Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1360 E. 2020/519 K. 06.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2014/1360 Esas
KARAR NO:2020/519

DAVA: Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ:05/11/2014
KARAR TARİHİ:06/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA DİLEKÇESİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı ile müvekkili şirket arasında 05.01.2011 tarihinde: tapuda “… ili, … ilçesi, … Köyü, … Mevkii’nde kain, tapuda … parsel numarasında kayıtlı” taşınmazdaki akaryakıt istasyonunun davalı şirket tarafından işletilmesi amacıyla ‘Bayilik Sözleşmesi’ akdedildiiğini, davalı şirket … Noterliğince keşide edilen 27.06.2013 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname ile ekonomik sıkıntı nedeniyle Bayilik Sözleşmesine konu tesiste satış yapılmadığını bildirerek taraflar arasındaki sözleşmeyi fiilen sonlandırdığını ve ihlal ettiğini, … Noterliğince keşide edilen 21.03.2014 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname ile davalı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle davaya konu Bayilik Sözleşmesinin müvekkili şirket tarafından haklı nedenle feshedildiği davalı tarafa ihtar edildiğini, söz konusu ihtarname ile müvekkili şirket ve davalı şirket arasında imzalanan Akaryakıt İstasyonları İçin Ariyet Sözleşmesi çerçevesinde davalı şirkete teslim edilen mülkiyeti müvekkili şirkete ait sökülebilir nitelikteki menkullerin iade edilmesi hususu da davalı tarafa ihtar edildiğini, ancak, ihtarnameye rağmen menkuller müvekkili şirkete iade edilmediğini, sözleşmenin devam etmesi durumunda davalı şirketin müvekkili şirketten yapacağı alımlar baz alınarak hesaplanan kâr kaybı 9.491,00 USD olduğunu, açıklanan nedenlerle fazlaya ilişkin tüm dava ve talep hakları saklı kalmak koşuluyla, tahkikat sonucunda müvekkilinin alacak değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere, davalı tarafça iade edilmemiş olan sökülebilir nitelikteki malzeme ve ekipmanlar olan, Kurumsal Kimlik, 3 Adet … akaryakıt pompası, … adet …, … adet …, … adet … … … adet … …, … Otomasyonu, Market raflarının müvekkili şirkete aynen teslimine, malzeme ve ekipmanların aynen tesliminin mümkün olmaması halinde belirlenecek rayiç bedellerinin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müvekkili şirkete ödenmesini, Sözleşme süresinden önce feshine neden olunması karşısından müvekkilinin uğradığı kar kaybı karşılığında 9.491,00 USD’nin temerrüt tarihinden itibaren yabancı paraya işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ISLAH:
Davacı vekilinin mahkememiz sunmuş olduğu 01/06/2020 tarihli dilekçesinin tetkikinde; davadaki taleplerinden ” ariyetlerin veya mümkün olmaması halinde rayiç bedellerinin iadesi” talepleri hakkındaki dosyada mevcut hesaplamalarla, bu alacaklarının harca esas değeri 34.600,00 TL olarak tespit edildiğini, belirsiz alacak olarak ve 10.000,00 TL üzerinden ikame ettikleri bu taleplerinin de bilirkişi raporları doğrultusunda 34.600,00 TL üzerinden karara bağlanmasını talep etmiştir.
CEVAP DİLEKÇESİ:
Davalı tarafa, dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı taraf herhangi bir cevap dilekçesi sunmadığı gibi duruşmalara da katılmamıştır.
DELİLLER:
Mahkememizce davaya konu olarak … Ticaret Sicil Gazetesi yazı cevabı, Hisse Devir Sözleşmesi sureti, … Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığı yazı cevabı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu yazı cevapları ile Seydişehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü yazı cevapları celp edilip incelenmiştir.
Mahkememizce davaya esas olmak üzere raporlar alınmış, alınmış olan raporların tetkikinde, davacı yanın incelenen 2011-2012-2013-2014 yıllarına ait ticari defterlerinin yılsonu kapanış tasdiklerinin yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu, davalının sözleşmenin uygulanmasına ara verilmesi talebinin sözleşme hukukunun esaslarına aykırı olduğu, ancak bu talebine dayanak olan olayların sözleşmeyi fesih için haklı sebep olacak nitelikte ise bu talebinin sözleşme ihlali olarak değerlendirdirilmeyeceğinin, davalının ekonomik durumu ile ilgili değerli yapılarak kar mahrumiyetini gerektiren kusurlu ihlal olup olmadığına karar verilmesinin mümkün olabileceği, ariyetlerin iadesinin davalıdan gelen talep olduğu ve teslimin davalı tarafından gerektiği, davacının talebinin haklı olup, teslime yönelik karar oluşturulacağı, teslim gerçekleşmezse gerçekleşmezse ariyet olarak verilen Makine, Cihaz, Teçhizat ve Demirbaşların 05/11/2014 dava tarihi itibariyle, toplam rayiç değerinin, 34.600,00 TL olduğu, davacı yanın mahrum kaldığı karın 6.132,11 TL olabileceği görüşleriyle rapor alınmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava akaryakıt bayiilik sözleşmesinin sona ermesi nedeni ile talep edilen kar mahrumiyeti ve sözleşme kapsamında davalı yana ariyet olarak bırakılan malzemelerin bedelinin davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 05.01.2011 tarihinde 5 yıl süreli akaryakıt bayiilik sözleşmesi ve akaryakıt istasyonları için ariyet sözleşmesi imzalandığı, davalı tarafından keşide edilen 27.07.2013 tarihli … noterliği’ne ait ihtarname ile davacı yana ” Şirketimizin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntı sebebiyle şu an tesiste satış yapamamaktayız. Bayilik sözleşmemiz devam etmek kaydıyla şirketimizdeki ariyet sözleşmesinde konu alan menkulleri … 3 gün içinde almanız ihtar olunur..”ihtarının gönderildiği, davacı tarafından … Noterliğinden gönderilen 21.03.2014 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile “… Muhatabın söz konusu otomasyon yükümlülüğüne aykırı davranması, istasyonu terk ederek istasyondaki ticari faaliyetine son vermesi ve muaccel borçlarını ödememesi nedeniyle muhatabın müvekkil şirketler ile akdettiği bayilik sözleşmeleri ve ekleri iş bu ihtarname ile feshedilmektedir..” ihtarı ile sözleşmenin feshedildiği ve ariyet olarak bırakılan ürünlerin teslimi talep edildiği anlaşılmıştır.
Davacı yanın kar mahrumiyeti talep edebilmesi için sözleşme feshinde haklı nedene dayanması gerekmektedir. Davacının sözleşme feshinde haklı nedene dayanması durumunda “fesihten sonra ki dönemde kar mahrumiyeti zararı hesaplanmasında ,davacının aynı bölgede aynı şartlarla yeni bir bayilik ilişkisi kurabilmesi için gerekli olan makul süre belirlenerek” davacının talep edebileceği kar mahrumiyeti hesaplanmalıdır.(Yargıtay 19.HD nin 2016/2825 -9158, 2015/11965-2016/6931 ,2015/11090 esas-2016/1858 sayılı kararları da aynı yöndedir.). Davalı tarafından 27.06.2013 tarihinde davacı yana gönderdiği ihtarname de şirketin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntı nedeni ile satış yapamadıklarını, bayilik sözleşmesi geçerli kalmak kaydı ile ariyet olarak alınan malların teslim alınmasının bildirildiği, davacı yan tarafından gönderilen fesih ihtarında ise davalının otomasyon yükümlülüğüne aykırı davranması, ticari faaliyete son vermesi ve muaccel borçlarını ödememesi nedeni ile sözleşmenin feshedildiğini bildirdiği, dosya içerisinde yer alan ihtarnameler ve taraf beyanları dikkate alındığında davacının sözleşme feshinde haklı olduğunu ispat edemediği ve kar mahrumiyeti talep edemeyeceği mahkememizce kabul edilmiş buna ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan akaryakıt istasyonları için ariyet sözleşmesinin 1. Maddesinin (f) bende gereği davalının ariyet olarak alınan ürünleri davacı yana teslim etmek durumunda olduğu anlaşılmış buna ilişkin talebinin kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde karar verme yoluna gidilmiştir.
KARAR : Gerekçede açıklandığı üzere;
1-)Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
-Davacının kar mahrumiyeti talebinin REDDİNE
-Ariyet olarak bırakılan ürünlerin iadesi talebinin kabulü ile; mümkün olması halinde Kurumsal Kimlik, 3 adet b3 plus akaryakıt pompası, 1 adet hava su saati, 5 adet dalgıç pompa, 1 adet kompresör 7,5, 1 adet jeneratör 35 kwa, tank ve pompa otomasyonu ile market raflarının davalıdan alınarak davacı yana iadesine, aynen iadesinin mümkün olmaması halinde rayiç bedelleri olan 34.600,00 TL’nin temerrüd tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı yana ödenmesine
2-)Alınması gereken 2.363,52 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 549,00TL harç ve tamamlama yolu ile alınan 421,00 TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.393,52 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, davacı tarafından ödenen 970,00 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacı yana ödenmesine
3-)Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereği hesap olunan 5.190,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı yana ödenmesine
4-)Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereği hesap olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı yana ödenmesine
5-)Davacı tarafından bu yargılama nedeni ile yapılan 25,20 TL başvuru harcı ile 4.979,40 bilirkişi ücreti, posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 5.004,6 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre hesaplanan 3.049,00 TL’sinin davalıdan alınarak davacı yana ödenmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına
6-)Davalı tarafından bu yargılama nedeni ile yapılan 450,00 TL yargılama giderinden davanın red oranına göre hesaplanan 175,77 TL’nin davacıdan alınarak davalı yana ödenmesine bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına
7-)Gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine
Dair; HMK’nun 6723 sayılı Kanunla değişik Geçici 3. ve 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/10/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır