Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/771 E. 2022/335 K. 17.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/771 Esas
KARAR NO:2022/335

DAVA:Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:30/12/2020
KARAR TARİHİ :17/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı şirket arasında elektrik tesisat işlerinin uygulanması için yüklenici sözleşmeleri akdedildiğini, akdedilen sözleşmeler uyarınca davalı tarafından yapılan işlerin karşılığı olarak aylık hak edişler düzenlenerek müvekkili şirketin onayının alınmasının akabinde fatura düzenlenerek müvekkili şirkete gönderildiğini, taraflar arasında davalı şirket tarafından düzenlenen faturaların teminat teşkil etmesi amacıyla %5 kesinti yapılarak ödenmesi ve kesintilerin toplamının iş teslimi anında yapılması ile açılabilecek iş davaları kapsamında teminatın ödenmemesi hususunda ek taahhütname imzalandığını, bu teminatın en temel amacının yüklenici sözleşmesinde belirtildiği şekilde davacı tarafından yapılan imalatlarda çalışan işçilerden kaynaklanabilecek zararın tazmini olup bahsi geçen riskin gerçekleşmesi sonucu müvekkili şirketin açık muvafakati bulunduğu üzere söz konusu kapsamda anılan teminat bedelinin iade edilmediğini, davalı tarafından sözleşme konusu işlerin eksiksiz teslim edildiği iddiasıyla teminat kesintilerinin ödemesi yapılmadığından bahisle …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından gönderilen ödeme emri ile faturaya dayalı olarak 236.468,44-TL asıl alacak ve 36.519,00-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 272.987,44-TL’nin tahsili talebiyle haksız ve hukuki mesnetten yoksun olarak icra takibi başlatıldığını, müvekkili şirket ile davalı arasında akdedilen sözleşmeler ve faturalar kapsamında davalıya tüm alacaklarının ödendiğini ve davalı tarafından başlatılan icra takibi gereğince borcunun bulunmadığının tespitini, teminatın ödenmemesi hususunda açık muvafakatin bulunması ve dava açılmış olması nedeniyle dava konusu takip tutarı olan teminat bedelinin davalı tarafa iade edilmediğinin birçok kez davalıya iletildiğini, arz ve izah olunan nedenlerle fazlaya dair talep ve kira sözleşmesinden kaynaklanan her türlü haklar saklı kalmak kaydıyla davanın kabulünü, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında takip alacaklısına borçlu olunmadığının tespitini ve dava sonuçlanıncaya kadar davalıya ödeme yapılmamasını, takibin haksız ve kötü niyetle başlatılmış olması nedeniyle alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmilini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile müvekkili şirket arasında elektrik tesisat işlerinin uygulanması için yüklenici sözleşmeler akdedildiğini, müvekkilinin akdedilen sözleşmeler uyarınca yaptığı işlerin karşılığı olarak aylık hak edişleri düzenleyerek davacı şirketin onayını alarak fatura düzenlediğini, tarafların müvekkili şirket tarafından düzenlenen faturaların teminat teşkil etmesi amacıyla %5 kesinti yapılarak ödenmesi ve kesintilerin toplamının iş teslimi anında yapılması konusunda anlaşıldığını, proje bitiminde bu kesintinin müvekkiline ödeneceğinin taraflarca açıkça kabul edildiğini, … ve Kavacık projelerine ilişkin ise işin acele olması sebebiyle sözleşme yerine faturanın yeterli olacağının beyan edilmesi nedeniyle bu kapsamda fatura düzenlendiğini, faturaya dayalı alacaklarına konu müvekkili tarafından bitirilen işlerin kayıtlarının …. İştirak firması … kayıtlarında da görülebileceğini, anlaşma uyarınca müvekkili firma tarafından projelerin tamamının elektrik aksamının eksiksiz şekilde teslim edildiğini ve işlerin eksiksiz teslim edildiği hususunun davacı tarafından da beyan edildiğini, davacı firmanın bu projelere ilişkin müvekkilinin hak edişleri sonrasında düzenlemiş olduğu faturaları %5 kesinti ile ödediğini ancak işlerin eksiksiz bir şekilde teslim edilmiş olmasına rağmen söz konusu toplam teminat kesintilerinin geri ödemesinin yapılmadığını, dava konusu alacak miktarının taraflar arasında elektronik posta yazışmalarıyla da mutabık kalınarak belirlendiğini, davacı şirketin takip dayanağı olan faturalara yasal süresi içerisinde itiraz etmemek suretiyle faturaların mündericatını kabul etmiş olduğundan borçlu olmadığını ileri süremeyeceğini, aynı zamanda davacının itiraz ettiği faiz oranının da taraflar arasında yapılan satış sözleşmesi çerçevesinde gecikme durumunda ödeneceği kararlaştırılan ve faturalarda belirtilen faiz oranı olduğunu, davacının kendisini sigortalı olarak çalıştırdığı ve daha sonra ücretlerini ödemediği işçiler mevcutsa bu hukuki uyuşmazlığı işçileriyle arasında çözüme kavuşturması gerektiğini, eser sözleşmesi kapsamında müvekkili ile belirli bir işin yapılması hususunda anlaşan davacının işçileri ile müvekkilinin bir ilgisi bulunmadığını, arz ve izah edilen nedenlerle haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddini, alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesini, yargılama harç ve masrafıyla vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; davacı vekilinin 13/01/2021 tarihli beyan dilekçesi, davalı vekilinin 11/01/2021 tarihli cevap dilekçesi, davacı vekilinin 26/01/2021 tarihli cevabı cevap dilekçesi, davalı vekilinin 08/02/2021 tarihli beyan dilekçesi, davalı vekilinin 06/07/2021 tarihli delil dilekçesi, …. İş Mahkemesi’nin …, … Esas sayılı dosyası (uyaptan), davacı vekilinin 07/02/2022 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesi, …. İcra Müdürlüğü’nün (… Esas sayılı dosyası) dava sonuçlanıncaya kadar takibin durdurulduğuna yönelik müzekkere cevabı Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, mali analiz uzmanı … nitelikli hesaplama uzmanı … ve elektrik / elektronik mühendisi bilirkişi …’a tevdii edilen dosyada tanzim olunan 05/01/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davalı şirketçe (… … İş Merkezi, … … Merkezi, … … …, Trendist … Konut, … … ve …) projelere ilişkin davacı şirketin ihale ettiği işler kapsamında elektrik tesisat uygulama işlerinin tesis edildiğini, İskenderun Atay İş Merkezi işi bakımından iş süresinin 150 gün işin yapım yönteminin birim fiyatlı anahtar teslim işi olduğunu, işin keşif bedelinin 2.359.710,07-TL + KDV olduğunu, sözleşmenin “Kesin Teminat Bedeli” bölümünde %5 nakit teminat kesintisinin aylık hakkedişlerde uygulanacağı hususunun kararlaştırıldığını, … Lojistik Projesi bakımından iş süresinin 139 gün ve işin yapım yönteminin birim fiyatlı anahtar teslim işi olduğunu, işin keşif bedelinin sözleşme ekindeki listeye bağlı olarak 525.799,26-TL olduğunu, sözleşmenin 9. maddesinin içeriğinde %5 nakit teminat kesintisinin aylık hakkedişlerde uygulanacağı hususunun kararlaştırıldığını, Trendist … bakımından iş süresinin işin yapım yönteminin birim fiyatlı anahtar teslim işi olduğunu, sözleşmenin 7. maddesi doğrultusunda 307.911,07-TL olduğunu, sözleşmenin 8.1 maddesi içeriğinde yüklenicinin sorumluluğunun %10 teminat ile sınırlı olmadığının kararlaştırıldığını, .. …. … Projesi işi bakımından işin yapım yönteminin birim fiyatlı anahtar teslim işi olduğunu, sözleşme bedelinin 7. Maddesi doğrultusunda 273.631,85-TL olduğunu, sözleşmenin 8.1 maddesi içeriğinde yüklenicinin sorumluluğunun %10 teminat ile sınırlı olmadığının kararlaştırıldığını, … … ve … isimli projelere ilişkin sözleşmelerin sunulmadığını, dosyaya sunulan proje sözleşmeleri incelendiğinde asıl alacak bedelinin toplam iş bedeli ve sözleşme ile belirlenen %5 hakediş kesintisi oranlarının uyumlu olduğunu, sözleşme konusu 6 farklı iş kapsamında davalı … Elektrik .. Ltd. Şti. Tarafından eksin iş tespit edilmediğini ve eksik işleri belirtir geçici kabul tutanaklarının sunulmadığını, davacı şirketin takip dayanağı olan faturalara itiraz ettiğine ilişkin belge görülemediğini, taraflar arasında düzenlenen hakkediş raporlarına göre davalı tarafından hakkediş raporlarında taraflar arasında imzalanan sözleşmeye uygun olarak davacı tarafından %5 teminat kesintisinden sonra davalıya ödenmesi gereken hak ediş bedelleri üzerinden düzenlenen faturaların davacı tarafından ödendiğini, hakediş raporları ve bu raporlara istinaden düzenlenen faturalar karşılığının davacı tarafından ödendiğini, davacının davalı şirkete 2018 yılına ait incelenen davacı ticari defter kayıtlarına göre herhangi bir borcunun bulunmadığının davacı defterlerinden tespit edildiğini, davacının 2019 yılı ticari defter kayıtlarına göre davacı tarafından davalı adına düzenlenen 12/03/2019 tarihli 50.161,68-TL bedelli faturanın davalının cari hesabına kayıt edildiğini ve davalı şirketin borçlandırıldığını, 31/12/2019 tarihli 2662 yevmiye kapanış kaydına göre davacının davalı şirketten 50.161,68-TL alacaklı olarak 2020 yılına devrettiğini, davacının incelenen 2020 yılı ticari defter kayıtlarına göre 2019 yılından alacaklı olarak devredilen 50.161,68-TL’nin 30/06/2020 tarihli 509 yevmiye kaydı ile verilen avansların aktarılarak hesabın kapatıldığını, işbu muhasebe kaydı ile davacının davalı şirketten 50.161,68-TL alacaklı durumda olduğunun davacı ticari defterlerinden tespit edildiğini, davacı tarafından davalı şirket adına düzenlenen 12/03/2019 tarihli 50.161,68-TL bedelli satış faturasının davalı tarafından kabul edilmeyerek davacıya iade edildiğini, işbu faturadan kaynaklı alacağın tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itiraz üzerine … 5. ATM.’de açılan itirazın iptali davasında yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verildiğini, taraflar arasındaki ihtilafın imzalanan sözleşme gereğince hakediş bedelleri üzerinde %5 teminat kesintisi yapılan tutarların kesin hakedişten sonra %5 teminat kesintilerinin davacı tarafından davalıya iade edilmesi hususunun taraflarca kararlaştırıldığını, hakediş bedellerinden yapılan kesintilerin davacı şirket nezdindeki alınan teminat ve depozitolar ana hesabı altında … İnşaat Ltd. Şti. Adına açılan muhasebe hesabı üzerinden kayıt edildiğini ve izlendiğini, işbu hesapta kayıt edilen 11.876,44-TL (…) 16.206,02-TL (…) 10.393,81-TL 24.821,20-TL 135.162,38-TL (…) 38.008,59-TL (… Lojistik İnş. Projesi) olmak üzere 236.468,44-TL toplam %5 teminat kesintisi yapıldığını, taraflar arasında imzalanan sözleşmeler gereği yapılan elektrik tesisat taahhüt işlerine ilişkin taraflarca düzenlenen hakediş raporlarıyla kesintilerden sonra yükleniciye ödenmesi gereken bedellerin davalı tarafından düzenlenen faturalar karşılığında ödendiğini, davalının düzenlediği faturalar ve davacı tarafından yapılan ödemeler hususlarında her iki tarafça herhangi bir ihtilafın olmadığını, davacı tarafından davalıya söz konusu projelerden dolayı herhangi bir ayıp ihbarına ilişkin dosyaya somut bir belge sunulmadığını ve 6 farklı projenin elektrik tesisat işlerinin yüklenici tarafından bitirilerek teslim edildiği hususunda bir ihtilaf bulunmadığını, … 24. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında takip konusu %5 kesintiler toplamı olan 236.468,44-TL’nin projeler kapsamında davalı hakedişlerinden yapılan kesintiler olduğunu ve işbu kesintilerin projelerin bitirilmesinin akabinde davacı tarafından ödenmediği iddia edilerek takip yapıldığını, davacı ticari defter kayıtları üzerinde yapılan incelemede söz konusu 236.468,44-TL’nin alınan depozito ve teminatlar hesabında (326.01.01.0003) davalıya borç olarak kayıt edilerek izlendiğini, davacının söz konusu 236.486,44-TL teminat kesintisini taraflar arasında akdedilen … AVM. İnşaat Projesi kapsamında çalışan işçilerce açılan iş davaları nedeniyle ödenmesi muhtemel işçilik alacaklarına karşılık tuttuğunu, davalı … Elektrik .. Ltd. Şti.’nin ise bahse konu projelerde taşeron olarak çalışmadığını sadece danışmanlık hizmeti verdiğini, …. İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında ve görülen diğer iş davalarında …’in davalı olmadığını, diğer bir ifadeyle …. İş Mahkemesinde 14 işçi tarafından açılan farklı işçilik alacaklarının ödenmesine ilişkin davalarda işçilerin alt işvereni olarak … Ltd. Şti. ve üst işveren olarak … ve … şirketlerinin olduğunu yanı davalı … Elektrik Ltd. Şti.’nin söz konusu projede yüklenici taraf olarak sözleşmede taraf olmasına karşılık çalışanların işvereni durumunda olmadığından iş davasında taraflar arasında yer almadığının anlaşıldığını, Alınan depozito ve teminatlar hesabı üzerinden kayıt edilen ve izlenen 236.468,44-TL’lik kesinti tutarında olmak üzere söz konusu projelerdeki elektrik tesisat taahhüt işleri bitmiş olduğundan yapılan kesintilerden dolayı davacının davalıya borçlu olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; menfi tespit davasıdır.
Yapılan yargılama, tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı dikkate alındığında; taraflar arasında akdedilen sözleşmeler gereği davalı … Ltd. Şti’nin yüklenici olarak davacının farklı inşaat projelerinde elektrik tesisat uygulama işlerini üstlendiği anlaşılmaktadır. Davacı ve davalı arasındaki sözleşmeler uyarınca hakediş bedelleri üzerinde %5 teminat kesintisi yapılan tutarların kesin hakedişten sonra kesintilerin davacı işveren tarafından davalı yükleniciye iade edileceği kararlaştırılmıştır. Davalı ise davacının projelerdeki hak edişleri sonrası düzenlediği faturaları %5 kesinti ile ödediğini ancak işlerin eksiksiz teslim edilmesine rağmen toplam teminat kesintisinin kendisine geri ödemesi yapılmadığından …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasında 236.468,44-TL asıl alacak ve 36.519,00-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 272.987,44-TL alacağın tahsili için icra takibi yapmıştır. Davacı ise dava dilekçesinde belirttiği üzere sözleşme gereği ödemelerin yapıldığını, sözleşmede ve ek taahhütname uyarınca çalışan işçilerden kaynaklanabilecek zararın tazmini için %5 teminat kesintisi yapıldığı, … aleyhine …. İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyaları ile işçiler tarafından işçi işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak davaları açıldığından teminatın davalıya iade edilmediğini ve yapılan takibin haksız ve kötü niyetli olduğunu, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında borçlu olmadığının tespiti bakımından huzurdaki davayı ikame etmiştir.
Mahkememizce dosya teknik bilirkişilerden oluşan heyete tevdii edilmiş, hükme esas alınan rapora göre, taraflar arasındaki sözleşmeler gereği 6 projedeki elektrik tesisat işlerinin yüklenici tarafından bitirildiği ve davacı işverene teslim edildiği, herhangi bir ayıp ihbarının bulunmadığını, inşaat projelerinin sözleşmede kararlaştırılan sürelerde tamamlandığı ve hakediş raporlarına istinaden davalı tarafça düzenlenen fatura bedellerinin kesintiler hariç davacı tarafça davalıya ödemelerin yapıldığını, davacının ticari defter ve kayıtlarına göre depozito ve teminatlar hesabında 236.468,44 TL davalıya borç olarak kayıt ettiği, sözleşme kapsamında istihdam edilen işçilerin işveren davacı çalışanı olarak istihdam edildiği, işçilerin tüm işçilik hak ve alacakları (ücret, yemek, SGK prim ödemleri vs.) davacı şirket tarafından yerine getirildiği, davalının ise çalışanların işvereni durumunda olmadığı, depozito ve teminatlar hesabı üzerinden kayıt edilen ve izlenen 236.468,44-TL’lik kesinti tutarında olmak üzere söz konusu projelerdeki elektrik tesisat taahhüt işleri bitmiş olduğundan yapılan kesintilerden dolayı davacının davalıya borçlu olduğu tespit edilmiştir. Mahkememizce celp edilen … İş Mahkemelerinin dosyaları incelendiğinde ise işçiler tarafından işbu dosya davacısı … aleyhine işçi alacaklarından doğan davalar açıldığı anlaşılmaktadır. Belirtilen bu nedenlerle taraflar arasındaki sözleşme gereği işlerin eksiksiz tamamlandığı ve teslim edildiği konusunda ihtilafın bulunmadığı, uyuşmazlığın %5 kesinti yapılan işçi alacaklarından doğan teminatların davacı tarafça davalıya ödenmesi gerekip gerekmediği hususundan kaynaklandığı, davalı … Elektrik ile yapılan sözleşmeler incelendiğinde davalının taşeron olarak çalışmadığı ve çalışanların işvereni konumunda olmadığı, işçi alacaklarına ilişkin açılan davalarda davalının taraf olmadığı, istihdam edilen işçilerin davacı … çalışanı olduğu ve tüm işçilik alacaklarının ibraz edilen belgeler ve SGK prim ödemelerinden davacı şirketçe karşılandığı, davacının ticari defter ve kayıtlarına göre depozito ve teminatlar hesabında 236.468,44 TL davalıya borç olarak kayıt ettiği de dikkate alındığında; davalıdan bu nedenlerle yapılan %5 teminat kesintini davacı tarafça davalıya ödenmesi gerektiği kanaatine varılmakla, davacının aleyhine kesintilerin tahsili amacıyla yapılan …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasında borçlu olmadığının tespitine yönelik açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Ayrıca mahkememizce 06/01/2021 tarihli ara karar ile İİK 72/3. Maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararı verildiği ve icra dairesinden gelen müzekkere cevabıyla verilen tedbir kararı infaz edildiğinden, İİK 72/4. Maddesi ”Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar. Buna dair hükmün kesinleşmesi halinde alacaklı ihtiyati tedbir dolayısıyla alacağını geç almış bulunmaktan doğan zararlarını gösterilen teminattan alır. Alacaklının uğradığı zarar aynı davada takdir olunarak karara bağlanır. Bu zarar herhalde yüzde yirmiden aşağı tayin edilemez. ” hükmü uyarınca icra takip tutarının %20’si oranında tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın REDDİNE,
(2)İİK 72/4. mad. uyarınca icra takip tutarının %20’si oranında (54.597,40-TL) tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
(3)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70-TL karar harcının peşin olarak alınan 4.661,95-TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 4.581,25-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
(4)Davacı tarafından yapılan giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
(5)Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
(6)Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca 27.559,12-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
(7)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17/05/2022

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.