Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/240 Esas
KARAR NO : 2022/341

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/10/2021
KARAR TARİHİ : 17/05/2022

Mahkememizin 2021/630 Esas sayılı dosyasından verilen 09/12/2021 tarihli 202021/979 sayılı kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin 16. Hukuk Dairesi’nin 2022/522 Esas – 2022/578 karar sayılı 01/04/2022 tarihli ilamıyla kaldırılmakla, dava mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılıp açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalılardan …’nin yayıncısı diğer davalıların ise yapımcısı oldukları … isimli dizide müvekkilinin yasal mirasçısı olduğu annesi …’nun hayat hikayesinin izin alınmaksızın neredeyse birebir kopyalanarak yansıtılmış olması ve hatıraya hakaret sebebiyle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak koşulu ile şimdilik 100.000,00-TL manevi ve isim hakkını kullanmak suretiyle kazanç elde etme sebebiyle şimdilik 10.000,00-TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılar üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
Davalı … ve …Film vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu uyuşmazlığa bakmakla görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğundan dosyada görevsizlik yönünde karar verilmesi gerektiğini, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı tarafın huzurdaki davaya konu taleplerinin Yeşilçam dizisinin birinci sezonuna dayandığını ancak müvekkillerinden …’in birinci sezonda yapımcı olarak yer almadığını, dolayısıyla müvekkili… yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddini, davacının maddi / manevi tazminat talebinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davanın senaristlere ihbarını, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; haksız fiil hükümlerine dayanılarak açılan ve maddi / manevi tazminat talep edilen davada yasal unsurlar oluşmadığını, dava dilekçesinde delil olarak sunulan vakıaların tamamının hayatın olağan akışında davacı tarafın talebiyle ilişki kurulamayacak boyutta olduğunu ve iddialarının tümünün farazi olduğunu, huzurdaki davada kişilik haklarının ihlal edilmesi iddiasıyla maddi / manevi tazminat talep edilmişse de davacının mirasçı sıfatıyla manevi tazminat isteminde bulunabilmesi için gerekli tazminat şartlarının oluşmadığını, arz olunan ve re’sen gözetilecek nedenlerle haksız ve hukuka aykırı davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; davalı vekilleri tarafından sunulan cevap dilekçeleri ve delil listeleri Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ölen annesinin yaşantısını mirasçı olarak kendinden izin alınmaksızın yayımlanan…isimli dizeye konu olduğundan bahisle davalılardan şimdilik 10.000,00 TL maddi ve 100.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizin …Esas sayılı dosyasından verilen 09/12/2021 tarihli 202021/979 sayılı kararı ile; Mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine, dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesi talep edildiğinde dava dosyasının görevli …Haklar Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesi yönünde karar verilmiş, karara karşı davalılar … ve …Film vekilince yasal süre içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2022/522 Esas, 2022/578 Karar, 01/04/2022 tarihli kararı ile; “.. Davalılar Eastern Sunrise ve Sunset Film vekili istinaf dilekçesinde, mahkemenin görevsizlik kararı doğru olmakla birlikte dosyanın Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olmasına karar verilmesi gerekirken Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin görevli olduğuna karar verildiğini, davacıların davada “Fikri mülkiyet hakkına veya hak sahipliğine” dayanmadığını ileri sürdüğü anlaşılmıştır.
FSEK 1/A “Bu Kanunun, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahipleri ile bu eserleri icra eden veya yorumlayan icracı sanatçıların, seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcıları ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların ve radyo-televizyon kuruluşlarının ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını, bu haklara ilişkin tasarruf esas ve usullerini, yargı yollarını ve yaptırımları ile Kültür Bakanlığının görev, yetki ve sorumluluğunu kapsamaktadır.” hükmü düzenlenmiştir.
FSEK 76/1 “Bu kanunun düzenlediği hukuki ilişkilerden doğan dava ve işler ile bu Kanundan kaynaklanan ceza davalarında görevli mahkeme, Sınai Mülkiyet Kanununun 156.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen mahkemelerdir.” hükmü düzenlenmiştir.
İstinaf başvurusuna konu davada, davacı vekilinin müvekkilinden izin alınmadığını murisi …’nun hayatının filme konu edilerek hatırasına saldırı yapıldığını, isim hakkının kullanılarak kazanç elde edildiğini ileri sürerek, müvekkilinin maddi ve manevi zararlarının giderilmesini talep ettiği, davacının FSEK kapsamında yapılan herhangi bir sözleşmenin tarafı olmadığı, FSEK 1/A maddesi kapsamında eser sahipliğinden kaynaklanan herhangi bir mali yada manevi hak talebinde bulunmadığı, davacıların FSEK 1/A maddesinde sayılan kişilerden olmadığı, davalı tarafça murisin hatırasına ve isim hakkından kaynaklanan kişilik haklarına saldırı yapıldığının iddia edildiği, haksız fiil iddiasına dayanıldığı, aralarındaki hukuki ilişkinin genel hükümlere göre çözümleneceği, taraflar arasında ticari nitelikte bir uyuşmazlık bulunmadığı, ilk derece mahkemesince görevsizlik kararı verilmesi yerinde ise de, dosyanın görevli İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, İstanbul FSHHM’ne gönderilmesine karar verilmesinin yerinde olmadığı kanaatiyle, bir kısım davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın görevsizlik kararı ile İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.” denilmek suretiyle hükmün kaldırılmasına karar verilerek dosya mahkememize gelmiş ve mahkememizin 2022/240 Esas numarasını almıştır. Kaldırma kararı sonrası taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılarak yargılamaya devam olunmuştur.

Dosyanın incelenmesinde; davacının, kendisinden izin alınmadan murisi …’nun hayatının filme konu edilerek hatırasına saldırı yapıldığını, isim hakkının kullanılarak kazanç elde edildiğini ileri sürerek maddi ve manevi zararlarının giderilmesini talep ettiği, davanın konusu itibariyle davacının iddialarını haksız fiil hükümlerine dayandırdığı anlaşılmaktadır.
6100 sayılı HMK.nun 114/ç maddesine göre görev hususu kamu düzeninden olup dava şartlarındandır. Aynı yasanın 115/1. maddesi uyarınca Mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflardan her biri dava şartı noksanlığını herzaman ileri sürebilirler. Yine aynı yasanın 115/2. maddesi uyarınca Mahkeme dava şartı noksanlığını tespit ettiğinde davanın usulden reddine karar verir denilmektedir. Bu nedenlerle dosya içeriği dikkate alınarak taraflar arasında ticari nitelikte bir uyuşmazlık bulunmadığından mahkememizin görevli olmadığı, uyuşmazlığın haksız fiilden kaynaklı olduğu ve bu uyuşmazlığın genel mahkemeler olan Asliye Hukuk Mahkemelerince görülmesi gereken davalardan olduğu, dosyada İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu, mahkememizin işbu davaya bakmakta görevsiz olduğu anlaşılmakla; mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, görev hususunun 6100 Sayılı HMK 114/1-c hükmü kapsamında “dava şartı” niteliğinde olması nedeniyle HMK 115/2, fıkrası uyarınca DAVANIN USULDEN REDDİNE,
(2)6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 20. Maddesi uyarınca bu görevsizlik kararı süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde taraflardan birinin kararı veren mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesi talep edildiğinde dava dosyasının görevli İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
(3)Dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesinin talep edilmemesi halinde mahkememizce davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
(4)HMK m. 331/2 hükmü gözetilerek; dosyanın görevli İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesi halinde, yargılama harç ve giderleri hususunda görevli İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesince karar verilmesine; aksi durumda talep üzerine dosyanın ele alınarak yargılama giderleri hususunda bir karar verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17/05/2022

Katip
✍e-imzalıdır.

Hakim
✍e-imzalıdır.