Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/62 Esas
KARAR NO :2022/520

DAVA:Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ:25/01/2022
KARAR TARİHİ:29/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davacının, davalı … AŞ’nin pay sahibi olduğunu, davalı şirketin 25 Ekim 2021 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısı tarihi itibari ile davalı şirket pay defterine göre davalı şirketin toplam 310.132.000 adet payından davacının 94.955.001 adet paya sahip olduğunu, dolayısıyla davalı şirket pay defterine göre davacının sahip olduğu payların toplamının davalı şirketin paylarının %30,62’sine tekabül ettiğini, davalı şirketin yönetim kurulu tarafından şirketin olağan genel kurul toplantısı ile aynı tarih olan 25 Ekim 2021 tarihinde şirket tek mal varlı olan taşınmazın satışına ilişkin olarak olağanüstü genel kurul toplantısı gerçekleştirilmesine karar verildiğini, davacının, toplantı öncesinde davalı şirkete keşide ettiği ihtarname ile bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında şirketin olası sermaye arttırımına ve yegane mal varlığını teşkil eden taşınmazın satışına yönelik olarak davalı yönetim kuruluna bir takım bilgi alma ve inceleme talepleri yönelttiğini, ayrıca ihtarnamede sermaye arttırımına ilişkin sair hususların yanı sıra olağanüstü genel kurul toplantısına çağrının süresi içinde yapılmadığı, satışa ilişkin bilgilerin pay sahiplerinin incelemesine sunulmadığının belirtildiğini, davalı şirket tarafından işbu ihtarnameye verdiği cevabi ihtarname ile, davacının bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında yönelttiği sorulara açıklayıcı ve doyurucu cevaplar verilmeksizin davacının soruları adeta geçiştirildiğini, davacının 25 Ekim 2021 tarihli olağan genel kurul toplantısında da bilgi alma hakkı kapsamında sorularını yinelediğini, ancak istenen bilgilerden haksız yere yoksun bırakıldığını, davacının kanuna, esas sözleşmeye ve dürüstlük kuralına aykırı olarak alınan işbu karara istinaden muhalefet şerhini toplantı başkanlığına ibraz ettiğini ve 3 nolu gündem maddesinin görüşülmesi esnasında taşınmazın satışına ilişkin esaslı unsurların ve taşınmazın satışından maksadın açıklanması kapsamında özel denetçi tayinini talep ettiğini, davacının talebinin gündemin 3 nolu maddesi kapsamında olumlu oy kullanan ve aynı zamanda yönetim kurulu üyeleri ile eş/çocuk akrabalık bağı bulunan pay sahiplerinin olumsuz oyu ile haksız şekilde reddedildiğini, davalı şirketin gayri faal bir konumda olup, devamlı surette zarar etmekte olduğunun finansal tablolarla sabit olduğunu, hal böyleyken şirketin yegane mal varlığı olan taşınmazın satışının şirketin finansal bütünlüğü ve geleceği bakımından önem arz ettiğini, davalı şirketin yönetim kurulunun, şirketin finansal durumuna geçici çözümler üretmekte ve yönetimsel hataları, sermaye arttırımları ile ört bas etmeye çalıştığını, davalı şirketin aynı olağanüstü genel kurul toplantısı ile davalı şirketin 6.375.000TL arttırıldığını, yapılan sermaye arttırımının, davalı şirketin 2021 yılının ilk yarsında uğradığı zararın yarısını dahi kapatmaya yetmediğini, davalı şirketin elindeki tek mal varlığının acele satışı neticesinde şirketin, satıştan beklenen faydayı sağlayamayacağı ve tek olası gelir aracını da kaybedeceğini, gayri faal ir şirketin yıllık 3.107.023,24TL genel yönetim gideri olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davalı şirket hakkında düzenlenen evraklara göre şirketin öz kaynaklar toplamının 67 ayda iki katına çıkarıp 3 aydan kısa bir süre içinde ise bu toplamın neredeyse 2/3’ünü yitirdiğini beyanla, davacının doğrudan ve/veya dolaylı olarak doğmuş ve doğacak her türlü zarar-ziyan, maddi ve manevi tazminat, hak ve alacakları, söz konusu hukuka aykırılıkların gerçekleşmesinde sorumluluğu bulunan kişilere karşı her türlü şikayet, dava ve talep hakları saklı tutularak, TTK 438 vd maddeleri gereğince davalı … AŞ’ne davalı şirkette denetim yahut danışmanlık görevi üstlenmemiş, bağımsız, uzman bir özel denetçi atanmasına, atanacak bağımsız uzman özel denetçinin, bununla sınırlı kalmak kaydıyla, 25 Ekim 2021 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısında toplantı başkanlığına davalı şirkete özel denetçi atanması talebi ile yazılı olarak sunulan konular ve sorular ve davacının ihtarname il yönettiği konular ve sorular kapsamında gerekli incelemenin yapılmasına, davalı şirketin yegane taşınmazın satışına ilişkin esaslı unsurların ve bu konuda yapılan/yürütülen/planlanan işlem ve görüşmelerin aydınlatılması, davalı şirket ticari defter ve kayıtlarının, ilgili şirket işlemleri, sözleşmeleri ve ilgili yazışmaları, davalı şirket tarafından tutulan ve/veya mevzuat gereği tutulması zorunlu olan sair ilgili kayıtların özel denetim yolu ile incelenerek ayrıntılı rapor düzenlenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığını, dava dilekçesinde özel denetçi atanmasının erekçesi teşkil edebilecek herhangi bir somut vakıa dahi ileri sürmediğini, davacı tarafın, bu davanın yanı sıra davalı şirketin 25/10/2021 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurulunda alınan kararlar aleyhine de …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı iptal davasını açtığını, genel kurul kararının iptali davasında, özel denetçi atanması talep edilen hususların, incelenecek olduğundan bu davayı açmakta davacının hukuki yararı bulunmadığını, davalı şirketin pay sahipleri tarafından 2020 mali yılına ilişkin olarak … Döküm San ve Tic AŞ’ne özel denetçi atanması talepli bir dava açıldığı ve ….ATMnin … sayılı kararıyla davacıların özel denetim istediği hususların iptal davasında zaten inceleneceği belirtilerek davanın reddine karar verildiğini, yine benzer sebeplerle açılan … Yapı’nın 2020 mali yılına ilişkin özel denetçi talepli davasının da … ATMnin … sayılı kararıyla aynı gerekçeyle reddedildiğini, davacının bu davada hukuki menfaati bulunmadığından davanın reddi gerektiğini, ayrıca özel denetçi müessesinin pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkını takip eden ikincil nitelikli bir hak olarak TTK 438-444 maddelerinde düzenlendiğini, özel denetçi atanması şartlarının gerçekleşmediğini, davacının bilgi alma hakkında ….ATMnin … esas sayılı dava açtığını ve davanın 16/12/2021 tarihinde kesin olarak reddine karar verildiğini, davacının, bilgilendirilmediği iddiasının gerçeği yansıtmadığını, davacı tarafın özel denetim kurumunu kötüye kullandığını, davacının, davalı şirketin içinde bulunduğu finansal durumun bizzat sorumlusu olduğunu, davacının 19/03/2018 tarihine kadar davalı şirkette yönetim kurulu başkanı olup, şirketi idare ettiğini, sorulan pek ok soru hakkında bilgi sahibi olmamasının olanaksız olduğunu, davalı şirketin, TSKB’ye yönetimi kısıtlayan yüksek miktarda kredi borcu bulunduğunu, bu borcun ise bizzat davacının imzaladığı kredi sözleşmesinden kaynaklandığını, davalı şirketin … Yapı’dan alacağı bulunduğunu, davalı şirketin kredi borcunun, şirketin Libadiye’deki gayrimenkulünün satılması ile kapatılmasının mümkün olduğunun davacı tarafından gayet iyi bilindiğini, bu hususun davacıya gönderilen ihtarnamelerde ve genel kurullarda defalarca açıklandığını ve pay sahiplerinin şeffaf bir şekilde bilgilendirildiğini, davalı …’ya borçlu olan … Yapı’nın, ortaklar pay defterine göre %80 oranında ortağı ve yönetim kurulu başkanının … … olduğunu, davalı şirketin Libadiye’deki gayrimenkulünü, davacının yönetim kurulu başkanı olduğu dönemde satışa çıkarıldığını, davalı şirketin yönetim kurulu başkanı olduğu dönemde, gayrimenkülün satışı için … Ltd Şti ile bizzat bir sözleşme imzalandığını, davacı tarafından talep edilen bilgilerin hiçbirisinin gerçekte özel denetim gerektirmediğini, soruların samimi olmadığını beyanla, haksız ve kötü niyetli davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, ihtarnameler, olağanüstü genel kurul toplantı tutanağı, muhalefet şerhi, talep yazıları, ticaret sicil kayıtları, mahkeme kararları, genel kurul tutanağı, yönetim kurulu üyelerini gösteren tablo, kredi sözleşmesi, borç tasfiye protokolü, sözleşme, Yargıtay kararı, BAM kararı, şirket pay defteri sureti celp olunmuştur.
Mahkememizin 29/06/2022 tarihli oturumunda dinlenen davalı şirket temsilcisi Mehmet Necmettin Tüfekçi : “Davacı … … şirketin daha önce yönetim kurulu başkanıydı, bilmediği herhangi bir şey yok, talep gereksizdir ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı şirket yönetim kurulu üyesi …: “Biz şirketin tüm bilgilerini tüm ortaklara vermekteyiz, davacı aynı genel kurulda önce bilgi edinme hakkını kullanmak istedi, biz gerekli bilgileri genel kurulda verdik, buna rağmen bilgi edinme hakkının kullandırılmadığı iddiası ile dava açtı ve bu dava da reddedildi, kendisi zaten şirketin eski yönetim kurulu başkanıdır, gerekli tüm bilgilere de vakıftır” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce davacı asilin dinlenmesine karar verilmiş ise de, 29/06/2022 tarihli oturumda hazır olmadığı görülmekle, dilenilmesinden sarfı nazar edilmesine karar verilmiştir.
Dava, davacı tarafından davalı şirketin genel kurulunun denetçi atanmasına yönelik önergesinin reddi üzerine davalı şirkete özel denetçi atanmasına ilişkindir.
Özel denetim istemi hakkına ilişkin 6102 sayılı TTKnun 438.maddesinde : ” (1) Her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir. (2) Genel kurul istemi onaylarsa, şirket veya her bir pay sahibi otuz gün içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden bir özel denetçi atanmasını isteyebilir.
” denilmekte olup, TTKnun 439.maddesinde ise ” (1) Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi hâlinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibarî değeri toplamı en az birmilyon Türk Lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir.(2) Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları hâlinde özel denetçi atanır.
” hükmünü içermektedir.
Mahkemeden özel denetim isteme hakkının kullanılabilmesi için öncelikle bilgi alma e inceleme hakkının kullanılmış olması yasal zorunluluktur. Bunun yanında özel denetimle ancak “belirli olayların” özel bir denetimle açıklığa kavuşturulması istenebilir.
Yapılan yargılama, davacının iddiaları, davalının beyanları, ibraz edilen deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının, … AŞ’nin pay sahibi olduğu, davalı şirketin 25 Ekim 2021 tarihinde olağan genel kurul toplantısı gerçekleştirilmesine karar verildiği, davacının davalı şirkete keşide ettiği 20 Ekim 2021 tarihli ihtarname ile bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında taleplerini yönelttiği, davalı şirket tarafından 22 Ekim 2021 tarihli ihtarname ile davacıya cevap verildiği, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacının bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında yönelttiği sorulara açıklayıcı cevaplar verilmediği ve davacı tarafından davalı şirketin genel kurulunun denetçi atanmasına yönelik yönergesinin ret edildiği belirtilerek, davalı şirkete özel denetçi atanması noktasında toplandığı tespit edilmiştir. Mahkememizin 27/04/2022 tarihli celse ara kararı ile, TTK 439 ve 440.mad uyarınca istem sahibi davacının ve buna yönelik varsa itirazlarını bildirmek üzere şirket yönetim kurulu başkanı yada yönetim kurulu üyelerinin celbine, duruşmaya mazeretsiz olarak katılmamaları halinde TTK 440.mad uyarınca dinlenme istemlerinden vazgeçmiş sayılacaklarının ihtarına karar verildiği, davacı vekilinin 27/04/2022 tarihli duruşmada hazır bulunduğu, ancak mahkememizin sonraki celsesi olan 29/06/2022 tarihli oturumda davacı asilin hazır bulunmadığı ve mazeret de bildirmediği görülmekle, davacı asilin dinlenilmesinden sarfı nazar edilmiştir.
TTK 437 vd maddelerinde düzenlenen özel denetim isteme hakkının pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için belirli olayların özel denetimle açıklığa kavuşturulmasını genel kuruldan isteyebilir.Özel denetim ancak belirli olayların açıklığa kavuşturulması amacıyla istenebilecektir, şirketin tüm işleyişini denetleyecek tüm ticari defter ve belgelerin incelenmesi sonucunu doğuracak şekilde bir denetim yapılamayacaktır. Davacı tarafın ilk dava dilekçesinde ki talepleri dikkate alındığında şirketin tüm işleyişini kapsayacak şekilde özel denetim isteminde bulunduğu görülmüş özel denetim istemine ilişkin talebini belirli olayların açıklığa kavuşturulması noktasındaki taleplerinisınırlanrırması ve somutlaştırması hususunda davacıya süre verilmiş. Davacı bu kez talebini ilgili genel kurulda satışı hususunda yönetim kuruluna yetki verilen taşınmazla ilgili olarak;
Davalı Şirketin yegâne malvarlığı olan ve atıl durumda bulunan Taşınmaz’ın değerlendirilmesi için şirket yönetimi tarafından bugüne kadar hangi girişimlerde bulunulduğu, hangi girişimler sonucu satış aşamasına gelindiği,
Taşınmaz’ın satışı için hangi gayrimenkul danışmanlık şirketlerinden hizmet alındığı, söz konusu şirketler ile potansiyel müşteriler bulmak için yürütülen çalışmaların kapsamı, içeriği, Davalı Şirket Yönetim Kurulu’nun Taşınmaz’ın satışı için hangi potansiyel alıcılar ile hangi kapsamda görüşmeler yapıldığı,
Taşınmazın satışına ilişkin görüşmelerin/sürecin şirket adına kimler tarafından yürütüldüğü, Davalı Şirket’i kimin temsil ettiği, görüşmelerde başkaca aracı bulunup bulunmadığı, var ise aracıların kim olduğu, Davalı Şirket’in bu satış ile ilgili aracılara ödeyeceği bir bedel olup olmadığı, var ise ödenecek bedel, ödeme zamanı ve ödeme şeklinin ne olduğu,
Davalı Şirket Yönetim Kurulu tarafından Taşınmaz’ın satışının ayrı ayrı ofisler şeklinde değil de Taşınmaz’ın bir bütün halinde satılmasının somut durumda daha uygun olduğu belirtildiğinden, somut durumla ifade edilenin ne olduğu, Taşınmaz’ın bütün olarak satılmasının daha uygun olduğu sonucunu ortaya koyan tüm çalışmalar ve raporlara;
Taşınmaz’ın acil ve çağrı usulü olmaksızın ve ayrıca elverişli olmayan bir fiyattan satılmasına gerekçe yapılan hususların ne olduğu, Taşınmaz’ın satışının, sonrasında Şirketin tasfiyesinin mi düşünüldüğü;
Kredi sözleşmesinin şartları gereği bankaya bilgi verilip verilmediği, Davalı Şirket’in tek malvarlığı satılınca elde edilecek gelirin bankaya kredi borcunu karşılayıp karşılamadığı, bir bedelin artıp artmadığı, bu bedelin diğer borçları ve genel giderleri karşılayıp karşılamadığı, Davalı Şirket’in diğer borçlarını ve genel giderlerini nasıl karşılayacağı,
Taşınmazın tapu kaydı ve üzerindeki takyidat bilgisinin ne olduğu, Taşınmaz üzerinde herhangi bir haciz olup olmadığı, Taşınmaz’ın herhangi bir icra dosyasından satış işlemlerine başlanıp başlanmadığı, şayet satış işlemlerine başlandı ise söz konusu takyidatın/haczin fekki hususunda bir çalışmanın var olup olmadığı, satışın taşınmaz üzerindeki haciz ile mi gerçekleştirileceği,
Taşınmaz’ın alıcı(ları)nın ve fiyatın belli olup olmadığı, satış bedelinin peşin mi vadeli mi olacağı, tapu harcı matrahının ne olduğu, Davalı Şirket’in harç ödeyip ödemeyeceği, satış işlemine ilişkin şirketin üstleneceği mali mevzuattan doğan yükümlülüklerin neler olduğu, bu konuda alınan bir özelge/mütalaa olup olmadığı, Taşınmaz için değerleme yapılıp yapılmadığı, yapıldı ise değerleme raporunda yer alan inceleme, değerlendirme ve tespitler ve dayanakları,
Yönetim Kurulu’nun aynı zamanda 25 Ekim 2021 tarihli Olağanüstü Genel Kurul toplantısında 2 no.lu gündem maddesi ile sermaye artırımına gittiği göz önünde bulundurulduğunda, artırılan sermaye içerisinden Şirketin mevcut borçlarının ve bu kapsamda …’e olan icra takibine konu borçları da dahil, hacizli dosya borçlarının ödenebilecek olup olmadığı, aksi halde yeterli sermaye artırımına gidilmemesinin gerekçesinin ne olduğu,
Taşınmaz’ın acil ve elverişli olmayan bir fiyattan satışı yerine pay sahiplerine kanuna, gerçeğe ve dürüst resim ilkesine uygun doyurucu bilgi verilerek, şirketin ihtiyaç duyduğu sermayenin ortaklar tarafından karşılanması yoluna neden gidilmediği, Taşınmaz satış yetkisinin kanun ve esas sözleşme hükümleri gereği Yönetim Kurulu’nun yetkileri içerisinde olup olmadığı; hususundaki taleplerini mahkemeye sunmuştur.
Görüldüğü gibi bu taleplerde yer alan bazı hususlarda özel denetim yapmak mümkün değildir. Örneğin; alıcının KDV ödeyip ödemeyeceği, taşınmazın tapu kaydı ve üzerindeki takyidat bilgilerinin neler olduğu, taşınmaz üzerinde herhangi bir haciz bulunup bulunmadığı, taşınmazın herhangi bir icra dosyasından satışa çıkıp çıkmadığı, taşınmazın satışından sonra şirketin tasfiyesinin düşünülüp düşünülmediği, satış için herhangi bir kimsenin aracılık yapıp yapmadığı gibi hususlar denetim ile tespiti mümkün olan hususlar değildir. Bunların bir kısmı örneğin; KDV ödemesi gibi, yasal zorunluluk olup bir kısmı hususunda da ilgili icra dosyalarından yada kredi borcunun bankadan öğrenilebilecek olmasıdır, yine genel kurulda yönetim kurulu üyeleri tarafından verilen bilgi dikkate alındığında taşınmazın satışı hususunda somut bir müşterinin bulunmadığı, taşınmazın henüz satış aşamasına geçilmediği, bu bağlamda net bir alıcının bulunmadığı, bilgisi davacıya verilmiştir. Dolayısıyla henüz net bir alıcı bulunmadan alıcının kim olduğu, aracı bulunup bulunmadığı gibi hususların özel denetim yoluyla da olsa tespiti mümkün değildir. Ayrıca söz konusu taşınmazın satışı hususunda yönetim kuruluna verilen yetkiye dair genel kurul kararının iptali hususunda davacı tarafça …. ATM nezdinde genel kurul karar iptali davası açılmış olup verilen yetkinin iptali hususunda alınan genel kurul kararının iptaline yönelik davada davacının mahkemeden talep ettiği özel denetim istemine yönelik pek çok husus değerlendirilecektir. Bu kapsamda davacı tarafın bu hususlarda özel denetçi atanmasını istemi yönünden hukuki yararı bulunmamaktadır. Davacının özel denetim istemlerinin çoğunun özel denetçi raporu ile tespiti mümkün olmayan taleplerin olması, (örneğin; KDV ödenip ödenmeyeceği, taşınmazın icra dosyasından satışa çıkartılıp çıkartılmadığı, banka borçlarını karşılamaya yeter olup olmadığı, tapu kaydı üzerindeki takyidat bilgileri, tapu harcı masrafları, vs gibi) taleplerinin bir kısmının ise …. ATM’deki açılmış bulunan genel kurul iptal davasında incelenerek sonuca bağlanacağı ayrıca davacının pay sahipliği haklarını kullanabilmesi için söz konusu denetimin gerekli olduğu ve alınan bu karar sebebiyle şirket organlarının kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarına yönelik iddialarını mahkemeyi ikna edici bir şekilde ortaya konamadığı anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde oluşturulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1-Davacının davasının SÜBUT BULMADIĞINDAN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 5.100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70TL karar ve ilam harcı peşin olarak alındığından ayrıca alınmasına yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, KESİN OLMAK ÜZERE oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 29/06/2022

Başkan …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Katip …
E-İMZALI