Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/297
KARAR NO : 2023/71

DAVA:Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:07/07/2015
KARAR TARİHİ:23/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin mobilya aksesuarları ve aksam imalatı yaptığını, davalı …Mob….Ltd.Şti.’nin ise davacı şirketin ürünlerinin fason boya işçiliğini yaptığını ve davacıya faturalandırdığını, davacı şirketin davalıya ödenecek boya işçiliğinin bedelini avans çeki olarak verdiğini ve avans çeklerinin bilahare ödeme amaçlı kullanıldığını, dava konusu edilen 19.000 TL bedelli … A.Ş. … şubesinin 23/07/2015 vadeli çekini davalıya 05/11/2014 tarihli tahsilat makbuzu ile teslim ettiğini, davalının aldığı çeki ve diğer çekleri finansman sağlamak amacıyla farklı factoring şirketlerine ciro ve teslim ettiğini, dava konusu çekin halihazırda diğer davalı …Ş.de olduğunu, davacı şirketin dava tarihi itibarı ile davalı … Aksesuar’dan 54.342,87 TL alacaklı olduğunu, dava konusu çekin teslimine ilişkin tahsilat makbuzunun düzenleme tarihinde 19.000 TL bedelli çekin kayıtlara girmesiyle davalının borcunun 77.461,26 TL olduğunu, davalılar arasında yapılan temlikin bir faktoring işlemi olup 6361 Sayılı Kanun hükümlerine tabi olduğunu, davalı … şirketinin dava konusu çeki fatura ile tevsik edilen bir mal veya hizmet karşılığı almadığını, bu nedenle davacının dava konusu çekten dolayı borçlu olmadığını, … Aksesuar’a verilen çeklerin somut bir fatura karşılığı değil ileride boya tedarikinde kullanılmak üzere …cari hesap ekstresinde borç alacak durumuna göre mal tedarikinin kesintiye uğramaması için verilen çekler olduğunu, çekin teslim edildiği tarihte davalı … Aksesuar’ın davacıya 77.461,26 TL borcu karşılığı mal teslim taahhüdü bulunduğunu, bu durumda çekin teslim edildiği tarihte …tarafından çeke ilişkin mal satışı ve fatura düzenlenmesi olmadığını, 6361 Sayılı Kanun madde 9/3 hükmünün teslim edilmeyen mallara ilişkin şahsi defi ve itirazların faktoring şirketlerine ileri sürülmesine izin verdiğini, davanın konusunun kusurlu veya ayıplı mal teslimi olmayıp 9.maddenin 2.bendinde getirilen yasal kurala aykırı olarak taahhüt edilen malın hiç teslim edilmemesine rağmen avans çekin faktoring işlemine tabi tutulması olduğunu, defi öne sürülemeyeceği kuralının mal ve hizmetin ayıp ve kusurundan faktoring şirketinin sorumlu olmayacağına ilişkin olduğunu, ortada teslim edilmiş bir mal olmadığı halde müdebbir davranılmayarak çekin temlik alınmasının yeni yasada da korunmadığını, davalı … şirketinin müşterisi ve faturaları hakkında istihbarat yapmadığını, bu nedenle kusurlu olduğunu, davalı … Aksesuar’ın karşılığı olmayan çeki davalı … şirketine ciro ettiği için, diğer davalı … şirketinin ise faktoring mevzuatın kendine yüklediği istihbarat mükellefiyetini yerine getirmeden işlem yaptığı için kusurlu olduğunu, bu nedenlerle davacının dava konusu çekten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitine ve çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekilinin talebi üzerine Mahkememizin 10/07/2015 tarihli kararı ile çek bedelinin %20’si tutarında nakit veya kesin ve süresiz teminat mektubu, teminat olarak yatırıldığı taktirde tarafları bağlayacak şekilde çek üzerine ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmiştir.
CEVAP: Davalı … Hiz.A.Ş.vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil firma ile diğer davalı …arasında 07/11/2014 tarihli faktoring sözleşmesi imzalandığını, faktoring müşterisinin faktoring sözleşmesi uyarınca 07/11/2014 tarihli alacak bildirim formuna konu etmiş olduğu kendisi tarafından davacı adına düzenlenmiş faturalar ve 07/11/2014 tarihli taahhütname uyarınca davaya konu çeki müvekkile ciro etmek suretiyle devir ettiğini ve bu faktoring işlemi neticesinde de müvekkil tarafından diğer davalı … Ltd.Şti.ne 16.400 TL tutarında finansman sağlandığı ve bahse konu tutarın 07/11/2014 tarihinde diğer davalının hesabına müvekkil şirket tarafından ödendiğini, müvekkilinin iyi niyetli hamil konumunda olduğunu, bahse konu faturaların tamamının bizzat davacı tarafından mahkemeye sunulmuş olan davacı ile diğer davalı arasında yer alan cari hesap ekstresinde yer aldığını, 6361 Sayılı Kanunun 9/2.maddesinin faktoring şirketine teslim almış olduğu çek ile bu çekin verilmesine sebep olan faturaların birbiri ile ilintili ve tutarlı olduğunu tespit etme zorunluluğu getirdiğini, yoksa faktoring şirketinin kendisine ibraz edilen faturaların gerçekliğini ve faturalara konu bir borcun olduğunu, faturaya konu malın veya hizmetin teslim edilip edilmediğini, malın veya hizmetin ayıplı olup olmadığını teyit etme zorunluluğunun bulunmadığını, müvekkilin davaya konu tüm çekleri yasaya ve usule uygun olarak devir almış olduğunu, davacının diğer davalı aleyhine sürmekte olduğu şahsi defilerin müvekkile karşı ileri sürülmesinin hukuken mümkün olmadığını, davacının sunduğu cari hesap hareketleri incelendiğinde davacının diğer davalıya güvenerek ve bir anlamda risk alarak sürekli olarak avans çeki vermek suretiyle cari hesapta diğer davalıya borçlu olması beklenirken nerdeyse sürekli olarak alacaklı konumda kaldığını, diğer davalının edimlerini yerine getirmemesi karşısında kendi hatası ile bu sonucun doğmasına sebep olmasına rağmen hatasının sonuçlarına ve zararlarına iyiniyetli 3.şahısların katlanmasını beklediğini, bu nedenlerle davanın reddine, %20’den aşağı olmamak üzere tazminat ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda … esas, 2018/13 karar sayılı 09/01/2018 tarihli karar ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafça istinaf edilmiştir.
İstanbul BAM 44.Hukuk Dairesinin 2020/973 esas, 2022/586 karar sayılı 07/04/2022 tarihli ilamı ile, davacı keşideci ile lehtar davalı şirketin ticari defterleri üzerinde, dava konusu çekin davalı faktoringe teslim tarihinde ve dayanak faturaların düzenleme tarihlerinde davacının davalı … Aksesuar’dan alacaklı olup olmadığı, verilen çeklerin avans çeki olup olmadıkları ve bu çek karşılığı davalı şirketçe davacıya mal yada hizmet teslimi yapılıp yapılmadığı, davacı tarafın ileri sürdüğü defilerin haklı olup olmadığı tespit edildikten sonra yeniden karar verilmek üzere mahkememiz kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Dosya faktoring mevzuatı konusunda uzman mali müşavir bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 02/12/2022 tarihli raporda; davaya konu faktoring işleminin emsal karar olarak dosyaya sunulan işlemin aksine davacı ile diğer
davalı …arasındaki ticari ilişkiye dayalı düzenlenen faturaların temlik alınması sureti ile yapıldığı, diğer davalı tarafından düzenlenen faturalar davacı kayıtlarında bulunduğu, içeriğine süresinde itiraz edilmediği, mal/ve hizmetin teslim alındığının davacı tarafından teyit edildiği (Emsal karar olarak sunulan …. Asliye Ticaret Mahkemesi kararı avans çeklerinden 25.06.2015 vadeli 30.000,- TL tutarlı çek ile ilgili olup, bu dosya muhteviyatında yapılan faktoring işleminin gerçek bir ilişkiye dayandığı tespit edilemeyen fatura temliği ile yapıldığının tespit edildiği), dava konusu işlemde temlik alınan faturaların ödeme aracı olarak alınan 19.000,- TL tutarlı çekin davacı tarafından düzenlendiği ve makbuz karşılığı diğer davalıya teslim edildiği, çekin arzu hilafına elden çıktığı veya imzaya itirazda bulunmamış olup, ciro sırasında uyumsuzluk bulunamadığı ve temlik alınan fatura tutarları ile uyumlu olduğunun tespit edildiği, dava konusu işlemle ilgili davalı … şirketinin yapılmış bir istihbarata yönelik bilgi ve belge sunmadığı, faturaların düzenlendiği tarihte ve çekin diğer davalıya verildiği tarihte davacı firmanın diğer davalıdan daha önce verilmiş 3 adette 80.000,- TL tutarlı çekler kaynaklı alacaklı olduğunun incelenen cari hesapta tespit edildiği, Bu çerçevede; davacının dava konusu çekin avans çeki olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceğinin Mahkeme’nin takdiri olduğu, istihbarat yapılmamış olması ve işlem tarihinde davacının diğer davalıya borcunun bulunmaması kaynaklı faktoring şirketinin bile bile borçlunun zararına hareket edip etmediğinin değerlendirilmesinin ve bu çerçevede davacının ileri sürdüğü defilerin davalı … A. Ş. ne karşı ileri sürülüp sürülemeyeceğinin Mahkeme’nin takdiri olduğu belirtilmiştir.
Dava, İİK 72.maddesi gereğince açılan, çekten dolayı borçlu olmadığının tespiti davasıdır.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, BAM ilamı, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davacı taraf, dava konusu edilen 19.000 TL bedelli … A.Ş…. şubesinin 23/07/2015 vadeli çekini davalıya 05/11/2014 tarihli tahsilat makbuzu ile teslim ettiğini, bununla birlikte ileri tarihli çekleride davalı şirkete avans çeki olarak verdiğini, dava konusu çek karşılığı mal ve hizmet almadığı halde, çekin davalı şirket tarafından, diğer davalı … firmasına devredildiğini, faktoring firmasının gerekli araştırmayı yapmadan kusurlu davranarak bedelsiz senedi devraldığını, bu nedenlerle davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, davalı … firması ise, dava konusu çeki diğer davalıdan 6361 Sayılı Kanunun öngördüğü tüm şartlar yerine getirilmek ve gerekli araştırma yapıldıktan sonra faktoring sözleşmesiyle devraldığını iddia etmiştir. Davalı …Ş. ile davalı …Mobilya İnş. Malz. İmal. ve Boy. San. Dış Tic. Ltd. Şti. arasında 07.11.2014 tarihli 1.000.000,00-TL tutarlı 4940 nolu Faktoring Sözleşmesi akdedildiği, davalı …Mobilya İnş. Maiz. İmal. ve Boy. San. Dış Tic. Ltd. Şti. kaşe ve yetkili imzasına havi Alacak Bildirim Formu ve Fatura/Çek Tevdi Bordrosu düzenlenerek, anılan şirketçe davacı … Mobilya Bağlantı Sistemleri San. ve Tic. Ltd. Şti. adına tanzim edilmiş, toplam 19.551,23-TL’lik fatura döküm ve suretleri, 23.07.2015 Vadeli,19.000,00-TL tutarlı cekin, teminatı ile Faktoring Sözleşmesi hükümlerince … Faktoring A.Ş.’ne 07.11.2014 Tarihinde gayri kabili rücu devir ve temlik edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce BAM ilamı uyarınca yeniden yaptırılan bilirkişi incelemesi ile, davacı kayıtlarında yapılan incelemede temlike konu faturaların davalı … Aksesuar tarafından davacıya tebliğ edildiği, davacının kayıtlarına intikal ettirildiği, fatura içeriğine itiraz edilmediği ve davalı tarafından fatura konusu mal/hizmetin teslim edildiği, bu durumda temlik alınan faturaların davacı ile davalı arasında gerçek bir mal/hizmet alışverişi karşılığı düzenlenmiş faturalar olduğu, temlik alınan faturalara ilişkin ödeme 07.11.2014 tarihinde 16.400,- TL olarak diğer davalı … Aksesuar’ın hesabına intikal ettirildiği, davalı tarafından yapılan işlemle ilgili yapılmış bir istihbarat çalışmasına yönelik herhangi bir bilgi-belge sunulmadığı, anlaşmazlık konusu işlemlerle ilgili olarak 2014 ve 2015 yılı cari hesaptaki hareketler incelendiğinde, hesabın 29.08.2014 tarihine kadar normal bir ticari ilişki çerçevesinde işlediği, teslim edilen malların ödemelerinin yapıldığı ancak zaman zaman borç tutarının üzerine çekler/avans çeki verildiği, 29.08.2014 tarihine kadar hesapta dikkati çekecek bir ters bakiye bulunmadığı, 01.09.2014 tarihinde davacı tarafından herhangi bir borç bulunmamasına karşılık 07.05.2015 vadeli
25.000,- TL, 30.05.2015 vadeli 25.000,- TL, 25.06.2015 vadeli 30.000,- TL olmak üzere 80.000,- TL tutarlı 3 adet ileri vadeli çek verildiği, bu çeklerin verilmesi ile hesabın 87.880,- TL terse döndüğü ve davacı firmanın alacaklı duruma geçtiği, bu çeklerin avans çeki olduğu konusunda herhangi bir tereddüt bulunmadığı, ilgili bankadan (…) celp edilen evraktan anlaşıldığı üzere bu üç çekin davacı tarafından … Aksesuar’a düzenlenmiş olup her üç çekin de faktoring yapılmak sureti ile kullanıldığı, 07.05.2015 tarihli … numaralı 25.000,- TL tutarlı çekin … Faktoring’e ciro edilmek suretiyle finansmana konu edildiği, 30.05.2015 tarihli … numaralı 25.000,- TL tutarlı çekin Eko Faktoring’e ciro edilmek suretiyle finansmana konu edildiği, 25.06.2015 tarihli … numaralı 30.000,- TL tutarlı çekin … Faktoring’e ciro edilmek suretiyle finansmana konu edildiği, her üç çekin de bankadan ödemesinin yapıldığı, bizzat davacı tarafından 25.06.2015 vadeli çek için …. Asliye Ticaret Mahkeme’sinde … Esas dosyadan menfi tespit davası açıldığı, davacı beyanı ve cari hesap hareketlerinin bu çeklerin avans çeki olduğunu teyit ettiği, davaya konu çekin veriliş tarihi olan 05.11.2014 tarihinde davacının yukarıda belirtilen avans çekleri kaynaklı alacağı 58.461,26 TL olup bu çek ile alacak tutarının 77.461,26 TL’ye yükseldiği, diğer davalı … Aksesuar’ın bu çekten sonra da fatura düzenlediği, ticari ilişkinin devam ettiği, davacı tarafından 01.12.2014 tarihinde 5.000,- TL nakit ödeme yapıldığı, 2014 yıl sonu davacının alacak bakiyesinin 71.581,30 TL olduğu, 2015 yılı başında taraflar arasında ticari ilişkinin devam ettiği ve dava tarihi itibarı ile davacının diğer davalıdan alacak tutarının 54.342,87 TL’ye düştüğü tespit edilmiştir.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 13/12/2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olması sebebiyle ihtilafın 6361 Sayılı Yasa kapsamında olduğu tespit edilmiştir. Yasanın 9. maddesinde; ‘Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktöring şirketine devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktöring şirketine karşı ileri süremez; meğer ki faktöring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun’ hükmü yer almaktadır. Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 04/02/2015 tarihli 29257 sayılı resmi gazetede yayınlanarak 01/01/2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş olan yönetmeliğin “İstihbarat Çalışması” başlıklı 5. maddesi gereğince faktoring şirketlerine faturaya dayalı alacağı temlik aldıklarında “Öncelikle ilgili mevzuatta yer alan fatura tarifi şekli ve nizamına ilişkin düzenlemelerde dikkate alınarak faturadaki bilgileri kontrol etme” yükümlülüğü getirmiş ise de; davalı … şirketi ile diğer davalı arasında 07/11/2014 tarihinde faktoring sözleşmesi yapıldığı ve dava konusu çekin sözleşme kapsamında davalı … şirketine teslim edildiği davalı tarafça dosyaya sunulan belgelerden tespit edildiğinden, 6361 Sayılı Yasanın geçici 1. maddesi gereğince faktoring işleminin yapıldığı tarih itibariyle olaya uygulanacak olan, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik’in 22/2. maddesidir. Faktoring işlemi sırasında henüz yayınlanarak yürürlüğe girmemiş yönetmelik hükümlerinden davalının sorumlu tutulması mümkün değildir.
Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 22/2. maddesine göre; Birinci fıkrada belirtilen hususlara ilave olarak faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler düzenlemesi uyarınca, faktoring şirketlerinin devir aldığı alacak, bir kambiyo senedinden kaynaklanıyor olsa bile, alacağı doğuran temel ilişkiye ait fatura veya benzeri belgelerle bunu tevsik etmeleri gerekmektedir. Davanın dayanağını oluşturan 19.000,00 TL tutarlı çek, davacı … Mobilya Bağlantı Sistem San.Tic.Ltd.Şti tarafından, diğer davalı …Mob. İnş. Mal. İm, Boy. San. Dış. Tic. Ltd. Şti emrine keşide edilmiştir. Davalı …Mob. İnş. Mal. İm, Boy. San. Dış. Tic. Ltd. Şti. tarafından faktoring şirketi olan davalı … Factoring Hiz. A.Ş.’ne 07/11/2014 tarihli faktorig sözleşmesi ve 29.09.2014 tarihli 167627 sıra numaralı 3.226,71-TL, 30.09.2015 tarihli 167630 sıra numaralı 562,57-TL tutarlı, 01.10.2015 tarihli … sıra numaralı 987,07-TLve 2.547,03-TL, 10.10.2015 tarihli 167636 sıra numaralı 2.672,11-TL tutarlı, 14.10.2015 tarihli … sıra numaralı 2.406,14-TL, 16.10.2015 tarihli 167639 sıra numaralı 1.196,52-TL tutarlı, 30.10.2015 tarihli 167649 sıra numaralı 2.882,74-TL, 03..11.2015 tarihli 167652 sıra numaralı 3.070,36-TL tutarlı fatura karşılığı, Alacak Bildirim Formu -Çek/Senet Tevdii Bordrosu karşılığı teslim alındığı tespit edildiğinden, davalı … şirketinin davaya konu çeki bu temlik sözleşmesi gereğince, müşterisinden, yönetmeliğin 22/2. maddesine uygun olarak temliken aldığı, ciro silsilesinin şeklen kopuk olmadığı görüldüğünden, durumun gereklerine göre kendisinden beklenen özeni gösterdiği sübuta ermiştir.
TBK 188.maddesinde ( Eski B.K. 167); “Borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları devralana karşı da ileri sürebilir”
TBK 189.maddesinde; “Alacağın devri ile devredenin kişiliğine özgü olanlar dışında öncelik hakları ve bağlı haklarda devralana geçer “
TTK 790.maddesinde; ” Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde yetkili hamil sayılır.”
TTK 801.maddesinde; ” Cirosu kabil bir çeki ödeyecek olan muhatap, cirolar arasında düzenli bir teselsülün var olup olmadığını incelemekle yükümlü ise de, cirantaların imzalarının geçerliliğini araştırmak zorunda değildir.”
TKK 683.maddesinde; ” Cironun poliçe veya poliçeye bağlı olan ve alonj denilen bir kağıt üzerine yazılması ve ciranta tarafından imzalanması gerekir.” düzenlemeleri mevcuttur.
6361 Sayılı Kanunu’nun 9. maddesinin 2. fıkrasındaki “Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez” düzenlemesi karşısında yerleşmiş Yargıtay uygulamaları uyarınca, faktoring sözleşmeleri alacağın devri hükmünde olup, Borçlar Kanunu’nda sayılmış sözleşmeler arasında yer almayan ve birden fazla sözleşme unsurunu kapsamına alan karma sözleşmelerdendir. Bu niteliği itibariyle faktoring sözleşmelerinde üçlü ilişki mevcut olup, işlemlerin taraflarını alacağı temlik alan faktoring şirketi, temlik eden önceki alacaklı (faktoring şirketinin müşterisi) ve önceki alacaklıyla arasında temel hukuki ilişki bulunan borçlu oluşturmaktadır. Faktoring sözleşmesinin alacağın devri hükmünü ihtiva etme niteliği gereği TBK md. 188/1 maddesi uyarınca kural olarak borçlu, önceki alacaklısına karşı ileri sürebileceği şahsi defileri temlik alan durumundaki faktoring şirketine karşı da ileri sürebilir.
6361 Sayılı Kanunu’nun 9. maddesinin 3. fıkrasında”Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.”
Türk Ticaret Kanunu’nun “Defiler” başlıklı 687/1. maddesindeki “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” şeklindeki düzenleme 6361 sayılı Kanunun 9/3. maddesi ile paralel bir hüküm taşımaktadır.
6361 Sayılı yasanın 9/3 maddesi hükmü faktoring işleminin tarafları olan borçlu önceki alacaklı ve temlik alan faktoring şirketi dışındaki, kambiyo senedinde ciro silsilesinde yer alan diğer kambiyo borçluları bakımından getirilmiş bir hüküm olup, kanunun 9/3 maddesi hükmünün faktoring işleminin tarafları arasında yer almayan kambiyo borçlularını ilgilendirdiği gerekçenin son cümlesinde yer alan “Bu bağlamda 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun defiler başlıklı 687. maddesi ile paralellik sağlanması hedeflenmiştir” sözlerinden anlaşılmaktadır. 6102 Sayılı TTK’nun 687/2 maddesinde “Alacağın temliki hükümleri saklıdır” hükmü yer aldığından, 6361 Sayılı Kanun’un 9/2. maddesi hükmünden hareketle faktoring sözleşmelerinde alacağın temliki hükümleri uygulanacağından, 6102 Sayılı TTKnun 687/2. maddesi ve 6361 Sayılı Kanun’un 9/2 maddesi karşısında faktoring işleminin taraflarından olan kambiyo borçluları hakkında alacağın temliki hükümlerinin uygulanacağı aynı kanunun 9/3 maddesi hükmünün ise faktoring işleminin tarafı olmayan ve ciro silsilesinde yer alan diğer kambiyo borçluları bakımından uygulanabileceği tespit edilmektedir (Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2015/1159 Esas – 2015/12752 Karar sayılı ve 201/3805 Esas -2020/215 Karar sayılı ilamı).
Yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu; 2014 ve 2015 davacı yan cari hesap ekstrelerine göre, dava konusu çekin kayıtlara girdiği 07.11.2014 tarihinde davacının yukarıda belirtilen avans çekleri kaynaklı alacağının 58.461,26-TL olduğu, bu çek ile alacağı tutarın 77.461,26-TL’ye yükseldiği, davalı … Aksesuar’ın bu çekten sonra da fatura düzenlediği, ticari ilişkinin devam ettiği, davacı tarafından 01.12.2014 tarihinde 5.000,00-TL nakit ödeme yapıldığı, 2014 yıl sonu davacının alacak bakiyesinin 71.581,30-TL olduğu, 2015 yılı başında taraflar arasında ticari ilişkinin devam ettiği ve dava tarihi itibariyle davacının alacak tutarının 54.324,87-TL’ye düştüğünün tespit edildiği, diğer üç çekin de lehdar davalı şirkete teslim edilmiş olduğunun tespiti ile davacının dava tarihi itibariyle bu çekleri avans çeki olarak verdiğinin kabulü gerektiği anlaşılmıştır.
Neticeten, davaya konu çekin davacı tarafından diğer davalıdan daha önce verilen avans çekleri kaynaklı 58.461,26 TL alacaklı durumdayken verilmiş olması ve sonrasında ticari ilişkinin bir süre devam etmesi ile diğer davalıya bu çekin düzenlenmesinden 1 ay sonra nakit ödeme de yapılmış olması çerçevesinde davaya konu çekin avans çeki olduğu kabul edilerek davanın kabulü ile … … Şubesi A-… Seri Nolu 23/07/2015 tarihli 19.000,00 TL bedelli çek nedeniyle davalılar …Mob.İnş. Malz. İmal.ve Boy. San. Dış Tic. Ltd.Şti ile … Faktoring A.Ş ‘ye borçlu olmadığının tespitine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile; … … Şubesi A-… Seri Nolu 23/07/2015 tarihli 19.000,00 TL bedelli çek nedeniyle davalılar …Mob.İnş. Malz. İmal.ve Boy. San. Dış Tic. Ltd.Şti ile … Faktoring A.Ş ‘ye borçlu olmadığının tespitine, tedbirin karar kesinleşinceye kadar devamına,
2-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 1.297,89-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 324,48-TL’nin mahsubu ile bakiye 973,41-TL harcın davalılardan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan; 2.092,45 TL bilirkişi, tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan yargılama masrafının davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, ayrıca bu dava nedeniyle yatırılan 324,48 TL peşin harcın davalılardan tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davalılar tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 9.200,00-TL ücreti vekaletin tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile davalılardan müteselsilen tahsili ile kendini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, HMK 342.maddesine uygun olarak düzenlenmiş dilekçenin, HMK 343.maddesi gereğince Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilmesi ve HMK 344.maddesinde belirtilen harç ve giderlerin yatırılması sureti ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar tefhim edildi, usulen anlatıldı. 23/01/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza