Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/501 E. 2023/344 K. 18.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

DAVA : Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
DAVA TARİHİ : 03/08/2021
KARAR TARİHİ : 18/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davalılardan …Ltd. Şti.’nin oto kiralama işi yaptığını, …ve … plakalı araçları dava dışı … Ltd. Şti.’den uzun süreliğine kiraladığını, akabinde yaptığı ticari işi gereği dava dışı…’a kiraladığını, …’ın dava konusu…plakalı aracı arkadaşı davalı…’a vererek 03.01.2021 tarihinde Edirne istikametindeki otoyolda birlikte araç yarışı yapmaya başladıklarını, bu sırada yoldan geçen … isimli başka bir sürücünün, otoyoldaki bu yarış yapan araçları gördüğünü ve durumu polis merkezine ihbar ettiğini, davalı… kullandığı … plakalı araç ile, motor üzerinde seyir halindeki müteveffa …’a çarparak, motordan yola savrulmasına ve vefatına sebebiyet verdiğini, vefat eden …’ın 33 yaşında olduğunu ve bekar olduğunu, anne …’nin vefat eden oğlunun desteğinden mahrum kaldığını, kusurlu bulunan… aracı Zorunlu Mesuliyet Sigortası ile teminat altına alan… Sigorta’nın destekten yoksun kalma tazminatından sorumlu olduğunu, 29.01.2021 tarihli yazılı talep dilekçelerinin… Sigorta’ya 30.01.2021 tarihinde ulaştığını ancak taleplerinin karşılanmadığını, bu nedenle davalı… Sigorta açısından temerrüt tarihinin 30.01.2021 olduğunu, bu tarihten itibaren en yüksek avans faizi taleplerinin olduğunu, aynı zamanda müteveffa …’ın vinç operatörü olduğunu, kaza geçirdiği sırada vinç operatörü olarak İstanbul ilinde bir şirkette pandemi nedeniyle asgari ücretle çalıştığını, müteveffanın, meslek sahibi olması sebebiyle pandemi bittikten sonra tam zamanlı iyi bir iş bulma ve annesine daha iyi bakma imkanı varken, davalı sürücülerin kusurlu eylemi sonucu hayata erken veda ettiğini, ayrıca müteveffa ile kardeşlerinin ilişkilerinin çok sıkı olduğunu, İstanbul ilinde iş bulan müteveffanın, çalıştığı sürece kardeşi …’ın evinde kaldığını, yeğenleriyle ve İstanbul’da oturan diğer kardeşleriyle fazlaca vakit geçirdiğini, kardeşlik bağlarının hergün görüşmeleri sebebiyle oldukça sıkı ve yoğun olduğunu beyanla 03.01.2021 tarihli trafik kazasında müteveffa …’ın ölümü nedeniyle destekten yoksun kalan davacı anne … için şimdilik 10.000,00-TL destekten yoksun kalma tazminatının 03.01.2021 olay tarihindeki sigorta limitleri aşılmamak üzere… Sigorta Şirketi’nden 30.01.2021 temerrüt tarihinden işletilecek en yüksek ticari avans faiziyle birlikte tahsilini, toplamda 5.000,00-TL maddi tazminatın (cenaze-defin-yol masrafları, müteveffanın otoparktan teslim alınan hasarlı motoru için ödenen otopark ve çekici ücreti vs. gibi maddi masraflar için) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı müvekkillerine verilmesini, yaşanan manevi ızdırap karşılığında davacı anne … için 150.000,00-TL, kardeşler Aydın, Ferhat ve … için ayrı ayrı 80.000,00-TL (toplamda 390.000,00-TL) manevi tazminatın davalılar…, … Ltd. Şti.’den kaza/vefat tarihi olan 03.01.2021 tarihinden bu yana işletilecek en yüksek ticari avans faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak müvekkillerine verilmesini, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı… Sigorta Anonim Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; … plakalı aracın sigortalısı olduğunu, kardeşlerin destekten yoksun kalma tazminatı talep hakkını olmadığını, sigortalı araç sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde kusurunun bulunup bulunmadığını, var ise kusur oranının Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi’nce belirlenmesi gerektiğini, 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Trafik Sigortası Genel Şartları uygulanacağından, zarar hesabının bu genel şart hükmüne göre TRH-2010 yaşam tablosuna ve Genel Şartlar Ek 2 de yer alan diğer esaslar dikkate alınarak yapılmasını ve SGK tarafından ödeme yapılıp yapılmadığının belirlenmesi gerektiğini beyanla manevi tazminat davasının müvekkili şirket bakımından reddini, maddi tazminat davasının reddini, …’ın alt ve üst soyunu gösterir aile nüfus kaydının dosya içerisine alınarak başkaca hak sahibi olup olmadığının tespitini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı… vekili cevap dilekçesinde özetle: destekten yoksun kalma tazminatı talebine bakıldığında vefat eden …’ın evli olmadığı ve çocuklarının olmadığının görüleceğini, destekten yoksun kalma tazminatının, ölen bir kişinin yaşarken destek verdiği kişilerin aldığı desteğin ölüm sebebiyle ortadan kalkması neticesinde destek alanların uğradıkları zarar olduğunu, söz konusu durumda müteveffanın kimseye bir desteği olmadığının yapılacak ekonomik ve sosyal durum araştırması ile ortaya çıkacağını, kusur oranının belirlenmesi yönünden bilirkişi incelemesi yapılması gerektiğini, manevi zararın hiç bir zaman haksız kazanca ve sebepsiz zenginleşmeye kaynak teşkil etmemesi gerektiğini, istenilen tazminat miktarının fahiş ve nedensiz zenginleşme niteliğinde olduğunu beyanla davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin araç işleten sıfatına haiz oludğunu ve söz konusu aracı İsmailcan Karabaş’a kiraladığını, ne vefat eden …’la ne de müteveffaya çarpan…’la bir ilgisi bulunmadığını, dolayısıyla yaşanan kaza sonucunda meydana gelen tüm maddi/manevi zararlardan müteselsilen sorumlu olmasının söz konusu olamayacağını, müvekkili ile İsmailcan Karabaş arasında imzalanan araç kiralama sözleşmesinde sözleşmenin tarafının İsmailcan Karabaş olduğunu, kiralanan aracın kiralayan kimse dışında herhangi birisinin kullanmaması gerektiğinin sözleşmede yer aldığını, araç kiralama sözleşmesinde araç kiralayanın kiralama süresi boyunca trafik kurallarına uyacağına ve trafik düzenini bozucu hareketlerde bulunmayacağına dair hüküm bulunsa da kiralayan İsmailcan Karabaş’ın hem bu hükme riayet etmeyip hem de kiralamış olduğu aracı arkadaşı sözleşme dışı…’ın kullanımına verdiğini, söz konusu olaylarda kaza tutanağında arkadan gelen 34 NA 5161 plakalı araç sürücüsünün hem kusur oranı hem kimliğinde açık bir çelişki olduğunu, kusur oranının belirlenmesi hususunda dosyanın uzman bilirkişiye tevdi edilmesi ve kaza esnasında araç sürücüsü olan kişinin kimliği ve kusur oranının belirlenmesi gerektiğini, yargısal uygulamaya göre, manevi tazminatın bir zenginleşme aracı olmaması gerektiğini beyanla davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunan…Limited Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili tarafından dava konusu kazanın gerçekleştiği 03/01/2021 tarihinden çok öncesinde kazaya karışan … plaka sayılı aracın, 03/09/2020 tarihinde …Kiralama Sözleşmesi ile dava dışı… A.Ş. firmasına kiralandığını, dava dışı …’in ise söz konusu… plaka sayılı aracı … Kiralama Sözleşmesi ile davalı… Otomotiv firmasına kiraladığını, aracın uzun süreli kiralama sözleşmesi ile kiralandığı ve fiili hakimiyetin araç malikinde olmadığı durumlarda kayıt malikinin hukuki sorumluluğunun bulunmayacağını, ayrıca davacı tarafça da müvekkiline karşı talepte bulunulmadığını, hatta… tarafından sunulan cevap dilekçelerinde de aracın uzun dönem kiralama sözleşmesi ile kiralanmış olduğu ve fiili hakimiyetin…’de olduğunun kabul ve ikrar edildiğini, bu nedenlerle kazaya sebebiyet veren aracın fiili hakimiyetinin müvekkili şirkette olmadığını, aracı işletenin ve araçtaki fiili hakimiyetin… de olduğunu, bu sebeple müvekkilinin işleten sıfatının ortadan kalktığını, kaza sebebiyle yapılacak kusur dağılımının araç sürücüsü, işleteni, müteveffa ve kazaya karışan diğer kişiler arasında yapılması gerektiğini, müvekkilinin kusurunun ve sorumluluğunun bulunmadığını beyanla, ihbar edilen sıfatıyla müvekkili aleyhine hüküm kurulmamasını talep etmiştir.

ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; kaza tespit tutanağı, poliçe, nüfus kayıtları, veraset ilamı, emniyet müdürlüğü kayıtları, trafik tescil kayıtları, sosyal ekonomik durum araştırma tutanakları, müftülük kayıtları, mezarlıklar müdürlüğü kayıtları, Küçükçekmece… Asliye Ceza Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyası, Küçükçekmece … Asliye Ceza Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Dosya, davaya konu kazadaki kusur oranın tespiti amacıyla İstanbul Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi’ne gönderilmiş olup, düzenlenen 16/02/2022 tarih ve 1164 sayılı raporda özetle; davalı sürücü… idaresindeki otomobil ile seyir halinde iken yola gereken dikkat ve özeni vermesi, seyrini görüş alanını kontrol altında bulundurup önünde aynı istikamete doğru seyir halinde olan araçlarla arasında yeterli ve güvenli takip mesafesi bırakarak müteyakkız bir şekilde sürdürmesi gerekirken bahsedilen bu hususlara riayet etmediği, olay mahalline geldiğinde önünde aynı istikamete doğru seyir halinde olan müteveffa sürücü idaresindeki motosiklete karşı zamanında etkin tedbir almaksızın arkadan çarpması sonucu meydana gelen olayda asli kusurlu olduğu, müteveffa sürücü … idaresindeki motosiklet ile seyir halinde iken gerisinden seyir halinde olan davalı sürücünün idaresindeki otomobil ile idaresindeki motosiklete arkadan çarpması sonucu meydana gelen olayda, olayın oluş şekli itibari ile alabileceği bir önlem bulunmadığından dolayı atfı kabil kusurunun bulunmadığı, sürücü… idaresindeki çekici ve bu çekiciye irtibatlı yarı römork ile seyir halinde iken olay mahalline geldiğinde mahalde meydana gelen kaza sonucu kaplama üzerinde bulunan müteveffa yayaya çarptığı olayda, olayın oluş şekli ve mahal özellikleri dikkate alındığında atfı kabil kusuru bulunmadığı, açıklanan nedenlerle olayın oluşumunda; davalı sürücü…’ın %100 oranında kusurlu olduğu, müteveffa sürücü …’ın kusursuz olduğu, sürücü…’nin kusursuz olduğu yönünde görüş ve kanaat belirtilmiştir.
(3)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, aktüer bilirkişi …’ye tevdii edilen dosyada tanzim olunan 16/07/2022 tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında özetle; ATK Trafik İhtisas Dairesi’nin 16.02.2022 tarih ve … sayılı kusur raporunda… plakalı aracın davalı sürücüsü…’ın %100 oranında kusurlu olduğu, … plakalı motosiklet sürücüsü müteveffa sürücü …’ın kusursuz olduğu, … plakalı çekici ve bu çekiciye irtibatlı … plakalı yarı römork sürücüsü dava dışı…’nin kusursuz olduğunun tespit edildiği, tazminat hesabında, müteveffanın tespit edilen ücretinin asgari ücretin üzerinde olması nedeniyle belirlenen ücretlerin esas alındığı, Anayasa Mahkemesi kararı sonrasında oluşan durum ile ilgili Yargıtay’ın yakın zamanda verdiği net kararlar doğrultusunda hesaplamada, TRH-2010 yaşam tablosu ve bilinmeyen dönem için her yıl %10 arttırım ve %10 iskonto yapılmasını öngören “progressif rant” tekniğine göre hesaplama yapıldığı, dava dışı…Ltd. Şti. adına tescilli olan … (eski …) plakalı aracın davalı… Sigorta A.Ş. tarafından 28/08/2020 – 28/08/2021 tarihleri arasında geçerli olmak üzere … nolu Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası ile sigortalı olduğu, 03/01/2021 tarihli kazanın poliçenin geçerlilik döneminde meydana geldiği, kaza tarihi olan 03.01.2021 tarihinde davalı… Sigorta A.Ş. tarafından sunulan teminat limitinin 410.000,00-TL olduğu, müteveffa …’ın geride kalan hak sahiplerinden; davacı anne …’nin destek zararının 387.935,71-TL olduğu, hesaplanan toplam tazminatın, davalı sigorta şirketi tarafından sunulan teminat limiti olan 410.000,00-TL dahilinde kaldığı, dosya kapsamında davacının başvuru dilekçesinin davalı şirketin kayıtlarına girdiği 01.02.2021 tarihinden 8 iş günü sonrası olan 12.02.2021 tarihinde, diğer davalıların sorumluluğunun 2918 sayılı KTK 85 ve 6098 sayılı TBK. 49. maddelerine dayandığından haksız fiil/ölüm tarihi olan 03.01.2021 tarihinde temerrüde düştüğü yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; trafik kazasından kaynaklı destekten yoksun kalma tazminatı, maddi tazminat ve manevi tazminat davasıdır.
Davacılar vekili 26/07/2023 havale tarihli ıslah dilekçesi ile, anne … için toplamda 387.935,71-TL destekten yoksun kalma tazminatının; Mapfre Sigorta Şirketi’nden 12.02.2021 temerrüt tarihi itibariyle, diğer davalılardan ise ölüm tarihi olan 03.01.2021 temerrüt tarihi itibariyle işletilecek en yüksek ticari avans faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini, toplamda 5.000,00-TL maddi tazminatın (cenaze-defin-yol masrafları, müteveffanın otoparktan teslim alınan hasarlı motoru için ödenen otopark ve çekici ücreti vs. gibi maddi masraflar için) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı müvekkillerine verilmesini, yaşanan manevi ızdırap karşılığında anne … için 150.000,00-TL, kardeşler Aydın, Ferhat ve … için ayrı ayrı 80.000,00-TL (toplamda 390.000,00-TL) manevi tazminatın sürücü… ve araç işleteni … Ltd. Şti.’den vefat tarihi olan 03.01.2021 tarihinden bu yana işletilecek en yüksek ticari avans faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak müvekkillerine verilmesini talep etmiştir.
Yapılan yargılama, tarafların iddia ve savunmaları, ATK kusur raporu, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı yasanın 85/1 maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1.maddesinde de, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
TBK 53. Vd. Maddelerinde destekten yoksun kalma tazminatı düzenlenmişir. Destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir. Murisin, ister kendi kusuru ister bir başkasının kusuru ile olsun salt ölmüş olması, destekten yoksun kalanlar üzerinde doğrudan zarar doğurup; bu zarar gerek Kanun gerek poliçe kapsamıyla teminat dışı bırakılmamış olmakla, davacıların hakkına, desteklerinin kusurunun olması etkili bir unsur olarak kabul edilemez ve destekten yoksunluk zararından kaynaklanan hakkın sigortacıdan talep edilebilir.
Somut olayda, davacılar meydana gelen davaya konu kaza nedeniyle müteveffa …’ın ölümü nedeniyle davalılardan araç sürücüsü…’dan ve araç işleteni… Limited Şirketinden manevi tazminat, davacı anne … yönünden destekten yoksun kalma tazminatı ve cenaze-yol-defin giderleri maddi tazminat istemli bu davayı açmışlardır. Meydana gelen kazanın 03/01/2021 tarihinde gerçekleştiği ve …’ın vefat ettiği, ATK Trafik İhtisas Dairesi’nden alınan raporda davalı sürücü…’ın %100 oranında kusurlu olduğu, müteveffa sürücü …’ın kusursuz olduğu, sürücü…’nin kusurunun bulunmadığı tespit edilmiştir.
Davacılardan …’nin ise müteveffanın annesi olduğu, oğlunun meydana gelen kazada ölümü ile destekten yoksun kaldığı, müteveffanın yaşanan kazanın meydana gelmesinde atfi kabil kusurunun bulunmadığı, davalı araç sürücüsünün kusuru oranında davalılardan destekten yoksun kalma maddi tazminatı talep edebileceği, davacı Menevşe’nin 1953 doğumlu olduğu hesaplama tarihinde 69 yaşında olduğu, mahkememizce atanan bilirkişiler tarafından alınan raporda Yargıtay’ın yerleşik içtihatları da dikkate alınarak TRH 2010 yaşam tablosu esas alınarak hesaplama yapılmış ve bakiye ömür süresinin 13 yıl 6 ay 29 gün olduğu yani 15/02/2036 tarihine kadar yaşama olasılığının bulunduğu, davacı annenin muhtemel yaşam süresinin müteveffa oğlunun yaşam süresinden daha kısa olduğundan kendi yaşam süresiyle sınırlı olarak 15/02/2036 tarihine kadar destek alacağı kabul edilerek ve yine müteveffa …’ın vefat tarihinde 32 yaşında olduğu ve bekar olduğu dikkate alınarak destek payları hesaplanmış ve davacı tarafça sunulan belgelerden …’ın ekskavatör operatörü olduğu tespitiyle mahkememizce emsal ücret araştırması yapılması için … yazılan yazı cevabında belirtilen kazançlar dikkate alınarak hesaplama yapılmış ve hesaplama neticesinde davacı anne …’nin destekten yoksun kaldığı maddi zarar toplamı 387.935,71-TL zararın olduğu tespit edilmiş, kazanın meydana geldiği tarihte davalı… Sigorta A.Ş’nin 28/08/2020- 28/08/2021 tarihleri arasında geçerli olmak üzere ZMMS sağladığı ve 03/01/2021 tarihli kazanın poliçe tarihleri arasında meydana geldiği, teminat limiti 410.000,00 TL olduğu ve hesaplanan zarar miktarının bu limit dahilinde kaldığı anlaşılmıştır. Ayrıca kazaya sebebiyet veren araçlardan … plakalı aracın malikinin dava dışı…Limited Şirketi adına tescilli olduğu ancak bu aracın uzun süreli kiralama sözleşmesi ile … Turizm Limited Şirketi tarafından işletildiği, KTK 3. Maddesi uyarınca işleten tanımı: ” Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” KTK 86/1. Maddesinde: ”İşleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur.” hükmünün bulunduğu, somut olayda… şirketinin uzun süreli kiralama sözleşmesi ile araç işleten sıfatına haiz olduğu, …şirketinin cevap dilekçesinin sonuç kısmında da açıkça kendilerinin araç işleten sıfatına sahip olduklarını belirttiği anlaşılmakla davalı araç sürücüsü, davalı sigorta şirketi ve uzun süreli kiralama sözleşmesi ile aracın işleten sıfatı ile… şirketinin davacının maddi zararından sorumluluğunun bulunduğu anlaşılmakla; davacı Davacı …’nin destekten yoksun kalma tazminat davasının kabulü ile; 387.935,71-TL destekten yoksun kalma maddi tazminatının davalı… Sigorta Anonim Şirketi yönünden davacının davadan önce sigorta şirketine başvurduğu, başvurunun davalının kayıtlarına girdiği 01/02/2021 tarihinden 8 iş gününün sonrası olan 12/02/2021 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans (ticari araç olması nedeniyle) faiziyle, diğer davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi yönünden kaza tarihi ve ölüm tarihi olan 03/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsilde tekerrür oluşturmayacak şekilde davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, maddi tazminat talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Davacılar dava dilekçesinde cenaze-defin- yol masrafı, müteveffanın otoparktan alınan hasarlı aracı için ödenen otopark ve çekici ücreti gibii maddi masraflar için davalılardan 5.000,00 TL maddi tazminat talep etmiş olup, mahkememizin 18/05/2023 tarihli duruşmasında bu yönüyle taleplerinin sadece … tarafından kabulü ile masrafların ödenmesini talep ettiği, dava dilekçesi ekinde çekici ve otopark ücretine ilişkin fiş, makbuz sunulduğu, cenaze, defin, yol masrafı dahil olmak üzere talep edilen miktarın belirtilen masraflar için makul olduğu kanaatiyle; davacının cenaze, defin, yol masrafı, otopark ve çekici ücreti olarak talep ettiği maddi tazminat talebinin kabulüne; 5.000,00-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile talep gibi davacı …’ye ödenmesine karar verilmiştir.
MANEVİ TAZMİNAT TALEPLERİ YÖNÜNDEN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE;
6098 Sayılı TBK 56. Maddesinde manevi tazminat düzenlenmiştir: ”Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir.
Ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.”
Bu madde kapsamında manevi tazminat olarak verilecek paranın miktarının belirlenmesinde hakkaniyet gözetilmelidir. Çünkü kanunun takdir hakkı verdiği hususlarda hakimin hak ve nisfetle hüküm vereceği Medeni Kanun’un 4. maddesinde belirtilmiştir. Manevi tazminat olarak ödettirilecek miktar cezalandırma amacına kaçmamalıdır. Çünkü zararın karşılanması amacı kusurlu olana yalnız hukukun ihlalinden dolayı yapılan bir kötülük değil, zarara uğrayanda bir huzur duygusunu doğurmaktır. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hâkim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir. Hâkim bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Somut davada davacıların TBK’nın haksız fiil hükümlerine, davalılardan (davalı sigorta şirketi hariç) manevi tazminat talep ettiği anlaşılmaktadır. KTK 85/son maddesinde, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur” düzenlemesine yer verilmiştir. Bu durumda manevi tazminat talebini yönelttikleri davalı araç sürücüsü ve araç işletenin sorumluluğu mevcuttur.
Davalı araç sürücüsünün yaşanan olayda tam kusurlu olduğu, müteveffaya atfedilecek kusurun bulunmaması, müteveffanın ölüm tarihindeki yaşı bekar oluşu, celbolunan sosyal ve mali durum araştırma raporları, davacı mirasçıların kaza sonrası yaşadıkları süreç, hak ve nesafet kuralları, paranın ölüm tarihinden bugüne kadar alım gücündeki değişiklikler, manevi tazminatın, talep edeni zenginleştirme karşı tarafı da cezalandırma aracı olarak kullanılamayacağı gibi hususlar dikkate alınarak davacıların manevi tazminat taleplerinin kabulüne, davacı anne … için 150.000,00-TL, müteveffanın kardeşleri Aydın, Ferhat, … için 80.000,00’er TL manevi tazminatın davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi’nden 03/01/2021 (ölüm tarihi olan) tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine karar verilmiştir. Ayrıca AAÜT 10/4. Fıkrası uyarınca maddi ve manevi tazminat talebi açısından ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edilerek karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
A)Maddi Tazminat Yönünden Davanın Kabulü ile;
1-Davacı …’nin destekten yoksun kalma tazminat davasının kabulü ile; 387.935,71-TL destekten yoksun kalma maddi tazminatının davalı… Sigorta Anonim Şirketi yönünden 12/02/2021 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle diğer davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi yönünden 03/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsilde tekerrür oluşturmayacak şekilde davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Davacının cenaze, defin, yol masrafı, otopark ve çekici ücreti olarak talep ettiği maddi tazminat talebinin kabulü ile; 5.000,00-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile talep gibi davacı …’ye ödenmesine,
B)Manevi Tazminat Yönünden Davanın Kabulü ile;
1-Davacı … için takdir edilen 150.000,00-TL manevi tazminatın davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi’nden 03/01/2021 (ölüm tarihi olan) tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
2-Davacı … için takdir edilen 80.000,00-TL manevi tazminatın davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi’nden 03/01/2021 (ölüm tarihi olan) tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
3-Davacı … için takdir edilen 80.000,00-TL manevi tazminatın davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi’nden 03/01/2021 (ölüm tarihi olan) tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
4-Davacı … için takdir edilen 80.000,00-TL manevi tazminatın davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi’nden 03/01/2021 (ölüm tarihi olan) tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
C)Maddi tazminat davası yönünden; davacı … duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 58.011,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
D)Manevi tazminat davası yönünden;
1-Davacı … duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 23.500,00-TL vekalet ücretinin davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
2-Davacı … duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 12.800,00-TL vekalet ücretinin davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
3-Davacı … duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 12.800,00-TL vekalet ücretinin davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
4-Davacı … duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 12.800,00-TL vekalet ücretinin davalılar… ve … Turizm Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
E)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 53.482,33-TL karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 2.844,89‬-TL (170,78-TL peşin harç, 1.310,00-TL ıslah harcı ve 1.364,11‬-TL tamamlama harcı olmak üzere) harçtan mahsubu ile bakiye 50.637,44‬-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye irat kaydına,
F)Davacı tarafından yapılan; 170,78-TL peşin harç, 1.310,00-TL ıslah harcı, 1.364,11‬-TL tamamlama harcı, 59,30-TL başvuru harcı, 1.000,00-TL bilirkişi ücreti, 730,30-TL ATK ücreti, 362,6‬0-TL tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 4.997,09‬-TL yargılama masrafının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
G)Davalılar tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
H)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
I)6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalı… Sigorta Anonim Şirketi’nden tahsiliyle Hazine adına gelir kaydına,

Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 18/05/2023

Katip ✍e-imzalıdır.

Hakim
✍e-imzalıdır.