin reddine,
4-Çekin iptali talebinin reddine,
5-Şartları oluşmadığından davacı yanın tazminat isteminin reddine,
6-Alınması gerekli 417,98-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 104,50-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 313,48-TL ‘nin davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
7-Davacı tarafından yapılan 104,50 -TL peşin harç, 27,70-TL başvuru harcı, 4,10-TL vekalet harcı ve 1.121,20-TL tebligat/posta/bilirkişi gideri olmak üzere toplam 1.257,50-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap olunan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davacı tarafça yatırılan ve harcanmayan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup ana hatları ile anlatıldı.17/01/2022

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı