Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/213
KARAR NO:2023/43

DAVA:Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:05/12/2016
KARAR TARİHİ:16/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili, davacının davalı şirket nezdinde … nolu hesabının sahibi olduğunu, davacının 07/10/2016 tarihine kadar 1/100 ve 1/50 kaldıraçla … işlemleri gerçekleştirdiğini, son işlem gününden evvel hesabındaki net varlığın 274.278,06-usd olduğunu, davalının 07/10/2016 tarihinde sabah saat 02:07’deki 1 dakikalık sürede GBB/USD parite fiyatının bir anda olağanüstü şekilde 1.2601’den 1.1539’a tam 1062 pip indirildiğini ve o dakikadan itibaren tekrar tedricen yükseltilmeye başlandığını ve 10 dakika içinde fiyatın yeniden yaklaşık önceki seviyesine (1.2480) getirildiğini, söz konusu hesabın pozisyonunun 06/10/2016 tarihinden itibaren tamamen birebir koruma altına alındığını ve teminat seviyesinin % 43468 seviyesinde olduğunu, buna rağmen davalı tarafından stoput (zorunlu tasfiye) pozisyonuna sokulduğunu, buna karşılık düşüş yönündeki 40,15 lot kısa pozisyonlu işlemlerin görmezden gelindiği,3 adet işlemden doğan ilave 4,53 lot avantajlı kısa pozisyonun ek kar sağlaması gerekirken ,önce büyük lotların zorunlu tasfiyeye tabi tutulduğunu ve sonra da hesapta yeterli bakiye kalmadığından davacının toplam kaybının 315.686,53 -usd ne ulaştığını, yine mevcut pozisyonların zorunlu tasfiyeye tabi tutulduğunu öncelikle hesaptaki davalının haksız fiilinin tespiti ile davanın kabulüne, uğranılan gerçek zarar rakamının tespitine,fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik asgari 100-usd tazminatın 3095 sayılı kanunun 4.a maddesi uyarınca faiz işletilerek davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili, davacının 07/10/2016 tarihine kadar hesabında çok sayıda işlem gerçekleştirildiğini, söz konusu hesapta yapılan işlemlerin tamamen sözleşme hükümlerine ve mevzuata uygun biçimde gerçekleştirildiğini, davacının bu işlemlerde piyasa koşullarına göre bazen kâr ettiğini bazende zarar ettiğini, davacının haksız biçimde zarara uğradığını iddia ettiği 07/10/2016 tarihli işlemlerin uluslararası piyasalardaki gelişmelere bağlı olarak oluşan fiyatlar çerçevesinde yapıldığını, davalı şirketin davacıyla arasında akdettiği sözleşme çerçevesinde kararlaştırılan stop out (zorunlu tasfiye) oranına ulaşılması nedeniyle pozisyonların tasfiye edildiğini,davacının piyasa koşulları nedeniyle zarara uğramasına rağmen mevzuata ve sözleşmeye herhangi bir aykırı işlemi bulunmayan davalı şirketten haksız ve dayanaksız olarak talepte bulunduğunu,davacının iddialarının zarara uğradığı işlemlerde uygulanan fiyatların usulsüzlüğü, stop out (zorunlu tasfiye) işlemlerinin usulsüzlüğü, 07/10/2016 tarihinde yapılan iki işlem grubundaki usulsüzlük iddialarına dayandırıldığından bu iddiaların dayanaksız olduğunu, davalı şirketin kaldıraçlı işlemlerde uyguladığı fiyatların likidite sağlayıcı kuruluş tarafından verildiğini ve tüm müşterilere aynı fiyatların uygulandığını, davacıyla akdedilen sözleşmede stop out yetkisi verildiğini, bu yetkinin davalı şirket tarafından sözleşmeye uygun biçimde kullanıldığını, anılan nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda 2016/… Esas, 2018/… karar sayılı 08/10/2018 tarihli karar ile davanın subüt bulmadığından reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf talebi üzerine mahkememizce verilen 09/11/2018 tarihli ek karar ile; 08/10/2018 tarihli karar kesin olarak verildiğinden davacı vekilinin 11/10/2018 tarihli istinaf talebinin H.M.K.’nın 346. maddesi gereğince reddine karar verilmiş, davacı vekili ek karara karşı istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
İstanbul BAM 12.Hukuk Dairesinin 2018/2592 esas, 2021/154 karar sayılı 04/02/2021 tarihli ilamı ile; Foreks işlemleri konusunda uzman bilirkişilerin bulunduğu yeni bir heyet oluşturularak bilirkişi incelemesi yapılması, dava dilekçesi ve bilirkişi raporuna itiraz dilekçesine konu işlemler incelenerek yeniden alınacak bilirkişi raporu ,dosya kapsamı deliller ile değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiğinden bahisle kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce yeniden yapılan yargılama ile BAM ilamı uyarınca dosya … işlemleri konusunda üniversitelerin sermaye piyasası konusunda uzman bir bilirkişi, bir nitelikli hesaplama uzmanı ve bir de YMM’den oluşan 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi olunmuş, düzenlenen 03/01/2022 tarihli rapor ile; davacının 07.10.2016 tarihinde saat 02:07 sularında gerçekleştirdiği işlemler sonrasında,
davalı tarafından Tebliğ ve taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine uygun olarak kapatılan 70 adet pozisyon (stop out) sebebiyle davacının 1.539.817,01 USD zarar etmiş olduğu ve neticede hesabında 73,60 USD teminat bakiyesi kaldığı, davacının oluşan zararının uluslararası piyasalarda gerekçeleri tartışmalı GDP/ USD fiyatlarında yaşanan ani ve olağanüstü fiyat değişmeleriyle ilgili olabileceği, davalı tarafından gerçekleştirilen pozisyon kapatma işleminin, hesapta oluşan zararın, taraflar arasındaki sözleşmede % 20 olarak kararlaştırılan teminat oranı aşıldığı için gerçekleştirilmiş olabileceği, taraflar arasındaki sözleşme m. 10 gereği, davacının bütün işlemlerinden kaynaklanan pozisyonların gerektirdiği teminat tutarının altına düşülmesinden kaynaklanmış olabileceği, ancak bu durumda davalının davacıya sözleşmede belirtildiği şekilde teminat tamamlama çağrısı yapıp yapmadığının dosya kapsamından anlaşılamadığı, bahsi geçen pozisyon kapama işlemlerinde uygulanan fiyatların uluslararası piyasalarda o anda oluşan fiyatlarla örtüşüyor olabileceği, davacı tarafından talep edilen fiyat sağlayıcılardan gelen zaman damgalı fiyat tekliflerinin dosya kapsamında görülemediği, ancak neticede davalının işlem yaptığı ve davaya konu ettiği tarih ve saatte GDP/ USD
fiyatlarında olağanüstü ve ani bir değişmenin yaşanmış olmasının, kaldıraçlı işlemlerin doğası ve kurlarda anlık değişmelerin rastlanmadık olaylardan olmaması sebepleriyle davacı
zararına neden olmuş olabileceği, somut olayda, mevcut dosya kapsamında davalının bir kusurunun tespit edilemediği belirtilmiştir. Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ olunmuş, taraf vekilleri rapora karşı beyan ve itirazlarını dosyaya ibraz etmişlerdir.
Dosya … işlemleri konusunda üniversitelerin sermaye piyasası konusunda uzman (bilirkişilerden birisinin … konusunda uzman olan) 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi olunmuş, düzenlenen 21/10/2022 tarihli raporda; Davacı tarafından itiraz ve dava edilen davacının davalı kurum nezdindeki hesabında gerçekleşen işlemlerde davalı kurumun sorumluluğunu gerektirecek bir tutarsızlık ya da uyumsuzluk tespit edilmediği, Log kayıtlarından tespit edilen hesap kapanış işlemlerindeki fiyat, tarih ve saatler ile piyasadaki aynı tarih ve zaman aralığına tekabül eden fiyat düzeyi ve gelişmelerinin uyumlu olduğu, log kayıtlarındaki fiyatların zaman itibarıyla da piyasadaki fiyatla dengeli ve uyumlu olduğu belirtilmiştir.
Dava; kaldıraçlı alım satım sözleşmesinden kaynaklanan ve davalının haksız ve hukuka ayrı olduğu iddia edilen uygulamaları nedeniyle uğranılan zararın tazminine yönelik maddi tazminat davasıdır.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davacının Davalı aracı kurum nezdindeki … işlemlerine özgülenmiş hesabındaki pozisyonlarında 07.10.2016 günü sabah saat 02:07’de 1 dakika içerisinde GBP/USD parite (İngiliz parası (pound) ve ABD doları paritesi) fiyatında olağanüstü bir şekilde 1.2601’den 1.1539’a tam 1062 bip (basamak) düştüğü, 10 dakika içinde saat 02:17’de önceki seviyelerine yakın 1.2480 düzeyine ulaştığı; Davacının hesabında 274.278,06 ABD doları var iken 07.10.2016 gecesi saat 02.07’de gelişen GBP/USD fiyat hareketleri sonrasında bu paranin tamamının kaybedildiği; bu kaybın davalı aracı kurumun davacının hesabında tam koruma (full hedge) durumu var iken ve bu koruma ile davacı bir pozisyonda zarar ederse karşı pozisyondaki kâr ile bu zarar bertaraf edilecek iken, davalı aracı kurumun 40 lot alım (long) yönündeki sözleşmeyi stop-out (zorunlu tasfiye) işlemine tabi tutarak davacıyı 274.278,06 ABD doları zarara uğrattığı ve bundan ayrıca kârlı pozisyonlarını da kapatarak 40.190,16 ABD doları da bu şekilde davalının davacıyı zarar ettirdiği, son olarak da kalan tüm pozisyonları kapatarak 70.260,41 ABD Doları daha zarar ettirdiği ve böylece toplam 385,946,94 ABD doları zararı iddiasıyla, tahkikat sonrası belirlenecek zarar tutarının tazmini talep edilmektedir. Taraflar arasında tarihsiz Sermaye Piyasası
Araçlarının Alım Satımına Aracılık Çerçeve Sözleşmesi, Kredili Menkul Kıymet İşlemleri Çerçeve Sözleşmesi, Sermaye Piyasası Araçlarının Açığa Satış İşlemleri Çerçeve Sözleşmesi, Menkul Kıymet Ödünç Alma ve Verme İşlemleri Çerçeve Sözleşmesi, Türev Araçların Alım Satımına Aracılık Çerçeve Sözleşmesi, Portföy Yönetim Sözleşmesi ve Kaldıraçlı Alım Satıma Aracılık Sözleşmesi akdedildiği, Paket halinde hazırlanıp taraflarca imza altına alındığı anlaşılan sözleşmelerin başında Müşteri Tanım Formuna göre, davacı müşterinin yatırımlarda yüksek risk tercih ettiği, daha önce yatırım yaptığı hisse senedi, repo, tahvil/ bono, yatırım fonu, döviz/ altın ve türev araçlarda risk ve getiri konusunda bilgili olduğunu beyan ettiği, davacının Sermaye Piyasası İşlemleri Risk Bildirim Formunu imzalamış olduğu, davacının imzaladığı Kaldıraçlı Alım Satım İşlemlerine İlişkin Bildirimler ile davacının kaldıraçlı işlemler yaparken uygulanacak kaldıraç oranının 1:33 ve 1:100 olarak belirlediği, sürdürme teminat oranının % 40 ve pozisyon kapama oranının da % 20 olmasını talep ettiği, davalı aracı kurumun davacı ile akdettiği sözleşmelere istinaden … sayılı yatırım hesabını açtığı, dosyaya sunulan hesap ekstresi incelendiğinde, 2015 Aralık – 2016 Ekim arası yaklaşık 11 aylık dönemde yapılan işlemleri içerdiği, belirtilen bu dönemde davacının toplam zararının 1.522.605,33 USD olduğu ve hesapta 73,60 USD bakiye kaldığı anlaşılmıştır.
Dosya kapsamında yaptırılan ve BAM ilamı uyarınca … konusunda uzman bankacı bilirkişinin de bulunduğu bilirkişi incelemesi ile; … işlemleri elektronik ortamda ve internet üzerinden …, …gibi işlem platformları üzerinden bizzat yatırımcı tarafından, kendisine sağlanan sisteme giriş bilgileri kullanılarak emir girilmesi suretiyle gerçekleştirildiği, bu platformların, (özellikle de, davacının da kullandığını belirttiği, en yaygın olarak … Platformunun) oldukça güvenli ve dışarıdan müdahale olanağı bulunmayan uygulamalar olarak bilindiği, teknik olarak söz konusu platformun likidite sağlayıcı kurumlar tarafından piyasa koşullarına uygun olarak belirlenen fiyatların platforma otomatik olarak yansıması ve esasen sadece bir “aracı” olarak faaliyet gösteren davalı şirketin müdahalesine imkan vermeden yatırımcının dikkatine sunulması gerektiği, en azından böyle bir müdahalenin olup olmadığı ve bunun teknik olarak mümkün olup olmadığının anlaşılamadığı, hafta içi 5 gün ve günün 24 saati açık olan Kaldıraçlı Alım Satım Piyasasında gerçekleştirilen işlem hacmi, işlem miktarı ve işlem hızı dikkate alındığında işlem yapılan döviz çiftlerinde davalı aracı kurumun manuel olarak fiyatlara müdahale edebilmesinin işin olağan akışıyla örtüşmeyeceği, en azından bunun bilgisayarda düzenlenmiş bir algoritma olmaksızın yapmanın pek mümkün olamayacağı, genel olarak döviz ve özel olara da … piyasalarında zaman zaman olağanüstü fiyat (kur) değişmelerinin yaşandığı, bu değişimlerin bazen kolayca tespit edilebilen sebeplere dayandığı, ancak bazen de sebeplerin açık ve net olarak belirlenemediği, somut olayda, davacının belirttiği tarih ve saatte İngiliz Pound’unda bu tür bir olağanüstü fiyat dalgalanmalarının yaşandığı ve davacının da bu dalgalanmalardan olumsuz etkilenmiş olduğu, kurlardaki bu olağanüstü hareketliliğin, davalının iddia ettiği gibi … kaynaklı olabileceği gibi, Britanya ekonomisinde oluşan, hatta oluşması eklenen olumsuz bir gelişmeden yahut kötü geleceği düşünülen bir iktisadi veriden kaynaklanıyor olabileceği, yatırımcıların yatırım kararı verirken sadece karar anında geçerli olan kuru
değil, ilerleyen zamandaki kuru da beklentilerine uyumlu olup olmadığı yönünde doğru tahmin etmesi gerektiği ki … piyasalarında asıl riskin de bu olduğu, foreks piyasasında fiyatların saniyeler içerisinde değişme potansiyeline sahip olup bu sebeple, yatırımcıların kullandıkları internetin hız ve kalite farklılıkları, bazı yatırımcıların fiyatı gördüğü anda, aslında fiyatın değişmiş olmasının da muhtemel olduğu, bu durumda ise taraflar arasındaki sözleşmenin 18. maddesinde de belirtildiği üzere, sorumluluğun yatırımcıda olacağının kararlaştırıldığı, Öte yandan, davacının belirttiği tarih ve saatte, SPK tarafından … işlemleri yaptırmak üzere yetkilendirilmiş diğer aracı kurumların ekranlarında paralel bir fiyat değişimi yaşanıp yaşanmadığının da önemli bir değerlendirme olanağı sunabileceği ancak davaya konu edilen 07.10.2016 tarihi üzerinden 5 yıldan fazla zaman geçmiş olduğundan bu tarih ve saat 02:07 saatlerinde diğer aracı kurumlarda GBP/ USD fiyatları ve bu fiyatlardaki değişmeleri tespit etme olanağı bulunamadığı, ancak davalının cevap dilekçesinin 7 numaralı ekinde dava dışı I… aracı kurumlarına ait ekran görüntülerinde GBP/ USD fiyatlarında olağanüstü/ sert bir değişim gözlenebildiği, ilaveten yine davalının cevap dilekçesinin 8 numaralı ekinde tanınmış ekonomi kanalı …’in Türkiye versiyonunda 07 Ekim 2016 tarihi saat 10:17 de yayınlanan “İngiliz Sterlininde Tombul Parmak İddiası” başlıklı haberin çıktısının yer aldığı, buna göre davacının davaya konu ettiği işlemlerin yapıldığı 07.10.2016 tarihinde işlem saatinden yaklaşık sekiz saat sonra … sitesinde yayınlanan bu habere göre, sabaha karşı GDP/ USD
fiyatında ani ve olağanüstü bir düşüş yaşandığının anlaşılabildiği, diğer yandan, 07.10.2016 tarihinde sabaha karşı İngiliz Poundunda yaşanan bu olağanüstü düşüşün İsviçre merkezli uluslararası finansal kuruluş olan Uluslararası Ödemeler Bankası (Bank for International Settlement – BIS) Piyasalar Komitesinin (Markets Committee) de dikkatini çektiği, bahsi geçen kuruluşun “Sterlin’in 07 Ekim 2016 Tarihli Flaş Olayı (The Sterling ‘Flash Event’ of 7 October 2016)” başlıklı raporunda da inceleme konusu yapıldığı, raporda,“flaş olay” olarak nitelenen 07.10.2016 tarihinde sterlinin Asya piyasalarının açılış saatlerinde USD karşısında % 9 civarında düştüğü tespitine yer verildiği ve sebeplerinin irdelendiği, bu durumda, 07.10.2016 tarihinde Türkiye saati ile 02:07 de gerçekten de GDP/ USD fiyatında, nedeni tartışmalı (muhtemelen dünya piyasalarında bir görevlinin yanlış emir girmesi) olarak olağanüstü bir fiyat değişimi yaşandığı ve somut olayda meydana gelen davacı zararının bu değişimle ilgili olabileceği, diğer yandan, davacının hesabını “hedge” ettiği, yani bir tür güvenceye aldığı yönünde savı da bulunmakla birlikte dosyaya mübrez belgelerden, davacının bu yöndeki savı dışında, ne şekilde bir “hedge” işlemi gerçekleştirmiş olduğunun anlaşılamadığı, yapılabilmesi için bu işlemin nasıl/ hangi surette ve hangi işlemle yapıldığının ortaya konulması gerektiği yine log kayıtlarında GBP/USD paritelerinde hesabın kapatılması işlemine tekabül eden fiyat düzeylerinin BIS raporu ile de tespit edilen fiyat düzeyleri ile uyumlu olduğunun yapılan inceleme ile tespit edildiği neticeten davalının bir kusurunun tespit edilemediği değerlendirilmekle davacının subüt bulmayan davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın sübut bulmadığından REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından, peşin olarak alınan 29,20 TL’nin mahsubu ile bakiye 150,70 TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/2.maddesi gereği 351,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, HMK 342.maddesine uygun olarak düzenlenmiş dilekçenin, HMK 343.maddesi gereğince Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilmesi ve HMK 344.maddesinde belirtilen harç ve giderlerin yatırılması sureti ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar tefhim edildi, usulen anlatıldı. 16/01/2023

Katip … Hakim …
e-imza e-imza