Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/387
KARAR NO:2023/742

DAVA:İtirazın İptali (Ticari İş Tellallığı Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:02/06/2022
KARAR TARİHİ:20/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari İş Tellallığı Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında tedarik sözleşmesi ve cari hesap uyarınca ticari iş ilişkisi bulunduğunu, davacı şirketin davalıya toplu olarak sipariş edilen eşyaları gönderdiğini ve fatura kestiğini, davalının davacı ile aralarındaki cari hesap ilişkisinden kaynaklı borcu bulunduğunu, taraflar arasında 07/04/2021 tarihinde Tedakçi Satın Alma Esas Sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme uyarınca, davalının davacıdan aldığı ürünleri kendi mağazalarında, sanal alışveriş siteleri veya elektronik ortamda yurt içinde veya yurt dışında sahibi olduğu tüm dağıtım kanallarında pazarlayacağını, ayrıca sözleşmede davacı tarafından ürünlerin pazarlanması ve satılması amacıyla üçüncü kişilerle yapacağı satın alma ticari şartlarını, sipariş emri, nakliyat, sigorta, teslimat, iade, ödeme, reklam ve tanıtım ile mağaza içi anons ve raf tahsisi gibi destek hizmetleri gibi hükümlerin de bulunduğunu, davalı tarafından 13/07/2021 tarihli siparişe istinaden 36 farklı çeşitte emtia olmak üzere toplam 10.980 adet ürünün, 255.402,74 TL bedel karşılığında 14/07/2021 tarihinde fatura edilerek davacı şirket tarafından teslim edildiğini, ayrıca yine iki farklı emtia olmak üzere toplam 540 adet ürünün 28/07/2021 tarihinde fatura tanzim edilerek davalı tarafa teslim edildiğini, ancak faturaların vadesi gelmesine rağmen davalı şirket tarafından ödeme yapılmadığını, vadesi gelen borçların ödenmesi ve davalı şirket bünyesinde olup henüz satılmayan ürünlerin iadesi için davalıya ….Noterliğinin 01/03/2022 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi gönderildiğini, ayrıca ödemelerin zamanında yapılmaması nedeniyle tedarik sözleşmesinin haklı nedenle terk taraflı feshedildiğinin bildirildiğini, ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile de davalı aleyhine icra takibi başlatıldığını, takibe konu cari hesap ekstresi 223.437,31 TL olup takipte kesinleşen miktarın 225.654,85 TL olduğunu, davalının itirazı üzerine takibin durdurulduğunu, bu nedenlerle itirazın iptaliyle takibin devamına, dava konusu değerin %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında sözleşme ile ödemenin ürünün satışına bağlandığını, bu nedenle davalının satmadığı ürünün bedelini davacıya ödemesinin söz konusu olamayacağını, davacı tarafça düzenlenen faturaların vadelendirmeye esas teşkil etmeyeceği, vade ve ödenecek tutarın ise sözleşmede kararlaştırıldığı şekilde uygulanacağının taraflar arasındaki sözleşme ile tartışma dışı olduğunu, sözleşmenin 3.27 maddesine göre davalı şirketin, satış devir hızları arzulanan seviyeye ulaşmayan, üretimden kaldırıldığı için devamı ve satışı olmayan ürünleri veya mevsimsel ürünleri, nakliye bedelleri de satıcıya ait olmak üzere iade etme ve bedellerini satıcının piyasada geçerli olan son satış fiyatı üzerinden geri fatura etme hakkına sahip olduğunu, satıcının bu hususu kabul ve taahhüt ettiğinin kararlaştırıldığını, taraflar arasındaki ilişki uzun süredir devam etmekte olup davacının iade alınmayan ürünlerin mülkiyetinin davalıya geçeceğini bildiğini, likit olmayan alacak için icra inkar tazminatına hükmedilemeyeceğini, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının UYAP kayıtları, fatura ve sevk irsaliyeleri, ihtarname ve tebliğ şerhi dosya içerisine alınmıştır.
….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davacı tarafından davalı aleyhine 223.437,31 TL asıl alacak, 2.217,54 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 225.654,85 TL üzerinden takip başlatıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durdurulduğu anlaşılmıştır.
Dosya mali müşavir bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 13/03/2023 tarihli raporda; davacı taraf ticari defter, kayıt ve belgelerine göre davacının takip tarihi itibarı ile davalıdan 223.437,30 TL alacaklı olduğu, davalı tarafın incelemeye ticari defter, kayıt ve belge ibraz etmediği, mahkemece davacının alacaklı olduğu kanaatine ulaşılırsa davacının takip tarihi itibarı ile davalıdan 223.437,30 TL cari hesap alacağı, 851,11 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 224.288,41 TL alacaklı olduğu belirtilmiştir.
Dosya yeniden bilirkişiye tevdi edilerek davacı şirketin 2020 ve 2021 yılı kebir defterine ilişkin açılış ve kapanış beratlarının ve envanter defterinin ibraz edildiği bildirilmekle bu yönden inceleme yapılarak davacı şirket defterlerinin HMK 222 mad.uyarınca lehine delil mahiyetinde olup olmadığı yönünden ek rapor tanzimi istenmiş, düzenlenen 17/08/2023 tarihli ek raporda; 2020 yılı davacı ticari defterlerinin HMK.m.222 çerçevesinde davacı lehine delil teşkil edeceği, 2021 ve 2022 yılı ticari defterlerinin davacı lehine delil teşkil etmeyeceği görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Dava, itirazın iptali davasıdır.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi kök ve ek raporu ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında 07/04/2021 tarihli Tekzen-Tedarikçi Satınalma Sözleşmesi düzenlendiği, işbu sözleşme ile davalının davacıdan alıp mağazalarında, sanal alışveriş siteleri veya elektronik ortamda, yurt içinde veya yurt dışında sahibi olduğu tüm dağıtım kanallarında pazarlayacağı/satacağı ürünlerin, satın alma ticari şartlarını, sipariş emri, nakliyat, sigorta, teslimat, iade, ödeme, reklam ve tanıtım ile mağaza içi anons ve raf tahsisi gibi destek hizmetleri vb.gibi taraflar arasındaki iş ilişkilerinin koşullarının düzenlendiği, yine sözleşmede vade ile ilgili açıklamalar kısmında ;
SAT-ÖDE: “Ay içinde satılan ürünlerin ödemesi satıldığı ayın son günü vade başlangıcı kabul edilecektir. Bu tarihten 30 gün sonra sadece satılan malın ödemesi yapılacaktır. Fatura tarihi vadelendirmeye esas teşkil etmeyecek olup vade ve ödenecek tutar yukarıdaki usule göre belirlenecektir.”
VADELİ: “Fatura tarihi vadelendirmeye esas teşkil etmeyecek olup, vade Satıcı Kondisyon Özet Tablosu bölümünde belirtilmiş minimum oranlara ulaşıldığı ve ilgili maddede belirlenen “gözden ve geçirme ve kabul usulü” tamamlandığı tarihe göre belirlenecektir.” şeklinde kararlaştırıldığı, davacı tarafından davalıya keşide edilen ….Noterliğinin 01/03/2022 tarihli 04645 yevmiye sayılı ihtarnamesi ile, davacı şirketin toplamda cari hesap alacağı 226.987,60 TL olduğu, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık ayına ilişkin vadesi dolan borç tutarının 63.625,93 TL olduğu, ayrıca 01/03/2022 tarihi itibarı ile Şubat ayı alacağının muaccel olacağı bildirilmekle muaccel hale gelen borcun tamamının 07/03/2022 tarihine kadar ödenmesi ve fesih nedeniyle stoklardaki ürünlerin iadesinin talep edildiği, davalı tarafından süresi içinde ödeme yapılmadığından ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durdurulduğu ve işbu itirazın iptali davasının açıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların tacir olduğu delil olarak ticari defterlere dayanıldığından TTK’nun 83 ilâ 85 maddeleri uyarınca ticari defter ve belgeler nezdinde mali yönden bilirkişi incelemesi yapılması yoluna gidilmiştir. Davalı taraf ticari defter, kayıt ve belgelerini ibraz etmemiş, davacı tarafın incelenen ticari defter ve kayıtlarına göre; davacının davalıya 14/07/2021 tarihli 255.402,74 TL, 28/07/2021 tarihli 9.974,54 TL ve 07/10/2021 tarihli 31.844,31 TL olmak üzere toplam 297.221,59 TL bedelli fatura düzenlediği, davalı taraftan toplam 73.784,29 TL bedelli fatura aldığı ve ticari defterlerine borç olarak kaydettiği, buna göre davacının davalıdan 223.437,30 TL alacaklı hale geldiği, takip tarihi itibarı ile de davalı taraftan 851,11 TL işlemiş faiz alacağı hesaplandığı, buna göre davacının davalıdan toplam 224.288,41 TL alacaklı olduğu hesaplanmış olmakla davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarında ödenmeyen fatura tutarları kayıtlı olup davalı taraf ise ticari defter ibrazından kaçınmıştır. Davalı yan ticari kayıtlarını sunmayarak TTK 86. madde uyarınca kayıtlarının aleyhe delil olacağı kabul edilmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 219. maddesine göre her iki taraf kendi ellerindeki vesikaları (belgeleri) mahkemeye ibraz etmek zorundadır. TTK 21/2. Maddesi uyarınca davacı tarafça tanzim edilen faturalara 8 gün içinde itiraz edildiğine veya iade faturası düzenlendiğine ilişkin dosyada davalı tarafından sunulmuş herhangi bir belgenin bulunmadığı, yine davalı tarafından ödeme yapıldığına ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı, her ne kadar davacının 2021 yılına ait ticari defterlerinden yevmiye defterinin açılış onayının ibraz edilmediği anlaşılmış ise de kapanış onayının yasal sürelerde yaptırıldığı, kebir defteri ve envanter defterine ait açılış ve kapanış onaylarının yasal sürelerde yaptırıldığı, yine 2022 yılına ait ticari defterlerinden yevmiye defterinin açılış onayının yasal sürelerde yaptırıldığı, kapanış onay süresinin henüz dolmadığı anlaşılmakla ve davalının ticari defter ve belgelerini sunmaması nedeniyle HMK 222. Maddesi uyarınca davacının ticari defter ve belgelerine göre yapılan tespite itibar edilmesi gerektiği değerlendirilmiş olup, davanın kısmen kabulü ile, …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 223.437,20 TL asıl alacak, 851,11 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 224.288,41 TL üzerinden devamına, alacak likit ve belirlenebilir olduğundan İİK 67/2. maddesi uyarınca hükmedilen alacak bedelinin %20’si oranında olmak üzere 44.687,46 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile,
1-….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasında davalı borçlu tarafından yapılan itirazın KISMEN İPTALİ ile, takibin 223.437,30-TL asıl alacak ve 851,11-TL işlemiş faizi olmak üzere toplam 224.288,41-TL üzerinden DEVAMINA, anapara tutarına dava tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek % 15,75 oranında ve TCMB tarafından belirlenen değişen oranlarda avans faizi uygulanmasına, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-İİK. 67/2. Maddesi uyarınca asıl alacağın %20’si oranında (44.687,46-TL) icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 15.321,14-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 3.853,63-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 11.467,51-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 Üçüncü Kısım) göre hesaplanan 35.643,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 3.853,63-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 3.934,33TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 1.200,00-TL Bilirkişi ücreti, 97,50-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.297,50-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 1.289,64-TL lik kısmanın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından sarf edilen yargılama gideri bulunmadığından hüküm kurulmasına yer olmadığına,
8-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin kısmen kabul ve redde göre hesaplanan 1.312,00 TL’sinin davalıdan, 8 TL’sinin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, HMK 342.maddesine uygun olarak düzenlenmiş dilekçenin, HMK 343.maddesi gereğince Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilmesi ve HMK 344.maddesinde belirtilen harç ve giderlerin yatırılması sureti ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar tefhim edildi, usulen anlatıldı.
20/11/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır