Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/252 Esas
KARAR NO :2022/186

DAVA:İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:31/03/2021
KARAR TARİHİ:24/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile iş ilişkisi içinde bulunan dava dışı … tarafından keşide edilerek davacıya verilen bir adet çekin 13.11.2020 tarihinde kaybolduğunu, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında çeklerin iptali için çek iptali davası açıldığını, söz konusu 41.000,00-TL bedelli çekin hamiline kaydı bulunması nedeni ile davacının zilyetliğindeyken dava dışı kimseler tarafından ele geçirilmiş olduğunu, …. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından çeki elinde bulundurana karşı 30 günlük kesin süre içerisinde istirdat davası açmak için taraflarına süre verildiğini, davalının iyi niyetli hamil olmadığını beyanla davacının elinden rızası dışında çıkan çekin istirdadını ve davacının meşru hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı ile … İht. Gıda İnş. Tük. Mad. San. Tic. A.Ş. arasında süre gelen cari hesap ilişkisinin mevcut olduğunu, bu ticari ilişki sonucu doğan alacak bakiyelerinin müşteri … tarafından nakden ve kambiyo senetleri ile ödendiğini, davaya konu “Keşidecisi … olan … Bankası … … Şubesine ait … seri numaralı, 15.11.2020 keşide tarihli, 41.000,00-TL bedelli” çekin dava dışı … tarafından süre gelen cari hesap bakiyesine istinaden davalı şirkete ciro edildiğini, davalı şirketin çeki …’nın cirosu neticesinde iktisap ettiğini, çekin ödeme yasağı nedeniyle ödenmemesi üzerine … ile görüşülerek çekin müşteriye iade edildiğini akabinde 07.12.2020 tarihinde 20.000,00-TL, 11.12.2020 tarihinde 20.000,00-TL olmak üzere toplam 40.000,00-TL nakdi tahsilat yapıldığını, kalan bakiyenin cari hesaba yansıtıldığını, davalı şirketin, davaya konu çeki ticari ilişki neticesinde iyi niyetli bir şekilde iktisap ettiğini ve yine yapılan ödemeler neticesinde dava dışı …’ya iade ettiğinin açıkça ortada olduğunu, bunun karşısında davacı tarafın davalı şirketin çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu ve iktisapta ağır kusuru bulunduğunu kanıtlaması gerektiğini ayrıca davacı tarafın yetkili hamil olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ispat edemediğini beyanla davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası, çek sureti, banka kayıtları, ticari defter ve belgeler Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, bilirkişi …’a tevdii edilen dosyada tanzim olunan 20/02/2022 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı yanın ticari defter kayıt ve belgelerini bilirkişi incelemesine ibraz etmediğinden, dava konusu çeki dava dışı çek keşidecisi …’tan ne tür bir ilişki çerçevesinde aldığı yönünde herhangi bir inceleme, tespit ve değerlendirme yapılamadığı, davalının ticari kayıtlarını inceleme gününde ibraz ettiğini, incelenen ve VUK md. 182 uyarınca tutulması gereken 2020 yılına ait ticari defterlerin elektronik sistem üzerinden tutulduğu, ticari defterlerin, yevmiye ve defter-i kebir defterlerinine ilişkin beratlarının yasa ve mevzuata uygun olarak süresi içinde alındığı, envanter defterinin de usul ve yasaya uygun olarak süresi içinde tasdikinin olduğu, davalı defterlerinin delil niteliği taşıdığının değerlendirildiği, yapılan incelemede davalı ile davacı arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığı, dava konusu çekin, davalı tarafından dava dışı … A.Ş.’den ticari ilişki gereğince, cari hesap alacağına mahsuben ciro yoluyla teslim alındığı, çekin 17.11.2020 tarihinde ibrazı ile çek için …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden ödeme yasağı konulduğundan çekin bedelinin tahsil edilemediği, akabinde ise çekin ciro yoluyla teslim alınan … A.Ş.’ye 19.11.2020 tarihinde iade edildiğinin anlaşıldığı, çekin iadesi sonrasında, dava dışı … A.Ş.’den 07.12.2020 tarihinde 20.000,00-TL, 11.12.2020 tarihinde ise 20.000,00-TL banka havalesi ile nakit tahsilat yapıldığı, dava konusu çekin, … A.Ş.’nin 120.01.D102 nolu cari hesap borcuna 17.08.2020 tarih, 746 nolu fiş kaydı ile çek girişi yapıldığı, çeki bedelinin tahsil edilememesi üzerine söz konusu çekin 19.11.2020 tarih, 45 nolu fiş kaydı ile cari hesabın borcuna kaydedilerek çekin cari hesaptan çıkış kaydının yapıldığı, çekin … A.Ş.’ne iadesi sonrasında, çek bedeline karşılık, davalı tarafından … A.Ş.’den 07.12.2020 tarih, 979 nolu fiş kaydı ile cari hesap borcuna 20.000,00-TL, 11.12.2020 tarih, 985 nolu fiş Kaydı ile cari hesap borcuna 20.000,00-TL banka havalesi ile nakit tahsilat yapıldığı, tahsilatlar sonrası, davalı şirketin dava dışı … A.Ş.’den cari hesap bakiye alacağının da 4.424.85-TL’ye düştüğünün davalı kayıtlarından tespit edildiği, dava konusu çekin hamiline olarak düzenlendiği ve ilk cirantanın … olduğu, davacı ile çek keşidecisi arasında iş ilişkisine dair her hangi bir somut bilgi ve belgenin dosya içerisinde mevcut olmadığı, davalı şirketin ticari defter kayıtlarında çekin ticari ilişki gereğince dava dışı … A.Ş.’den cari hesap alacağına karşılık ciro yoluyla teslim alındığı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; çekin istirdatı davasıdır.
Tüm dosya kapsamı kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı işbu dosya davacısı tarafından açılan kıymetli evrak iptali davasında mahkemenin 02/03/2021 tarihli duruşmasında uyuşmazlık konusu edilen çekin bankaya ibraz edilmesi sebebiyle davacıya, … A.Ş.’ye çekin istirdatı davası açmak üzere süre verildiği, davacı tarafça mahkememizde çekin istirdatı için davalı … A.Ş’ye dava açıldığı anlaşılmaktadır.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ileri sürüp kanıtlaması gerekmektedir.
Somut olayda mahkememizce tarafların ticari kayıtların incelenmesi bakımından dosya bilirkişiye tevdii edilmiş ancak davacının inceleme gününden haberdar olmasına rağmen kayıtları sunmadığı, davalının HMK 222. Maddesi uyarınca usulüne uygun tutulan ticari defter ve kayıtlarını sunduğu ve yapılan incelemede, davaya konu keşidecisi … olan … Bankası … … Şubesine ait … seri numaralı, 15.11.2020 keşide tarihli, 41.000,00-TL bedelli çekin davalı defterinde kayıtlı olduğu, davalı hamilin kendinden önceki cirantadan ticari ilişki kapsamında çeki teslim aldığı, davacı ile davalı arasında herhangi bir ilişkinin bulunmadığı anlaşılmıştır. Bununla birlikte davacı taraf TTK 792. Maddesi kapsamında davalının çeki ağır kusurlu veya kötüniyetli olarak iktisap ettiğine dair bir delil de sunamamıştır. Dolayısıyla; dava konusu çekin şeklen geçerli ciro silsilesini haiz olduğu, davalının ticari iş ilişkisi içerisinde kendinden önceki ciranta dava dışı … A.Ş.’den çeki teslim aldığı ve defterlerine işlediği, işbu dosya tarafları arasında doğrudan ticari ilişkinin bulunmadığı, davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğuna yönelik dosyaya kesin ve somut bir delil de sunmadığı nazara alındığında TTK 792. Maddesinin yasal şartlarının oluşmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın REDDİNE,
(2)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70-TL karar harcının peşin olarak alınan 700,18-TL’den mahsubu ile fazla alınan 619,48-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
(3)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
(4)Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
(5)Davalı duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
(6)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 24/03/2022

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.