Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/403 E. 2022/398 K. 26.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/403 Esas
KARAR NO :2022/398

DAVA:Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:11/06/2021
KARAR TARİHİ:26/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı taraf arasında 30/05/2016 tarihinde Temizlik Hizmet Alım Sözleşmesi tanzim edilerek imzalandığını ve sözleşmenin aynı tarihte yürürlüğe girdiğini, sözleşmede müvekkili şirket yüklenici davalı yan ise işveren olarak adlandırıldığını, işbu sözleşmeye göre müvekkili şirketin davalıya ait işyerlerinde temizlik hizmeti görevini ifa edeceğini buna karşılık davalı yanın ücret ödeme borcu bulunduğunu, dava konusunu oluşturan tazminat talebini doğuran olayın müvekkili şirketin davalı yanın işyerinde çalıştırmış olduğu dava dışı … isimli personele ödenmiş olan işe iade davasından kaynaklı tazminat ödemeleri ile yine personele ödemesi yapılan kıdem ve ihbar tazminatı olduğunu, zira müvekkili şirketin davalı işyerinde çalıştırdığı söz konusu işçiyi davalı yanın talebi ile ile personelin iş akdininin feshedildiğini, iş akdi feshedilen işçi ile müvekkili şirket arasında … 8. İş Mah. … E. sayılı dosya ile işe iade istemli tespit davası görüldüğünü ancak işçinin işçinin ikame etmiş olduğu işe iade davasının Yerel Mahkemece reddedildiğini, istinaf edilen red kararı sonrası … BAM. 3. Hukuk Dairesinin kararı ile istinaf başvurusu kabul edilerek işçinin işe iadesine karar verildiğini, kesin olarak verilen karar üzerine de işçiye 10.155,93-TL işe başlatmama tazminatı, 8.674,43-TL boşta geçen süre ücreti ve 5.080,53-TL kıdem, 3.577,51-TL ihbar tazminatı ödemelerinin müvekkili tarafından ödendiğini, taraflarca imzalanan sözleşmenin 6.3. maddesi ile “.. hizmette çalışan temizlik personelinin kıdem ve ihbar tazminatlarına ilişkin hakedişleri işveren uhdesindedir” hükmü gereği müvekkili şirketçe ödemesi yapılan kıdem ve ihbar tazminatı ödemelerinden davalı şirket sorumlu olduğunu, izah edilen sebeplerle müvekkili şirket tarafından yapılan ödemelerin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesinde talep ettiği alacakları kabul anlamına gelmemek kaydı ile mevzuat hükümleri uyarınca tüm ücret alacağı talebine karşı zamanaşımı definde bulunduklarını, davacı şirketin özlük hakları uzmanı tarafından müvekkili şirkete gönderilen 12/04/2021 tarihli mailde dava dışı … isimli çalışanın çalışma arkadaşı ile tartışması sebebiyle iş akdinin feshedildiği – bunun üzerine dava dışı tarafından açılan işe iade davasının kesinleştiği ve mahkeme kararına istinaden boşta geçen süre ödemesi, işe başlatmama tazminatı, davacı vekalet ücreti ve yargılama giderlerine ilişkin yapılan ödemelerin müvekkili şirkete fatura edileceğinin belirtildiğini, huzurdaki davada talep olunanın aksine gönderilen mailde kıdem ve ihbar tazminatlarının talep edilmediğini, keza mezkur sözleşme kapsamında yargılama giderleri – boşta geçen süre ücreti – işe başlatmama tazminatı ve vekalet ücreti gibi kalemlerden müvekkili şirket sorumlu tutulmayarak bu yönde bir yükümlülük taraflarca belirlenmeyerek aksine İş Kanunu uyarınca doğabilecek uyuşmazlıklardan dolayı oluşacak tüm maliyetlerden davacı şirketin sorumlu tutulduğunu, müvekkili şirketin insan kaynakları uzmanı tarafından 13/04/2021 tarihinde gönderilen cevabi mailde dava dışı …’un iş arkadaşı … ile kavga ettikleri için her ikisinin de iş akitlerinin davacı tarafından feshedildiğini, dava dışı çalışanın işten çıkarılması yönünde müvekkili şirketin herhangi bir talebi olmadığı bu sebeplerle kesilecek faturanın iade edileceği hususunun davacı tarafa bildirildiğini, dava dışı personeli başka bir kurum veya proje kapsamında görevlendirmek yerine iş akdini fesheden davacının dava dışı işçiye ödemiş olduğu tutardan müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, arz ve izah olunan nedenlerle davacının usul ve aykırı davasının esastan reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; davacı vekili tarafından sunulan 21/12/2021 tarihli dilekçe ekinde taraflar arasında imzalanan Temizlik Hizmeti Alım Sözleşmesi ve ödeme dekontları, … 8. İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası (uyaptan), davalı vekili tarafından sunulan 29/12/2021 tarihli beyan dilekçesi, davalı vekili tarafından sunulan 25/04/2022 tarihli bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi, davacı vekili tarafından sunulan 25/04/2022 tarihli bilirkişi raporuna beyan / itiraz dilekçesi Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, mali analiz uzmanı bilirkişi … ve nitelikli hesaplama uzmanı …’e tevdii edilen dosyada tanzim olunan 20/04/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dava konusu tazminat ve ücretlerin miktarına ilişkin bir uyuşmazlık olmadığından bu yönde ayrıca bir hesaplama yapılmadığını, davacı ile davalı arasındaki temizlik hizmet sözleşmesi gereği aralarındaki ilişkinin asıl işveren (…) alt işveren (…) ilişkisi olduğu hususunda anlaşmazlık bulunmadığını, davanın rücuen tazminat istemine ilişkin olup rücuen tazminatın konusu ve talep tutarının da dava dışı işçiye ödenen kıdem – ihbar tazminatları ile işe iade tazminatı ve boşta geçen ücret ve diğer hakların oluşturduğunu, emsal kararlarda asıl işveren alt işveren arasındaki rücu ilişkisinde en temel ilkenin aradaki sözleşme hükümlerinin uygulanması olduğunun belirtildiğini, bu doğrultuda taraflar arasındaki hizmet sözleşmesinin hükümleri incelendiğinde; Ödeme Usulü ve Şartlar başlıklı 6. maddenin 6.3 fıkrasının : “..Hizmette çalışan temizlik personelin Kıdem ve İhbar tazminatlarına ilişkin hak edişler işveren uhdesindedir. İlgili personelin tazminat paylarını hak etmeleri durumunda çalıştığı süreler ile alakalı hakedişler işverenin onayına sunulacak, onay verilmesi durumunda binde iki oranında yönetim gideri eklenerek işverene ayrıca fatura edilecektir. İlgili personele ödeme yüklenici tarafından fatura tutarının tahsilini takiben derhal yapılacaktır…” hükmünü içerdiğinin görüldüğünü, dava dışı davacı işçinin açmış bulunduğu davada … BAM. 3. Hukuk Dairesinin 2020/1797 E. – 2021/624 K. sayılı kararı ile yerel mahkemenin davanın reddine ilişkin hükmünün kaldırılarak feshin işveren tarafından haklı / geçerli nedene dayandığı ispatlanamadığı halde yerel mahkemece işe iade davasının reddinin yerinde olmadığından feshin geçersizliği ile davacının davalı nezdindeki işe iadesine 12.133,60-TL boşta geçen 4 aylık brüt ücret ve diğer hakları ile 10.233,60 TL işe başlatmama tazminatının tespitine karar verildiğini, dosya kapsamından anlaşıldığı üzere davalının davacıyı işe iade almayarak buna bağlı ücret ve tazminatları da ödemek suretiyle dosyaya ilgili dekontların ibraz edildiğini, bu durumda kesinleşmiş mahkeme kararı uyarınca feshin geçersiz sayılması ve işe iade kararına uyulmayarak işe başlatılmayan personelin hem kıdem – ihbar hem de işe başlatmamaya bağlı ücret ve diğer haklar ile işe başlatmama tazminatını hak etmiş olduğunun anlaşıldığını, taraflar arasındaki sözleşme gereği (Madde 6.3) kıdem ve ihbar tazminatına ilişkin hak edişlerin asıl işveren uhdesinde olduğu kararlaştırıldığından emsal içtihatlar doğrultusunda kıdem ve ihbar tazminatları yönünden davacı alt işverenin davalı asıl işverene tümüyle rücu hakkı olduğunu, bu durumda alt işverenin asıl işverene rücu edebileceği tutarların 5.080,53-TL kıdem tazminatı ve 3.577,51-TL ihbar tazminatı olmak üzere toplam 8.658,04-TL olabileceğini, işe iade kararının uygulanmaması ve dolayısıyla bunun sonucu olan boşta geçen süre ücreti ve haklar ile işe başlatmama tazminatı ile ilgili olarak ise sözleşmede hüküm bulunmadığını, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 167. maddesi ile müteselsil borçlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği ve fazla ödenen kısma ilişkin rücu hakkının bulunduğunun belirtildiğini, söz konusu sorumluluğun işçilik alacaklarına ilişkin davalarda vücut bulmakla birlikte işe iade davaları neticesinde işçinin işe başlatılmaması hallerinde doğan tazminat yükümlülükleri yönünden de geçerli sayıldığını, işe iade sonucu olan ücret ve tazminatlardan yarı yarıya veya tümüyle sorumlu olduğuna ya da hiç sorumlu olmadığına ilişkin seçenekli olarak tutarlar hesaplandığını, bu kapsamda yarı yarıya sorumluluk ihtimalinde 10.155,93/2 = 5.077,96 TL işe başlatmama tazminatı + 8.674,43/2 = 4.337,21-TL boşta geçen süre ücreti ve diğer haklar olmak üzere toplam 9.415,17-TL, tümüyle sorumluluk ihtimali ise 10.155,93-TL işe başlatmama tazminatı + 8.674,43-TL boşta geçen süre ücreti ve diğer haklar olmak üzere toplam 18.830,35-TL olacağı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında imzalanan sözleşme gereği dava dışı …’a davacının ödediği 10.155,93-TL işe başlatmama tazminatı, 8.674,43-TL boşta geçen süre ücreti, 5.080,53-TL kıdem tazminatı ve 3.577,51-TL ihbar tazminatının davalıdan tahsiline yönelik alacak davasıdır.
Yapılan yargılama, tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, … 8. İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası, … BAM. 3. Hukuk Dairesinin 2020/1797 E. – 2021/624 K. sayılı kararı, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında imzalanan Temizlik Hizmeti Alım Sözleşmesi gereği davalı …A.Ş’nin işveren, davacı … A.Ş’nin yüklenici olarak tanımlandığı anlaşılmaktadır. Davacı, şirketin bünyesinde çalışan dava dışı …’a … 6. İş Mahkemesinde açılan ve istinaf kararıyla kesinleşen işe iade davasından kaynaklı ödemiş olduğu 10.155,93-TL işe başlatmama tazminatı, 8.674,43-TL boşta geçen süre ücreti ve 5.080,53-TL kıdem, 3.577,51-TL ihbar tazminatı ödemelerinin, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 6.3 maddesi gereği davalının sorumlu olduğundan bahisle rücuen tahsilini talep etmektedir.
… 8. İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası, … BAM. 3. Hukuk Dairesinin 2020/1797 E. 2021/624 Karar Sayılı ilamı incelendiğinde; işveren şirket bünyesinde çalışan dava dışı …’un iş akdinin feshedildiği, …’un … 8. İş Mahkemesinde işe iade davası açıldığı, … 8. İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında dava dışı …’un … A.Ş’ye açmış olduğu davada yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verildiği, yapılan istinaf başvurusu üzerine yerel mahkemenin kararının kaldırıldığı ve dava dışı personel lehine tazminat tutarlarına hükmedilerek kesin olarak karar verildiği anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında akdedilen Temizlik Hizmeti Alım Sözleşmesi’nin 6.3. Maddesinde ise: “..Hizmette çalışan temizlik personelin Kıdem ve İhbar tazminatlarına ilişkin hak edişler işveren uhdesindedir. İlgili personelin tazminat paylarını hak etmeleri durumunda çalıştığı süreler ile alakalı hakedişler işverenin onayına sunulacak, onay verilmesi durumunda binde iki oranında yönetim gideri eklenerek işverene ayrıca fatura edilecektir. İlgili personele ödeme yüklenici tarafından fatura tutarının tahsilini takiben derhal yapılacaktır…” düzenlemesi mevcuttur. Her iki tarafı da tacir olan dosyanın taraflarının bu sözleşmeyi imzaladığı ve basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğü gereği sözleşme maddeleriyle bağlı olduğu, bu durumda sözleşme uyarınca hizmet personelinin kıdem ve ihbar tazminatı bakımından sorumluluğun işveren uhdesinde yani davalıda olduğu tespit edilmiştir.
Davacı taraf dava dışı personele yapmış olduğu ödemelere ilişkin dekontları dosyaya sunmuştur. Taraflar arasındaki sözleşmede kıdem ve ihbar tazminatına ilişkin asıl işverenin sorumluluğu mevcut olduğuna göre 5.080,53 TL kıdem tazminatı ve 3.577,51 TL ihbar tazminatı ödemesini yapan davacının bu ödemeleri sorumluluğu bulunan davalıdan talep edebileceği kanaatine varılmıştır. Ancak mahkeme kararıyla dava dışı …’a işe iade kararının uygulanmamasından dolayı boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatına da hükmedilmiş olup, bu ücret ve tazminat bakımından taraflar arasında sözleşmede herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. 6098 Sayılı TBK 167. Maddesine göre:” Aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır. Bu durumda borçlu, her bir borçluya ancak payı oranında rücu edebilir. ” düzenlemesi ile işe iade davaları neticesinde işçinin işe başlatılmaması hallerinde doğan tazminat yükümlülüğü bakımından müteselsilen sorumluluk mevcuttur. Bu durumda sözleşmenin tarafları arasında düzenleme bulunmayan ücret, tazminat bakımından davacı ve davalının yarı yarıya sorumlu oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen bu nedenlerle; taraflar arasındaki sözleşmenin 6.3. Maddesi gereği dava dışı …’a yapıla kıdem tazminatı ve ihbar tazminatından davalının sorumlu olduğu, işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücreti ile ilgili sözleşmede herhangi bir düzenleme olmadığı davacı ve davalının yarı oranda sorumlu oldukları kanaatiyle davanın kısmen kabulüne, davacının dava dışı …’a yapmış olduğu 5.080,53-TL kıdem tazminatı, 3.577,51-TL ihbar tazminatı, 5.077,96-TL (10.155,93 TL ödenen işe başlatmama tazminatı / 2 = 5.077,96-TL) işe başlatmama tazminatı, 4.337,21-TL ( 8.674,43 TL ödenen boşta geçen süre /2= 4.337,21-TL) 4.337,21-TL boşta geçen süre ücreti olmak üzere toplam 18.073,21-TL tazminat ödemesinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE; davacının dava dışı …’a yapmış olduğu 5.080,53-TL kıdem tazminatı, 3.577,51-TL ihbar tazminatı, 5.077,96-TL işe başlatmama tazminatı, 4.337,21-TL boşta geçen süre ücreti olmak üzere toplam 18.073,21-TL tazminat ödemesinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
(2)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 1.234,58-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 469,44-TL harçtan mahsubu ile bakiye 765,14-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
(3)Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 469,44-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
(4)Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL başvuru harcı, 1.800,00-TL bilirkişi ücreti, 98,00-TL tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 1.957,30-TL yargılama masrafından davanın kabul reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 1.286,72-TL yargılama masrafının davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
(5)Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
(6)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen miktar itibariyle AAÜT uyarınca 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(7)Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen miktar itibariyle AAÜT uyarınca 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
(8)6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 867,77-TL’sinin davalıdan, 452,23-TL’sinin davacıdan tahsili ile Hazine adına gelir kaydına,

(9)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK yönetmeliğinin 47/1 maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 26/05/2022

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.

“5070 Sayılı Kanun hükümlerince bu belge elektronik imza ile imzalanmıştır.”