Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/616 Esas
KARAR NO:2021/64

DAVA :Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali
DAVA TARİHİ:06/11/2020
KARAR TARİHİ:27/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davalı şirketin azınlık pay sahibi olduğunu, TTKnun 437.mad ile tanınan bilgi alma ve inceleme hakkını kullanarak, şirkete 01/10/2020 ve 12/10/2020 tarihlerinde, davalı şirkete e-posta yoluyla müracaat ederek çoğunluk pay sahiplerinin belirlediği yönetim kurulundan tüm personelin 2018,2019,2020 Mart aylarına ait maaş bordrolarını, 2017,2018,2019 yıllarına ait olağan genel kurul toplantısı gününde pay sahibi olanların listelerini istediğini bu yöndeki talebinin 08/10/2020 ve 30/10/2020 tarihlerinde, isimsiz imzasız cevap ile haksız olarak red edildiğini, bilgi alma hakkının, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olması koşuluna bağlandığını, bilgi alma hakkının, bu hakkın kullanıldığı genel kurul toplantısının gündemindeki konularla da sınırlı olmadığını, şirket yöneticileri ve denetçilerin, pay sahibinin bilgi alma hakkını kullanırken istediği bilgileri vermekten ancak şirket sırrı ve korunmaya değer şirket menfaatleri kriterlerine uygun bir gerekçe ile kaçınabildiklerini, TTK’nun bir yenilik olarak, aktif bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması talebinin, anonim şirket genel kurulu veya yönetim kurulu tarafından haksız yere red edilmesi halinde, pay sahibine mahkemeye müracaat hakkı tanıdığını, Medeni Kanunun 2.maddesine göre de ancak dürüstlük kuralına aykırı talebin redde söz konusu olabileceğini, bunların dışında bir sebeple alma hakkı ret edilemez, davalı şirketin ret gerekçesi olarak KVKK göstermesinin de saygısızlık olduğunu beyanla, davanın kabulüne, davalıdan talep ettiği 6 ayrı belgeyi bilgisayar dosyası olarak tarafına verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili mahkememize vermiş olduğu cevap dilekçesi ile, davacının 20/03/2020 tarihli olağan genel kurul toplantı tarihi itibariyle davalı şirketin yüz binde 6,01 payına sahip ortağı olduğunu, genel kurul toplantısının 2 numaralı gündemi ile şirketin nakit durum ve yönetimine ilişkin soru sorduğu, 3 numaralı gündemi görüşülürken davacının şirket çalışanlarına yapılan ödemeler hakkında bilgi talep ettiğini, yine 7 numaralı gündemi görüşülürken davacının yönetim kurulu üyeliklerinin belirlenmesine ilişkin soru yönelttiğini ve davacı tarafından sorulan sorulara yönelik genel müdür tarafından açıklama yapıldığını, davacının gündemin 2,3 ve 7.maddelerine yönelik muhalefet şerhini yazdırmadığını, davacının 20/03/2020 tarihli olağan genel kurul toplantısından 7 ayı aşkın bir süre geçtikten sonra gmail adresinden gönderdiği e-posta ile davalı şirketten talepte bulunduğunu, davacının dava konusu hususlarda genel kurulda bilgi alma ve inceleme talebinde bulunmadığından dava şartının gerçekleşmediğini, TTKnun 437.maddesinde mahkemeden bilgi isteme ve inceleme talebinde bulunabilmek için pay sahibinin genel kurulda bu hususta istemde bulunmuş olmasının özel bir dava şartı olduğunu, TTKnun 437/5.maddesinde ön görülen 10 günlük hak düşürücü süre dolduğundan HMKnun 142.maddesi uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının TTKnun 437/5 maddesi uyarınca toplantı tarihini izleyen on günlük sürenin sonu olan 31/03/2020 tarihine kadar bilgi alma ve inceleme hakkının ihlali davası açması gerekirken, 10 günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra 7 ay sonra 06/11/2020 tarihinde dava açtığını, davacıya davalı şirketin tüm personelinin maaş bordrolarının bilgisayar ortamında verilmesinin, 6698 sayılı KVKK’na aykırı ve TCK uyarınca suç teşkil ettiği gibi şirket sırlarını da ifşa edeceğinden davacının maaş bordrolarının bilgisayar ortamında verilmesi talebinin de kanuna aykırı olduğunu, davacının MKK nezdinde tutulan pay defterinden sadece kendi paylarına ilişkin inceleme yapabileceğini, genel kurul toplantısına katılan tüm pay sahiplerinin KAP’ta yayımlanan olağan genel kurul toplantısında hazır bulunanlar listesinden incelenmesi mümkün olmasına rağmen davacının pay sahipleri listesini talep etmesinde hukuki yarar bulunmadığını, davacının davalı şirketin hak ve yetkisi olmayan bir ifayı yerine getirmesini hukuka aykırı olarak talep ettiğini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, g-mail yazışmaları, portföy hesap bakiyesi, 30/09/2020 ve 09/10/2020 tarihli olağan genel kurul pay sahipleri listesi, bilgi alma ve inceleme haklarının kullanılmasına yönelik makaleler, 20/03/2020 tarihli olağan genel kurul toplantısına ait hazır bulunanlar listesi, olağan genel kurul toplantı tutanağı, Yargıtay ilamı, veri kategorileri, 20/03/2020 … AŞ genel kurul toplantısı 2.gündem maddesi müzakeresi, … yönetim kurul faaliyet raporu celp olunmuştur.
Dava, davacının hissedarı olduğu davalı şirketten bilgi edinme ve inceleme hakkının kullanılmasına yönelik dava olduğunun tespitine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nun 437.maddesinde; “(1) Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir. 2) Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz.(3) Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir.(4) Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.(5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir. (6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.” denilmektedir.
Yapılan yargılama, davacı tarafın iddiaları, davalının beyanları, tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; anonim şirketlerde pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakları 3 farklı şekilde düzenlenmiştir. Somut olaya geçmeden önce bu bilgi edinme ve inceleme hakkıyla ilgili genel bir değerlendirme yapmak gerekmektedir. Bu 3 farklı şekildeki düzenleme sırasıyla şu şekildedir:
1-Genel kuruldan önce inceleme hakkı,
2-Genel kurulda bilgi alma hakkı,
3-Genel kuruldan sonra inceleme hakkı,
1-Genel Kuruldan önce inceleme hakkı: TTK’nın 437/1 maddesine göre finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kar dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısında en az 15 gün önce şirketin merkez ve şubelerinde pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tabloların 1 yıl süreyle merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla, bilançonun bir suretini isteyebilir. Hükmü uyarınca genel kuruldan önce bilgi alma ve inceleme hakkı sadece TTK 437/1 maddesinde belirtilen finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetlenme raporları ve yönetim kurulunun kar dağıtım önerisi ile sınırlı olarak ve genel kuruldan 15 gün öncesinden itibaren kullanılabilecektir. Somut olayda davacı bu maddeye dayanmamıştır ki, zaten talep ettiği, bilgi ve inceleme istemleri de bu madde de sayılanlarla alakalı değildir.
2-Genel kurulda bilgi alma hakkı: Yasal düzenleme dikkate alındığında yönetim kurulu üyesi dışındaki ortakların bilgi alma ve inceleme hakkı hem zaman olarak hem de nitelik olarak sınırlandırılmış durumdadır. Genel olarak bilgi alma hakkı ana kural uyarınca genel kurulda kullanılmaktadır. Her pay sahibi genel kurulda şirket işleyişi bakımından yönetim kurulundan ve denetim kurulundan bilgi verilme ve inceleme hakkı talebinde bulunabilecektir. Genel kurulda bilgi ve inceleme hakkı talebinde bulunan ortağın bilgi alma ve inceleme talebi genel kurul tarafından reddedilebileceği gibi kabul de edilebilecektir. Bilgi alma ve inceleme istemi genel kurul tarafından kabul edildiğinde, söz konusu bilgi hakkı ve inceleme hakkı genel kurulda kullanılabileceği gibi genel kurul dışında da bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması öngörülebilir. Genel kurul dışında bilgi ve inceleme hakkının kullanılabilmesi için (genel kurulda bilgi verilmesi kabul edilmiş ise) bu konuda genel kurulda bir karar alınmış olması ya da istenen bilginin daha öncesinde genel kurul dışında başka bir pay sahibine kullandırılmış olması gerekmektedir. Genel kurulda bilgi edinme hakkı ve inceleme hakkı yönündeki talepleri reddedilen veya cevapsız bırakılan kişiler reddi izleyen tarihten itibaren 10 gün içinde diğer hallerde ise makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Davacının istemi genel kurulda kullanılan bilgi edinme veya inceleme hakkının cevapsız bırakılması, reddi, ertelenmesi ya da kendisinin genel kurulda bilgi alamadığı iddiasına da yönelik değildir. Nitekim önceki genel kurulda davacı mahkememize açtığı davada bilgi ve inceleme hakkı talep ettiği hususlarla ilgili olarak genel kurulda herhangi bir talepte bulunmuş da değildir. Bu bağlamda somut olayda bilgi alma hakkının genel kurulda kullanılmasına yönelik bir istem de mevcut değildir.
3-İnceleme hakkının genel kuruldan sonra kullanılması: Esasen biraz önce de söylenildiği üzere, bilgi alma ve inceleme hakkı genel kural olarak, genel kurulda kullanılabilmektedir. Genel kuruldan sonra bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması sınırlı hallerde mümkündür. Bunlardan bir tanesi, genel kurulda TTK 437. Maddesi uyarınca bilgi alma hakkı ve inceleme hakkı başvurusu yapan ortağın bilgi alma ve inceleme hakkının kabul edilmesi ve fakat bu bilgi alma ve inceleme hakkının genel kuruldan sonra kullanılması yönünde karar alınmasıdır. İkinci bir yöntem, yine genel kurulda bilgi alma ve inceleme hakkı istemi reddedilen, cevapsız bırakılan, ertelenen pay sahibinin mahkemeye başvurması ve mahkeme tarafından bu davanın kabul edilerek bilgi alma ve inceleme hakkının genel kurul dışında kullanılmasına izin verilmesine ilişkin karardır. Üçüncü bir yöntem ise, TTK 437/4 maddesi uyarınca genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun kararıyla şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için defterlerin incelenme hakkıdır. Bunun için de genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun kararı gerekmektedir. Pay sahiplerinin genel kurul dışında da genel kurulda sorabileceği sorulardan bağımsız olduğu yönetim kurulunda yazılı olarak bilgi talep edebilmeleri Türk Hukukunda tanınan bir hak değildir. Davacı 01/10/2020 ve 12/10/2020 tarihlerinde e-posta yolu ile yapmış olduğu müracaatta, tüm çalışanların 2018, 2019, 2020 Mart aylarına ait maaş bordrolarını ve 2017, 2018, 2019 yıllarına ait olağan genel kurul toplantısı yönünden pay sahibi olanların listesini istemiştir. Davacı tarafın bu talebi davalı yönetim kurulu tarafından davalı şirketin tüm personelinin maaş bordrolarının verilmesinin 6698 sayılı kişisel verilerin korunması kanuna kanuna aykırı olduğu, ayrıca ilgili genel kurul toplantısına katılan tüm pay sahiplerinin hazır bulunanlar listesinin KAP’ta yayınlandığını, belirterek reddetmiştir. Yönetim kurulu tarafından reddedilen bu isteme karşı pay sahibinin genel kurul dışında bilgi alma ve inceleme hakkı yasada sınırlı olarak sayıldığından ve yönetim kurulunun bu red kararına karşın dava açılabileceğine yönelik yasal bir düzenleme bulunmaması, ayrıca verilen cevabi yazı içeriği dikkate alındığında tüm çalışanların maaş bordroların istenmesinin Kişisel Verilerin Korunması Kanununa da aykırılık teşkil etmesi, 2017, 2018, 2019 yıllarına ait genel kurula katılanların kamuyu aydınlatma platformunda yayınlanmış oluşu, davacının bu bilgileri, KAP’dan da elde edebileceği, bu itibarla davacının davasının reddi gerektiği görülmüş, bu nedenle davacının davasının istediği bilgileri ve inceleme hakkını genel kurul dışında kullanılması mümkün görülmediğinden usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1-Davacının davasının usulden REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 59,30TL karar harcından peşin olarak alınan 54,40TLnin mahsubu ile bakiye 4,90TLnin davacıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince; 4.080,00TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran davacıya İADESİNE,
Dair, davacı asil ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/01/2021

Başkan …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Katip …
e-imzalı