Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/4 E. 2022/196 K. 28.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/4
KARAR NO :2022/196

DAVA:Tazminat
DAVA TARİHİ:07/06/2012
KARAR TARİHİ:28/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, taraflar arasında bayilik sözleşmesi olduğunu, bu sözleşme uyarınca davacının tüm yükümlülüklerini tam ve eksiksiz olarak yerine getirdiğini, davalının sebepsiz ve haksız yere sözleşmeyi feshettiğini, bayilik sözleşmesi uyarınca alınan bir kısım malların ellerinde kaldığını, buna ilişkin olarak … 2. Sulh Hukuk Mahk.de tespit yaptırıldığını belirterek sözleşmenin davalı yanın kusurundan dolayı feshedilmiş olması nedeniyle portföy tazminatı olarak 10.000,00TL, stokta kalan malların bedeli olarak 10.000,00 TL olmak üzere şimdilik 20.000,00 TL tazminat ile taraflar arasındaki sözleşmenin feshedilmesi nedeniyle davacı şirketin ticari itibarının zedelendiğini, bu nedenle manevi zarara uğradığını belirterek 50.000,00 TL manevi tazminatın da davalıdan tahsili gerektiğini belirterek toplam 70.000,00 TL tazminatın avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesi ile, taraflar arasında bayilik sözleşmesinin söz konusu olduğunu, tek satıcılık sözleşmesi olmadığını, davalı tarafından süresi sona eren bayilik sözleşmesinin yenilenmediğini, herhangi bir portföy tazminatı talep koşullarının oluşmadığını, ayrıca davacının belirsiz alacak davası açmasının mümkün olmadığını, zira stokta kalan malların belirli olduğunu, yine manevi tazminat talep koşullarının oluşmadığını, ayrıca davanın 2 yıllık zamanaşımı süresinde açılması gerektiğini, haksız ve yersiz açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Mahkememiz 2012/160 esas, 2017/852 karar sayılı, 19/06/2017 tarihli kararı ile davanın reddine karar verilmiş, davacı tarafça karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İstanbul BAM 16.Hukuk Dairesinin 2018/2275 esas, 2020/2229 karar sayılı 18/12/2020 tarihli ilamı ile, “Stokta kalan yedek parça bedelinin ödenmesine ilişkin talep yönünden yapılan incelemede; Taraflar arasındaki sözleşmenin 31. maddesinde sözleşmenin feshedilmesi üzerine, davalının davacının stoklarında bulunan ürünleri geri satın alma konusunda tercih hakkını kendisinde tuttuğu görülmüştür. Sözleşme tarihinde TBK 25 hükmü yürürlükte değilse de, davacı artık yetkili servis hizmeti veremeyeceğinden stok ürünleri ve yedek parçaları davalının almaması iyiniyet kaidelerine uygun düşmeyeceğinden, davalıya seçimlik hak tanıyan hükmün TMK 2. Madde gereğince uygulanamayacağı, davacı tarafın akit 15.12.2011 tarihinde sona erdiğinden, yetkili satıcılık ve yetkili servis hizmeti veremeyeceği, bu durumda elindeki yedek parçayı iade ile bedelini isteme hakkının bulunduğu, (emsal Yargıtay 19.HD’nin 11.02.2013 tarihli 2012/7320 E. – 2013/2488 K.sayılı kararı) mahkemenin red kararının yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır. … 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin talimat dosyalarında alınan kök ve ek raporlarda; davalı …’den alınan 1789 adet yedek parça ve malzeme bedeli değeri 42.419 TL ve özel takımlar bedelinin 1.450 TL , genel toplam bedelinin 43.869TL olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır. Ancak stokta kalan yedek parça, malzeme bedeli ve özel takımlar yönünden davacı tarafça 10.000 TL bedelli kısmi dava açılmış, rapor alındıktan sonra netice-i talebini ıslah etmemiştir. Taleple bağlılık kuralı gereğince, verilen hükümde, tahsil kararı ile birlikte talep edilen 10.000 TL’ya karşılık gelen yedek parça, malzeme ve özel takımların davacı tarafça davalıya iadesine karar verileceğinden, davacı tarafın hangi malzemelerin iadesini istediğinin davacı tarafa açıklattırılması gerekmektedir.” denilerek mahkememiz kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce yeniden yapılan yargılama ile davacı vekiline stokta kalan yedek parça, malzeme bedeli ve özel takımlar yönünden talep edilen 10.000 TL’ye karşılık gelen yedek parça, malzeme bedeli ve özel takımlardan hangi malzemelerin iadesinin istendiği hususunda açıklama yapması için iki haftalık kesin süre verilmiş, davacı vekili 26/01/2021 tarihli dilekçesi ile, davacının stoklarında kalan yedek parça ve malzeme bedelleri için 13/03/2017 tarihli beyan dilekçesindeki beyanlarının aynen geçerli olduğunu, işbu dava ile … 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası kapsamında yapılan keşif sonrası hazırlanan 18/04/2012 tarihli bilirkişi raporunda tespiti yapılan ve tüm yedek parçaların iadesinin talep edildiğini, istinaf kaldırma kararının öncesinde 10.000 TL olan dava değerinin artırılması için mahkemeden bilirkişi ek raporu talep edildiğini, ancak ek rapor talepleri reddedilerek talep artırımında bulunulamadan dosyanın karara çıkartıldığını, bu nedenle … 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyasında tespit edilen ve halen daha davacıya ait depoda muhafaza edilen tüm yedek parçalar yönünden iade taleplerinin bulunduğunu, talep ettikleri tüm yedek parçalara ilişkin ıslah yahut talep artırım dilekçesi ile eksik harç ikmal edebilmek için yedek parça değerinin tespiti için ek rapor alınmasını talep etmiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak; 28/04/2016 tarihli ek raporu sunan bilirkişi heyetine tevdi edilerek raporda tespiti yapılan malzemelerden, davacı yan stokta bulunan ve iade edilebilecek (satış/devir yapılmayan) malzemenin ve değerinin mahallinde yapılacak inceleme ile tespitinin yapılarak ek rapor tanzimi istenmiş, düzenlenen 05/10/2021 tarihli raporda; davacı yan nezdinde dava konusu … marka araçlarda kullanılmak üzere 1789 adet yedek parça ve özel takımların mevcut olduğu, bu malzemelerin faturalarla çakıştığı tespit edilmiş olup piyasa koşulları dikkate alınarak an itibarı ile bedellerinin; yapılan araştırma ve incelemeler neticesinde davacı stokunda bulunan ve iade edilebilecek (satış devir yapılmayan) malzemelerin toplam bedelinin 43.119,00 TL+ KDV özel takımların bedelinin ise 1.450,00 TL+KDV olmak üzere toplam 44.569,00 TL+KDV olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ olunmuş, davalı vekili rapora karşı beyan ve itiraz dilekçesi sunmuştur.
Davacı vekili 13/12/2021 tarihli talep artırım dilekçesi ile, 10.000 TL olan stokta kalan malların bedeline ilişkin taleplerini dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu ve … 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2021/27 D.iş sayılı dosyasındaki bilirkişi raporu doğrultusunda 100.000 TL artırdıklarını ve 110.000 TL’ye çıkarttıklarını, davanın kabulü ile 10.000 TL portföy tazminatı, 50.000 TL manevi tazminat ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 110.000 TL stokta kalan malların bedeli olmak üzere toplamda 170.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, eksik harcı ikmal etmiştir. Her ne kadar davalı vekili ıslah dilekçesine karşı zamanaşımı def’i ileri sürmüş ise de; davacı tarafça stokta kalan malzeme ve yedek parçaların (satış/devir yapılmayan) yargılama sırasında bilirkişi marifetiyle tespitinin istendiği ve davanın HMK 107. Maddesi uyarınca belirsiz alacak davası olarak açıldığı anlaşılmış olup, belirsiz alacak davasının açılmasının sonuçlarından biri de zamanaşımının kesilmesi olduğu dolayısıyla davanın açılması ile zamanaşımının kesildiği de dikkate alınarak davalının bu yönden beyanına itibar edilmemiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları, BAM ilamı ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; Taraflar arasında, sözleşme ilişkisinin 2002 yılından beri devam ettiği, en son 15/12/2006 tarihli bayilik sözleşmesi ve aynı tarihli yedek parça satış ve servis sözleşmesinin imzalandığı, davalı tarafça sözleşmenin 29. Maddesinde düzenlenen, “.. 6 ay önceden yazılı olarak bildirimde bulunmak koşuluyla bu sözleşmeyi yenilememek hakkına sahip olacaktır.” hükmü uyarınca, 24.02.2010 günlü ihtar ile sözleşmelerin 15.12.2011 tarihi itibariyle yenilenmeyeceğinin davacı tarafa bildirilerek, sözleşme ilişkisinin sonlandırıldığı, gerek BAM ilamı gerekse mahkememiz 19/06/2017 tarihli kararında belirtildiği gibi, taraflar arasındaki sözleşmenin tekel hakkı veren bir sözleşme olmadığı, sözleşmede kendisine tanınan bir hakkı kullanan davalıdan, davacının tazminat talep hakkının bulunmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 12/7 maddesi ile davacının sözleşmenin sona ermesi ve feshinden dolayı müşteri kaybı, şerefiye, portföy tazminatı, kar kaybı veya benzeri gerekçelerle tazminat talep edemeyeceğinin hüküm altına alındığı, dolayısı ile portföy tazminatı koşullarının oluşmadığı kanaatine varılmıştır. Yine davacının manevi tazminat talebi yönünden; yapılan fesih nedeniyle davacının ticari itibarının zedelendiğine yönelik dosyada delil bulunmadığı, sözleşmenin süreli olup davalı tarafça sözleşmenin 29.maddesine uygun olarak feshedildiği anlaşılmakla şatları oluşmayan manevi tazminat talebinin de reddine karar verilmiştir.
BAM ilamı doğrultusunda mahallinde yaptırılan teknik bilirkişi incelemesi ile, davacı yan nezdinde bulunan oto yedek parçaların toplam bedelinin 43.119 TL, özel takımların toplam bedelinin ise 1.450 TL olmak üzere toplam 44.569 TL + KVD olduğu tespit edilmiş olup davanın kısmen kabulü ile, davacının stoklarında kalan … 2.ATM.nin 2021/125 Tal.sayılı dosyasında aldırılan 05/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda nevi, adedi ve tutarı liste halinde tespit edilen yedek parça malzeme ve özel takımların davalıya iade edilmesi şartıyla, yedek parça malzeme bedeli 43.119 TL ve serviste bulunan özel takım bedeli 1.450 TL olmak üzere toplam 44.569 TL ‘nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile,
1-Stokta kalan yedek parça bedelinin ödenmesine ilişkin talep yönünden; Taraflar arasında düzenlenen “bayilik sözleşmesi” ve “Yedek parça servis ve satış sözleşmesi”nin davalı tarafça feshedilmesi üzerine davacının stoklarında kalan (… 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/125 Tal. sayılı dosyasında aldırılan 05/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda nevi, adedi ve tutarı liste halinde tespit edilen) yedek parça malzeme ve özel takımların davalıya iade edilmesi şartıyla, yedek parça malzeme bedeli 43.119,00-TL ve serviste bulunan özel takım bedeli 1.450,00-TL olmak üzere toplam 44.569,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Mahkememizce aldırılan 05/10/2021 tarihli bilirkişi raporunun işbu kararın eki sayılmasına, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Davacının portföy tazminatı ve manevi tazminat taleplerinin REDDİNE,
3-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 3.044,50 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 1.039,50 TL + ıslahla yatırılan 1.708,00 TL olmak üzere toplam 2.747,50 TL harcın mahsubu ile 297 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Ayrıca davacı tarafından dava açılırken+ıslahla yatırılan toplam 2.747,50 TL harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca 6.593,97 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden red edilen miktar üzerinden AAÜT uyarınca 10.606,03 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
6-Manevi tazminat yönünden, davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden red edilen miktar üzerinden AAÜT 10/3-4 maddesi uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan; 2.850,00 TL bilirkişi ücreti, 709,95 TL müzekkere, posta, tebligat masraflarından oluşan toplam 3.559,95 TL yargılama masrafının kısmen kabul ve red oranına göre hesaplanan 933,31 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı tarafından sarf edilen ve dosyaya yansıyan istinaf kaldırma kararı öncesinde 1.283,50 TL, sonrasında 22 TL olmak üzere yapılan toplam 1.305,50 yargılama giderinin kısmen kabul ve red oranına göre 963,23 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
9-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, HMK 342.maddesine uygun olarak düzenlenmiş dilekçenin, HMK 343.maddesi gereğince Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilmesi ve HMK 344.maddesinde belirtilen harç ve giderlerin yatırılması sureti ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar tefhim edildi, usulen anlatıldı. 28/03/2022

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza