Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/413 E. 2023/737 K. 15.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/413
KARAR NO:2023/737

DAVA:Sigorta (Mal Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:10/06/2022
KARAR TARİHİ:15/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Mal Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin KKTC’de mukim olup Türkiye’den ve dünyanın pek çok ülkesinden çeşitli markaların ithalatını yaparak ticari faaliyet yürüttüğünü, yürüttüğü ticari faaliyet kapsamında sürekli ticari ilişkide olduğu Türkiye’de mukim … Gıda San.ve Tic.A.Ş.’den mal siparişi verdiğini ve sipariş edilen malların taşınmasını işini de dava dışı … şirketinin üstlendiğini, davacı şirket tarafından yüklemeden önce ve yükleme tarihinin 16/09/2021 olduğu da belirtilmek suretiyle sigorta teklifnamesinin mail olarak iletildiğini, aynı gün saat 17:00 sularında emtiaların … Gümrük Müdürlüğünden KKTC’ye gönderilmek üzere gümrüklendiğini ve davacı dışı nakliyeciye ait olan …plakalı çekici ve … plakalı treylere yüklendiğini, davalı sigorta şirketi tarafından teklifnamenin 17/09/2021 tarihinde onaylandığını ve poliçenin aynı gün saat 16:39’da tanzim edildiğini, davacı şirketçede prim ödemesinin aynı gün yapıldığını, malların planlanan tarihte tesliminin yapılmamış olması nedeniyle dava dışı nakliye firması tarafından tırın … limanına gitmediği ve şoförden haber alınamadığının bildirilmesi üzerine durumun sigorta şirketine bildirildiğini ve ekspertiz dosyası açıldığını, bu arada nakliye firması yetkililerinin tır şoförü … hakkında şikayette bulunduklarını, … … ilçe Jandarma Komutanlığı tarafından malların içerisinde olduğu çekicinin boş ve terk edilmiş şekilde bulunduğu bilgisinin alındığını, suç duyurusu neticesinde şoförün alınan ifadesinde …/Şereflikoçhisarda malları satarak paraya çevirmek maksadıyla tırı ruhsat ve anahtarlarıyla birlikte … olarak tanıdığı kişiye teslim ettiğini ikrar ettiğini, şoför hakkında … C.Başsavcılığının 2021/… nolu dosyası ile soruşturma başlatıldığını, ayrıca davacı şirket tarafından dava dışı nakliye firması hakkında … C.Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası ile suç duyurusunda bulunulduğunu, davacı şirketçe dava dışı nakliye firmasına ….Noterliğinin 22/10/2021 tarihli … yevmiye sayılı ihtarnamesi keşide edilerek zarar tazmini talebinde bulunulduğunu, tüm süreç sonunda davalı sigorta şirketi tarafından hasar tazmini taleplerinin poliçenin hırsızlık hadisesinden sonra tanzim edildiği, hasarın poliçe vadesinden önce meydana geldiği gerekçesi ile reddedildiğini, sigorta himayesinin nakliyenin başladığı andan itibaren geçerli olmak üzere anlaşılmış olunması karşısında esasen poliçenin, hırsızlık hadisesinden önce veya sonra tanzim edilmiş olmasının da hiçbir önemi bulunmadığını, tarafların başlangıç sevkiyatı anından itibaren sigorta himayesinin başlayacağı yönünde anlaştıklarını, davacı tarafından iletilen teklifnamede ve sigorta talebine ilişkin mailde sigorta himayesinin 16/09/2021 tarihinde yapılacak yüklemeden itibaren başlamasına ilişkin iradesinin açıkça görülmekte olup poliçede aynen başlangıç ve bitiş sevkiyatı teminata dahildir ibaresinin yer aldığını, yükleme tarihi kısmına da 16/09/2021 tarihinin belirtildiğini, gerek TTK, gerek emtia nakliyat sigortası genel şartları, gerek ise poliçede atfı bulunan… uyarınca geçmişe etkili sigorta hükümlerinin uygulanması gerektiğini, bir an için hasarın sigorta sözleşmesinden önce meydana geldiği kabul edilse bile sözleşmenin kurulduğu anda hasarın gerçekleştiğinden haberdar olunmadığından bahisle sigorta sözleşmesinin geçerli olduğunun kabulü gerektiğini, sigortalı mallar tam zayi olup sigorta bedelinin tamamının ödenmesi gerektiğini, bu kapsamda fazlaya ilişkin hakları ve dava dışı üçüncü kişilere karşı dava hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulü ile, 786.238,13 TL tazminatın davalı sigorta şirketinden hasarın bildirildiği tarih olan 20/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faiziyle birlikte tahsiline karar verilmeni talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında Emtea sigortası sigorta poliçesinin 17/09/2021 günü saat 16:39’da yapıldığını, ilgili poliçenin davacı tarafından rizikonun meydana geldiğini öğrendiği tarihten sora tanzim edildiğini, araç sürücünün beyanına göre emtiayı şüpheliye 17/09/2021 sabahı teslim ettiğini, sürücünün baştan beri ilgili suçu işleme kastında bulunduğunu, zira ilgili aracın 16/09/2021 tarihinde çıkış yaptıktan sonra … Limanına hiçbir şekilde istikamette bulunmayıp doğrudan ilgili aracı … …’a … isimli şahsa götürdüğünü, ilgili taşıma aracında araç takip cihazı bulunmakla sigortalı araç yola çıkar çıkmaz ilgili istikamet üzerinde seyir etmediğinin kolayca tespit edilebileceğini, poliçenin Prim Ödeme Özel Şartı başlıklı maddesinde poliçe tanzim edilip teslim edilmiş olsa dahi davalı şirketin sorumluluğunun başlaması için poliçe priminin ödenmiş olması şartı bulunduğunu, poliçe priminin rizikonun gerçekleşmesinden sonra ödenmiş olup poliçenin teminat kapsamında olmadığını, gerçek zararın tespiti gerektiğini, davacının TTK 1458 maddesinin uygulanmasını talep ettiğini, ancak aracın 16/09/2021 günü saat 17:00’da gümrükten çıkış yaptığını, … Limanına varışın molalarla birlikte maksimum 14-15 saatlik bir sürede varmasının beklendiğini, 17/09/2021 sabah en geç 12:00 civarı malın varıp varmadığının kontrol edilmesinin beklendiğini, şirket ve acente kayıtlarının incelenmesi ile poliçe tanzimden önce rizikonun gerçekleşmiş olduğunu bildiğinin ortaya çıkacağını, kabul anlamına gelmemekle birlikte poliçede her bir hasar ihbarına ilişkin olarak %1’lik muafiyet uygulandığını, bu hususun gözönünde bulundurulması gerektiğini, dosyanın ilgili hırsızlık iddiasının şüphelisi olan …’e, ayrıca bilgilerine ulaşıldıktan sonra ona iştirak eden … isimli şahsa ve ilgili taşıma faaliyetini gerçekleştiren şirket olan … Tic.Ltd.Şti.’ye ve şirket yetkililerine ihbarını talep ettiklerini, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, riskin gerçekleşmesi sebebiyle poliçeye dayalı sigorta tazminatı talebidir.
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, sipariş e-mailleri, proforma fatura, ihracat faturası, KDV’li satış faturası, Kuru Kahveci …’nin cari kaydı, ödeme dekontu, CMR belgesi, sigorta teklifnamesi ve gönderildiği mail, gümrük beyannamesi ve yükleme fişleri, davalı sigorta şirketinin teklifname onay maili, emtia nakliyat poliçesi, prim tahsilat makbuzu, ….Noterliğinin 22/10/2021 tarihli … yevmiye sayılı ihtarnamesi, sigorta şirketi ekspertiz raporu, … C.Başsavcılığının 2021/2013 soruşturma sayılı dosyasının UYAP kayıtları, … C.Başsavcılığının 2021/… soruşturma sayılı dosyasından verilen yetkisizlik kararı üzerine … C.Başsavcılığının … sayılı soruşturma dosyasının UYAP kayıtları, … Gümrük Müdürlüğü kayıtları, sigorta poliçesi ve hasar dosyası, … İl Emniyet Müdürlüğü …plaka sayılı aracın 16/09/2021-17/09/2021 tarihleri arası PTS kayıtları dosya içerisine alınmıştır.
Dosya mali müşavir, sigorta uzmanı ve güvenlik uzmanı bilirkişilerden oluşan bilirkişi heyetine tevdi olunmuş, düzenlenen 21/07/2023 tarihli raporda; dava konusu olayın meydana geliş şekline bakıldığında; söz konusu olayın birden fazla kişi tarafından gerçekleştirilen organize bir olay olduğu, şüpheli şahıs …’in 16.09.2021 tarihi saat 17:00 sıralarında kahve yüklenmiş dorse ve çekici ile birlikte İstanbul … Gümrük Müdürlüğünden yola çıktığını beyan ettiği, genel kolluk görevlilerince Kıbrıs plakalı …sayılı aracın Plaka Tanıma Sistemi (PTS) üzerinden 11.09.2021 ile 19.09.2021 tarihleri arasındaki sorgulamasında; bahse konu aracın 16.09.2021 günü saat 18:30:46’da İstanbul Merkez’e ulaştığı tespitinin yapıldığı, davacının Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde ticari faaliyet gösterdiği, bu faaliyetleri kapsamında dava dışı … … Gıda San. ve Tic. A.Ş.’ ile ticari ilişkisi olduğu, ticari ilişkiden kaynaklı davacı tarafın dava dışı …’ye ürünleri gönderdiği ve 19.09.2021 Tarihli Teslim Tesellüm Belgesi düzenlendiği, hasar tazminat hesabı hasar (eksper tespit) muafiyet sovtaj hasar miktarı toplam 794,179.930, 7.941.80 0.00 786.238,13 toplam tazminatı tutarının 786,238.13 TL olduğu, tarafların sigorta poliçesinin prim ödemesine ilişkin özel şartı ile davalı sigortanın sorumluluğunun ilk prim ödemesi ile başlayacağını kararlaştırdığı, rizikonun işbu prim ödemesinden önce gerçekleşmesi nedeni ile davalı sigortanın sorumluluğu altında olmadığı sonuç ve kanaati belirtilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının 18 ton 328 kg ağırlığında 1.500.000 TL değerinde Türk Kahvesi ve filtre kahvesinin KKTC’ye taşınması işini dava dışı firmaya verdiği, emtianın 16/09/2021 günü dava dışı nakliye firmasına ait olan …plakalı çekici ve … plakalı treylere yüklendiği, şoförün aynı gün saat 18:09:21 sularında gümrükten çıkış yaptığı, aracın planlanan tarihte yerine ulaşmaması nedeniyle yapılan şikayet ve araştırmalar neticesinde … İlçe Jandarma Komutanlığı tarafından nakliye şirketi yetilisinin aranması ile …plakalı çekicinin … … civarında terk edilmiş şekilde olduğu, ancak dorsesinin yerinde olmadığının bildirildiği, şoför …’ın …’de yakalandığı ve alınan ifadesinde malları satarak paraya çevirmek amacıyla tırı ruhsat ve anahtarlarıyla birlikte … … isimli şahsa teslim ettiğini beyan ettiği, bu kapsamda davalı sigorta şirketi ile Emtia Sigortası Sigorta Poliçesi akdedildiği, poliçenin 17/09/2021 günü saat 16:39’da düzenlendiği, aynı tarihte prim ödemesinin davalı sigorta şirketine yapıldığı anlaşılmakla davacı sigorta sözleşmesi uyarınca meydana gelen hasarın poliçe teminatı kapsamında tahsilini talep etmiş, davalı ise hasarın poliçenin tanziminden önce gerçekleştiği, dolayısı ile sigorta şirketinin sorumluluğunun bulunmadığını iddia etmiştir.
TTK’da geçmişe etkili sigorta 1458’inci maddede düzenlenmiştir. Buna göre: “Sigorta, sigorta koruması sözleşmenin yapılmasından önceki bir tarihten itibaren sağlanacak şekilde yapılabilir. Ancak, rizikonun gerçekleştiği veya gerçekleşme ihtimalinin ortadan kalkmış olduğu, sözleşmenin yapılması sırasında, sigortacı ile sigorta ettiren ve sigortadan haberi olmak şartıyla, sigortalı tarafından biliniyorsa sözleşme geçersizdir. Rizikonun gerçekleştiği veya gerçekleşme ihtimalinin ortadan kalktığının sigorta ettiren veya sigortalı tarafından bilinip sigortacı tarafından bilinmediği durumlarda, sigortacı sözleşme ile bağlı olmamakla birlikte, ödenmesi gereken primin tamamına hak kazanır.” Dolayısıyla, rizikonun gerçekleştiği veya gerçekleşme ihtimalinin ortadan kalktığının sigorta ettiren veya sigortalı tarafından bilinip sigortacı tarafından bilinmediği durumlarda, sigortacı sözleşme ile bağlı olmayacaktır.
Dosyada mübrez gümrük idaresinden gelen bilgilere göre sigortalanan sevkiyatı taşıyan … plakalı dorsenin 16.09.2021 günü saat 18:09’da … Gümrüğünden çıkış yaptığı, poliçenin ise ertesi gün 17.09.2021 tarihinde 16:39’da düzenlendiği, yine poliçede yükleme tarihinin de düzenleme tarihinden bir gün evvel olan 16.09.2021 olarak belirlendiği, içeriğinden başlangıç ve bitiş sevkiyatının teminat kapsamında olduğunun anlaşıldığı, dolayısı ile poliçenin TTK 1458. maddesinde düzenlendiği gibi geçmişe etkili bir dilimi de kapsadığı, anılan kanun maddesinde geçmişe etkili sigortanın geçerli olabilmesi için riskin gerçekleştiğinin sigortalı tarafından bilinmemesi şartının olduğu, dolayısı ile kanunun sigortalıda riskin gerçekleştiği konusunda iyi niyet aradığı, bununla beraber TMK 3. maddesine göre kanunun iyi niyete sonuç bağladığı hallerde kişide iyi niyetin var olduğunun karine olarak kabul edilmesi gerektiği, dolayısı ile poliçe düzenlendiği andan ve/veya primin ödendiği andan evvel riskin gerçekleştiği hususunun sigortalının bilgisi dahilinde olduğunu ispat külfetinin davalı sigortacıda olduğu değerlendirilmiştir.
Bu kapsamda davalı sigortacı tarafından verilen kesin süre içerisinde riskin gerçekleştiği hususunun sigortalının bilgisi dahilinde olduğunu ispata yarar somut bilgi ve belgeler sunulabilmiş değildir. Öte yandan davalı tarafça sunulan ekran görüntülerinden poliçenin yürürlükte olduğu, peşinatın ödeme şeklinin nakit/peşin tahsilat olduğu, poliçe tanzim tarihinin de 17/09/2021 olduğu, davacı tarafından dosyaya ibraz edilen mail yazışmalarında davacı tarafça teklifnamenin yüklemeden önce 16/09/2021 tarihinde saat 16:53’de davalıya iletildiği, davalının aksini ispata yarar bilgi ve belge sunamadığı, dosyada mübrez emniyet müdürlüğü PTS kayıtları ve ekli fotoğraflara göre aracın 17/09/2021 günü saat 22:08’de …’ya ulaştığı ve 22:24:20’de … Merkez … Otoyolundan lokasyon aldığı anlaşılmıştır. Yine sektörel olarak nakliye araçlarında araç takip sistemi bulunduğu bilindiğinden, davacının riskin gerçekleştiğini bilme konusunda, araç takip sistemi kullanıp kullanmadığına dair de TMK 2. Maddesi ve HMK 29. Maddesine göre beyanının alınması gerekmiştir. Davacı tarafça nakliye işini vermiş olduğu firmanın sevkiyatı yapan aracında takip sistemi bulunup bulunmadığını bilmediği, varsa bile bu sistemin şirket çalışanlarının ve yetkililerinin kullanımına açılmadığı beyan edilmiş, zira dosyada mevcut ifade tutanakları ve soruşturma dosyaları içeriğine göre sevkiyatı yapan aracın 19/09/2021 tarihinde Jandarma tarafından bulunduğu, nakliye şirketi yetkilisininde alınan 18/09/2021 tarihli ifadesi ile saat 08:00’dan beri şahsı cep telefonundan aradığını, telefonun kapalı olduğunu, şahıstan haber alamadığını beyanla şikayetçi olduğu, 19/09/2021 günü alınan beyanında ise, tırın nerede olduğunu araştırırken Jandarma karakolundan arandığını ve çekicinin … Gölü civarında olduğunu ancak dorsenin yerinde olmadığını bildirdiklerini beyan ettiği, bu durumda nakliye firması yetkililerinin dahi aracın nerede olduğunu ancak jandarmanın araması ile 19/09/2021 tarihinde öğrendikleri, dolayısı ile davacı şirketin sözleşmenin kurulduğu gün itibarı ile rizikonun gerçekleştiğinden haberdar olmadığı kanaatine varılmıştır. Bu nedenlerle davacının davasının kabulü ile, 786.38,13 TL sigorta tazminatının 20/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE, 786.238,13 TL sigorta tazminatının 20/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 53.707,93-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 13.426,90-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 40.281,03-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(11)-(13)-(14) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsiliyle Hazine adına gelir kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 Üçüncü Kısım) göre hesaplanan 116.073,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 13.426,90-TL Peşin/nisbi Harcı, 9.000,00-TL Bilirkişi ücreti, 210,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 22.717,60 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/11/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır