Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/538 E. 2021/909 K. 22.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/538 Esas
KARAR NO:2021/909

DAVA:Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:23/08/2021
KARAR TARİHİ:22/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin akaryakıt istasyonu çalıştırmak üzere 2006 yılında kurulmuş olan bir şirket olduğunu, şirketin bundan başka amacı ve çalışma konusunun olmadığını, … İlçesi, … mevkii, 4 pafta, 443 parsel sayılı taşınmaz üzerinde kurulu olan istasyonun mülk sahibinin Petrol Ofisi olduğunu, davacının istasyonun hali hazırda ruhsat sahibi olan … ile ruhsat devir şartlarını görüşerek “Ruhsat Devir Sözleşmesi” başlıklı sözleşmeyi imzalayarak istasyonun devrini satın aldığını, davacı şirketin ruhsat hakkını devraldığı petrol istasyonunun mülk sahibi olan davalı Petrol Ofisi’ne yeniden başvurarak istasyona ait işletme ruhsatını devraldığını, atıl vaziyette bulunan bu istasyonu çalıştırmak istediğini, buna göre gerekli olan kira sözleşmesi, bayilik sözleşmesi ve diğer sözleşmeleri yapmak istediğini bildirdiğini, davalı şirketin davacı şirketin bu talebini olumlu karşıladığını ve petrol istasyonunun çalıştırılması ile ilgili hazırlıklara başlandığını, davacı şirketin …’ye başvurarak İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı aldığını, alınan ruhsat sonrasında tarafların bir araya gelerek “protokol” başlıklı sözleşmeyi düzenlediklerini, bu sözleşmede davacının Bayi Adayı olarak vasıflandırıldığını, bu protokolden sonra aynı tarihte “İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi” başlıklı sözleşmeyi de tanzim ve imza ettiklerini ancak ruhsat alınmasının gecikmeye uğradığından daha sonra bu sözleşmenin yerine aynı konuda “İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi” başlıklı sözleşmelerin düzenlendiğini, bu sözleşmelerin hepsinde benzer hükümlerin yer aldığını, davacı şirket tarafından …’den istasyonda yenileme ve onarım işleri yapılmasına izin verilmesinin talep edildiğini ve gerekli iznin alındığını, sonrasında … Belediye Başkanlığına ayrı ayrı istasyonda yenileme ve onarım işleri yapılacağını bildirerek gerekli iznin verilmesi talep edilmiş ve buradan da gerekli iznin alındığını, sözleşme ile davalı şirket tarafından inkişaf bedeli adı altında davacı şirkete ödeneceği öngörülen edimlerin yerine getirildiğindi, bu ad altında paralarla davacı şirket tarafından sözleşme konusu istasyonda yapılması gereken iş ve hizmetler ilgili kurumlardan onarım ve tadilat izinleri alınarak ifa edilmiş bu işler için yapılan harcamalara ve kullanılan malzeme ve işçiliğe dair faturaların sözleşme kapsamında davacı şirket tarafından Petrol Ofisi adına kesilerek kendilerine teslim edildiğini, davacı şirket tarafından istasyonun ruhsat ve lisans alınması için EPDK’ya çok sayıda başvuru yapıldığını ancak yıllarca sonuç alınamadığını, davacı şirket tarafından bayilik lisansı verilmesi hakkındaki taleplerinin tümünün EPDK Petrol Piyasası Daire Başkanlığı tarafından doğrudan reddedildiğini, davacı şirket tarafından yetkili kurum EPDK’ya iletilmeden daire başkanlığınca reddedilmesinin yetki tecavüzü oluşturduğu vurgulanarak mevzuata aykırı ve haksız yere red kararı verilmesi sebebine dayalı olarak … 18. İdare Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile son olarak 10/06/2015 tarih, 30863 sayılı red kararının iptali hakkında dava açıldığını, dosya üzerinde yapılan yargılama sonucunda … 18. İdare Mahkemesince 29/12/2016 tarih, … sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiğini, verilen kararın kesinleşmesine takiben davacı tarafça yapılan başvuru üzerine … tarafından iş yerinin bulunduğu istasyon için İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı’nın verilmiş bulunduğunu, EPDK’ya üst üste verilen dilekçelerden bir sonuç alınmaması ve idari yargıda alınan iptal kararına rağmen istenilen lisansın düzenlenmemiş olması karşısında davacı şirket tarafından …’ye verilen dilekçe ile Asgari Mesafe Tespit Tutanağı’nın düzenlenmesinin talep edildiğini, … Zabıta Daire Başkanlığı Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün düzenlediği Asgari Mesafe Tespit Tutanağı’nın EPDK Petrol Piyasası Daire Başkanlığına sunulduğunu, daire başkanlığınca 12 yıl süre ile ” Akaryakıt İstasyonlu Bayilik Lisansı verildiğini ve davacı şirkete gönderildiğini, bu suretle davacı şirketin yedi yıllık uğraştan sonra yasal hakkı olan lisansını ancak yargı yolu ile 20/05/2019 tarihinde alabildiğini, EPDK’dan lisans alındığında yerine yenisi getirilmek kaydıyla davalı şirketin geçici olarak istasyondaki bir kısım alet, edevat ve malzemeleri marketteki raflarına varıncaya kadar 03/02/2016 tarihide sökerek başka bir istasyonuna naklettirdiğini, davalının yapması gereken yatırımları yapmadığını, istasyonun faaliyete geçmesinin davalı şirket yetkilileri tarafından engellendiğini, davacı şirkete haber vermeden idari yargıda dava açılarak taşınmazın istasyon vasfını kaybetmesi için davalı şirket tarafından uğraş verildiğini, davacı şirketin 7 yıllık emeğine rağmen taşınmazın … İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’ye devredildiğini, yeni malikin davacı şirkete zor kullanarak istasyondan tahliye ettiğini belirterek davanın kabulü ile davalı tarafın sözleşmeye aykırı tavır ve hareketlerinden dolayı, davacı taraf için çekilmez hal alan, taraflar arasında düzenlenmiş protokoller, bayilik sözleşmeleri, Yatırım Çerçeve Sözleşmesi, Ödünç Sözleşmesi gibi, sözleşme konusu istasyonun taraflarınca işletilmesi ile ilgili tüm sözleşmelerin feshine, davalı tarafın, kendi kusuru ile ve sözleşmelere aykırı davranışları sonucu, tarafları yönünden, haklı nedenlerle sözleşmenin feshine sebebiyet verdiğinden ve sözleşmeye aykırı bu davranışlar sebebiyle, davacı şirketin, EPDK’dan alınan ruhsat tarihi olan 20.05.2019 tarihinden, sözleşmelere göre, sözleşmelerin bitim tarihi olan 01.08.2029 tarihine kadar geçecek süre içinde sözleşme konusu işyerini çalıştıramamaktan doğan zararlarına karşılık, fazlaya ilişkin tüm haklar saklı kalmak kaydı ile, şimdilik, 10.000 TL tutarındaki kar mahrumiyetinin, dava tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte, davalıdan tahsili ile taraflarına ödenmesine, 13.07.2007 tarihinde yapılan ilk protokolden itibaren, dava tarihine kadar geçen süre içinde, sözleşme konusu işyerinin tamir, bakım ve onarımı, korunması, ilgili makamlardan izin ve ruhsat alınması, EPDK’dan lisans alınması için yapılan tüm masraflarla, Asliye Ticaret Mahkemesi ve İdare Mahkemesi nezdinde, davacı şirket tarafından takip edilen davalardan dolayı yapılan yargılama giderinden (dava harç ve masrafları, avukatlık ücreti vs. gibi) vesaireden doğan hak ve alacaklardan, (yukarıda sf.21, madde 9 son paragrafta açıklaması yapılan kalemler) bu kalemlerden oluşan alacağın miktarı belirsiz olduğundan, HMK madde 107 kapsamında, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak, şimdilik, 1.000 TL’nin, dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, davalı şirketten tahsili ile davacıya ödenmesine, bu kalemlerden oluşan alacağın gerçek miktarı tespit edildiğinde, bakiye kısım için gerekli harçlar yatırılacağından, bakiye alacak hakkında da, dava tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına ve bu kısma isabet eden alacağın da, dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile, taraflarına ödenmesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin belirsiz alacak davası açmakta hukuki yararının bulunmadığını, belirsiz alacak davası açma şartlarının oluşmadığını, davalı şirket ile davacı arasında mülkiyeti davalı şirkete ait olan İstanbul ili, … İlçesi, … mevkii, 4 pafta, 443 parsel sayılı taşınmaz üzeride yer alan akaryakıt ve otogaz istasyonunun kiralanması için 08/07/2019 tarihli Kira Sözleşmesi, istasyonun davalı şirket markası altında işletilmesi ve bu hususta bayilik faaliyetinin gerçekleştirilmesi adına ise ilk olarak 13/07/2007, sonrasında 13/03/2015 ve en son da 01/04/2019 tarihli İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi, 01/08/2019 başlangıç tarihli Yatırım Çerçeve Sözleşmesi akdedildiğini, davacı ile akaryakıt istasyonunun işletilebilmesi için protokol imzalandığını, bu protokol ile mülkiyeti davalıda olan istasyonun protokolde yazılı hükümler ve imzalanacak Bayilik Sözleşmesi çerçevesinde onarım ve tadilatının davacı şirket tarafından yapılacağı ve ardında da 15 yıl süre ile davacı şirket ile işletilmesinin belirlendiğini, davalı şirketin protokol kapsamında üstlendiği yükümlülüklerini yerine getirir iken davacı şirketin en temel sorumluğu olan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı ile Bayilik Lisansı alma yükümlülüğünü yıllarca yerine getirmediğini, davacı tarafın taahhüt etmiş olduğu teminat tutarının davalı şirkete vermemesi ve hiçbir teminat ödemeden davalı şirketten istasyona yatırım yapmasını beklemesi nedeniyle istasyonda satışa başlanamadığını, davacının salt bu halden dahi sözleşmenin feshine sebebiyet verdiğini ve basiretli bir tacir olarak davranmayarak sözleşme ile yükümlendiği edimleri yerine getirmediğini, davacı şirketin taahhüdüne ve yükümlülüğüne aykırı olarak izin, lisans ve ruhsatları almaması ve hatta almak için ilgili kurumlar nezdinde başvuru bile yapmamış olması, basiretli bir tacirden beklenemeyecek ölçüde büyük bir ihmalkarlık olduğunu ve sözleşmeye de açıkça aykırı olduğunu, davalı şirket tarafından …. İdare Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile ikame edilen … imar Planı İptali davasının söz konusu taşınmazın akaryakıt istasyonu vasfını korumak amacı ile açıldığını, davalı şirketin mülkiyeti bizzat kendisine ait olan ariyet malzemelerinin başka bir istasyona taşımaya yetkili olduğunu, davacı şirket tarafından taraflar arasında akdedilen 01/08/2019 tarihli Yatırım Çerçeve Sözleşmesi gereğince davalı şirkete sunmakla yükümlü olduğu teminatı sunmayarak sözleşmeye aykırı davrandığını, davalı şirket tarafından taraflar arasında akdedilen 01/04/2019 tarihli İstasyonlu Bayilik Sözleşmesini ve işbu sözleşmeye bağlı olarak akdedilen Yatırım Çerçeve Sözleşmesini davacı şirketin sözleşmeye aykırı davranması sebebiyle davalı şirketin haklı nedenle tek taraflı olarak feshettiğini, davalı şirketin mutlak haklardan sayılan mülkiyet hakkına dayanarak mülk sahibi olduğu taşınmazı satış yoluyla … İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’ye devrettiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla kar mahrumiyetinin Yargıtay kararları uyarınca 3 ay ile sınırlı olduğunu, davacı şirketin taraflar arasında akdedilen hem Yatırım Çerçeve Sözleşmesi hem de Kira Sözleşmesi kapsamında ödemesi gereken bedellerinin hiçbirinin ödenmediğini belirterek davacının kısmi alacak davası açmakta hukuki yararı bulunmaması sebebi ile davanın usulden reddine, haksız ve kötü niyetli ikame edilen işbu davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında düzenlenen bayilik sözleşmesi ve buna bağlı tüm sözleşmelerin feshi ile sözleşmeye aykırılıktan kaynaklanan tazminat davasıdır.
… 18. İdare Mahkemesine yazılan müzekkere ile … Esas sayılı dosya UYAP sistemi üzerinden celp edilmiştir.
… 4. İdare Mahkemesine yazılan müzekkere ile … Esas sayılı dosyası UYAP sistemi üzerinden celp edilmiştir.
… Tapu Müdürlüğüne yazılan müzekkere ile davaya konu taşınmazın aktif pasif tapu kaydı sureti celp edilmiştir.
Mahkememizin … Esas … K sayılı dosyasının incelenmesinde; dava konusu uyuşmazlığın taraflar arasında akdedilen 13/12/2012 tarihli Akaryakıt İstasyonu Bayilik Sözleşmesi ve Protokolleri uyarınca davalıya ödenen inkişaf bedeli ile sözleşmede öngörülen cezai şart bedelinin davalıdan tahsiline yönelik tazminat davası olduğu, 06/02/2019 tarihinde davanın reddine karar verildiği, davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu, istinaf incelemesi neticesinde İst.BAM 13.HD’nin 2019/1236 Esas 2021/457 Karar sayılı ilamıyla kararın kaldırılmasına karar verilerek yeniden inceleme yapılmak üzere Mahkememize gönderildiği ve Mahkememizin … Esasına kaydedildiği, duruşma gününün 01/12/2021 tarihine bırakıldığı anlaşıldı.
(1)Bilindiği üzere 6100 sayılı HMK.nun 166. maddesi uyarınca “(1) Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davalar, aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir. Birleştirme kararı, ikinci davanın açıldığı mahkemece verilir ve bu karar, diğer mahkemeyi bağlar.
(2)Davalar, ayrı yargı çevrelerinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış ise bağlantı sebebiyle birleştirme ikinci davanın açıldığı mahkemeden talep edilebilir. Birinci davanın açıldığı mahkeme, talebin kabulü ile davaların birleştirilmesine ilişkin kararın kesinleşmesinden itibaren, bununla bağlıdır.
(3)Birleştirme kararı, derhâl ilk davanın açıldığı mahkemeye bildirilir.” denilmektedir.
Mahkememizdeki iş bu davanın tarafları ve konusu itibariyle birbirini etkileyecek nitelikte olduğu, anılan yasanın 4. fıkrası uyarınca “Davaların aynı veya birbirine benzer sebeplerden doğması ya da biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelikte bulunması durumunda, bağlantı var sayılır” denilmektedir. Öyleyse Mahkememizin iş bu dava dosyası ile Mahkememizin … Esas sayılı dosyası arasında fiili ve hukuki bağlantısının mevcut olduğu, biri hakkında verilecek hükmün diğerini de etkileyeceği anlaşıldığından usul ve dava ekonomisi de gözönüne alınarak her iki dosyanın birleştirilmesine, yargılamaya daha önce açılan Mahkememizin … E. sayılı dosyası üzerinden devam olunmasına, Mahkememizin işbu esasının birleştirilme nedeniyle kapatılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1-Dava dosyamız ile Mahkememizin … Esas sayılı dosyası arasında HMK.’nun 166. maddesi gereğince fiili ve hukuki irtibat bulunması, biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek olması ve yargılama ekonomisi ile birlikte farklı kararların önlenmesi amacıyla dava dosyamızın …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası ile BİRLEŞTİRİLMESİNE,
2-Esasın bu şekilde kapatılmasına, yargılamaya …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas Sayılı dava dosyası üzerinden devam edilmesine,
3-Yargılama giderleri, sair ücretlerin ve diğer hususların anılan Mahkemece nazara alınmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, esas hükümle birlikte yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 22/11/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır