Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/699 E. 2023/768 K. 27.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2023/699
KARAR NO:2023/768

DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ:02/11/2023
KARAR TARİHİ:27/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının dosya üzerinden yapılan incelemesi sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacıya ait tasfiye halinde … San.Tic.Ltd.Şti.dönemine ait … … seri numaralı 2016 tarihli 26.000,00 TL ve yine … … seri numaralı 25/01/2016 tarihli 12.000 Dolar bedelli çeklerin eski tarihli olup bankalara ibraz edilmediğini, davacının başka amaçla bankaya gidip sicilinde bu iki çeke ait durumu öğrenmesine üzerine kapsamlı bir araştırma yaptığını ancak çeklerin akibeti hakkında bilgiye ulaşamadığını, bu nedenlerle ilgili çekler üzerine ödeme yasağı konularak yargılama neticesinde çeklerin kayıp olması nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, TTK nun 818/20 madde hükmü delaletiyle aynı kanunun 757, 762 ve 764 madde hükümlerinde belirtilen zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK.’nın 818/s maddesi yollamasıyla TTK.’nın 759/2 maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunana kişinin çek elindeyken zayii olduğunu inandırıcı bir şekilde gösteren delillerini sunmak zorunda olduğu, TTK.’nın 760 maddesi gereğince de, muhtemel çekin zayii olduğuna dair açıklamaları inandırıcı bulunursa ilan yapılmasına karar verileceğinin açık olduğu, çekin ödeme aracı olması, çekin zayiine ilişkin yaklaşık haklılık durumuna ilişkin ihtiyati tedbir kararının verilmesine yönelik yeterli kanaate erişilmemesi sebebiyle ödemeden men kararı verilmesine yönelik talebin reddine karar verilmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 760 maddesi uyarınca davacı tarafa delillerini, yetkili hamil olduğuna dair bilgi ve belgelerini (çeklerin fotokopisi, tevdii bordrosu, keşideci ile arasındaki cari hesap kaydı, çeke dayanak fatura vs. çek bilgilerini içerir tüm kayıtları) ibraz etmek üzere kesin süre verilmiş, davacı vekili 22/11/2023 tarihinde gönderdiği dilekçesi ile; davacının bankadan ibraz edilmeyen çekler olduğunu öğrendiğinde çeklerin akibetine ilişkin araştırma yaptığını ve bankadan numaralarını öğrendiği 4 adet çek yaprağından ikisini tasfiye halindeki şirketinin eski evrakları arasında bulunduğunu, davaya konu bulunamayan iki adet çek yaprağının ise aradan geçen 7-8 yıllık süre nedeniyle taşınma sebebiyle kayıp olmuş olma olasılığının yüksek olduğunu beyanla bulunan çeklere ilişkin fotokopileri, davaya konu çek yapraklarının koparıldığı çek koçanı defterini, davacı şirkete ait imza sirkülerini ve tasfiyeye ilişkin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi sayfalarını dosyaya ibraz etmiştir.
Türkiye … A.Ş.’nin 13/11/2023 tarihli cevabi yazısı ile, banka nezdinde yapılan araştırma neticesinde söz konusu çeklerin tespit edilemediği, detaylı çek bilgilerinin bildirilmesi halinde yeniden araştırma yapılacağı belirtilmiştir.
TTK.757-764.maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK .652.m)
Keşidecinin, çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. HMK.114/h maddesi uyarınca davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartıdır. Yine TTK.651/2.maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Keşidecinin iptal kararı almakta hiç bir hukuki yararı bulunmamaktadır. Davacı keşidecinin, hamil adına bu davayı açma yetkisi, yani dava takip yetkisi de yoktur. Bu kapsamda davacı keşidecinin haklı hamil olduğu iddiasıyla iptal davası açma hakkının bulunmadığının kabulü gerekir. Bu nedenlerle ve çek bilgilerinin yetersiz olduğu banka yazı cevabı da dikkate alınarak davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacının yaptığı masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
3-Harç peşin olarak alındığından, ayrıca alınmasına yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, HMK 342.maddesine uygun olarak düzenlenmiş dilekçenin, HMK 343.maddesi gereğince Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilmesi ve HMK 344.maddesinde belirtilen harç ve giderlerin yatırılması sureti ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda karar verildi. 27/11/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır