Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/73 Esas
KARAR NO :2022/307

DAVA:Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ:14/12/2013
KARAR TARİHİ:27/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesi ile, davacıların murisi …’in 19/11/2013 günü akşam saat 18.30 da İstanbul ili, … ilçesi, … Mahallesi, ….Cadde üzerinde meydana gelen trafik kazasında vefat ettiğini trafik kazasında yoldan yaya olarak karşıya geçmeye çalışan …’in vefatıyla geriye varis olarak eşi … ile oğlu …’in kaldığını, kaza bölgesi bölünmüş karayolu olduğunu, gidiş geliş istikametinde her bir yön üç şeritten oluşan ana yol konumunda olduğunu, bu yolun bakım ve işletilmesinin sorumluluğu … Belediyesi yetki alanında olduğunu kazanın meydana geldiği yerin yoğun yerleşim alanı olduğunu, yayaların yolun bir tarafından öbür tarafına geçmesi için yolun zemininde yada alt yahut üst geçit şeklinde yaya geçidi bulunduğunu bu yönden … Belediyesinin sorumlu olduğunu, kazada davacıların desteği vefat ettiğinden olayla ilgili olarak … Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı dosyasıyla adli soruşturmanın devam ettiğini, müteveffanın … … Yolarında çalıştığını, bu nedenle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacıların desteği …’in desteğinden yoksun kalmaları nedeniyle şimdilik davalılardan …’ın davacı …’e 75.000,00 TL davacı …’e 35.000,00 TL manevi tazminatın 19/11/2013 tarihinden itibaren yasal faiziyle, destekten yoksun kalma sebebiyle davalılardan … ile davalı … Sigorta A.Ş’nin 250.000,00 TL maddi tazminatı davacı … ile …’e müştereken ve müteselsilen 19/11/2013 tarihinden itibaren yasal faiziyle ödemesine, davalılardan … Belediye Başkanlığından 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatını 19/11/2013 tarihinden itibaren yasal faiziyle davacılara ödemesine, kazaya sebebiyet veren … plakalı aracın trafik kaydına Uyap ortamında başkalarına devir ve temlikin men’i için ihtiyati tedbir konulmasına ayrıca yargılama giderlere ve vekalet ücretinin de davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesi ile, davacılar tarafından maddi tazminatın tahsili talebi ile davalıya karşı açılan dava, hizmet kusuru sebebiyle meydana geldiği iddia edildiğini bu sebeple idarelerin hizmet kusurlarından dolayı meydana gelecek kişinin vücut bütünlüğüne verilen maddi zararlar ile buna bağlı manevi zararların ve ölüm nedeniyle oluşan maddi ve manevi zararların tazmini konusunun tam yargı davalarının konusu içerisine girmediğini ve tam yargı davalarının görülüp, çözüme bağlandığı mercinin İdare Mahkemeler olduğunu bu nedenle görev itirazında bulunduklarını, davaya konu kazada belediyenin herhangi bir kusur ve ihmalinin söz konusu olmadığını, belediyenin sorumluluğunda bulunan …. Cadde uzun bir ana arter olup üzerinde belli aralıklarla sinyalize kavşak ve bu kavşaklarda yaya ünitelerinin bulunduğunu, yayaların karşıdan karşıya geçmek için bu noktaları kullanmalarının hem can güvenliği açısından hem de yasalar açısından bir zorunluluk olduğunu, ayrıca yayaların 2918 sayılı Trafik Kanun’unun 68. Maddesinde belirtildiği üzere eğer yüz metre mesafede yaya geçidi veya kavşak yok ise kendi güvenliklerini sağladıktan sonra karşıya geçmeleri gerektiğini, kazanın meydana geldiği … Mah. …. Cadde üzerinde belli aralıklarla yaya geçidi bulunduğunu, dava konusu olayda belediyenin hizmet kusur veya ihmalinin bulunmadığın, dava konusu kazada zarar ile idarenin eylemi arasında nedensellik bağı bulunmadığını, zarar ile idarenin eylemi arasında doğrudan bir ilişki olmadığı gibi idarenin eyleminin kazanın uygun ve normal sonucu da olmadığını belirterek öncelikle görev yönünden neticede ise esastan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Mahkememizin … Esas … karar sayılı 06/06/2018 tarihli kararı ile, “asıl dava dosyasında destekten yoksun kalma tazminatı yönünden; a) Davacılar tarafından davalı … ve … Sigorta A.Ş yönünden açılan destekten yoksun kalma tazminatı davasının dava konusuz kaldığından Karar Verilmesine Yer Olmadığına, B) Davalı … Belediye Başkanlığı aleyhine açılan davanın Reddine, C) Manevi tazminat davası yönünden …’e 15.000,00 TL manevi tazminat takdirine, bunun kaza tarihi olan 19/11/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan tahsili ile davacıya verilmesine, D) … yönünden 8.000,00 TL manevi tazminat 19/11/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan tahsili ile birlikte davacıya verilmesine, E) Kalan kısımlar yönünden davanın reddine, 2) Birleşen …. ATM’nin … Esas sayılı dava dosyasında açılan davanın derdestlik nedeniyle reddine” karar verilmiş, davacılar …, … tarafından … Belediye Başkanlığı ve … yönünden mahkeme kararının manevi tazminat kısmına dair istinaf yoluna başvurulmuş, İstanbul BAM 40.Hukuk Dairesinin 2019/2698 esas 2021/1949 karar sayılı 15/12/2021 tarihli ilamı ile;
“…Somut uyuşmazlıkta; Davacılar vekili tarafından, kazanın meydana geldiği yerde alt ya da üst geçit bulunması gerekirken davalı … Belediye Başkanlığınca bu yükümlülüğünün yerine getirilmemesi iddia edilerek hizmet kusuru nedeniyle husumet yöneltilmiştir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin yerleşik kararlarında vurgulandığı üzere; kamu hizmeti görmekle yükümlü olan idareler, kamu hizmeti sırasında verdikleri zararlardan dolayı özel hukuk hükümlerine tabi değildirler. Kamu tüzel kişilerinin yasalar tarafından kendilerine verilen görev ve yetkilerin kullanılması sırasında oluşan zararlar, niteliği itibariyle hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar olup, bu zararların tazmini amacıyla hizmet kusurlarına dayalı olarak İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanun’un 2. maddesi uyarınca idari yargı mahkemelerinde tam yargı davası açılması gerekmektedir. (HGK.4.11.2015 Tarih 2015/17-86 E-2364 K ve 5 adet emsal dosya)
Yargı yoluna ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkin olup Mahkemece kendiliğinden (re’sen) dikkate alınması zorunludur. O halde Mahkemece, hizmet kusuruna dayanılarak belediye aleyhine açılan bu davada davalı Belediye bakımından dava tefrik edilerek HMK’nın 114 1-b maddesi gereğince yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle HMK’nın 115/2. maddesi gereğince dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde karar verilmesi doğru olmamıştır.
Davacılar vekilinin manevi tazminat miktarlarına yönelik iddia ve itirazlarına gelince; kazanın meydana geliş şekli, kusur oranları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile TBK’nın 56. maddesinde düzenlenen manevi tazminat müessesesinin amacı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacılar lehine hükmedilen manevi tazminat miktarlarının, manevi tazminat müessesesinin amacına ve hakkaniyet ilkesine uygun düşmediği ve az olduğu kanısına varılmıştır. Bu nedenle, davacılar vekilinin bu yöne ilişkin iddia ve itirazı yerinde görülerek, takdiren davacı … için 40.000,00 TL ve davacı … için 15.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmiştir. ” şeklinde karar verilerek mahkememiz kararı kaldırılmış ve dosya mahkememizin 2022/73 esas sırasına kaydedilmiştir
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, taraf vekilleri dosya içindeki beyanlarını tekrar etmişlerdir.
Dava, davalılardan …’ın malik ve sürücüsü bulunduğu … plakalı diğer davalılardan … A.Ş’ye zorunlu mali mesuliyet sigortalı aracın çarparak davacıların murisinin ölümüne neden olduğu iddiasıyla davacıların murisin desteğinden yoksun kalması sebebiyle, destekten yoksun kalınan maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir.
Yapılan yargılama davacı tarafın iddiaları, davalıların beyanları, istinaf ilamı ve tüm dosya kapsamı dikkate alındığında, davacıların desteği, …’in olay tarihi olan 19/11/2013 günü … ilçesi … Mah. ….cad üzerinde meydana gelen trafik kazasında hayatını kaybettiği, meydana gelen olayda davacıların desteği …’in %75 oranında kusurlu olduğu, davalı araç sürücüsü …’ın ise %25 oranında kusurlu olduğu, davalı … şirketinin kazaya karışan … plakalı aracın ZMMS sigortacısı olduğu, yargılama devam ederken davacılar ile davalı … şirketi arasında taraflar arasında sulh olduğu, bu sulh sözleşmesi uyarınca davalı … Sigortanın davacılara toplam 257.705,00 TL ödeme yaptığı ve davacı tarafın sigorta şirketi hakkındaki davadan feragat ettiği, diğer davalı … ve … Belediye Başkanlığı yönünden davaya devam ettiği ileri sürülmüş ve mahkememizce yapılan yargılama sonucunda … Esas … karar sayılı 06/06/2018 tarihli karar verilmiş ve İstanbul B.A.M. 40. H.D tarafından daha önce mahkememizce verilen karar Davalı … Belediye Başkanlığı tarafından kaldırılmış, diğer davalılar ve birleşen dosya yönünden BAM tarafından doğrudan doğruya hüküm tesis edildiği ancak kaldırma kararı sonrasında diğer davalılara da sehven duruşma günü tebliğ edildiği ve UYAP sistemine kaydedildiği görülmüş ise de kaldırma kararının sadece İBB yönünden olduğu anlaşıldığından mahkememizin 27/04/2022 tarihli duruşma ara kararı ile diğer davalıların bu dosyadan ve birleşen dosyadaki taraf sıfatlarının kaldırılmasına karar verilmiştir.
6100 sayılı HMKnun 114.maddesinde dava şartları belirtilmiş olup, HMKnun 114/b maddesine göre yargı yolunun caiz olması dava şartlarından sayılmıştır. Yine aynı sayılı HMKnun 115/2. Maddesinde “Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. ” denilmektedir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin yerleşik kararlarında vurgulandığı üzere; kamu hizmeti görmekle yükümlü olan idareler, kamu hizmeti sırasında verdikleri zararlardan dolayı özel hukuk hükümlerine tabi değildirler. Kamu tüzel kişilerinin yasalar tarafından kendilerine verilen görev ve yetkilerin kullanılması sırasında oluşan zararlar, niteliği itibariyle hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar olup, bu zararların tazmini amacıyla hizmet kusurlarına dayalı olarak İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanun’un 2. maddesi uyarınca idari yargı mahkemelerinde tam yargı davası açılması gerekmektedir. (HGK.4.11.2015 Tarih 2015/17-86 E-2364 K ve 5 adet emsal dosya). Yargı yoluna ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkin olup Mahkemece kendiliğinden (re’sen) dikkate alınması zorunludur.
Somut olayda … Belediye Başkanlığı kamu kurumu niteliğinde olup, söz konusu idarenin eylem ve işlemlerine karşı açılacak davalarda İdare Mahkemeleri görevlidir. Dolayısıyla … Belediye Başkanlığı açılacak davaların, idare tarafından yürütülen kamu hizmetinin yöntemine ve hukuk kurallarına uygun olarak yürütülüp yürütülmediği, kamu kararının bu şekilde işletilip işletilmediği ve sonuçta hizmet kusuruna dayalı idarenin sorumluluğunu gerektiren bir hususun bulunup bulunmadığının tayin ve tespitinin yapılması gerektiği, dolayısıyla bu tayin ve tespitin de idari yargının görev alanına girdiği anlaşılmakla, davaya bakmakla idari yargı görevli olduğundan, davanın yargı yolunun caiz olmaması sebebiyle reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1-Davalı … Belediyesi Başkanlığı hakkında açılan davanın yargı yolunun caiz olmaması sebebiyle REDDİNE,
2-Mahkememizin … esas sayılı dosyası ile verilen karar sonrasında İstanbul BAM 40.Hukuk Dairesince 15/12/2021 tarihli ilamı ile harç ile ilgili karar verildiğinden, yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
3- Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereği hesap ve takdir olunan 1.000,00TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı İBB tarafından yapılan 120,00TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacılar vekillerinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/04/2022

Başkan …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Katip …
E-İMZALI