Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/128
KARAR NO :2023/130

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:23/02/2022
KARAR TARİHİ:20/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirket … Kimya San.ve Tic.Ltd.Şti.aleyhine ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davacı şirketin … Mah. … Sok. No.2/3 Pendik/İstanbul adresinde 22/02/2022 tarihinde haciz tatbik edildiğini, davacı şirketin alacaklı görünen firma ile hiçbir ticari ilişkisi bulunmadığını, davacı şirket yetkilisi …’ın dolandırıldığını, işbu çekin bedelsiz bir çek olduğunu ve dolandırıldığı kişiler hakkında Anadolu C.Başsavcılığına suç duyurusunda bulunduğunu, davacı şirket yetkilisinden kötü niyetli 3.kişilerin hile ile elinden söz konusu çeki zor kullanarak aldığını, davacının uyarılara rağmen çeklerin iade edilmediğini, öncelikle söz konusu çekle ilgili dava sonuna kadar teminatsız olarak veya uygun bir teminat alınarak tedbir verilmesini, %40’dan aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememiz 14/03/2022 tarihli ara kararı ile yaklaşık ispat şartının oluşmadığı değerlendirilmekle davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; alacağa konu kambiyo takibine dayanak çek 150.000 TL bedelli olmasına karşın davacıların … Asliye Hukuk Mahkemesinin …esas sayılı çek iptali davasında çek bedelini 3.050 TL olarak bildirerek çekin kaybolduğunu belirttiklerini, davacılar tarafından çekin çalıntı olduğunun ve bu hususunda davalı tarafından bilindiğinin, buna rağmen bile bile çekin devir alınarak tahsil için bankaya ibraz edildiğinin, dolayısıyla bir kötüniyet bulunduğunun ispatı gerektiğini, davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, davacının söz konusu davada imzasını inkar etmeyen keşideci olup davalının ise iyiniyetli meşru hamil olduğunu, çekin aval tarafından çaldırıldığı iddiasının nispi defi olduğunu, davaya konu çekteki ciro silsilesinde bir kopukluk bulunmadığını, dava konusu çekin davalı tarafın kötü niyetle iktisap edildiği veya iktisapta ağır kusuru bulunduğu hususlarının ispatlanamadığını, çekin aval tarafından çaldırıldığı iddiası ile menfi tespit davası açmasının da mümkün olmadığını, bu nedenlerle davanın reddine, %40’dan az olmamak üzere tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Taraflara usulüne uygun davetiye tebliğ olunmuş, … ATM … D.iş sayılı dosyası, ….İcra Müdürlüğünün … Talimat sayılı dosyası, ….İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası, takibe ve davaya konu çek aslı, … Asliye Hukuk Mahkemesinin …esas sayılı dosyası, BA-BS formları, İstanbul Anadolu C.Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası celp olunmuştur.
….İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davalı tarafından davalılar aleyhine 150.000 TL asıl alacak, 388,36 TL faiz, 15.000 TL çek tazminatı, 450 TL komisyon olmak üzere toplam 165.838,36 TL üzerinden takip başlatıldığı anlaşılmıştır.
… ATM … D.iş sayılı dosyası incelendiğinde; ihtiyati haciz isteyenin … Kimya San. Ve Tic.Ltd.Şti., karşı tarafın …, … Kimya San.ve Tic.Ltd.Şti.ve … Kimya San.ve Tic.A.Ş.olduğu, 21/02/2022 tarihinde 10/02/2022 vade tarihli 150.000 TL bedelli çek yönünden %20 teminatla ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında uygulanmak üzere ihtiyati haciz kararı verildiği anlaşılmıştır.
….İcra Müdürlüğünün … Talimat sayılı dosyası incelendiğinde, ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasın yazılan talimat uyarınca davacı şirketin … Mah. … Sok. No.2/3 … adresinde 22/02/2022 tarihinde haciz uygulandığı anlaşılmıştır.
… Asliye Hukuk Mahkemesinin …esas sayılı dosyası incelendiğinde, davacının …, davanın 07/02/2022 tarihinde açılan çek iptali davası olduğu, 08/04/2022 tarihinde feragat nedeniyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
İstanbul Anadolu C.Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası incelendiğinde; müştekinin …, suçun nitelikli dolandırıcılık, tehdit, yağma, hakaret, şantaj olduğu, … vekilinin, müştekinin Gümrük Müdürlüğünde olan mallarını alabilmesi için nakit paraya ihtiyacı olduğundan sahibi bulunduğu … Kimya San.Tic.Ltd.Şti.’ne ait 150.000 TL bedelli 10 adet toplam 1.500.000,00 TL çeklerini nakte çevirmek istediğini, müştekiyi ikna etmeleri üzerine müştekinin 150.000 TL’lik toplam 10 adet çekleri keşide ettiğini, …’nun çeklerin daha sağlam ve güvenilir olması amacıyla müştekinin annesinin şirketi olan … Kimya emrine yazılmasını ve çeklerin arkalarının da şirketin sahibi ve yetkilisi olan müştekinin annesi tarafından ciro edilmek suretiyle kendisine verilmesini istediğini, …’ın çekleri … ve …’nun yanında …’na verdiğini, şüphelilerin işbirliği içerisinde ve organize şekilde hareket ederek müştekide güven uyandırdıklarını, bir müddet sonra ise müştekinin dolandırıldığını anladığını beyanla şüpheliler hakkında şikayette bulunduğu anlaşılmıştır.
Dava, menfi tespit davasıdır.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davacılar tarafından ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasına konu çekin davacı şirket yetkilisi … dolandırılmak suretiyle hile ile elinden zor kullanılarak alındığı iddiası ile borçlu olmadıklarının tespiti talep edilmiştir. Dava konusu çek davacı keşideci tarafından keşide edilmiş olup davacı keşideci kendi imzasını inkar etmemekte, çekin 3.şahıslar tarafından dolandırılmak suretiyle elinden zorla alındığını iddia etmektedir. Davacının, çekteki ciro silsilesine uygun olarak çeki iktisap etmiş olan iyiniyetli üçüncü kişilere karşı sorumluluğu devam edecektir. Somut olayda çekin hamili olan davalının, çeki ticari alacağına karşılık aldığı, buna ilişkin e-faturalar ve cari ekstrenin dosyaya ibraz edildiği, yine davalının BA formunda ilgili faturalara konu bildirimin yapılmış olduğu, buna göre davalı kayıtlarında çek girişinin yapıldığı, yine çek üzerinde şeklen ciro silsilesinde bir bozukluk bulunmadığı sabittir.
6102 Sayılı TTK.nun 818/1-e maddesinde poliçeye ait hükümler çek hakkında da uygulanacağından, aynı yasanın 687.maddesinde; “poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan defileri başvuran hamile karşı ileri sürülemeyeceği, ancak hamilin poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olmasının bu düzenlemenin istisnasını oluşturduğu düzenlenmiş ve aynı ilkelerin tekrarı niteliğindeki 790.maddesinde cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde, yetkili hamil sayılır, çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir, bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kişi çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.” 792.maddesinde ise: ” çek herhangi bir surette hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yolu ile devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790.maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil, ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu taktirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” düzenlemeleri mevcuttur. Öte yandan çek mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyla verilen ödeme vasıtasıdır. Bu nedenle ispat yükü çeki düzenleyen keşideciye aittir. (19.HD 06/06/2018 tarih 2016/18139;3233)
Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, çek, bir ödeme aracı olup, mevcut bir borcun tasfiyesine yönelik olarak verildiğinin kabulü gerekir. Davacı taraf bu karinenin aksini iddia ettiğinden somut olayda ispat yükü davacıdadır. Davacı taraf iddialarının usulüne uygun delillerle kanıtlayamamıştır. Bu nedenlerle ispat edilemeyen davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-İİK 72/4 mad uyarınca İhtiyati Tedbir kararının uygulanmamış olması nedeniyle davalı lehine kötüniyet tazminatı verilmesine yer olmadığına,
3-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 179,90 TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 2.561,23 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.381,33 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacılara iadesine,
4-Davacılar tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı yargılamada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden reddolunan miktar üzerinden AAÜT’sine göre tespit olunan 23.500,00 TL vekalet ücretinin davacılardan tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile müteselsilen alınarak davalıya ödenmesine,
6-Davalılar tarafından sarf edilen yargılama gideri bulunmadığından hüküm kurulmasına yer olmadığına,
7-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, HMK 342.maddesine uygun olarak düzenlenmiş dilekçenin, HMK 343.maddesi gereğince Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilmesi ve HMK 344.maddesinde belirtilen harç ve giderlerin yatırılması sureti ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar tefhim edildi, usulen anlatıldı.
20/02/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza