Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/32 E. 2022/456 K. 09.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/32 Esas
KARAR NO :2022/456

DAVA:Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:17/01/2018
KARAR TARİHİ:09/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafça kendilerine icra takibi başlatıldığını, ödeme emrinin Tebligat Kanunu’nun 21. maddesine göre yapıldığını, davacının gayrimenkul ve araçlarına haciz konduğunu, davalı tarafça yapılan icra takibinde alacağın konusunun … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı dosyasında defterlerin ibraz edilmemesi nedeniyle kaybedilen davadan dolayı bu paranın ödenmesin istendiğini, ancak takibe konu davada …’ın ne davalı ne de davacı sıfatının bulunmadığı gibi tanık sıfatı ile de defterlerinin istenmediğini, dosyada davacı ile hiçbir müzekkerenin olmadığını, taraflarının olmadığı bir davadan dolayı davalı tarafın kaybettiği bir paranın davacı …’tan talep edildiğini, bu hususun kötü niyet olduğunu, davacının gayrimenkul ve araçlarına haksız olarak haciz konduğunu, davacının gerek ticari hayatta, gerekse bankalar nezdinde itibar kaybettiğini ve kredi notunun düştüğünü beyanla öncelikle kötü niyetli başlatılan takibin ihtiyati tedbir kararı verilerek dava sonuna kadar durdurulmasını, davacı …’ın …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitini, kötü niyetli hareket eden davacının %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yüklenmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın davalı nezdinde sigortalı olan … Sokak No: 6 …/İstanbul adresindeki iş yerinde meydana gelen hasarın davalı tarafından tazmin edildiğini ve hasarın meydana gelmesinde sorumluluğu bulunan taraflara … 9. İcra Müdürlüğü’nün … Esas dosyası ile icra takibinin başlatıldığını, ancak tarafların haksız itirazı ile takibin durduğunu, bunun üzerine taraflarınca … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile itirazın iptali davasının borçlular aleyhine ikame edildiğini, bahsedilen dava dosyasında sigortalı …’ın ticari defterlerinin sunulması için davalı sigorta şirketine 2 haftalık kesin süre verilmesine karşılık davacıya ulaşıldığı ve ticari defterleri sunmasının talep edildiğini, işbu davada davacı vekili olduğunu iddia eden Erdal Kılıçkaya ile yapılan telefon görüşmesinde kendilerinin mahkemeye ticari defterlerini ibraz edeceklerini, sigorta şirketince UYAP üzerinden belgelerin ibraz edildiğine dair … 5. Asliye Hukuk Mahkeme’sine beyan dilekçesinin sunmasının istendiğini ve taraflarınca ekte mevcut olan 09.03.2017 tarihinde davacı vekilince ticari defterlerin mahkemeye ibraz edildiği düşüncesi ile UYAP üzerinden gönderildiği, ancak defterlerin ibraz edilmeyerek adeta taraflarınca dalga geçildiğini, bu kez davacının üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirememesinden kaynaklı haklı davalarının reddedileceğinin … 47. Noterliği’nin 06.04.2017 tarih ve 4401 numaralı ihtarnamesi ile ihtar edildiğini, ihtarnamede hasar gören emtiaya ilişkin faturaların uygun düzenlenerek ticari defterlere işlenip işlenmediğinin tespitinin mali inceleme yapılabilmesi için 2012-2013 yıllarına ait defter ve kayıtlarının 3 gün içinde taraflarına sunulmasını, aksi takdirde davanın sigorta şirketi aleyhine sonuçlanması ihtimalinin söz konusu olacağından taraflarına ödenen tazminatın iadesinin icap edeceğinin ihtar edildiğini, ancak taraflarınca talep edilen hiçbir bilginin paylaşılmadığını, davacının ticari defter ve kayıtlarını haksız ve kötü niyetli olarak sunmayarak davalı şirketi zarara uğrattığını, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile ihtarname ile ihtar edildiği üzere davalı şirket tarafından ödenen 31.352,00-TL ile davanın kısmen kabul edilmesi nedeniyle aleyhlerine hükmedilen 3.767,00-TL vekâlet ücretinin talep edildiğini, davacı …’ın taraflarınca gönderilen ihtarname ve defalarca gönderilen sms ve maile rağmen kötü niyetli olarak defterlerini sunmadığını, TTK 1447 maddesi mucibi bu nedenle ödenen zarar tazminatının iadesi zorunluluğu doğduğunu, kanun maddesinde açıkça belirtilen her türlü bilgi ve belgeyi sağlamak zorunda olan davacının yükümlülüğünü yerine getirmeyerek davalı sigorta şirketinin haklı davasının reddedilmesine neden olduğunu beyanla, davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)…. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı ve 20/10/2020 tarihli görevsizlik kararı üzerine dosya mahkememize tevzi edilmiş, taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ve … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı dosyası mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, Mali Müşavir …, Nitelikli Hesaplama ve Sigorta Hukuku Uzmanı … ve Nitelikli Hesaplama Uzmanı …’e tevdii edilen dosyada tanzim olunan 15/10/2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; davalı sigortacının, sigortalısı davacının uğramış olduğu poliçe teminatı dahilindeki zararını yapılan ekspertiz çalışması neticesinde ödemiş olduğu, yapılan ödemenin sorumlulara rücu edildiği, … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi … Esas Sayılı dosyasından yapılan incelemede davalıların kusurlu olduğunun ve rücu talebinin yerinde olduğunun tespit edildiği ancak dava dışı sigortalının defterlerini sunmaması nedeniyle hasar miktarının tespit edilememesinden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddedildiği, TTK. 1448 maddesinde; “(1) Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleştiği veya gerçekleşme ihtimalinin yüksek olduğu durumlarda, zararın önlenmesi, azaltılması, artmasına engel olunması veya sigortacının üçüncü kişilere olan rücu haklarının korunabilmesi için, imkânlar ölçüsünde önlemler almakla yükümlüdür. Sigorta ettiren, sigortacının bu konudaki talimatlarına olabildiğince uymak zorundadır. Birden çok sigortacının varlığı ve bunların birbirlerine aykırı talimatlar vermeleri hâlinde, sigorta ettiren, bu talimatlardan zararın azaltılması ve rücu haklarının korunması bakımından en uygun olanını dikkate alır. (2) Bu yükümlülüğe aykırılık sigortacı aleyhine bir durum yaratmışsa, kusurun ağırlığına göre tazminattan indirim yapılır.” denildiği, davanın reddedilen kısmı yönünden davacının … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi … Esas sayılı dosyasına defter sunma yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği ile ilgili olarak yapılan incelemede davalı tarafından; … 47. Noterliğinin 06 Nisan 2017 gün ve … sayılı ihtarı ile davacıdan hasar ile ilgili defter ve belgelerin Mahkemeye veya kendilerine sunulmasının talep edildiği anlaşılmakla birlikte işbu ihtarın davacıya ulaştığına dair ihtarname tebellüğ şerhinin ihtarname suretinde bulunmadığı, … 47. Noterliğinin 03 Mayıs 2017 gün ve … sayılı ihtarı ile davacıdan hasar ile ilgili defter ve belgelerin yeniden talep edildiği anlaşılmakla birlikte işbu ihtarın davacıya ulaştığına dair ihtarname tebellüğ şerhinin ihtarname suretinde bulunmadığı, bir adet SMS görüntüsü koyulduğu ve işbu SMS metninde ticari defterlerin sunulmasının talep edildiği, davacının yapılan ihtarnamelerin ulaşıp ulaşmadığı, Noter ihtarnamelerinin tebellüğ şerhlerinin celbi ile tespit edilebileceği, işbu tebellüğ şerhleri ile ihtarnamelerin davacıya tebliğ edildiğinin sabit olması halinde TTK 1448. maddesine göre kusuru oranında mahkemenin takdiren indirim yoluna gidebileceği yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; menfi tespit davasıdır.
Yapılan yargılama, tarafların iddia ve savunmaları, tanzim olunan bilirkişi raporu, toplanan deliller ve tüm dosya birlikte değerlendirildiğinde; davacı, davalı sigorta şirketinin … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyasında tazminat ödemeye mahkum edildiğini, tazminat dosyasında kendilerinin ticari defterlerini sunulmadığından davayı kaybettiğinden bahisle aleyhlerine …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası ile icra takibi yapıldığı, davaya konu icra dosyasından borçlu bulunmadığının tespiti için eldeki davayı açmıştır.
…. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası incelendiğinde davalı … Sigorta A.Ş tarafından davacı … aleyhine 31.352,00 TL asıl alacak, 10.243,08 TL gecikmiş gün faizi, 3.767,00 TL vekalet ücreti, 72,45 TL geçmiş gün faizi olmak üzere toplam 45.434,53 TL üzerinden icra takibi yapmış olduğu anlaşılmıştır.
Dosyamıza gönderilen … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyası incelendiğinde; davacısının … Sigorta A.Ş, davalılarının … olduğu, davacının sigorta poliçesiyle sigortaladığı işyerinde hasarın meydana geldiğinden bahisle sigortalısına ödediği bedeli halefiyet kuralları gereği davalı arsa maliklerinin sorumlu olduğundan bahisle rücuen tahsili için dava açmıştır. Mahkemece 27/10/2016 tarihli duruşmasında davacı sigorta vekiline, sigorta yaptıran …’ın defter ve belgelerini sunmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş, aksi halde mevcut duruma göre karar verileceği ihtar edilmiştir. Dosyamız içerisinde mevcut … 47. Noterliği’nin 03/05/2017 tarihli … yevmiye numaralı … Sigorta A.Ş tarafından muhatap sigortalısı …’a keşide edilen ihtarname ile özetle; … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı rücuen tazminat dosyasında hasar gören emtiaya ilişkin faturaların ticari defterlere işlenip işlenmediğinin tespiti bakımından defter ve ve kayıtların sunulması için taraflarına süre verildiğini ancak temin edilemediğinden mahkemeye sunulmadığını, istenilen defter ve belgelerin mahkemeye sunulmaması nedeniyle davanın aleyhlerine sonuçlanabileceği söz konusu olduğundan muhataba ödenen tazminatın iade edilmesinin icap edeceğini, bu nedenle ihtarnamenin tebliğinden itibaren 3 iş günü içinde evrakların mahkemeye veya taraflarına iletilmesini aksi halde ödenen tazminatın tahsili yoluna başvuracakları ihtar edilmiş, ilgili ihtarname 08/05/2017 tarihinde tebliğ edilmiştir. … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda davacının dava aşamasında ticari defterleri sunmadığını hasar resimleri dışında da herhangi bir belge sunmadığını, ekspertiz tespiti dışında kesin bir hasar tespiti yapılamadığını belirtmişler mahkemece 01/06/2017 tarihinde verilen kararla eskpertiz raporunda belirtilen hasar değeri olan 2.470,00 TL itibar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Tüm bu bilgiler ışığında; davalı sigorta şirketinin davacının sigortacısı olduğu, davacının işyerinde meydana gelen hasar nedeniyle sigorta şirketi tarafından davacıya tazminat ödemesi yapıldığı, davacıya yapılan tazminat ödemesi ile halefiyet ilkesi gereği meydana gelen hasardan sorumluluğu bulunduğu iddia ettiği kişilere karşı … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında dava dışı arsa sahiplerine rücuen tazminat davası açtığı anlaşılmıştır. … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında 27/10/2016 tarihli duruşmada davacı sigorta vekiline sigorta yaptıran …’ın defter ve belgeleri var ise sunmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş olduğu, ticari defterlerin ibraz edilmediği anlaşılmıştır. Sigorta şirketi tarafından … 47. Noterliği’nin 03/05/2017 tarihli … yevmiye numaralı sigortalısı …’a keşide edilen ihtarname ile ticari defterlerin ibrazı için süre verildiği ve ilgili ihtarnamenin 08/05/2017 tarihinde …’a tebliğ edildiği anlaşılmaktadır. Yani tazminat mahkemesi tarafından sigorta şirketine verilen kesin sürenin üzerinden uzun zaman geçtikten sonra sigortalısına ihtarname keşide edilerek defterlerin sunulmasının istenildiği, ayrıca davacı sigorta şirketinin tazminat dosyasına hasara ilişkin fotoğraflardan başkaca herhangi bir delil ibraz etmediği tespit edilerek davacı sigorta şirketinin davası kısmen kabul edilmiştir. Sigorta şirketi ise rücuen tazminat davası kısmen kabul edildiğinden sigortalısı aleyhine davadan önce ödediği tazminat tutarının iadesi bakımından icra takibi yapmıştır. Davalı sigorta şirketi basiretli bir tacir olup meydana gelen hasardan kaynaklı delilleri ve belgeleri toplayarak sigorta mevzuatı çerçevesinde değerlendirme yaparak hasar tutarını ödemesi gerekmektedir. Ancak davalı sigorta hasar tutarını ödemekle halefiyet ilkesi gereği rücuen tahsil için açmış olduğu … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava dışı kişilerden tahsil edemediği alacağı sırf ticari defterler sunulmadığından davacıdan iadesini talep edemeyecektir, bu husus basiretli davranma yükümlülüğüyle de bağdaşmayacaktır. Kaldı ki işbu dosya davacısına mahkeme tarafından ticari defterlerin ibrazına ilişkin tebligat gönderilmediği, sigorta şirketine verilen kesin süreden uzun zaman sonra sigortalısına defter sunulması için ihtarname keşide edildiği, rücuen tazminat dosyasında sigorta şirketinin ispata yarar belge sunmadığı ve davasının kısmen kabul edildiği, rücuen tahsil edilemeyen miktarın davacıdan talep edilemeyeceği kanaatine varılmıştır. Belirtilen bu nedenlerle davalı sigorta şirketinin davacıdan ödediği hasar bedelinin iadesini talep edemeyeceğinden davanın kabulü ile davacı …’ın …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası nedeniyle (31.352,00-TL asıl alacak, 10.243,08-TL gecikmiş gün faizi, 3.767,00-TL vekalet ücreti, 72,45-TL geçmiş gün faizi olmak üzere toplam 45.434,53-TL’den) davalı … Sigorta Anonim Şirketi’ne borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş ancak davalının takipte kötü niyetli davrandığından bahsedilemeyeceğinden şartları oluşmayan kötüniyet tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KABULÜ İLE; davacı …’ın …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası nedeniyle (31.352,00-TL asıl alacak, 10.243,08-TL gecikmiş gün faizi, 3.767,00-TL vekalet ücreti, 72,45-TL geçmiş gün faizi olmak üzere toplam 45.434,53-TL’den) davalı … Sigorta Anonim Şirketi’ne borçlu olmadığının tespitine,
(2)Şartları oluşmayan kötüniyet tazminat talebinin reddine,
(3)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 3.103,63-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 785,57-TL’nin harçtan mahsubu ile bakiye 2.318,06-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
(4)Davacı tarafından yapılan; 35,90-TL başvuru harcı, 785,57-TL peşin harç, 2.550,00-TL bilirkişi ücreti, 187,50-TL talimat, tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 3.558,97-TL yargılama masrafının davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
(5)Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
(6)Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 6.706,49-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
(7)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 09/06/2022

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.