Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2022/669
KARAR NO:2023/332

DAVA:Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:06/10/2022
KARAR TARİHİ:22/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 23/06/2020 tarihinde davacının maliki olduğu …plaka sayılı araç ile … plaka sayılı davalı sigorta şirketinin sigortalısı arasında maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, 03/07/2019 tarihinde davalı sigorta şirketine başvuru yapılmasına karşın sigorta şirketinin kanunun emrettiği 8 işgünü içerisinde ödemek zorundu olduğu tazminatı ödemediğini, davacının haklarını sebepsiz yere ödeme yapmayarak ihlal ettiğini, tazminatı sürüncemede bırakarak sebepsiz zenginleşmeye gittiğini, tazminat alacağının yasal süresinde tahsil edilemediğini, kazanın çift taraflı olduğu ve sigortalının kusurlu olduğu, davacının ise kusursuz olduğu dikkate alındığında davacıyı zarara uğratmak maksadıyla herhangi bir ödeme yapmadığını, bunun üzerine … sayılı dosya ile hasar tazminatı talep edildiğini, talebin kabulü ile 2.969,81 TL hasar onarım bedelinin tahsiline karar verilerek sigorta şirketinin sorumluluğuna karşı hüküm kurulduğunu, davacının, davalıyı 26/06/2020 tarihinde temerrüde düşürmekle birlikte alacağını 08/04/2022 tarihine icra kanalı ile tahsil edebildiğini, talep edilen hasar tazminatının temerrüt tarihindeki alım gücü ile tahsil edildiği tarihteki alım gücünün de aynı olmayacağını ve davacının zarara uğrayacağını, tahsil edilen miktarın faizi ile davacının zararını karşılar nitelikte bir bedel olmadığını, bu nedenlerle HMK 107 maddesi uyarınca fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla davacının alacağını zamanında tahsil edememesinden kaynaklanan belirsiz olan munzam zararının şimdilik 500 TL’sinin davalıdan avans faiziyle tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın belirsiz alacak olarak ikame edilmesinin usul hukuku kurallarına aykırı olduğunu, davalı şirket tarafından davacıya ödeme yapıldığından herhangi bir sorumluluklarının bulunmadığını, 29/07/2021 tarihli Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararının davacı tarafından icra takibine konu edilmesi ile davalı şirket tarafından ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyaya ödeme yapıldığını, davacını faizi aşan zararını, inanılır, kesin ve net bir şekilde ispat etmesi gerektiğini, ancak davacı tarafça bu hususu ispata yarar somut delil sunulmadığını, salt ülkenin içinde bulunduğu ekonomik olumsuzlukların munzam zararın kanıtı olarak kabul edilemeyeceğini, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının UYAP kayıtları, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi kayıtları, sigortaya başvuru evrakı, tebliğ şerhi ve araç servis kaydı, poliçe ve hasar dosyası, araç trafik tescil kayıtları, taraf delilleri dosya içerisine alınmıştır.
….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; alacaklının …, borçlunun … Sigorta A.Ş olduğu, Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Kararı 2021/… esas, 2021/… karar, 29/07/2021 tarihli kararı uyarınca 2.969,81 TL maddi tazminat, 558,50 TL yargılama gideri, 2.969,81 TL ilam vekalet ücreti, 119,18 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 6.617,30 TL üzerinden takip başlatıldığı anlaşılmıştır.
Dava; Türk Borçlar Kanunu’nun 122. maddesi hükmüne dayanılarak açılan alacağın geç tahsil edilmesi nedeniyle geçmiş günler faizi ile karşılanmadığı iddia edilen Aşkın (munzam) zararın tahsili istemine ilişkindir.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Uyuşmazlık, davacının temerrüt faizi ile karşılanamayan zararının bulunup bulunmadığı ve munzam zararın koşullarının oluşup oluşmadığı, davalı sigortanın varsa zarardan sorumlu olup olmadığı noktasındadır.
Somut olayda, davalı şirket sigortalısı … plakalı araç ile davacıya ait …plakalı araç arasında 23/06/2020 tarihinde vuku bulan kaza olayı ile ilgili olarak davacı tarafça yapılan başvuru sonucunda Sigorta Tahkim Komisyonu’nun 29/07/2021 tarihli 2021/41365 E 2021/102554 K sayılı “başvurunun kabulü ile, 2.969,81-TL hasar onarım bedelinin tahsiline” şeklindeki kesin kararı uyarınca davacı tarafından ….İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasıyla başlatılan takip neticesinde davalı tarafından 08/04/2022 tarihinde 7.533,76-TL tutarında ödeme yapılarak dosyanın infazen kapatıldığı anlaşılmış olup, uyuşmazlığın munzam zararın tahsiline ilişkin olduğu ve zararın yapılacak bilirkişi incelemesi ile tespitinin talep edildiği anlaşılmakla belirsiz alacak davası olarak açılabileceği değerlendirilmekle davalı tarafın bu yönden itirazının reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce davacı vekiline 13/02/2023 tarihli celsedeki beyanı doğrultusunda ıslah dilekçesi sunması için bir haftalık kesin süre verilmiş, davacı tarafça verilen kesin süre içinde ıslah dilekçesi sunulmamıştır. Dosya kapsamı itibariyle yapılan inceleme sonucunda, teknik inceleme yaptırılması ve/veya zararın tespiti yönünden hesaplama yaptırılmasının sonuca etkili olmayacağı değerlendirilmek suretiyle bilirkişi incelemesine ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Munzam (aşkın) zarar 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 122/1. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, alacaklı, temerrüt faizini aşan bir zarara uğramış olursa, borçlu kendisinin hiçbir kusuru bulunmadığını ispat etmedikçe, bu zararı da gidermekle yükümlüdür.
Dava konusu edilen zararın yasal dayanağını oluşturan Türk Borçlar Kanunu’nun 122. maddesi hükmüne göre, borcun ödenmemesi veya geç ödenmesi nedeniyle alacaklı geçmiş günler için öngörülen faizle karşılanamayacak bir zarara uğramış ise, borçlu, geç ödemeden dolayı kendisinin hiçbir kusurunun bulunmadığını kanıtlamadıkça bu zararı da karşılamak zorundadır. Yasa bu hüküm ile alacaklıya temerrüt faizini aşan zararını borçludan isteme olanağı tanımıştır. Ancak bunun için uğranılan zararın varlığı ve miktarının alacaklı tarafından kanıtlanması gerekir. Zarar kanıtlandığı takdirde borçlu, ödemenin geç yapılmasında kendisinin hiçbir kusurunun bulunmadığını kanıtlaması halinde bu zararı ödeme yükümlülüğünden kurtulabilir. O halde, munzam zararın ödenmesi söz konusu olduğunda kusur, bir unsur olarak yer almaktadır. Kısacası, munzam zarar davasında davacı, zararın varlığını ve miktarını; davalı ise, borcun geç ödenmesinde kusurunun olmadığını kanıtlayacaktır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 19.06.1996 gün ve 1996/5-144 esas 1996/503 karar sayılı kararında da değinildiği üzere; bu konuda kanıtlanması gereken, belli paranın gününde ödenmemesinden doğan zarardır. Alacaklı, borcun kendisine geç ödenmesi yüzünden uğradığı zararın ne olduğunu ve miktarını kanıtlamak durumundadır. Doğaldır ki bu zarar paranın zamanında ödenmemesinden dolayı mahrum kalınan olası (muhtemel) kar ya da varsayılan (farzedilen) gelir değildir. Bu zarar davacının öz varlığından, ekonomik ve sosyal faaliyetlerinden, toplum içindeki statüsünden, başına gelen olaylardan kaynaklanan somut olgular nedeniyle uğramış olduğu zarardır. Hal böyle olunca davada istenen zararı doğuran somut olayın ve bu nedenle uğranılan zararın kanıtlanması gerektiği açıktır.
Munzam zararın tazmini için alacaklı, uğradığı zararın kendisine ödenen temerrüt faizinden fazla olduğunu somut olgulara dayanarak inanılır, kesin ve net bir biçimde kanıtlamak zorundadır. Genel ve soyut nitelikteki enflasyonun ya da bankalarda mevduat için ödenen faizin temerrüt faizinden yüksek oranda olması, munzam zararın gerçekleştiği ve kanıtlandığı anlamına gelmez. davacının enflasyon ve mevduat faizinin yüksekliği gibi genel olguları değil, şahsen ve somut olarak geç ödemeden dolayı zarar gördüğünü kanıtlaması gerekir. Aksi halde soyut ve doğrudan davacının zararını ifade etmeyen, genel ekonomik gelişmeler TBK’nın 122. maddesinde sözü edilen munzam zararın tazminini gerektirmez(Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 14.12.2015 Tarih, 2015/5164 E.-18416 K. Sayılı kararı).
Bunun gibi, borçlunun borcunu ödemede temerrüde düşmesi durumunda, alacaklının başkaca bir hususu kanıtlamadan sadece ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durumu TBK’ nin 122. maddesindeki munzam zararın kanıtı olarak göstermesi ve ekonomik gelişmelerin getirdiği olumsuzluğun gerçek zarar olarak kabulü mümkün değildir. Zira, alacaklının somut olarak herhangi bir zarara uğradığını kanıtlamaksızın salt enflasyon (ya da onun yarattığı diğer olumsuzluklar) oranında bir zarara uğradığının varsayılması, 3095 sayılı Kanunla belirlenen faiz oranlarını mahkeme kararıyla enflasyon oranına çıkaracak niteliktedir. Bu ise mümkün değildir(Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2012/11-418 Esas 2012/9874 Karar sayılı ilamı; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2007/11-668 Esas 2007/798 Karar sayılı ilamı).
Bu halde TBK’nın 122. maddesinde karşılanması öngörülen faizi aşan-munzam zararın, ülkede varlığı kabul edilen genel ekonomik olumsuzlukların (enflasyon oranı, yüksek ve değişken döviz kurları, mevduat faizleri vb. gibi) “malum ve meşhur” olgular olarak kabulü ile değil, bunlar dışında davacının durumuna özgü somut olaylarla kanıtlanması gerekir. Davacı ileri sürdüğü munzam zararını somut olgularla kanıtlamadıkça zarar miktarının saptanması gerçekçi olmayıp varsayımsal kalacaktır.
Somut olayda davacı taraf, enflasyonun olumsuz etkisi sonucu paranın satın alma gücündeki düşüş nedeniyle munzam zararı oluştuğunu, tahsil edilen yasal faizin alacaklının zararını karşılar nitelikte olmadığını belirterek zararın hesaplanmasını ileri sürmüş ise de, davacı tarafın iddiası bu haliyle, muhtemel kâr kaybına ve farz edilen gelire ilişkin olup, munzam zarar niteliğinde olmadığı gibi ,soyut iddia olarak ileri sürülen bu hususlar somut ispat vasıtası olarak dikkate alınması da mümkün değildir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 04/03/2020 tarih, 2019/1237 Esas, 2020/2367 Karar sayılı; 23/01/2018 tarih, 2016/6577 Esas, 2018/556 Karar sayılı; 16/12/2014 tarih, 2014/13210 Esas, 2014/19839 Karar sayılı ilamları). Buna göre zararın ne şekilde oluştuğunu konusunda ispat külfeti üzerinde olan davacı’nın munzam zararın varlığını somut deliler ile ispatlayamadığının kabul gerekmiş ve davanın reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.(Emsal için bkz.İst.BAM 43 HD 2021/1316 E 2022/403 K sayılı kararı)
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 80,70-TL’nin mahsubu ile 99,20 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca 500,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazine adına gelir kaydına,
7-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, HMK 342.maddesine uygun olarak düzenlenmiş dilekçenin, HMK 343.maddesi gereğince Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilmesi ve HMK 344.maddesinde belirtilen harç ve giderlerin yatırılması sureti ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar tefhim edildi, usulen anlatıldı. 22/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır