Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2021/795 Esas
KARAR NO:2022/303

ASIL DAVA VE BİRLEŞEN DAVADA

DAVA:İtirazın İptali
ASIL DAVA TARİHİ:06/07/2012
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ:06/07/2012
KARAR TARİHİ:26/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
ASIL DAVADA:
DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davacının davalı borçlulardan … İnş. Yapı Düzl. Ve Paz. Tic. A.Ş. ile 15/06/2009 başlangıç tarihli temizlik hizmetine ilişkin sözleşme yapıldığını, bu sözleşmede ödemelerin hizmet süresini takip eden ayın sonuna kadar kesilecek hizmet faturasına istinaden %50’sinin … çeki ile ödeneceğinin açıkça belirtildiğini, buna istinaden borçlu davalı … İnş. Şirketinin verilen hizmet bedelinin %50’sini … çeki olarak davacıya verdiğini, ancak söz konusu … çeklerinin davacı tarafından her iki davalıya ibraz edilmesine rağmen ödenmediğini, alacağın tahsili amacına yönelik olarak yapılan …. İcra Müdr. … Esas sayılı takip dosyasına haksız ve yersiz olarak itiraz edildiğini, işbu itirazın iptali ile takibin devamına ve 2004 sayılı İİK’nun 67/2. Maddesi uyarınca asıl alacağın %40’ından aşağı olmamak üzere davalıların icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Dava dilekçesi davalılara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir. Davalı … … A.Ş. Vekilinin cevap dilekçesi ve vermiş olduğu diğer beyanları ile talebinin, davalı … İnş. Yapı Düzl. Paz. Tic. A.Ş’nin Y.Y. G.YO. A.Ş ile birleştiğini, daha sonra şirketinin ünvanını … … … A.Ş. olduğunu, belirterek buna ilişkin ticaret sicil gazetesi nüshasını da ibraz etmek suretiyle davalı şirketin … adı altında toplu konut inşaatı yapan bir şirket olduğunu, davacı şirket ile de … projesi tesislerinde ve gurubun diğer yerlerinde temizlik hizmeti konusunda 15/06/2009 tarihinde sözleşme yapıldığını, taraflar arasındaki bu sözleşmenin 3.2. Maddesinde hizmet bedelinin “ödemeler hizmet süresini takip eden ayın sonuna kadar … … Ltd. Şti. tarafından kesilecek faturanın %50’si … çeki olarak düzenlenecek kalan bakiyenin %50’si hizmet alan şirket tarafından nakden ödenecektir” şeklinde düzenlendiğini, davalı şirketi esasen çalışmaya başlamadan önce diğer davalı … şirketinin ile davalı ile tanıştırdığını, … … çeklerinin davacının alacağını belirtmesi üzerine kendisi ile yapılan sözleşmelerde ödenecek tutarın %50’sini … çeki ile ödenmesinin kabul ve taahhüt ettiğini, ödemelerin davacıya … çeki ile yapıldığını, bir kısmının nakden yapıldığını, davacının bu çekleri … şirketine götürdüğünde oradan istediği malları alabileceğini, ancak bu güne kadar çekleri ilgili şirkete götürüp karşılığı mal olarak almamışsa bunun kusurunun kendilerine ait olduğunu, davalı aleyhine açılan davanın doğru olmadığını, davalı şirkete ait ticaret defter ve kayıtlarda davacıya yönelik herhangi bir borcun söz konusu olmadığını, haksız ve yersiz açılan davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalılardan … … A.Ş vekili cevap dilekçesi ve süreç içerisinde vermiş bulunduğu dilekçeleri ile , davalı aleyhine açılan davayı kabul etmediğini, gerek davacı şirketin ve gerekse diğer davalı şirketin müvekkili … …’in sözleşmeli üyeleri olduğunu, ve … sistemi içerisine girdiklerini, bu sisteme göre ” satın alınan mal ve hizmetin bedelinin üretilen mal ve hizmet ile ödendiği, bir finans ve ticaret sistemi olduğunu, firmaların bir araya gelerek oluşturduğu bir pazar olduğunu, … pazarını oluşturan firmaların arzları ve talepleri ile işlediğini, sistemin üyelerinin birbirleri ile alışveriş yaptıklarında bilinen ödeme araçlarını (nakit, kıymetli evrak ve diğerleri) kullanmadıklarını … sisteminin kendilerine vermiş olduğu … çeklerini kullanarak … sisteminden mal ve hizmet alımını yaptıklarını bu sistemin alacağın temliki, takas, tellallık, trampa, havale sistemlerine benzediğini, bir hak veya malın başka bir hak veya mal ile para kullanmadan değişim sistemi olduğunu … çeki olan firmanın o çeki başka bir … üyesi olan firmaya verebileceği gibi … kurumuna da gittiğinde oradan başka bir mal alabilmekte olduğunu, taraflar arasındaki yapılan sözleşmede davacının bunun kabul ettiğini, davacı firma ile diğer davalı firma arasında hizmet sözleşmesinden kaynaklanan ilişkin sonucunda oluşan borcun belli bir bölümü için davalı firmanın gözetiminde mal ve hizmet takası konusunda kullanılmak üzere … çekinin diğer davalı tarafından düzenlendiği ve davacı firmaya teslim edildiğini, artık burada davacı firmanın elindeki bu çek miktarının … sistemi içerisinde mal ve hizmet havuzundan seçmek ve almak olduğunu, halen de alabileceğini, ancak bunu yapmadığını, … çeklerinin kullanılmamış olmasının davacının kendi kusuru olduğunu, haksız ve yersiz açılan davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
BİRLEŞEN DAVADA (….Asliye Ticaret Mahkemesinin … sayılı dosyası)
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı alacaklı ile davalı borçlulardan … İnşaat … …. A.Ş. arasında 15/06/2009 başlangıç tarihli Temizlik Hizmeti Sözleşmesi düzenlendiğini, sözleşme gereğince ödemelerin hizmet süresini takip eden ayın sonuna kadar kesilecek hizmet faturasına istinaden %50 ‘nin … çeki olarak ödeneceği , ödemenin zamanında yapılmaması durumunda her ay için %5 vade farkı alınacağının açıkça belirtildiğini, buna istinaden, hizmet bedelinin %50’sinin … çeki olarak davalı şirket tarafından davacı şirkete tevdii edildiğini, ancak çeklerin ödenmediğini, başlattıkları icra takibine karşı da itiraz edildiğini, çeklerin hizmeti alan davalı … İnşaat … Yat. Hiz. Tic. A.Ş. tarafından ve yine … çeki düzenleyerek piyasaya sunan … Sistemi gereğince garantör olan davalı …Ş. tarafından ödenmediğini belirterek davalıların itirazının iptaline ve takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı …Ş. Vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ve davalı şirketin … … ‘in sözleşmeli üyeleri olduğunu ve … sistemi içerisine girdiklerini, bu sistemin, bir hak veya malın başka bir hak veya mal ile para kullanmadan değişim sistemi olduğunu, davacı şirket ile diğer davalı şirket arasında kendilerini ilgilendirip borç altına sokan bir hizmet sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme dolayısıyla yaptırımlarından davalı şirketin sorumlu tutulamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … İnş. … Yat. Hiz. Tic. A.Ş. Vekili davaya cevap dilekçesi ile; davacı şirketin, taraflar arasındaki temizlik hizmeti sözleşmesi gereğince davalının inşa ettiği İnovia projesinde temizlik hizmeti verdiğini ve bu doğrultuda 15/06/2009 tarihli sözleşme yapıldığını, sözleşmenin 3/1 ve 3/2 maddeleri gereğince sözleşme bedelinin nasıl ödeneceğinin kararlaştırıldığını, ödemelerin hizmet süresini takip eden ayın sonuna kadar … … Ltd. Şti. tarafından kesilecek faturanın %50 ‘sinin … çeki ile, kalan bakiyeninde %50’sinin hizmet alan şirket tarafından nakden ödeneceğinin yazıldığını, davalı şirketin defter kayıtlarına göre davacı şirketin alacaklı olmadığını, davacının iddialarının doğru olmadığını davalının sözleşme gereğince tüm ödemelerini yaptığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Mahkememizin 09/12/2013 tarih 2012/188 esas 2013/269 karar sayılı kararı ile, davanın kısmen kabulü ile davalıların 6.844,19 TL asıl alacağa yönelik itirazının iptaline, işlemiş faiz yönünden talebin reddine, takip tarihinden itibaren asıl alacağa avans faizi uygulanmak suretiyle takibin devamına, birlikte ifa kuralı gereği davacının elinde bulunan dava konusu … çeklerinin davalıya iadesine karar verilmiş, mahkememiz kararı davacı vekili ve davalı … … … A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiş olup, Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 19/12/2014 tarih 2014/2970 esas 2014/8280 karar sayılı ilamı ile; “mahkemece davacının … üyesi olmadığı sonucuna varılmış ise de, bu konuda araştırma yapılmadığı, bu nedenle davacının davalı …Ş.’nin üyesi olup olmadığının ya da üyesi olup da sonradan üyelikten ayrılıp ayrılmadığının belirlenerek, … üyesi olmadığının tespiti halinde şimdiki gibi hüküm kurulması, üyesi olduğunun ya da sonradan üyelikten ayrılması halinde bu çeklerin tahsil imkanı olup olmadığının araştırılması gerektiği” gerekçesiyle mahkememiz kararı bozulmuş ve dava mahkememizin … esas sırasına kaydedilmiş, yapılan yargılama ile mahkememizin … esas 2017/1567 karar sayılı 25/12/2017 tarihli kararı ile; taraflar arasındaki sözleşme uyarınca verilecek hizmet bedelinin ay sonunda düzenlenecek faturaya göre yarısını nakden, kalanının ise … çekleri ile ödeneceğinin kararlaştırıldığı, davalıya temizlik hizmeti verildiği, alacağın yarısının tahsil edildiği, geriye kalan alacağa ilişkin … çeklerinin düzenlendiği, bu çeklerin her iki davalıya ibraz edilmesine rağmen ödemediği, davacı ile davalı …Ş. arasında yapıldığı iddia edilen … sözleşmelerinin dosyaya ibraz edilmediği, ibraz olunan … sözleşmelerinin ise her iki davalının aralarında yapmış oldukları … sözleşmeleri olup, davacının … üyesi olduğunun davalılarca ispat edilemediği gerekçesiyle, asıl davanın kısmen ve birleşen davanın ise kabulüne karar verilmiş, karar asıl ve birleşen davada davalı … … … A.Ş. vekilince temyiz edilmiş, Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 2018/876 esas 2020/4291 karar sayılı 15/12/2020 tarihli ilamı ile;
“Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre asıl ve birleşen davada davalı … İnşaat Yapı Düzenleme ve Paz. Tic. A.Ş. vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.” gerekçesiyle mahkememiz kararı onanmış, davalı vekilince karar düzeltme talep edilmesi üzerine Yargıtay 6.Hukuk Dairesinin 2021/3710 esas 2021/1342 karar sayılı ilamı ile;
“Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının asıl ve birleşen davalarda … çeklerini nakit olarak tahsil edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
… sistemi, mal mübadelesi (trampa) sisteminin güncel ekonomik hayata adapte edilmiş hali olup sistemin esası üye firmalar arasındaki mal ve hizmet alışverişlerinde değişim aracı olarak paranın kullanılmamasına dayanmaktadır. … sistemine üye olan herhangi bir firmaya mal veya hizmet satan üye, sattığı mal veya hizmetin bedeli kadar … sisteminden alacaklı hale gelir. … çekinin tahsili, … sistemi içerisinde satışa sunulan mal veya hizmetlerden alınarak yapılır. Çekin nakit ödenmesi söz konusu değildir. Aksi halde … sisteminden bahsedilemez. Davacı basiretli bir tacir olarak sisteme üye olmasa dahi davalı ile yaptığı sözleşmede ödemenin yarısının … çeki ile yapılacağını kabul etmiştir. Bundan sonra davacının ifayı nakit olarak değil, … havuzunda bulunan mal ve hizmetlerden sağlaması gerekir. Bu durumda davacı sisteme üye ise alacağını sistemden talep edebilir, üye değilse sisteme üye olup … çekinin tahsilini sistemden talep edebilir. Eş deyişle davacı, basiretli tacir olarak … çekini üye sıfatı ile kabul ederek teslim almak suretiyle … üyesi olmayı kabul etmiştir. Dosyada davacının … havuzundan çeki tahsil etme teşebbüsünde bulunduğuna ve bu talebin reddedildiğine ilişkin herhangi bir belge ve bilgi de olmadığına göre asıl ve birleşen davaların reddine karar verilmesi gerekirken, kabulü doğru olmamıştır. Bu husus göz ardı edilerek mahkeme kararının bozulması gerekirken, sehven onanmasına karar verilmesi doğru görülmediğinden davalılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 15.12.2020 tarihli ve 2018/876 E. 2020/4291 K. sayılı onama ilamının kaldırılarak kararın davalılar yararına bozulmasına karar verilmiştir. ” gerekçesiyle mahkememiz kararı bozulmuş ve dava mahkememizin 2021/795 esas sırasına kaydedilmiştir.
Taraflara usulune uygun davetiye gönderilmiş, taraf vekilleri dosya içindeki beyanlarını tekrar etmişlerdir.
Dava, taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesi uyarınca, … çekleri ile ödenecek hizmet bedelinin tahsil edilememesi nedeniyle başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali sitemine ilişkindir.
Yapılan yargılama, asıl ve birleşen davada davacı tarafın iddiaları, davalıların beyanları, tanzim olunan bilirkişi raporu ve ek raporları, … çekleri, Yargıtay bozma ilamı, davalı … GYO ile diğer davalı … arasında yapılmış bulunan … sözleşmeleri ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı ile davalı … GYO arasında temizlik hizmetine ilişkin 15/06/2009 tarihli sözleşme bulunduğu, bu sözleşme uyarınca verilecek hizmet bedelinin ay sonunda düzenlenecek faturaya göre yarısının nakden, kalanının ise … çekleri ile ödeneceğinin kararlaştırıldığı, yine ödememenin zamanında yapılmaması halinde aylık %5 vade farkı ekleneceğinin kararlaştırıldığı, davalıya temizlik hizmeti verildiği, alacağın yarısının tahsil edildiği, geriye kalan alacağa ilişkin … çeklerinin düzenlendiği, bu çeklerin her iki davalıya ibraz edilmesine rağmen ödenmediği, davacı tarafça davacının … üyesi olmadığının iddia edildiği belirtilerek, gerek asıl dosyada gerekse birleşen dosyada davalılar hakkında icra takibi yapıldığı ve bu icra takiplerinin her iki davalının itirazı üzerine takibin durduğu tespit edilmiştir.
… sistemi, mal mübadelesi (trampa) sisteminin güncel ekonomik hayata adapte edilmiş hali olup sistemin esası üye firmalar arasındaki mal ve hizmet alışverişlerinde değişim aracı olarak paranın kullanılmamasına dayanmaktadır. … sistemine üye olan herhangi bir firmaya mal veya hizmet satan üye, sattığı mal veya hizmetin bedeli kadar … sisteminden alacaklı hale gelir. … çekinin tahsili, … sistemi içerisinde satışa sunulan mal veya hizmetlerden alınarak yapılır. Çekin nakit ödenmesi söz konusu değildir. Aksi halde … sisteminden bahsedilemez.
Somut olayda; Davacı taraf sözleşmenin düzenlenmesi sırasında … üyesi olmadığı, yine davalı …’nin çeklerin tahsili için kendisini … sistemine üye olmaya zorladığı, bu sebeple ağır üyelik koşulları içeren sözleşme sebebiyle davacının … sistemine üye olmadığı ve bu nedenle verilen … çeklerinin tahsil edilemediğini ileri sürmüş, davalı taraf ise davacının … sistemin üye olduğunu iddia etmiştir. Mahkememizce asıl dosyada verilen kabul kararı üzerine dosyanın temyizi sonrası bozma kararı uyarınca davacı şirketin … şirketi olup olmadığı hususunda yapılan incelemede; davacının basiretli bir tacir olarak sisteme üye olmasa dahi davalı ile yaptığı sözleşmede ödemenin yarısının … çeki ile yapılacağını kabul ettiği, bundan sonra davacının ifayı nakit olarak değil, … havuzunda bulunan mal ve hizmetlerden sağlaması gerektiği, bu durumda davacının sisteme üye ise alacağını sistemden talep edebileceği, üye değil ise sisteme üye olup … çekinin tahsilini talep edebileceği, dolayısıyla davacının basiretli tacir olarak … çekini üye sıfatı ile kabul ederek teslim almak suretiyle … üyesi olmayı kabul ettiği, dosyada davacının … havuzundan çeki tahsil etme teşebbüsünde bulunduğuna ve bu talebin reddedildiğine ilişkin herhangi bir bilgi ve belgenin de sunulmadığı, bu bağlamda davacının asıl ve birleşen davadaki taleplerinin ayrı ayrı reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1- Asıl ve birleşen davaların ayrı ayrı reddine,
2-Asıl Davada;
a- Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 5.100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davalı … … AŞ’ne verilmesine,
b-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
c-Davalı … ….AŞ tarafından yapılan 264,55TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
d-Davalı … tarafından yapılan 100,00TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
e-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70TL karar ve ilam harcının peşin olarak alınan 120,55TLden mahsubu ile fazla alınan 39,85TLnin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine
f-Mahkememizin bozma öncesi kararı gereği yazılan harç tahsil müzekkeresi ile bakiye karar harcı olarak 306,48TL harcın tahsil edilmiş olması halinde karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran davalı tarafa iadesine,
3-Birleşen davada;
a- Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 6.243,34TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendini vekil ile temsil eden davalı … … AŞ’ne verilmesine,
b-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
c-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70TL karar ve ilam harcının peşin olarak alınan 621,80TLden mahsubu ile fazla alınan 541,10TLnin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine
d-Mahkememizin bozma öncesi kararı gereği yazılan harç tahsil müzekkeresi ile bakiye karar harcı olarak 2.238,46TL harcın tahsil edilmiş olması halinde karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran davalı tarafa iadesine,
4-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde İADESİNE,
Dair, asıl ve birleşen dosya davacısı vekili ve asıl ve birleşen dosya davalısı … … Yatırım A.Ş vekilinin yüzüne karşı davalı …’nin yokluğunda, gereçekli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay Temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 26/04/2022

Katip …
E-İMZALI

Hakim …
E-İMZALI