Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/256 E. 2022/479 K. 15.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/256 Esas
KARAR NO : 2022/479

DAVA : Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkının Kullanılmasına İzin
DAVA TARİHİ : 13/04/2022
KARAR TARİHİ : 15/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, …Ticaret Siciline kayıtlı …AŞ ünvanlı şirketin %20,4 hissesinin sahibi olduğunu, maliki olduğu pay miktarı gereği azınlık konumunda olduğunu, uzun yıllar boyunca ortakların tamamının yer aldığı beş kişilik yönetim kurulu tarafından yönetilen davalı şirketin, şirketin kurucusu davacının babası …’ın vefatından sonra tek kişilik yönetim kurulu ile yönetim kurulu başkanı …tarafından yönetildiğini, benzer ortaklık yapısına sahip diğer şirketlerin de … tarafından yönetildiğini, azlık hissesine sahip olduğu şirketlerin dava dışı … Tic AŞ,…Tatil ve Turistik Tesisler AŞ,…AŞ olduğunu, bu şirketlerin tamamının tek iştigal konusunun maliki oldukları taşınmazları kiraya vermek olduğunu, kardeşi …’ın tek yetkili hale gelmesi ile 2016-2018 yıllarına ilişkin bilgi alma ve inceleme taleplerinin reddedildiğini, bilgi alma hakkını ancak dava yoluyla kullanabildiğini, 2019 ve 2020 yıllarına ait bilgi alma ve inceleme taleplerinin ise karşılandığını, davalı şirketçe keşide edilen ihtarname ile, bilgi alma ve inceleme talep ettiği hususların toplam 294 sayfa olarak PDF formatında hazırlandığını, PDF dökümlerinin toplantı odasındaki televizyon ekranından incelenmesinin zor olduğunu, 29/03/2022 tarihinde yapılan 2021 yılına dair olağan genel kurul toplantısında TTK 420 mad dayanarak toplantının bir ay geriye bırakılmasını talep ederek finansal tablolara ilişkin bilgi alma ve inceleme talep ettiği noktaları toplantı tutanağına şerh olarak yazdırdığını, 14/03/2022 tarihli ihtarnamede belirttiği ve toplantı tutanağına şerh düşürdüğü 23 madde bulunduğunu, bu hususların genel kurul sonrası tarafına verileceği yönünde…tarafından toplantı tutanağına not düşüldüğünü, hazırlanmış PDF dosyalarının televizyon ekranından gösterileceği, bunun dışında bilgi verilmeyeceğinin ifade edilmesi üzerine dürüst hesap verme ilkesine uygun bilgi verilmeyeceğine kanaat getirerek durumu bir tutanak ile tespit ettiklerini, davalı şirketin 29/03/2022 tarihli olağan genel kurul toplantısının ne öncesinde ne de sonrasında herhangi bir bilgi veya belgenin temin edilemediğini beyanla, bir uzman refakate alınmak suretiyle davalı şirket merkezinde TTK 437.mad anlamında bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılmasına olanak tanınmasını, incelemenin kısa sürede sonuçlanması ve bilanço alt dökümlerinin 300 sayfadan fazla olacağından, işbu 23 adet belgenin birer örneğinin dizi pusulasına bağlanarak PDF formatında CD olarak davalı şirketçe inceleme esnasında hazır edilerek tarafına verilmesini talep ve deva etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın süresi içinde açılmadığını, 29/03/2022 tarihli genel kurul toplantısının üzerinden kanuni süre olan 10 gün geçtikten sonra huzurdaki davanın açıldığını, işbu süresinde açılmayan davanın usulden reddi gerektiğini, davacının talebinin TTK 437.mad kapsamını aşmakta olduğunu, davacının davalı şirketin ticari sır niteliğindeki belgeleri de kapsayan talep konusu tüm belgelerin bir örneğinin tarafına verilmesini talep ettiğini, TTK 437/5.deki dava şartlarının oluşmadığını, davacının talebinde hiçbir hukuki yarar bulunmadığını, davacıya tebliğ edilen olağan genel kurula davet mektubu ekinde bilanço, finansal tablolar ve yıllık faaliyet arporunun gönderildiğini, yasal olarak gönderilmesi gereken bilgi ve belgelerden fazlasının kendisine gönderildiğini, gerekli bilgilendirmenin yapıldığını, davacının zaten bilgi alma hakkını kullandığını, bu nedenle inceleme hakkı sağlanmış olduğundan davacının dava açma hakkı bulunmadığını, bilanço, finansal tablolar ve yıllık faaliyet raporunun davacıya tebliğ edilmiş olması karşısında davacı tarafından ihtarname keşide edilerek bilgi alma hakkının kullanılmak istendiğin, davalı şirke yetkilileri tarafından davacının talebinin iyi niyetli düşüncelerle kabul edilerek 22/03/2022 tarihinin randevu olarak verildiğini, davacının inceleme günü istediği tüm bilgi ve belgelerin incelenmek üzere davacıya dijital ortamda sunulduğunu, toplantı odasında bulunan tüm ilgililerin tamamının kendisine bilgi vermek için işini bırakıp hazır bulunduğunu, davalı şirketin davacıya fiziki olarak belge sunmamasının nedeninin belgelerin dijital ortamda tutulması yanında davacının daha önce fiziki sunulan evrakları davalı şirket yetkililerinin haberi ve izni olmaksızın alarak şirket dışına çıkarması olduğunu, davacının eylemlerinin kötü niyetli olduğunu, davacının iddialarının haksız olduğunu, davacının asıl amacının bilgi alma hakkını kullanmak olmadığını, şirket yöneticileri ile husumetinden dolayı rahatsızlık vermek olduğunu beyanla, davacının haksız davasının reddine, kötü niyetli davacının HMK 329/1 gereği davalı ile kararlaştırılan vekalet ücreti olan 20.000TLnin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, kötü niyetli davacının HMK madde 329/2 gereği 5.0000TL disiplin para cezası ödemesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, davalı şirketin 29/03/2022 tarihli genel kurul toplantısına ait hazirun cetveli, toplantı tutanağı, ihtarnameler, imza sirküleri, ticaret sicil gazetesi, tutanak, genel kurul toplantı tutanağı, İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasından verilen karar celp olunmuştur.
Dava TTK 437.mad kapsamında bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılması talebine ilişkindir.
TTKnun 437.maddesinde;
“(1) Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir.
(2) Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz.
(3) Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir.
(4) Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.
(5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.
(6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.
” denilmektedir.
Yapılan yargılama, davacı tarafın iddiaları, davalının savunması ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının davalı şirketin hisse sahibi olduğu, Beşiktaş …Noterliğinin 14/03/2022 tarihli 05948 yevmiye nolu ihtarnamesi ile bilgi alma ve inceleme talep ettiği hususları 23 madde olarak bildirdiği, 29/03/2022 tarihinde yapılan 2021 yılına dair olağan genel kurul toplantısında TTK 420 maddesine dayanarak toplantının bir ay geriye bırakılmasını talep ederek finansal tablolara ilişkin bilgi alma ve inceleme talep ettiği hususları toplantı tutanağına şerh olarak düşürdüğü, davalı şirket ile toplantı yapılarak talep ettiği bilgilerin PDF ortamında hazırlanarak davacıya sunulduğu, ancak şirkete ait tv ekranından bakıp okunabileceğinin ve yazılı kağıt olarak toplantı masasında incelemesine izin verilmeyeceğinin, bunun üzerine davacının bu kadar uzun belgeleri televizyon ekranından okumasının mümkün olmadığının toplantı odasında incelenmek üzere dökümler ve fotokopilerin toplantı masasında çalışmasına izin verilmediği takdirde çalışma yapamayacağını beyan ettiğinin ve yazılı kağıt CD olarak herhangi bir döküman bilgi alınmadan tespit mahallinin terk edildiğinin tutanağa geçirildiği, olağan genel kurul toplantı tutanağı da incelendiğinde, davacının muhalefet şerhini tutanağa işlettiği görülmüştür.
Davacının TTK 437.maddesi kapsamında bilgi alma hakkının kullanılmasının mahkemece izin verilmesini talep etmekte olup, davalı taraf ise davacının bu talebinin kabul edilerek istediği hususların CD’ye kaydedilerek şirkete ait televizyon ekranında davacıya gösterilmek suretiyle bilgi alma hakkının kullandırıldığını iddia etmektedir. Davacının bilgi alma hakkını kullanmak istediği hususlarda herhangi bir yazılı döküman sunulmadan ve bu dökümanlar üzerinde yeteri kadar sürede fiziki olarak inceleme imkanı tanınmadığından ve yoğun muhasebe kayıtları içeren çok sayıda dökümanın televizyondan CD’nin gösterilmesi şekliyle bilgi alma hakkının kullanıldığının söylenemeyeceği, bilgi alma ve inceleme hakkı kullandırılırken verilecek bilgilerin hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olması gerektiği, sırf hakkın görünüşte kullanılmasını sağlamak amacıyla baştan savma ve özensiz şekilde, sınırlı sürede 1000lerce sayfalık bilgilerin ekrana yansıtılması şeklinde yapılan bir bilgi edinmenin yasanın koruduğu menfaat dengesine de aykırılık oluşturduğu anlaşıldığından, davacının bilgi alma hakkının aşağıdaki şekilde kullandırılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;

Davanın KABULÜ ile, davacının 2021 yılına ilişkin hesaplar üzerinde bilgi edinme ve inceleme isteminin KABULÜ ile, davacı tarafın dava dilekçesinde belirttiği aşağıda belirtilen;
1-Avukatlara ödenen ücretlerin dökümü,
2-Şirketin maliki olduğu arsanın imar durumunun ve emlak vergisi beyanının birer sureti,
3-Şirketin maliki olduğu arsaya ilişkin kira sözleşmesinin bir sureti ile alınan kiraların dökümü,
4-31/12/2021 tarihli kapanış öncesi ayrıntılı mizan dökümü,
5-Mukayese amacıyla 31/12/2019 ve 31/12/2020 tarihli kapanış öncesi ayrıntılı mizan dökümleri
6-Kasa ve alt hesaplarının dökümü (100 ve alt hesapları)
7-Bankalar ve alt hesaplarının dökümü (102 ve alt hesapları)
8-Ortaklardan alacaklar ve alt hesaplarının dökümü (131 ve alt hesapları)
9-İndirilecek K.D.V. ve alt hesaplarının dökümü (191 ve alt hesapları)
10-Satıcılar ve alt hesaplarının dökümü (320 ve alt hesapları)
11-Ortaklara Borçlar ve alt hesaplarının dökümü (331 ve alt hesapları)
12-Personele Borçlar ve alt hesaplarının dökümü (335 ve alt hesapları)
13-Diğer Çeşitli Borçlar ve alt hesaplarının dökümü (336 ve alt hesapları)
14-Sermaye ve alt hesaplarının dökümü (500 ve alt hesapları)
15-Hizmet Üretim Maliyeti ve alt hesaplarının dökümü (740 ve alt hesapları)
16-Genel Yönetim Giderleri ve alt hesaplarının dökümü (770 ve alt hesapları)
17-Şirketin gelirlerini gösteren tüm ana ve alt hesapların dökümü
18-Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlerin dökümü
19-Diğer tüm ana ve alt hesapların dökümü
20-2021 yılı içinde sermaye yapısını değiştiren yönetim kurulu kararlarının fotokopisi
21-2021 yılına ait işlemleri gösteren muavin dökümünün pdf olarak dijital surcti,
22-Ortaklar Pay Defterinin 2021 yılında işlem gören sayfalarının fotokopisi
23-2021 yılı KDV, Muhtasar, Geçici Vergi ve Kurumlar Vergisi beyannameleri ile bunların tahakkuk fişlerinin birer sureti,
Hususlarında karardan sonra davalı şirkete en az 15 gün öncenden çekeceği ve tebliğ ettireceği ihtarname ile belirlediği 3 iş günü içerisinde sabah 09:00 akşam 17:00 saatleri arasında bilgi edinme ve inceleme hakkının kullandırılmasına,
2-Davalı şirketin davacı tarafından belirlenen iş günlerinde incelenecek evrakları hazır etmesine, ayrıca birer örneğinin PDF. formatında CD içerisinde davacıya verilmesine, dilerse davalı tarafından inceleme günlerinde kendi uzmanlarının inceleme esnasında bulundurabilmesine,
3-Davacının belirlenen günde bilgi edinme ve inceleme esnasında 1 Mali Müşavir ve 1 Hukukçu (Avukat) yanında bulundurabilmesine, çekeceği ihtarnamede söz konusu yardımından yararlanacağı Mali Müşavir ve Hukukçunun isimlerinin de bildirilmesine,
4-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70TL karar ve ilam harcı peşin olarak alındığından ayrıca alınmasına yer olmadığına,
5-Davacı tarafından yapılan 54,00TLnin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, ayrıca davacı tarafından dava açılırken yatırılan 80,70TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT gereğince takdir olunan 5.100,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, KESİN OLMAK üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
15/06/2022

Başkan
E-İMZALI
Üye
E-İMZALI
Üye
E-İMZALI
Katip
E-İMZALI

İşbu evrak, 5070 sayılı Elektronik İmza Yasası kapsamında imzalanmıştır.