Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/149
KARAR NO : 2023/411
DAVA : Menfi Tespit (Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/03/2023
KARAR TARİHİ : 07/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirket aleyhine davalı tarafından geçmiş dönem kira borçlarıyla ilgili olarak üç ayrı takip yapıldığını, kira bedelleri için teminat olarak verilen bonolarında iki ayrı dosya ile her iki davacı aleyhine takibe konulduğunu, işbu davanın konusunun İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasıyla takibe konan 30/01/2015 düzenleme tarihli 03/06/2019 vadeli 590.000 TL bedelli bono olduğunu, takiple ilgili şekle ilişkin itirazların davacılar tarafından İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesinin… esas sayılı dosyasında yapıldığını, davacı şirketin 06/06/2014 tarihinde otel ve pansiyon yapmak için 5+5+5+5 olmak üzere toplam 20 yıllığına davalı …’in oğlu …’in maliki, davalının intifa hakkı sahibi olduğu …Mah. Şehit Muhtarbey Cad. Altıntepe Apt.No…Beyoğlu adresindeki taşınmazı davalıdan kiraladığını, taraflar arasındaki sözleşme ve ek protokol ile kararlaştırıldığı gibi ilk 5 yıl için her biri 1 yıllık bakiye kira bedeli tutarında sıralı bonolar verileceğini, kiracının her kira yılının başında 12 adet aylık sıralı bono vererek o yıla ait teminat senedini geri alabileceğini, senetlerin ciro edilmeyerek ödeme karşılığında geri verileceğini, 30/01/2015 tarihinde bütün senetlerin topluca düzenlenerek verildiğini, bütün senetlerin düzenleyeninin kiracı olan davacı şirket, avalistinin ise davacı … olduğunu, kararlaştırıldığı gibi tadilata başlanmış olup 01/05/2015 tarihinde itibaren de 17.500 TL kiraların davalının banka hesabına ödenmeye başlandığını, vadeleri gelen senetlerin de elden ödenerek geri alındığını, fakat Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 18/03/2015 tarihli 3253 karar numaralı kararıyla kiralanan taşınmazın koruma grubunun II olarak belirlenmesin karar verildiğini, bu kararın 20/01/2015 tarihinde davalının başvurusu üzerine alındığını, bu kararın apartman vasfındaki taşınmazın otele çevrilerek faaliyete geçebilmesi için gerekli olan proje, tadilat, izin, ruhsat prosedürünü değiştirdiğini, yapılan bu başvurunun taşınmazın vasfını değiştirdiğini, tadilatı uzatarak süreci aksattığını, 01/02/2016 tarihinde davacı şirketle davalı arasında kiraların durdurulması konusunda sözlü mutabakat yapıldığını, 11/03/2021 tarihine kadar davacı şirketin ücret ödemediğini, davalının da talep etmediğini, 5 yıl boyunca söz mutabakata sadık kaldığını, ancak 11/03/2021 tarihinde geçmişe dönük 5 yıllık kira alacağı için icra takibi başlattığını, ardından da iki takip daha başlattığını, bu icra takipleri hakkında menfi tespit davası açıldığını, ayrıca davalının ek protokol uyarınca bakiye kira bedelleri için teminat olarak alınan teminat bonoları için de iki icra takibi başlattığını, davacı şirket tarafından da 22/11/2022 tarihinde davalıya karşı bir tazminat davası açıldığını, taşınmazı otel haline getirmek için yapılan masraf ve kar kaybının istendiğini, davalının geçmişe dönük 5 yıllık kira bedeli için başlattığı İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile 1.529.536,00 TL asıl alacak tutarlı birinci adi takip ile 17/09/2021 tarihinde İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile 590.000 TL bedelli teminat bonosuna dayanarak başlattığı kambiyo senetlerine özgü takip arasında 462.036,00 TL tutarında mükerrerlik bulunduğunu, inceleme ve karşılaştırma için ticaret hukuku öğretim üyesi Doç.Dr…’dan uzman görüşü alındığını, davalının TBK 301’deki teslim borcunu yerine getirmediğini, davacının, davalıya kira ödeme borcu olmadığını, 590.000 TL bedelli bononun teminat senedi olduğunu, bono ciro edilmediği için her iki davacının da alt ilişkiden doğan defileri davalıya karşı ileri sürebileceklerini, bu nedenlerle öncelikle teminatsız olarak İstanbul …İcra Müdürlüğünün …esas sayılı dosyası ile yapılan icra takibinin durdurulmasına, davanın kabulüyle davacıların davalıya karşı borçlu olmadıklarının tespiti ile 30/01/2015 düzenleme tarihli 03/06/2019 vade tarihli 590.000 TL bedelli bono için yapılan icra takibinin iptaline, alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememiz 09/01/2023 tarihli ara kararı ile, davacının ihtiyati tedbir talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile, İİK 72/3.maddesi gereği icra dosyasının kapak hesabının %20’si teminat mukabilinde icra veznesine yatırılan paranın alacaklıya dava sonuna kadar ödenmemesine, takibin durdurulmasına yönelik talebin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların takip dosyasına itiraz ederek takibin durdurulmasını İstanbul 15.İcra Hukuk Mahkemesinin 2021/507 esas sayılı dosyasından talep ettiklerini, dolayısı ile işbu davaya konu alacak kaleminin tarafları ve dava konusu aynı olduğundan derdestlik ve hukuki yarar yönünden itirazlarının, ayrıca HMK’da geçen tüm ilk itirazların yapılmış sayılmasını talep ettiklerini, taraflar arasında akdedilen kira kontratında belirtilen 17.500 TL kira bedeli dışında kalan ve ek protokolle kararlaştırılan kira bedellerine karşılık gelmek üzere bonolar alındığını ve bu bonolara alacağa tahsil kabiliyeti kazandırmak içinde firma sahibi ve imza yetkilisi diğer davacı …’in kefil olarak alındığını, davacı firma sahibi ve imza yetkilisi diğer davacı …’in şahıs olarak birden fazla sıralı senedi kefil olarak imzalayarak davalıya verdiğini, kira bedellerine karşılık gelmek üzere birden onikiye kadar sıralı senetler verildiğini, davacı tarafından 5-6-7-8 nolu senetlerin ödendiğini, ödenmeyen ve kambiyo evrakı vasfını kaybetmeyen 4 numaralı senet hakkında İstanbul …İcra Müdürlüğünün… esas sayılı dosyası ile icra takibine konulması üzerine davalılar tarafından İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesinin …esas sayılı dosyası ile borca ve imzaya itiraz edilmek suretiyle takibi teminat mukabili durdurduklarını, ayrıca davaya konu senette tahrifat yapıldığı iddiası ile şikayetçi olmaları üzerine davalı hakkında sahtecilikten dolayı İstanbul …Ağır Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, yaptırılan bilirkişi incelemesine yazı ve imza örneklerinin davacılar eli ürünü olduğu anlaşıldığından dolayı davalı hakkında beraat kararı verildiğini, ödenmeyen geçmiş dönem borcu nedeniyle başlatılan İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında yapılan itirazın reddi üzerine davacı tarafça İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile ödeme emrinin iptali, takibin durdurulması, süresinde borca itirazın tespiti talebiyle açılan davada ödeme emrinin iptaline karar verildiğini, karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine talepleri istinaf dairesi tarafından kabul edilerek takibin kesinleştiğini, bunun üzerine Kiralananın tahliyesi talebiyle İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile açtıkları davada mecurun tahliyesine karar verildiğini, yine ödenmeyen geçiş yıllar kira alacağına ilişkin başlatılan İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında da yasal süre içerisinde ödemede bulunulmadığından İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile kiralananın tahliyesine karar verildiğini, mecurun icra müdürlüğü tarafından 09/05/2022 tarihinde davalıya teslim edildiğini, kira borçlarına ilişkin başlatılan bir diğer icra takip dosyası olan İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında davalının itirazı üzerine açtıkları İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesinin …esas sayılı dosyasında itirazın kaldırılması ve tahliye talep ettiklerini, mahkemece itirazın kaldırılmasına karar verildiğini, davacı tarafın iddia ettiği yapılan itirazların şekle ilişkin aykırılıklar nedeniyle olmayıp davalının kira alacağını semeresiz bırakmak amacıyla yapılan şikayet ve itirazlar olduğunu, davacı iddiaları gerçeği yansıtmayıp taraflar arasındaki sözleşmeye göre tüm sorumluğun davacıda olduğunun belirtildiğini, davalının Kültür ve Turizm Bakanlığına herhangi bir başvurusu bulunmadığını, söz konusu gayrimenkulün tamamının dükkanlar dahil teslim tutanağı ile teslim edildiğini beyanla davanın reddine, asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının UYAP sureti, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasının UYAP sureti, İstanbul …Sulh Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasının UYAP sureti, 15/06/2014 tarihli kira sözleşmesi, 26/11/2014 tarihli ek protokol, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının UYAP sureti, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının UYAP sureti, İstanbul …Sulh Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasının UYAP sureti, İstanbul …Ağır Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyasının UYAP sureti, İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesinin…esas sayılı dosyasının UYAP sureti dosya içerisine alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında kira sözleşmesine gereği verildiği iddia ve kabul edilen bonolara istinaden başlatılan icra takibi sebebiyle menfi tespit davasıdır.
HMK’nun 114/(1)-c maddesi gereğince mahkemenin görevli olması dava şartı olduğundan HMK’nun 115.maddesine göre dava şartlarının mevcut olup olmadığı mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinden araştırılabilir.
6100 Sayılı HMK.’nın 4/I-a maddesinde kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara, konuları ve değerlerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemelerinde bakılacağı hükmüne yer verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; taraflar arasında 06/06/2014 tarihinde 15/06/2014 başlangıç tarihli Kira Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmenin konusunun İstanbul, Beyoğlu Kocatepe Mah. …Cad. N:..adresindeki 157 m² miktarlı gayrimenkulün … Ltd.Şti.tarafından davalının oğlu …’den kiralanmasına ilişkin olduğu, uyuşmazlığın da bu sözleşmeden kaynaklandığı, davaya ve takibe konu senedin kira sözleşmesi kapsamında alındığı, tarafların ticaret şirketi olmalarının ve aralarındaki ilişkinin bir ticari iş sayılmasının kira sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlık karşısında mahkemenin görevini etkilemeyeceği (emsal için bkz İst.BAM 36.HD 2022/2252 E 2022/1857 K , İst.BAM 13.HD 2021/577 E 2021/643 K, Sakarya BAM 4.HD’nin 2019/945 E 2019/758 K sayılı kararı), 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK.nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09/06/1932 tarihli ve 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu anlaşılmakla mahkememizin görevsizliğine dair aşağıdaki karar tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının görev nediyle USÜLDEN REDDİNE,
2-HMK 20. Maddesi uyarınca hükmün kesinleşmesine müteakip taraflarca 2 haftalık süre içerisinde dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi talep edilmesi halinde dosyanın İstanbul Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, taraflarca 2 haftalık süre içerisinde dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesinin talep edilmediği takdirde davanın açılmamış sayılacağına karar verileceğinin ihtarına (ihtarat yapıldı)
3-)HMK’ nun 331/2 maddesi gereğince yargılama masraflarının görevli mahkemece hükme bağlanmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 07/06/2023
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır
İşbu evrak, 5070 Sayılı Elektronik İmza Yasası kapsamında imzalanmıştır.