Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/186 E. 2018/401 K. 26.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/186 Esas
KARAR NO : 2018/401
DAVA : Menfi Tespit
KARŞI DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 04/06/2014
KARŞI DAVA TARİHİ : 14/11/2014
KARAR TARİHİ : 26/04/2018
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı davanın ve karşı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonrasında;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu 31/05/2014 keşide tarihli, … nolu, 35.000 TL bedelli çek üzerinde yer alan yazıların ve imzanın müvekkiline ait olmadığını, çekin boş ve imzasız şekilde 1 nolu davalıya teslim edildiğini, noter vasıtasıyla defalarca kez iadesinin istendiğini ancak, iade edilmeyen çek yaprağına ilişkin suç duyurusunda bulunulduğunu, davalı alacaklının kötüniyetli olarak çeki tahsile geçtiğini ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle müvekkilinin çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine ve 1 nolu davalının kötüniyet tazminatına mahkumiyetine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar …Şti ve …Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu çekte lehtar olan diğer davalı şirket tarafından çekin ciro edilerek tedavüle çıkartıldığını, müvekkillerinin çekin düzenlenmesi ve keşidecisinin çeke dayalı iddialarının muhatabı olmadığını, çeki diğer davalı şirkete teslim ettiklerini, ibraz süresi geçen çek kambiyo hukuku anlamında borç alacak ilişkisi yönünden delil olma değeri kalmadığını, çekle ilgili davacının hiçbir tehdit altında bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalı …Makine vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; davacı tarafın müvekkili firmaya borcu bulunmadığını, müvekkili şirket ile davacı arasında 08/05/2013 tarihli sözleşme imzalandığını, bu sözleşmeye göre müvekkilinin, 3 kollu sarma makineyi imal edip davacıya teslim edeceğini, davacının da makine satış bedelini ödemeyi kabul ettiğini, sözleşme uyarınca edimin yerine getirildiğini ve makinenin davacıya teslim edildiğini, ödemelerin bir kısmının nakit bir kısmının dava konusu 3 adet çek ile yapıldığını, çeklerin müvekkiline teslim edildiğini ve karşılığında davacıya makbuz verildiğini, çeklerin satış bedeline karşılık imzalı olarak alındığını, davacının çeklerin teminat çeki olduğunu yazılı delille ispat etmesi gerektiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuş, karşı davanın yönünden şimdilik 35.000 TL’nin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl dava; bankaya ibraz edilmemiş, takip konusu yapılmamış çekten dolayı davacı borçlunun İİK nın 72/2. Md si gereğince borçlu olmadığının tespiti istemine, karşı dava ise ; sözleşmeden kaynaklı alacağın tahsili istemine ilişkindir.
Asıl dava yönünden;
Bilindiği üzere, kural olarak menfi tespit davalarında borçlu olunmadığı ileri sürülmüş ise, alacağın varlığı ve varsa miktarını kanıtlamak yükümlülüğü alacaklıdadır. Ancak, alacağın kambiyo senedine dayanması halinde bu genel kuralın istisnası olarak borçlu olunmadığının kanıt yükümlülüğü, iddiayı ileri süren borçlu taraftadır.
Dava konusu 31/05/2014 keşide tarihli 35.000 TL bedelli çekin incelenmesinden, keşidecinin davacı, lehdarın 1 nolu, cirantaların sırasıyla 2 ve 3 nolu davalılar olduğu; aynı çekin bankaya ibraz kaşesinin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, TTK’nun 808.maddesi gereğince çekten dolayı hamilin müracaat borçlularına karşı başvuru hakkını kullanabilmesi için, çekin yasal sürede bankaya ibrazı yasal zorunluluktur. Süresinde muhatap bankaya ibraz edilmeyen çek, kambiyo senedi vasfını yitirir ve hamil müracaat borçlularına karşı başvuru hakkını kaybeder.
Somut olayda; dava konusu çekin yasal sürede bankaya ibraz edilmediği, çekin arkasında ibraz kaşesinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda senet çek vasfını yitirmiş ve hamil müracaat borçlularına karşı başvuru hakkını yitirmiştir. Diğer bir anlatımla söz konusu belgeden (vasfını yitirmiş çekten) dolayı iddia olunan alacağın tahsili talep edilemez, keşideci veya diğer müracaat borçlularına başvurulamaz. Bunun sonucu olarak da, dava konusu çekin keşidecisi görünen davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı kanaatine varıldığından asıl davanın bu neden ve gerekçeyle reddine karar verilmiştir.
Karşı dava yönünden ise;
Karşı davacı tarafça karşı dava dilekçesinde yazılı nedenlere dayalı olarak karşı davalı aleyhine açılan 08/05/2013 tarihli sözleşmeden kaynaklanan alacak davasının yapılan açık yargılaması sırasında 24/12/2015 tarihli duruşmada mahkememizce HMK 150.maddesi gereğince taraflardan biri tarafından davanın yenilenceye kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği; işlemden kaldırma tarihinden itibaren 3 ay içinde taraflarca karşı davanın yenilenmediği anlaşıldığından, karşı davanın HMK’nın 150/5.maddesi gereğince açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-ASIL DAVANIN;
a-Davanın Hukuki yarar dava şartı yokluğundan Usulden REDDİNE,
b-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gerekli olan 35,90 TL maktu karar ve ilam harcının, başlangıçta yatırılan 597,75 TL peşin harçdan mahsubu ile bakiye 561,85 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
c-Davalılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 2.180 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılara verilmesine,
d-Davalı … Şti tarafından yapılan 74,80 TL yargılama giderinin davacıdan alınıp bu davalıya verilmesine,
e-Davalı …ve …Şti tarafından yapılan 35,60 TL yargılama giderinin davacıdan alınıp bu davalılara verilmesine,
2-KARŞI DAVANIN;
a-Davalı-karşı davacı … Şti tarafından açılan DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
b-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gerekli olan 35,90 TL maktu karar ve ilam harcının, başlangıçta yatırılan 597,75 TL peşin harçdan mahsubu ile bakiye 561,85 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalı karşı davacı … Şti’ne iadesine,
c-Davacı karşı davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 2.180 TL vekalet ücretinin karşı davacıdan alınıp karşı davalıya verilmesine,
d-Davacı karşı davalı tarafından yapılan 27,80 TL yargılama giderinin karşı davacıdan alınıp bu karşı davalıya verilmesine,
3-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerinde, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup, usulen anlatıldı.
Katip …
¸e-imzalı
Hakim …
¸e-imzalı
Bu belge 5070 sayılı Yasa uyarınca güvenli E-İMZA ile imzalanmıştır.