Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/353 Esas
KARAR NO :2022/165

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:24/05/2021
KARAR TARİHİ:17/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile … İnş. Tic. Ltd. Şti. arasında müvekkili firmanın …’da yapmayı planladığı proje kapsamında işlem yapılması için anlaşma sağlandığını, bu anlaşma kapsamında, müvekkili şirketin, … İnş. Tic. Ltd.Şti. firmasına bir adet ileri tarihli avans temelli “… Bankası İstanbul / … Şubesi’ne ait 20.06.2021 tarih ve 60.000,00-TL tutarlı, … seri nolu” çeki verdiğini, ancak tüm dünyada ve ülkemizde de ciddi salgın ve pandemik hastalık haline gelen coronavirüsün etkilerinin azalmasının beklenmesine rağmen azalmadığını, pandeminin taraflarca öngörülmesi mümkün olmayan, engellenemeyen bir mücbir sebep olduğunu, mevcut durumlar karşısında ticari iş ve işlemlerin kısıtlandığını, müvekkili firmanın …’da yapmayı düşündüğü mekanik tesisat işinin henüz görüşme aşamasında iken iptal olduğunu, müvekkili şirketin davalıya teslim edilen çek ile ilgili hizmet almadığını, bu nedenle müvekkili firmanın davalı firma ile iletişime geçerek çekin iadesini talep ettiğini, ancak her türlü bildirime rağmen, karşılığında hizmet alınamayan çekin davalı tarafından iade edilmediğini beyanla davacı şirket tarafından keşide edilen … Bankası A.Ş. İstanbul … Şubesi, 20.06.2021 tarihli ve 60.000,00-TL bedelli, … seri nolu çekin bedelsiz kaldığının tespitine karar verilmesini, çek bedelinin ilgili banka tarafından ödenmemesi de dahil olmak üzere çekin cirosu halinde cirantalar tarafından da icra takibi yapılmamasını, yapılması halinde ödemenin yapılmayacağına dair icra takibinin önüne geçilmesi açısından işlemlerin durdurulması yönünde teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise %15 teminat karşılığında ihtiyati tedbir talebinin kabulünü, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Usulüne uygun tebliğe rağmen davalı tarafından dosyaya herhangi bir cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; çek sureti, mail yazışmaları, haciz ihbarnameleri, davalı şirkete gönderilen 18/05/2021 tarihli mektup ve bilirkişi raporu Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, bilirkişi …’a tevdii edilen dosyada tanzim olunan 06/01/2022 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafın ibrazı ile incelenen ve VUK md. 182 uyarınca tutulması gereken ve incelenen 2020 ve 2021 yıllarına ait ticari defterlerden yevmiye ve defteri kebir defterlerinin elektronik ortamda tutulduğu ve e-defter beratlarının usule uygun olarak süresinde alındığı, envanter defterlerininde usulüne uygun olarak süresinde tasdiklerinin yaptırıldığı, ticari defter kayıtları ve muavin kayıtlarının birbirini doğruladığı, davacı defterlerinin lehine delil vasfında olduğu, taraflar arasındaki ilişkinin 2020 yılı öncesinden süre geldiği ve davacının, davalıya 2019 yılından devreden cari hesap borcunun 5.945,00-TL olarak 2020 yılına devrettiği, 2020 yılı ve 2021 yılı içindeli ticari ilişkiye ilişkin olarak davacı nezdindeki borçlu cari hesap ekstrasına göre, davalı tarafından davacıya düzenlenen faturalar ve davacı tarafından davalıya yapılan ödemeler sonrasında 31.12.2020 tarihi itibariyle davacının davalıya 125.945,00-TL borçlu olarak 2021 yılına devrettiği, 2021 yılı içinde ise davacının davalıdan herhangi bir mal alışı yapmadığı, cari hesap borcuna karşılık 30.06.2021 keşide tarihli, … seri nolu, 60.000,00-TL bedelli … çeki ile 30.10.2021 keşide tarihli … seri nolu 60.000,00TL bedelli … Bankası üzerinden düzenlenen çeklerin davalıya verildiği ve cari hesaptan dolayı davacının davalıya bakiye borcunun 5.945,00-TL kaldığı, davacı tarafından davalıya cari hesap borcuna karşılık verilen ancak ticari defterler kaydında sehven unutulan 30.05.2020 tarihli … seri nolu 60.000,00-TL bedelli T. … Bankası/… … Şubesi üzerine keşideli çekin, 01.10.2021 tarih ve 2369 nolu fiş ile düzelteme kaydı ile cari hesap borcuna kayıt edildiği, işbu kayıt ile davacının, davalıdan 54.055,00-TL alacaklı durumuna geçtiğinin tespit edildiği, işbu tespitler sonucunda, dava konusu çekin, davacı tarafından davalıya cari hesap borcuna karşılık verildiği, davalıya borçlu cari hesaptan dolayı, 2020 yılında verilen ancak cari hesap borcuna mahsubu yapılmayan ve düzeltme kaydının 01.10.2021 tarihinde yapılan 60.000,00-TL bedelli, … seri numaralı, … Bankası çekinden dolayı 54.055,00-TL davalıdan alacaklı duruma geçtiği yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; bedelsiz kaldığı iddia edilen çeke ilişkin açılan menfi tespit (istirdat) davasıdır.
Yapılan yargılama, davacının iddiaları, bilirkişi raporu ve tüm dosya birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirket …’da yapılması planlanan proje kapsamında mekanik tesisat işlemleri için davalı Otes Isıtma şirketine ileri tarihli 20.06.2021 keşide tarihli … seri nolu 60.000,00-TL bedelli … çekini verdiği ancak covid-19 nedeniyle projenin görüşme aşamasında iken iptal edildiği ve davalıya teslim edilen çekle ilgili hizmet alınmadığından bahisle çekin bedelsiz kaldığını bu sebeple açılan dava ile ilgili çekten dolayı borcun bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkememizce yargılama devam ederken davacı taraf çekin ibraz tarihi geldiği ve mahkememizce ihtiyati tedbire ilişkin talebi reddedildiğinden çeki ödemek zorunda kaldığını belirterek ödeme dekontunu dosyaya sunarak ve davaya istirdat davası olarak devam edilmesini talep etmiştir.
Davacı tarafın usulüne uygun sunmuş olduğu ticari defter ve belgelerin mahkememizce tayin edilen bilirkişi tarafından incelenmesi sonucu, davacının ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu ve HMK 222. Maddesi gereği lehine delil teşkil ettiği, taraflar arasında ilişkinin 2020 yılı öncesine dayandığı, davacının davalıya 2019 yılından cari hesaptan kaynaklı 5.945,00 TL borçla ertesi yıla devrettiği, 2020 yılı cari hesap ekstresine göre davalı tarafça düzenlenen faturalar ve davacı tarafça yapılan ödemeler neticesinde 2020 yılından 125.945,00 TL davacının davalıya cari hesap borcuyla devrettiği, dava konusu … Bankası 20/06/2021 tarihli 60.000,00 TL bedelli çekin, T. … Bankası 30/10/2021 tarihli … seri numaralı 60.000,00 TL bedelli çek ve T. … Bankası … … şubesi … seri nolu 60.000,00 TL bedelli çeklerin davalıya ödenmesiyle cari hesaptaki borcun mahsubu ile davacının fazla ödemeden dolayı 54.055,00 TL alacaklı duruma geçtiği tespit edilmiştir. Davalı taraf ise usulüne uygun tebligata rağmen ticari kayıtlarını sunmamış, incelemeye katılmamıştır. Davacı tarafa bahsi geçen çeklerin ödendiğine ilişkin ödeme dekontlarını sunmak üzere verilen sürede bilirkişi raporunda bahsi geçen çeklere ilişkin ödeme belgelerini sunduğu anlaşılmıştır. Davacı tarafın kayıtlarından davalı tarafa yapmış olduğu ödemeler devreden cari hesap borcundan düşüldüğünde davacının davalıdan 54.055,00 TL alacaklı konuma geçtiği anlaşılmıştır.
İİK 72/6. Maddesinde: ”Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. ” düzenlemesi mevcuttur. Dava açıldığında davacı davaya konu çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talep edilmiş olmasına rağmen yargılama devam ederken mahkememizce davacı tarafın ihtiyati tedbir talebi reddedildiğinden davaya konu … bankası 60.000,00 TL bedelli çekin ödendiği ve davanın İİK 72/6. Maddesi uyarınca istirdat davasına dönüştüğü anlaşılmıştır. Belirtilen bu nedenlerle çekin bedelsiz kaldığının tespitine ilişkin davanın çekin ödenmesi nedeniyle istirdat davasına dönüştüğü, davacının davalıya cari hesaptan kaynaklı devreden borcunun bulunduğu ancak dava konusu ve diğer bahsi geçen çeklerin ödenmesiyle davalıya 54.055,00 TL fazladan ödeme yaptığı ve bu bedelin istirdatını talep edebileceği anlaşılmakla; davanın kısmen kabulü ile 54.055,00-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin diğer taleplerin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE; 54.055,00-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin diğer taleplerin reddine,
(2)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 3.692,49-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 1.024,65-TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.667,84-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
(3)Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 1.024,65-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
(4)Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL başvuru harcı, 850,00-TL bilirkişi ücreti, 38,50-TL tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 947,80-TL yargılama masrafından davanın kabul reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 853,88-TL yargılama masrafının davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
(5)Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
(6)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen miktar itibariyle AAÜT uyarınca 7.827,15-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(7)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK yönetmeliğinin 47/1 maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17/03/2022

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.