Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/467 E. 2023/704 K. 06.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/467
KARAR NO:2023/704

DAVA:İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:01/07/2022
KARAR TARİHİ:06/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 24/06/2021 tarihli ve … numaralı … sözleşmesi akdedildiğini, işbu sözleşmeye göre 26/06/2021 tarihinde …, 01/07/2021 tarihinde ise … … Havalimanı arasında gerçekleştirilecek 150 yolculuk sefer nedeniyle davalı tarafından charter hizmeti sunulacak olup, hizmet bedeli olarak 119.500 EUR olarak anlaşıldığını, söz konusu hizmet bedelinin davacı şirket tarafından ödendiğini, davalı şirket yetkilisi tarafından 26/06/2021 tarihinde davacı şirkete gönderilen elektronik posta ile uçuş izinlerinin alınamaması gerekçesiyle charter hizmetinin gerçekleşmeyeceğinin bildirildiğini, bunun üzerine 30/06/2021 tarihinde davacı şirket yetkilisi tarafından ödenen bedelin iadesinin talep edildiğini, ancak davalının iptal durumunda oluşabilecek ekip maliyetlerinin karşılanacağının taahhüt edildiğinden bahisle 3.179,97 EUR kesinti yapılarak 116.320,03 EUR ödendiğini, ….Noterliğinin … yevmiye sayılı 27/07/2021 tarihli ihtarnamesi ile davalıdan kesilen bedelin ödenmesinin ihtar edildiğini, davalı tarafça ….Noterliğinin … yevmiye sayılı 30/07/2021 tarihli cevabi ihtarnamesi ile ödeme yapılmayacağının ihtar edilmesi üzerine ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile takibe geçildiğini, davalının itirazı üzerine takibin durdurulduğunu, uçuşun iptalinin davacı şirket kaynaklı olmaması nedeniyle ve sözleşmeden doğan yükümlülüğünü ifa edemeyen davalı tarafından gider adı altında alınan 3.179,90 Euro’luk kesintinin iadesi edilmesi gerektiğini, bu nedenlerle itirazın iptali ile takibin devamına, %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalının sözleşme kapsamındaki sorumluluğunun sadece gerekli izinlerin alınması için başvuruda bulunmak ve uçuş izni onayının alınamaması halinde uçuş programını değiştirmek için davacıya bildirim yapmak olduğunu, uçuş izinlerine yönelik olarak davalının uçuş izni başvurusunda bulunma ve program değişikliği bildirimi dışında bir yükümlülüğü olmadığını, davalının belirtilen yükümlülüklerini yerine getirdiğini, taraflar arasında TTK 89’a göre cari hesap sözleşmesi olmadığını, davalının, davacıya takipte borcun sebebi gösterilen cari hesaptan kaynaklanan bir borcu bulunmadığını, icra takibinin geçersiz olduğunu, davalının uçuş izinlerinin alınması konusunda bir taahhüdü olmadığı gibi alınmaması halinde de bir tazminat yükümlülüğünden bahsedilemeyeceğini, sözleşme bir carter sözleşmesi olup konusunun yanlızca hava aracı tahsisi olduğunu, davalının sözleşme ile davacıya sadece uçuşların ifası için uçuşa elverişli, yeterli mürettebata sahip, tam ekipmanlı ve yakıtlı bir hava taşıtı sağlama sorumluluğu bulunduğunu, davalının uçuşun gerçekleşmesi için taahhüt ettiği şekilde hava aracını tahsis ettiğini, hava aracını tahsis etmesiyle borcunu yerine getirdiğini, sözleşmenin 1.maddesindeki uçuş programı gereğince davalının tahsis edilecek uçağın davacıya teslimine ve uçağın kullanım kapsamını tarif eden Uçuş Programı düzenlendiğini, davalının bu programa uygun olarak ve yanlıza bu sözleşmedeki edimi için … Havalimanı’na teknik iniş gerçekleştirdiğini, Kazakistan Hükümeti’nin insiyatifinde olan uçuş izinlerinin alınamaması sebebiyle uçuşun gerçekleşmemesinin anlaşılması üzerine davacının da ikrar ettiği gibi yine sözleşmenin 1.maddesine uygun olarak davacının en kısa sürede haberdar edildiğini, davalının taşıma taahhüdü bulunmadığını, konusu bir uçağın tahsisinden ibaret olan sözleşmenin … … Havalimanı arasındaki uçuşu gerçekleştirememesinin bu sözleşmenin konusu ile herhangi bir ilgisinin olmaması nedeniyle sözleşmenin imkansızlıkla sona ermesine de sebebiyet vermeyeceğini, zira davalının davacının belirlediği yolcuların bir destinasyondan bir başka destinasyona taşınmasını üstlenmemiş olup sözleşmeye uygun olarak uçuşa elverişli bir uçağı davacının kullanımına hazır bulundurduğunu ve sözleşmesel sorumluluğunu yerine getirdiğini, sözleşmenin 3.maddesinin 3.fırkasına göre davacının, davalının gerekli belgeleri alamamaktan kaynaklı uğradığı tüm alacak ve zararları tazmin etmeyi kabul ettiğini, sözleşmenin ilgili maddesi uyarınca ve 24.06.2021 tarihli eposta yazışmalarında mutabık kalındığı üzere davacıdan uçuş ekibinin tüm giderleri toplamı 3.179,97 Euro mahsup edildiğini ve bakiye tahsis ücreti 116.320,03 Euro’nun 28.06.2021 tarihinde de iade edildiğini, sözleşme gereğince davalının tüm Sivil Havacılık Otoritelerine başvurularını usulüne uygun bir şekilde yaptığını ve muhatabın 24.06.2021 tarihli eposta yazışmalarında onay vermesi ve masraflarının karşılanacağı taahhüdüne uygun olarak uçuş ekibini uçuşun ilk ayağının yapılacağı … (… Havalimanı) lokasyonuna gönderdiğini, ancak, Kazakistan devleti tüm Sivil Havacılık Otoriteleri tarafından izin verilmediği için seferin icra edilmesinin mümkün olmadığını, uçuş ekibinin uçuşun ilk ayağının yapılacağı … (… Havalimanı) lokasyonuna gönderilmesi nedeniyle uçuş ekibinin tüm yemek masrafı: 679,35 EUR, ekiplerin toplam personel maliyeti 15.701,30TL = 1.514,90 EUR, … (… Havalimanı) 480TL = 46,31 EUR, … (… Havalimanı) gidiş dönüş bileti 5.688TL = 548,80 EUR, … (… Havalimanı) gidiş dönüş transfer ücreti  486TL = 46,90 EUR, IST (…) gidiş dönüş transfer ücreti  1.760TL = 169,81 EUR, … (… Havalimanı) konaklama 1.794TL = 173,90 EUR olmak üzere giderleri toplamı 3.179,97 Euro harcama yapıldığını, bu nedenlerle davanın reddi ile kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasının UYAP kayıtları, sözleşmenin Türkçe tercümesi, … yevmiye sayılı ihtarname ve tebliğ mazbatası, e-mail yazışmaları, faturalar, Sivil Havacılık Otoritelerine başvuru yapıldığına ilişkin belgeler dosya içerisine alınmıştır.
….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davacı tarafından davalı aleyhine 3.179,97 EUR üzerinden takip başlatıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durdurulduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafın beyanı doğrultusunda … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak davacı tarafın ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir bilirkişi aracılığı ile inceleme yapılarak uyuşmazlık konusu hakkında rapor tanzimi istenmiş, ….ATM … talimat sayısı ile alınan 09/12/2022 tarihli rapor ile, davacı tarafın ticari defterlerine göre, davacının davalı şirkete ödeme yapması şeklinde taraflar arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğu ve bu ticari ilişki gereğince davacının davalı şirkete 119.500 Euro tutarında ödeme yaptığı, bu ödemenin toplam 116.320,03 Euro’luk kısmını iade aldığı, bu durumda da takip tarihi itibarı ile davacı şirketin bakiye 3.179,97 Euro=31.555,80 TL tutarında davalı şirketten alacağının bulunduğu sonuç ve kanaati belirtilmiştir.
Dosya mali müşavir, sektör bilirkişisi ve nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişilerden oluşan bilirkişi heyetine tevdi olunmuş, düzenlenen 19/06/2023 tarihli raporda; davalı taraf ticari defter kayıt ve belgelerinin incelenmesinde davalı tarafın takip tarihi itibarı ile davacı tarafa borç-alacak bakiyesi olmadığı, davacının davalı tarafa 31/07/2021 tarihli 3.179,97 Euro karşılığı 32.832,87 TL senaryo tipi temel fatura düzenlediği, sistem üzerinden davalıya gönderdiği, ancak davalının bu faturayı ticari defterlerine kaydetmediği, taraflar arasındaki sözleşme m.5/4 gereğince uçuş izni verilmediği sürece iptal ücretinin geçerli olmayacağı, somut olayda uçuşun iptalinin davacının yedinde olmayıp davalıyı ilgilendiren bir husus olduğu, yine uçuşun davacı tarafından iptali halinde giderlerin karşılanacağı taahhüdünün 30/06/2021 tarihli e-mail de mevcut olduğu, somut ihtilafta davacının uçuş iptali söz konusu olmadığından davalının giderlerini karşılamak yükümlülüğünün mevcut olmadığı sonuç ve kanaati belirtilmiştir.
Dava, itirazın iptali davasıdır.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; öncelikle davalının yetki itirazı bakımından; tarafların tacir olduğu ve aralarındaki sözleşme gereği İstanbul İcra Daireleri ve Mahkemeleri yetkili olduğuna ilişkin yetki sözleşmesi yaptıkları anlaşıldığından davalının icra dosyasında yapmış olduğu yetki itirazının HMK 17. Maddesi gereği reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasında 24/06/2021 tarihli hava taşıtı kira anlaşması (Aırcraft Charter Agreement) akdedildiği, işbu sözleşme ile davalının davacı-kiracıya uçuşlarının ifası için uçuşa elverişli, yeterli mürettebata sahip, tam ekipmanlı ve yakıtlı bir hava taşıtı sağlama sorumluluğu üstlendiği, Sivil Havacılık Kurumlarından alınacak tüm gerekli izinlerin başvurularının davalının sorumluluğunda olacağı, davalının herhangi bir uçuş izni ve/veya boşluk onaylarından dolayı bir uçuşu engellemek ya da uçuş programında herhangi bir değişiklik yapmak gerekirse kiracıyı uygun şekilde haberdar edeceği ve herhangi bir tazminat yükümlülüğü olmayacağının kararlaştırıldığı, sözleşme ile kararlaştırılan 119.500 Euro bedelin davacı tarafından davalıya ödemesinin yapıldığı, taraflar arasında bu hususta bir ihtilaf bulunmadığı anlaşılmıştır. 26/06/2021 tarihinde Kazakistan tarafından turistik Charter uçuşlarının yasaklanmış olduğu bildirilmekle davacı tarafça ödenen bedelin iadesi talep edilmiş ise de davalı iptal durumunda oluşabilecek ekip maliyetlerinin karşılanacağının taahhüt edildiğinden bahisle davacının ödemiş olduğu miktardan uçuş ekibinin tüm yemek masrafı, ekiplerin toplam personel maliyeti, harcırah, gidiş-dönüş transfer ücreti ve konaklama masrafı olmak üzere toplam 3.179,97 Euro kesinti yaparak bakiyesini iade etmiş, davacı tarafça kesilen bedelin iadesi için ….Noterliğinin 27/07/2021 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi keşide edilmiş, davalı tarafından gönderilen cevabi ihtarname ile bedelin ödenmeyeceğinin bildirilmesi üzerine ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile başlatılan takibe davalının itirazı ile takip durdurulmuş olmakla davacı tarafça işbu dava ile itirazın iptali talep edilmiştir.
Taraf ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan mali inceleme neticesinde, davacı ticari defter ve kayıtlarına göre davacının davalı şirkete 119.500 EUR ödeme yaptığı, bu ödemenin toplam 116.320,03 Euro’luk kısmını iade aldığı, bakiye 3.179,97 Euro alacağının kaldığı, davalı tarafın defter ve kayıtlarına göre ise takip tarihi itibarı ile davacıdan borç-alacak bakiyesinin bulunmadığı, davacı tarafından davalıya gönderilen 3.179,97 Euro karşılığı 32.832,87 TL bedelli faturanın davalı defterlerine kaydedilmediği tespit edilmiştir.
Her ne kadar davalı tarafça taraflar arasında akdedilen sözleşmede davalının yükümlülüğünün yalnızca hava aracı tahsisi olduğu, taşıma taahhüdü bulunmadığı iddia edilerek, 24/06/2021 tarihli e-posta yazışmalarında onay verilmesi ve masrafların karşılanacağı taahhüdüne ve sözleşmenin 3.maddesinin 3.fırkası uyarınca davalının gerekli belgeleri alamaması durumunda uğrayacağı tüm alacak ve zararların davacı tarafça tazmin edileceğine dair kabule uygun olarak uçuş ekibinin uçuşun ilk ayağının yapılacağı yere gönderildiğini ve uçuş izni verilmeyince uçuş ekibinin tüm giderleri toplamının davacının ödemiş olduğu bedelden mahsup edildiği beyan edilmiş ise de, taraflar arasındaki sözleşme incelendiğinde, sözleşmenin 3.maddesinde davacı-kiracının yolculara kendi biletlerini sağlayacağı, bütün yolculuk belgelerinde ve biletlerde davalının taşıyıcı olarak görüneceği, davacının davalıya yolcu sayısını ve yükle ilgili tüm bilgileri bu tür belgelerin tamamlanması için gerekli süre içerisinde sağlayacağı, işbu belge ile davalının yapılan herhangi bir eksiltme, ihmal ya da gerekli belgeleri alamamaktan kaynaklı uğradığı tüm alacak ve zararlar için davalıya tazmin etmeyi kabul ettiği, davacının eksik bilgi ve belgelerden sorumlu olduğu kararlaştırılmıştır. Davalının da iddiasını dayandırdığı sözleşmenin 3.3 maddesi davacıya biletler ve uçuş belgeleri konusunda bir yükümlülük getirmekte olup bu hususlarda bir eksiklik olması halinde davalı zararlarının karşılanacağının kabul edildiği, somut olayda ise uçuşun gerçekleşmemesinin nedeni işbu belgelerde meydana gelen bir eksiklik değil davalının sorumluluğunda olan uçuş izninin alınamamasıdır. Yine taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 4.3 maddesinde; ” Eğer hava taşıtı planlanan zamanda kalkmazsa ve ilk hava sahasında iki saatten fazla gecikirse ve sorunun Kiracının hatasından kaynaklanmaması durumunda, … yolculara, 2 (iki) saati geçen gecikmelerde atıştırmalık ikram ve/veya (beş) saati geçen gecikmelerde yemek ve/veya 8 (sekiz) Saati geçen gecikmelerde otel konaklaması sağlamakla yükümlüdür.” 4.4.maddesinde ise “… ve Kiracı arasındaki işbu anlaşma her iki tarafın da aşağıdaki sebeplerle uçuşlarda aksama olması durumunda yolcular için yemek, konaklama ve ulaşım ayarlama ve ödeme konusundaki sorumluluklarını yönetir.” dendiği ve uçuşlarda aksama sebebi olarak teknik gecikmeler ile hava ve/veya hava trafiği kontrolü sebepli gecikmelere yer verildiği, bu durumda aksaklığa uğrayan yolcuların davalı veya hizmet acentesi tarafından gerekli olduğu yerde yemek, ulaşım ve otel konaklamasının sağlanacağı, sonrasında davalının bütün masrafları ödeyeceği ve bu masrafların yüzde ellisini davacıya yansıtacağının kararlaştırıldığı görülmüştür. Sözleşmenin 5.1.maddesinde ““…’nin uçuşun/uçuşların tarihini ya da saatini değiştirme hakkı olacaktır, teknik ya da idari sebeplerden dolayı ise, bu durum işbu anlaşmaya tabi olacaktır ve yolcuları mümkün olduğu kadar kısa sürede uçurmak için bir altematif bulmak için elinden gelenin en iyisini yapacaktır. Ancak … hava taşıtını başka bir müşteriye ayırmak için herhangi bir iptal yapmayacaktır.” 5.4.madde de ise “Eğer uçuş izni verilemezse iptal ücreti geçerli olmayacaktır.” dendiği anlaşılmıştır.
Davalının iddiasına dayanak yaptığı dosya içerisinde mevcut e-posta yazışmaları incelendiğinde; davacı şirket yetkilisinin 30/06/2021 tarihli mailde, vermiş oldukları taahhüdün ödeme davalı hesaplarına geçmeden talep iptal olursa, kendilerinden kaynaklı bir aksaklık olması halinde masrafların karşılanacağı şeklinde olduğunun belirtildiği, somut olayda uçuşun iptalinin davacının sorumluluğunda olmadığı, davalı tarafın sözleşme ile yükümlendiği uçuş iznini alamamasından kaynaklandığı anlaşılmakla davacı tarafından uçuş iptali söz konusu olmadığından davalının uçuş ekibine yaptığı masrafları karşılama sorumluluğunun da bulunmadığı, nitekim taraflar arasında akdedilen sözleşmede de bu yönde davacı tarafından verilmiş bir taahhüt olmadığı değerlendirilmekle davanın kabulüne, davalı tarafça yapılan itirazın 3.179,97 EUR yönünden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, öte yandan, kabul edilen miktar likit ve belirlenebilir olduğundan kabul edilen miktar üzerinden icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiği kanaatiyle neticeden aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, davalı tarafından …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın 3.179,97 EUR yönünden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, takibe takip tarihinden itibaren 3095 sayalı yasanın 4a maddesi uyarınca kamu bankalarının EUR cinsine uyguladığı 1 yıllık en yüksek mevduat faiz oranının uygulanmasına(Yıllık % 1.75 oranını aşmamak kaydıyla),
2-Davalı aleyhine İİK’nun 67/2. Maddesi uyarınca hükmedilen 3.179,97 EUR’nın takip tarihindeki TL karşılığı olan 31.555,79-TL üzerinden %20 oranında olmak üzere 6.311,15-TL icra inkar tazminatına hükmedilmesine, bunun davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 3.804,73 TL karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 792,18 TL’nin mahsubu ile bakiye 3.012,55 TL’nin davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 17.900,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak Hazine adına gelir kaydına,
6-Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti, tebligat, posta masrafları olmak üzere toplam 4.463,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, Ayrıca davacı tarafından dava açılırken yatırılan 792,18 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
8-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, HMK 342.maddesine uygun olarak düzenlenmiş dilekçenin, HMK 343.maddesi gereğince Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilmesi ve HMK 344.maddesinde belirtilen harç ve giderlerin yatırılması sureti ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar tefhim edildi, usulen anlatıldı. 06/11/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır