Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1227 Esas
KARAR NO : 2020/191

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 30/01/2002
KARAR TARİHİ : 27/02/2020

Yukarıda tarafları ve konusu yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonrasında;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin ihracatçısı ve imalatçısı oldukları tekstil emtiasının davalılarca deniz yoluyla taşınmasının üstlenildiğini, mal bedeli garanti edilmeden emtiayı alıcıya teslim eden davalıların alıcının iflası nedeniyle tahsilatın olanaksız hale gelmesi karşısında doğan zararlardan sorumlu olduklarını ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle 448.891,75 USD’nin aynen ya da TL karşılığının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı durumdaki … A.Ş.’nin somut olayda ihracatçı sıfatıyla hareket ettiğini, diğer davacıların imalatçı bulunmalarına göre varlığı ileri sürülen zararı talep haklarının olmadığından husumet nedeniyle davanın reddi gerektiğini, ayrıca müvekkili şirketin taşıma ücretini tahsil etmediğini, malların gümrükte beklediğini ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle davanın reddini savunmuştur.
Diğer davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili … A.Ş’nin iddia edilen olayın oluştuğu tarihte henüz kurulmadığını, asaleten dava edilen … Ltd. Şti.’nin olay tarihi itibariyle… firmasının acentesi olduğunu, davacılarla bir ilişki kurulmadığını ve taşıma işinin yapılmadığını, davacıların herhangi bir yükleme rotası ve konişmento talimatı vermediğini, müvekkilinin … firmasıyla hiçbir bağı, temsil ve adres birliği vs bulunmadığını ileri sürerek dilekçesinde bildirdiği diğer nedenlerle davanın reddini savunmuştur.
Kapatılan İstanbul 29. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19/07/2012 tarih, 2011/87 Esas, 2012/211 Karar sayılı kararıyla aktif dava ehliyeti yokluğundan davanın reddine karar verilmiş, kararı davacılar vekili ve katılma yoluyla davalı … Ltd. Şti vekili temyiz etmiştir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 26/11/2013 tarih, 2012/18981 Esas, 2013/21365 Karar sayılı kararıyla; ” 1-Dava, vesaik mukabili ihraç edilen emtianın mal bedeli ödenmeden alıcısına teslim edilmesi nedeniyle imalatçı ve ihracatçının taşıyıcıdan tazminat istemine ilişkindir. Davalı …, … A.Ş’ye izafeten ve kendi adına asaleten … Ltd. Şti vekili, davalı … firmasının acentası olmadığını hiçbir temsil ve adres birliği bulunmadığını belirtip … yönünden yapılan tebligatı iade ettiğine ve … yönünden taraf teşkilinin sağlanmadığını savunduğuna göre, davalı vekilinin bu itirazları üzerinde durularak, davalı … yönünden taraf teşkilinin sağlanıp sağlanmadığı açıklığa kavuşturulması gerekirken bu husus üzerinde durulmadan aktif dava ehliyeti yokluğundan davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2-Kabule göre de, mahkemece, dava konusu alacağın dava dışı … A.Ş’ye temlik edildiği, davacıların aktif dava ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, davacılar vekili, yazılı temliknameye karşı açıklamasında, temliknameye konu alacağın başka bir alacağa ilişkin olduğunu savunmuş olup, dava konusu alacağın 448.891,75 USD olması, söz konusu tarihsiz “Temlikname Anlaşması” başlıklı sözleşmede … dosya numaralı bir davaya ilişkin olduğu ve temlik edilen alacak miktarının 138.186,00 USD olduğunun belirtilmiş olması karşısında, söz konusu temliknamenin dava konusu alacağa ilişkin olup olmadığı yeterince araştırılıp bu husus açıklığa kavuşturulmaksızın temliknamenin dava konusu alacağa ilişkin olduğu varsayılarak aktif dava ehliyeti yokluğundan davanın reddine karar verilmesi doğru değildir.” neden ve gerekçesiyle mahkememiz kararı bozulmuş; bu kez davalı …Tic. A.Ş. vekilinin karar düzeltme istemi de aynı dairenin 18/06/2014 tarih, 2014/3926 Esas, 2014/11760 Karar sayılı kararıyla reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce bozma ilamına uyulmuş, yargılamaya devam olunmuştur.
Dava; davacı tarafça vesaik mukabili ihraç edilen emtianın mal bedeli ödenmeden alıcısına teslim edilmesi nedeniyle uğranıldığı ileri sürülen zararın taşıyıcı davalılardan tazmini istemine ilişkindir.
Davacılardan … Tekstil firmaları, ihraç edilen dava konusu emtiayı imal eden şirketler; davacı …, sözkonusu emtianın yurt dışına ihracına aracılık eden şirket; davalı … şirketi, ihraç edilen ürünlerin deniz yoluyla taşınma işlerine aracılık eden komisyoncu firma; diğer davalı … ürünleri deniz yoluyla taşıyan firma ve … de taşıyana izafeten konişmentoları düzenleyen taşıyıcı firmanın acenteleridir.
Davacılar Müflis … Dış Tic. Ltd. Şti. yönünden açılan davada, 08/03/2018 ve 27/09/2018 tarihli duruşmalarda davanın taraflarca takip edilmemesi nedeniyle taraflardan biri tarafından yenileninceye kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği ve işlemden kaldırma tarihinden itibaren yasal 3 ay içinde taraflarca yenilenmediği anlaşıldığından, anılan davacılar yönünden açılan davanın HMK’nın 150/5.maddesi gereğince açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.
Hükmüne uyulan bozma ilamındaki 1 nolu bent gereği, davalı tarafça ileri sürülen “…” yönünden taraf teşkilinin sağlanıp sağlanmadığı hususunun açıklığa kavuşturulması hususu üzerinde durulmuş ise de; yapılan sicil sorgulamasında, davacı tarafça dava dilekçesinde davalılar arasında gösterilen “…, ” isim ve ünvanlı bir şirketin bulunmadığı; davalı tarafın ileri sürdüğü ve bozma ilamında bahsi geçen “…”in ise davalı olarak gösterilmediği, dolayısıyla mevcut haliyle taraf teşkilinin sağlanmış olduğu anlaşılmakla adı geçen yönünden başkaca araştırma yapılmasına gerek görülmemiş ve 25/04/2019 tarihli duruşmada bu yönde ara karar oluşturulmuştur.
Hükmüne uyulmasına karar verilen bozma ilamı gereği temliknamedeki alacağın dava konusu alacaktan farklı bir alacak olup olmadığının tespiti için bozma ilamı öncesinde rapor veren bilirkişi kurulundan alınan 16/05/2016 tarihli ek raporda; bozulan … 29. Asliye Ticaret Mahkemesinin 19/07/2012 tarihli kararına dayanak ve gerekçe yapılan temlik konusu alacağın, huzurdaki dava konusu alacağı kapsamadığı dayanak ve gerekçeleriyle açıklanmıştır.
Bozma ilamı öncesi alınan 15/01/2010 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle; davacı tarafa ait ihraç edilen emtiayı taşıma işini üstlenen davalıların, taşıma sözleşmesi kapsamında verilen talimata aykırı hareket etmeleri nedeniyle doğan 448.891,25 USD’lik davacı taraf zararından müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları yönünde görüş bildirilmiştir.
Bu kez tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, taraflarca sunulan ve toplanan deliller, bozma öncesi ve sonrası alınan bilirkişi raporları ve dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek; davacılardan …Tic. A.Ş.’nin davalılardan, ileri sürülen hukuksal nedene dayalı olarak bir alacağının bulunup bulunmadığının, var ise miktarının tespiti için bilirkişi kurul raporu alınmasına karar verilmiş; taraf ticari defter ve kayıtları, getirtilen-sunulan belgelerle birlikte dosya konusunda uzman bilirkişiler SMMM …, Dış Ticaret Uzmanı …, Dr. …, Prof. Dr. … ve Prof. Dr. …’a tevdi edilmiş, adı geçen bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 30/10/2019 tarihli raporun ve Dr. … tarafından düzenlenen aynı tarihli ek görüş raporunun dosya arasında olduğu görülmüştür.
En son alınan 30/10/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle; davacı …. A.Ş.’nin uyuşmazlığa konu ihracatlar bakımından davacı … Tic. A.Ş.’ni temsilen ihracatçı sıfatıyla ihracat işlemlerini organize ettiği, asıl alacaklı sıfatının davacı-imalatçı asli ihracatçı …Tic. A.Ş. olduğu, dosyada mevcut bilirkişi kurulu raporları kapsamında incelenen faturalara, ihracat beyannamelerine ve gümrük kayıtlarına göre, davacı … Dış Tic. A.Ş.’nin davacı …. A.Ş. aracılığı dava konusu ihracat işlemlerine ilişkin toplam 448.891,25 USD bedelli ihracat gerçekleştirdiği, davalı …’ın taşıma işleri komisyoncusu sıfatı ile taşıma işini üstlendiği, … (…) belgelerinin aksine konişmento talimatlarına uygun olmayarak aracı banka adının yazılmadığı, konişmentoya yükletenin talimatına aykırı kayıt konulmasında kusurunun bulunduğu, diğer davalı …’ın taşıyan sıfatına sahip olduğu, konişmentoları taşıyan acentesi sıfatıyla düzenleyen … Ltd. Şti.’ne …’a izafeten dava yöneltilebileceği, konişmentolara konulan yanlış kayıtlar nedeniyle doğan davacı zararından, davalı …’ın taşıma işleri komisyoncusu sıfatı ile, diğer davalı …’in taşıyan sıfatı ile müteselsilen sorumlu olduğu yönünde görüş bildirilmiştir.
Bozma ilamı öncesi alınan 15/01/2010 tarihli rapor ile bozma sonrası alınan 16/05/2016 tarihli ek rapor ve en son mahkememizce alınan 30/10/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporları gerekçeli, denetlenebilir, hükmüne uyulan Yargıtay bozma ilamında işaret edilen eksikliği giderecek yeterlilikte, dosya içeriğine uygun, itirazları cevaplar nitelikte ve uyuşmazlığı çözmeye yeterli görüldüğünden, mahkememizce de benimsenmiş ve bu nedenle sözkonusu raporlara yönelik itirazlar yerinde görülmeyip, ayrık görüşlere de değer verilmeksizin bu raporlar hükme esas alınmıştır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, Yargıtay bozma ilamı öncesi ve sonrası alınan ve yukarıda açıklanan nedenlerle benimsenen bilirkişi kurulu rapor ve ek raporları ile toplanan diğer deliller birlikte değerlendirildiğinde;
Davacı …Tic. A.Ş. tarafından imal ve ihraç edilen dava konusu emtianın deniz yoluyla taşınmasının davalılarca üstlenildiği; taşıma işinde 1 nolu davalının taşıyıcı, 2 nolu davalının ise bu işe aracılık eden komisyoncu olduğu; ihracatın vesaik mukabili olmasına rağmen ve mal bedeli tahsil edilmeden alıcısına teslim edilmemesi gerekirken, bu konuda taşımaya ilişkin belgelerin ilgili banka yerine mallarla birlikte alıcıya teslim edildiği, daha sonra ileri sürüldüğü gibi ihraç edilen emtia bedelinin tahsil edilemediği anlaşılmaktadır. Bu durumda en son alınan bilirkişi kurulu raporunda dayanak ve gerekçeleriyle açıklandığı üzere, konişmentolara yükletenin talimatına aykırı kayıt konulmasında kusuru bulunan 2 nolu davalı ile sözkonusu konişmentoları düzenleyen 1 nolu davalının sorumluluklarının bulunduğu ve bilirkişi kurulu raporları ile belirlenen toplam 448.891,25 USD davacı taraf zararının adı geçen davalılardan tahsilinin gerektiği kanaatine varıldığından, belirlenen zarar miktarı yönünden davanın kabulüne, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Her ne kadar 1 nolu davalı tarafça, davalılar arasında gösterilen … A.Ş.’nin taşımanın yapıldığı tarih itibariyle kurulmadığı ileri sürülmüş ise de, adı geçen davalının eldeki dava tarihi itibariyle kurulduğu ve donatanın acentesi olduğu, eldeki davada hasım gösterilmesinin zorunlu bulunduğu anlaşıldığından, bu konudaki savunmaya değer verilmemiş, yukarıda açıklanan nedenlerle aşağıdaki kararı vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davacılar … A.Ş ve … Ltd. Şti tarafından açılan davanın Açılmamış Sayılmasına,
2-Davacı …Tic. A.Ş. tarafından açılan davanın KISMEN KABULÜ ile;
a-448.891,25 USD’nin dava tarihi olan 30/01/2002 tarihinden itibaren 3095 Sayılı Yasanın 4/a.maddesi gereğince uygulanacak faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacıya ödenmesine,
b-Davacı tarafın fazlaya ilişkin isteminin reddine,
3-Alınması gerekli 40.758,30-TL karar ve ilam harcından 8.773,73-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 31.984,57-TL harcın davalılardan müştereken müteselsilen alınıp maliyeye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça başlangıçta yatırılan peşin harç 8.773,73 TL’nin davalılardan alınıp davacı …’e verilmesine,
5-Davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 46.883,34 TL vekalet ücretinin davalılardan alınıp bu davacıya verilmesine,
6-Davacılar … Dış Ticaret Ltd. Şti tarafından açılan ve açılmamış sayılmasına karar verilen dava yönünden; davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 3.400 TL vekalet ücretinin bu davacılardan alınıp davalılara verilmesine,
7-Davacı … tarafından yatırılan 4,96 TL başvuru harcı, 50 TL yurt dışı tebligat gideri, 10.650 TL bilirkişi ücreti ve 253 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 10.957,96 TL yargılama giderinin davalılardan alınıp bu davacıya verilmesine,
8-Davalı … tarafından yapılan 240,50 TL tebligat giderinin davacılar …Ticaret Ltd. Şti.’den alınıp bu davalıya verilmesine,
9-Davalı … tarafından yapılan 16 TL tebligat giderinin davacılar … Dış Ticaret Ltd. Şti.’den alınıp bu davalıya verilmesine,
10-Davacı … tarafından açılan ve reddedilen miktar yönünden; dava tarihi itibariyle reddedilen miktarın 1 TL’nin altında (0,50 cent= 0,66 krş) olması nedeniyle davalı taraf yararına, davacı … aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücreti tayin ve takdirine yer olmadığına,
11-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair; huzurdaki taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay’da temyiz yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okundu usulen anlatıldı. 27/02/2020

Başkan …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Katip …
¸e-imzalı

Bu belge 5070 sayılı Yasa uyarınca güvenli E-İMZA ile imzalanmıştır.