Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/273 E. 2022/395 K. 26.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/273 Esas
KARAR NO:2022/395

DAVA:İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ:14/04/2021
KARAR TARİHİ:26/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde 30/04/2018 tarihinde … numaralı finansal kiralama sözleşmesinin akdedildiğini, işbu sözleşme kapsamında davalıya “1 Adet, 2018 Model, Plastik Enjeksiyon Makinesi, Ekin 600 Ton (Çalışabilir Ekipmanlar Kurutucu – Yükleyici ile birlikte), Seri no: …” finansal kiralama yoluyla kiralanarak teslim edildiğini, davalının finansal kiralama sözleşmesinden doğan kira bedelleri toplamını vadesinde ödememesi nedeniyle temerrüde düştüğünü ve bu nedenle aleyhine … 27. Noterliğinin 17/06/2020 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamenin keşide edilerek vadesi gelmiş tüm borçların temerrüt faiziyle birlikte yasal sürede ödenmemesi halinde sözleşmenin 60 günlük süre sonunda fesih olacağının ihtar edildiğini, ihtarnamenin davalıya 22/06/2020 tarihinde tebliğ edilmiş olmasına rağmen müvekkili şirkete borçların ödenmemesi üzerine …. ATM.’nin … D.İş sayılı kararı ile kiralamaya konu malların ihtiyati tedbirle müvekkili şirkete teslimine karar verildiğini, izah edilen nedenlerle finansal kiralama sözleşmesinin feshinin tespit edilerek kiralamaya konu makinalar ve ekipmanları üzerinde davalı kiracının haksız zilyetliğine son verilip malların teslim alındığı şekilde iadesini, ihtiyati tedbir kararının Mahkeme kararı kesinleşinceye kadar devamını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Usulüne uygun tebliğe rağmen davalı tarafından dosyaya herhangi bir cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklı malın iadesi davasıdır.
…. ATM.’nin … D.İş sayılı dosyası (uyaptan), davacı vekilinin 16/09/2021 tarihli dilekçesi ekinde ekspertiz raporu, davalı vekilinin 11/10/2021 tarihli itiraz dilekçesi, davalı vekili tarafından sunulan 25/01/2022 tarihli bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi, … 1. ASHM’nin 2020/… ve 2022/… Esas sayılı dosyaları (uyaptan), davacı vekili tarafından sunulan beyan dilekçesi ekinde … 27. Noterliğinden tanzim edilen ihtarname tebliğ şerhi Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
Davaya ilişkin olarak …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş sayılı kararı üzerinden dava konusu enjeksiyon makinesi ile ilgili ihtiyati tedbir kararı verildiği finansal kiralama sözleşmesine konu malın davalıdan alınarak davacıya tedbir yoluyla teslimine karar verildiği görülmüştür.
Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, mali müşavir bilirkişi …’e tevdii edilen dosyada tanzim olunan 06/01/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; … A.Ş ile … .. Ltd. Şti. arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktöring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde Finansal Kurumlar Birliği nezdinde 30/04/2018 tarihinde … sözleşme numaralı finansal kiralama sözleşmesi tescil edildiğini, anılan sözleşmeyi diğer muhatapların müteselsil kefil sıfatı ile imzaladıklarını, muhatapların kendilerine noter marifetiyle bildirilen ödeme planında tespit edilen kira bedellerini ödemede temerrüde düştüklerini, bu cümleden olmak üzere 16/06/2020 tarihi itibariyle muhatapların 53.505,64-TL Kira, 3.870,27-TL Kira Temerrüt, 794,02-TL Sigorta, 13,58-TL Sigorta Temerrüt borçlarını bugüne kadar ödemediklerini, muhatapların 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketler Kanununun 20 ve 31. maddeleri ve ile sözleşmenin ilgili maddeleri gereğince işbu ihtarnamenin 2. maddesinde yazılı borçlarının tümünü ihtarname masrafıyla birlikte ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren 60 gün içinde ödemelerini ihtar ettiklerini, muhatapların tayin edilen 60 gün içerisinde borçlarını tamamen ödemedikleri takdirde sözleşmelerinin işbu ihtarname ile feshedilmiş sayılacağını, bir yıl içinde kiralama bedellerinden üçünün veya üst üste iki kira bedelinin zamanında ödenmemesi halinde taraflarınca başkaca bir süre verilmeksizin aradaki finansal kiralama sözleşmesinin derhal feshi yoluna gidileceğinin ihtar edildiğinin anlaşıldığını, davacı …Ş’nin e-defter sistemine tabi olduğu ve 01/01/2018 – 31/12/2020 dönemlerine ilişkin olarak her ay yasal süresi içerisinde yasal defterlerin GİB’e gönderildiğini ve onaylarının alındığının tespit edildiğini, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Ticari defterlerin ibrazı ve delil olması” başlıklı 222/2. maddesi uyarınca ticari defterlerin ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutularak açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması gerektiğini, davacının yasal defterlerinin süresinde Gelir İdaresine gönderdiğini dolayısıyla yasal defterlerin davacının lehine delil olarak kullanılabileceğini, davacı tarafın yasal defterlerine göre davacının yasal defterlerinde davalının hesaplarının 012020 nolu firma kodu ile takip edildiğini, davacı tarafından … 27. Noterliği’nin 16/06/2020 tarih ve … sayılı ihtarnamesi ile 24/01/2020 vade tarihinden başlayan ve 22/05/2020 vade tarihinde son bulan toplamı 53.505,64-TL olan 5 adet kira borcu taksitinin ödenmesini davalı tarafa ihtaren bildirdiklerini, davacı tarafın yasal defterlerinde ihtara konu olan 24/01/2020 vade tarihinden başlayan ve vade tarihinde son bulan toplamı 53.505,64-TL olan 5 adet kira borcu olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmiş, bilirkişi raporu taraflara usulune uygun tebliğ edilmiştir.
Davalı tarafından, finansal kiralama bedelini ödediğine veya borcun olmadığına ilişkin MK’nun 6. ve 6100 sayılı HMK’nun 200 mad. ve izleyen maddeleri hükümleri uyarınca yasal delillerini dosyaya ibraz etmemiştir.
Davacı vekiline iadesi talep edilen malların dava tarihi itibariyle rayiç değerine ilişkin beyanda bulunmak üzere süre verildiği, davacının malların rayiç değerlerini bildirerek harcı tamamladığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki davaya konu uyuşmazlık; taraflar arasındaki akdedilen FKS uyarınca malların davalı kiracıya teslim edildiğini, ancak taahhüt edilen borçların ödenmediğini, ödenmesi amacına yönelik hesabın kat edilerek davalı borçluya ihtarname keşide edildiğini, 60 günlük süre verildiğini, ancak buna rağmen herhangi bir ödeme yapılmadığını, bu nedenle de sözleşmenin feshedildiği belirtilerek, FKSye konu malların aynen iadesi talebine ilişkindir.
Finansal Kiralama konusu mal, 6361 Sayılı yasanın 9. maddesi gereğince, kiralayan şirketin mülkiyetindedir. Anılan Yasanın 23. maddesi hükmü gereğince de, kiracı, sözleşme süresinde finansal kiralama konusu malın zilyedi olup; malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. 6831 Sayılı Yasanın 27. maddesine göre sözleşme süresinin dolması, ve sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi ve 26. maddesi hükmüne göre de; sözleşmenin ihlali hallerinde aynı yasanın 29. maddesi gereğince kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları kiralayana derhal geri vermekte yükümlüdür.
Toplanan deliller ve dosya kapsamına göre; taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesinden kaynaklanan kira borcunun keşide edilen ihtarnameye ve ihtarname ile tanınan 60 günlük süre içerisinde davalı yanca kira borcunu ödenmemiş olduğu, davacının sözleşme uyarınca kiralananın teslim borcunu yerine getirdiği, davalı yanın ise sözleşme ile yükümlendiği kira bedelini ödeme edimini yerine getirmediği, davalının 24/01/2020 vade tarihinden başlayan ve 22/05/2020 vade tarihinde son bulan toplamı 53.505,64-TL olan 5 adet kira borcunu ödemediği bilirkişi raporuyla da tespit edildiği, buna ilişkin olarak keşide edilen ihtarnamenin usulüne uygun tebliğ edildiği ancak sonuçsuz kaldığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasında düzenlenen Finansal Kiralama Sözleşmesi 87. Maddesinde Kiralayanın Fesih Hakkının Kullanılması halleri tek tek sayılmıştır. Sözleşmenin 87. Madde d bendinde: “Kiracının, bir yıl içinde sözleşmede yer alan kiralama bedellerinden üçünü veya üst üste iki kira bedelini zamanında ödememesi halinde” kiralayanın sözleşmeyi başkaca ihbar ve ihtara gerek kalmaksızın feshedebileceği düzenlemesi mevcuttur.
Davalı vekili ise bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinde müvekkili hakkında … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında geçici mühlet kararı verildiğini bu mühlet kararı içerisinde muacceliyet şartlarının oluşmadığından bahisle eldeki davanın reddini talep etmiştir. Mahkememizce … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası uyap üzerinden celp edilerek incelenmiş; mahkemece … Yaş Sebze Tic Ltd. Şti hakkında 09/03/2020 tarihli tensip tutanağı ile tensip tarihinden başlamak üzere 3 ay süre ile geçici mühlet kararı verildiği, ayrıca tensip tutanağı ile davacı şirketin gayrimenkulleri ve tescilli, tescilsiz tüm mülkleri ile araçları üzerine 3. Kişilere devir ve temlikin önlenmesi yolunda ihtiyati tedbir konulduğu ve ayrıca üzerine ayni ve şahsi hak tesisinin önlenmesine yönelik tedbir kararı verildiği görülmüştür. Mahkeme tarafından kesin mühlet kararı verilmiş, kesin mühletin de 23/03/2022 tarihinden itibaren başlamak üzere 6 ay süreyle uzatılmasına karar verilmiştir.
Feshedilen finansal kiralama sözleşmesine konu mallar, kiralama şirketlerine ait olup bu mallar konkordato talep edilen şirketin mülkiyetinde değildir. Kondordato Mahkemesince verilen, tedbir verilemeyeceğine ilişkin kararların şahsın malvarlığını koruyan tedbirlerden olduğu, finansal kiralama konusu malların, konkordato talep edilene ait mallar olmadığı, hatta aktiflerin de dahi gözükmediği, ayrıca 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 23/1. maddesinde finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayan finansal kiralama şirketine ait olduğu da açıkça düzenlenmiş olup, konkordato mahkemesinin mevzuat hükümlerini gözden kaçırarak tedbirin finansal kiralamaya konu malları da kapsadığına karar verdiği düşünülemez. Ayrıca İİK 287. Maddede geçici mühlet düzenlenmiş ve yine İİK 307. Maddesinde, borçlunun talebi üzerine, tasdik kararında finansal kiralama konusu malların iadesi, karardan itibaren bir yılı geçmemek üzere belirli şartlarla ertelenebileceği düzenlenmiştir. Bu şartlardan bazıları; borçlunun finansal kiralama sözleşmesinin aynen ifasını 294 üncü maddenin yedinci fıkrası uyarınca üstlenmiş olması, finansal kiralamadan doğan kira alacağı konkordato talebinden önce doğmuş olması, finansal kiralamadan doğan kira alacağı konkordato talebinden önce doğmuş olmalı, ödenmemiş kira borcunun üç aylık tutarı aşmaması gibi şartların varlığı gerekmektedir. Ancak somut olayda, … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde davacının İİK 287, 307. Maddeleri kapsamında sayılan şartları sağladığından bahisle finansal kiralamaya konu mallar açısından da konkordato mahkemesinden tedbire yönelik herhangi bir talepte bulunmadığı ve mahkemece de finansal kiralamaya konu mallar yönünden tedbir kararı verilmediği anlaşılmaktadır. Bu durumda Kondordato Mahkemesince verilen tedbir kararının finansal kiralamaya konu mallar hakkında verilmediği de nazara alındığında tedbir kararının mahkememiz dosyasına konu mallar yönünden tedbir hususunu içermediğinden davalının bu yöndeki savunmalarına itibar edilememiştir. Belirtilen bu sebeplerle bilirkişi raporundan da anlaşılacağı üzere davalı kiracının kira döneminde ihtar tarihinden önceye ait 24/01/2020 vade tarihinden başlayan ve 22/05/2020 vade tarihinde son bulan toplamı 53.505,64-TL olan 5 adet vadesi gelmiş Finansal Kiralama Sözleşmesinden kaynaklanan kira borcunu keşide edilen ihtarnameye ve ihtarname ile tanınan 60 günlük süre içerisinde davalı yanca ödenmemiş olduğu, kiralama sözleşmesinde kiracının üst üste iki veya üç kira bedelini vadesinde ödemediği anlaşılmakla fesih şartlarının oluştuğu, kaldı ki sözleşmenin 87. Maddesinde kiracının konkordatoya başvurusunun dahi fesih sebebi sayıldığı, bu sebeplerle sözleşmenin davacı
yanca haklı nedenle feshedilmiş bulunduğu, davalının temerrüte düştüğü ve Finansal Kiralama Kanunu ve Finansal Kiralama Sözleşmesi gereği keşide edilen ihtara rağmen de davalı ediminin yerine getirildiğine dair kanıt ibraz edilmediği, davalı tarafça ödeme belgesi de sunulmadığı anlaşıldığından, davacı tarafından açılan dava sabit olmakla davanın kabulü ile davaya konu malların davacıya aynen iadesine, ayrıca …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş dosyası üzerinden dava konusu olan plastik enjeksiyon makinesi ilgili verilen ihtiyati tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar devamına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KABULÜ ile, taraflar arasında düzenlenen 30/04/2018 tarih, … sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesinin feshinin tespiti ile, söz konusu Finansal Kiralama Sözleşmesine konu olan;
“1 ADET, 2018 MODEL, PLASTİK ENJEKSİYON MAKİNESİ, EKİN 600 TON (ÇALIŞABİLİR EKİPMANLAR KURUTUCU-YÜKLEYİCİ İLE BİRLİKTE), SERİ NO: …”nin davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine,
(2)…. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş Esas, … D. İş Karar sayılı dosyasında verilen ihtiyati tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
(3)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 28.348,65-TL karar ve ilam harcından peşin alınan (853,88-TL peşin harç + 6.234,00-TL tamamlama harcı olmak üzere) toplam 7.087,88-TL harçtan mahsubu ile bakiye 21.260,77-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
(4)Davacı tarafından yapılan; 59,30-TL başvurma harcı, 853,88-TL peşin harç, 6.234,00-TL tamamlama harcı, 800,00-TL bilirkişi ücreti, 128,50-TL posta, tebligat ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 8.075,68-TL yargılama masrafının davalıdan tahsil edilerek davacıya verilmesine,
(5)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, AAÜT uyarınca 37.500,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(6)Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
(7)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,

Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 26/05/2022

Katip … Hakim …
✍e-imzalıdır. ✍e-imzalıdır.