Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/542 E. 2021/924 K. 24.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/542 Esas
KARAR NO:2021/924

DAVA:Ticari Şirket (Genel Kurul Kararının İptali İstemli)
DAVA TARİHİ:06/10/2020
KARAR TARİHİ:4/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Genel Kurul Kararının İptali İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davacının davalı şirketin 2.037.520TL itibari değerli toplam 2.037.520 adet payının davacıya ait olduğunu, genel kurul toplantısının “Yönetim Kurulu üyelerine ödenecek ücrete, huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi maddi hakların belirlenmesi” başlıklı 6.numaralı gündem maddesi uyarınca görüşülüp, oy çokluğuyla karara bağlanan yönetim kurulu üyesi …’a 0101/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aylık 40.000TL net ücret ödenmesi yönündeki karara ilişkin oylamada davacının olumsuz oy kullanarak karara muhalif kaldığını, davalı şirketin karının bir önceki yıla nazaran %80 düşüş gösterdiğini, davalı şirketin sene sonu karında geçmiş senelere nazaran ciddi miktarda düşüş bulunmadığını, zira davalı şirketin 2018 yılında 6.399.418,45TL kar etmişken 2019 mali yılını 1.306.430,94TL kar ile kapattığını, yönetim kurulu başkanına ödenecek bedelin, net tutar olup, vergi, stopaj ve diğer yasal giderler dahil aylık ortalama 65.000TL’ye tekabül ettiğini, dolayısıyla yönetim kurulu başkanına ödenen bu ücretin davalı şirkete esasen oluşturduğu yıllık brüt yükün 780.000TL civarında olduğunu, kararlaştırılan bu ücretin şirketin mali yapısı nazara alındığında orantısızlık teşkil ettiğini ve dürüstlük kuralıyla bağdaşmadığını, kararlaştırılan ücretin pay sahiplerinin kar payı alma hakkını ihlal ettiğini, aynı zamanda yönetim kurulu üyesi …’a bu sayede örtülü kazanç sağlandığını, kararlaştırılan ücretin şirket yöneticilerinin aldığı emsal ücretlerle orantılı olmadığını, huzur hakkının şirketin geçmiş yıl uygulamalarına aykırılık gösterdiğini beyanla, davalı şirketin 09/07/2020 tarihli genel kurul toplantısında alınan 6 gündem numaralı kararının iptaline, 6 gündem nolu genel kurul kararının yürütülmesinin mahkememiz kararı kesinleşinceye kadar geri bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesi ile,09/07/2020 tarihli genel kurul toplantısının gerek toplanış şekli gerekse aldığı kararlar bakımından usul ve yasaya uygun olduğunu, iddia edildiği gibi iptali gerektiren kanuna aykırı bir durumun mevcut olmadığını, davalı şirketin yönetim kurulu başkanına ödenen huzur hakkının yıllık kar ile orantılı ve son derece makul seviyede olduğunu, yönetim kurulu başkanı olan …’ın iyi derecede dil bildiğini, bilgisayar programcılığı, elektronik devre tasarımı, … kurulumu, ofis yazılım programlarına hakim olduğunu, görevini başarı ile yürüttüğünü, kendisine ücret ödenmesinin hem kanunen hem de şirketin menefaatleri açısından gerekli olduğunu, huzur hakkının şirketin kurucusu aynı zamanda davacı ile yönetim kurulu başkanı olan babaları … zamanından bu yana devam eden bir uygulama olduğunu, huzur hakkında da olduğu gibi ücretlerin miktarını da tespit etme yetkisinin münhasıran genel kurula ait olduğunu, bu kapsamda bahsi geçen genel kurul kararının alınmış olup, kararın hukuka uygun olduğunu, davacının davalı şirkete 04/05/2016 tarihli genel kurulun 7 nolu kararına yönelik ….Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile dava açtığını ve bu davanın reddedildiğini, davacının iddialarının haksız olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, genel kurul toplantısı tutanağı ve hazirun cetveli, faaliyet raporu, bilanço ve gelir tablosu, kar dağıtım önerisi, Yargıtay ilamları, genel kurul tutanakları, işyeri tescil bilgi ekranı, ticaret sicil kayıtları, yönetim kurulu görüş yazısı, ortaklar dilekçeleri, yeminli mali müşavirlik raporu, mahkeme kararları, ücret bordroları, ticaret sicil gazeteleri, fesih bildirimi, ifade tutanağı celp olunmuştur.
Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak dosya rapor tanzimi için bilirkişiye gönderilmiş, bilirkişiler Mali Müşavir …, Öğr Üyesi Dr … ve İnşaat Mühendisi … tarafından tanzim olunan 27/09/2021 tarihli bilirkişi raporunda; şirketin geçmiş yıllarda toplam Net 10.986.906,03TL ortakların hisseleri oranında kar dağıtımı yaptığını, dava konusu genel kurul kararı incelendiğinde 2019 yılı mali karının hesaplanmasının, şirketin geçmiş yılların uygulamaları çerçevesinde yapıldığını, 2019 yılında da 1.166.998,45TL kar dağıtılabilecekken önceki yıldan dağıtılmamış fazla olan karların 2019 yılına eklenerek önceki yıllara paralel 3.660.000TL kar dağıtılmasının genel kurulda kabul edildiğini, dava konusu yönetim kurulu başkanı …’a yapılan huzur hakkı ödemelerinin şirket akarına oranı incelendiğinde, 2014 yılında %10, 2015 yılında %7, 2016 yılında %5, 2017 yılında %12, 2018 yılında %6 iken bu aranın 2019 yılında %34 olarak gerçekleştiğini, 2019 yılında ödenen huzur hakkının şirketin kara göre geçmiş yıllar uygulamasına nazaran yüksek olduğunu, diğer yandan yönetim kurulu başkanı …’a ödenmesi kararlaştırılan aylık net 40.000TLsinin şirkete vergiler dahil yıllık maliyeti 677.014,24TL olup, söz konusu tutarın 2019 yılı net karı olan 1.306.430,94TLnin %51 oranına tekabül ettiğinin tespit edildiğini, halka kapalı şirketler bakımından, insan kaynakları yönetim danışmanlığı şirketlerinden görüş alınması dışında emsal ücret karşılaştırmasının ve tespitinin kesin olarak yapılmasının takdiri mahkemeye ait olmak üzere mümkün olmadığını, 2019 yılında ödenen huzur hakkının şirketin geçmiş yıllar uygulamasına nazaran yüksek olduğu düşünüldüğünde, yönetim kurulu başkanına 40.000TL net aylık ücretin yüksek olarak değerlendirilebileceğini, bu derece yüksek yönetim kurul mali haklarının firmanın finansal gücü açısından olumsuzluk teşkil edebileceğini, şirketin gelirlerinin tamamını kira gelirinden elde ettiği ve büyüklüğü/mevcut karlılığı düşünüldüğünde 09/07/2020 tarihli genel kurulda şirketin yönetim kurulu başkanına verilmesi karara bağlanan aylık net 40.000TLnin, şirkete vergiler dahil yıllık maliyetinin 677.014,24TL olup, söz konusu tutarın 2019 yılı net karı olan 1.306.430,94TLnin %51 oranına tekabül ettiğinin tespiti karşısında, örtülü kar dağıtımı kapsamında değerlendirilebileceğini, Vergi, TTK ve diğer mevzuatlarda “örtülü kar dağıtımı” olarak doğrudan bir düzenleme bulunmamakla beraber bu hususun eşitlik ilkesine ve dürüstlük kuralına aykırılık oluşturabileceğini belirtmişlerdir.
Bilirkişi raoporu taraflara tebliğ edilmiş olup, rapora karşı beyanlar dosyaya ibraz edilmiştir.
Dava, davalı şirketin 09/07/2020 tarihli genel kurul toplantısında alınan 6 nolu gündem maddesi ile alınan yönetim kurulu üyelerine huzur payı ödenmesine yönelik kararın iptaline ilişkin genel kurul karar iptali davasıdır.
Mahkememizin 28/01/2021 tarihli ara kararı ile, Davacı tarafça TTK 449. Maddesi gereği icranın geri bırakılması talep edilmiş ise de icranın geri bırakılmasının talep edildiği iptali istenilen genel kurul kararının yöneticiye huzur hakkı ödenmesine yönelik olduğu, mahkemece bu genel kurul kararının iptaline karar verilecek olur ise ödenen huzur haklarının geri alınabileceği, bu bağlamda icranın geri bırakılmasını gerektirebilecek bir hususun bulunmadığı anlaşıldığından icranın geri bırakılması isteminin reddine karar verilmiştir.
Yapılan yargılama, davacı tarafın iddiaları, davalının savunmaları, tanzim olunan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının davalı şirkette pay sahibi olup, davalı şirketin 09/07/2020 tarihli genel kurul toplantısına ait hazirun cetveline göre 2.037.520 adet paya sahip olduğu, taraflar arasındaki uyuşmazlığın davalı şirketin 09/07/2020 tarihli genel kurul toplantısında Gündemin 6.maddesinde alınan kararın iptali noktasında toplandığı, davalı şirketin ticaret sicil kayıtlarının incelenmesinde; İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün … sicil numarasında kayıtlı şirketin yönetim kurulu başkanının … olduğu görülmüştür.
6102 sayılı TTKnun 445.maddesinde: “(1) 446. maddede belirtilen kişiler, kanun veya esas sözleşme hükümlerine ve özellikle dürüstlük kuralına aykırı olan genel kurul kararları aleyhine, karar tarihinden itibaren üç ay içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinde iptal davası açabilirler.” denilmektedir.
Davalı şirketin 09/07/2020 tarihli genel kurul toplantısının 6 Gündem numaralı maddesinde “Yönetim kurulu üyelerine verilecek ücret, huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi maddi hakların belirlenmesi için toplantı başkanlığına verilen sözlü bir önergede Yönetim Kurulu Başkanı …’a 01/01/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aylık net 40.000TL ücret verilmesi, …’ın vekili Av…. tarafından teklif edildi, bu teklif oylandı ve … ile …’ın, …’ın ve …’ın vekilleri Av…. ile …’ın 2.037.550 adet olumsuz oyulan karşılık, toplantıda bulunan diğer tüm ortakların 5.729.750 adet olumlu oyu ve oy çokluğu ile teklif kabul edildi” şeklinde karar verildiği, davacı …’ın söz alarak muhalefetini tutanağa geçirdiği tespit edilmiştir.
Huzur hakkı, yönetim kurul üyelerine, katıldığı her toplantı başına ödenebilecek ücret olup, tutarı esas sözleşmede veya genel kurlu tarafından belirlenebilmesi mümkün iken, ücret, genel kuru kararı ile, huzur hakkı yerine veya onun yanında üyelere aylık ücret verilmesi öngörülebilmesi imkanıdır. Hatta huzur hakkı ödenmeyeceği esas sözleşmede öngörülmüş olsa dahi ücret ödenebilmektedir. Ücretin miktarı esas sözleşmede saptanmamış ise yine genel kurul kararı ile belirlenmesi gerekmektedir. Yönetim kurulu üyelerine sağlanan söz konusu mali haklar, şirkete emek ve mesaisini harcayan yöneticilerin ücretsiz çalışarak Anayasa’da yer alan angarya yasağının kapsamına girmelerine de engel olur, yönetim kurulu üyelerine tanınan mali haklar esasen şirketin karlılık durumu ile bağlantılı değildir. Şirket kar etmese, hesap dönemini zarar ederek kapatsa bile aksi esas sözleşmede öngörülebilir olmakla birlikte, huzur hakkı ödenebilir. Ne var ki, şirketin karlılık durumu, yöneticilere sağlanacak bu mali hakların miktarını ve bu miktarın fahiş olup olmadığının tespitinde büyük önem arz etmektedir. Yönetim kurulu üyelerine sağlanan mali hakların miktarı sermayenin korunması ilkesi ile çelişiyor, ödenmeleri şirketi zarara sokuyorsa, bu hakların dayanağını oluşturan genel kurul kararı TTK madde 447/1-c uyarınca butlanla sakat olacaktır. Butlan hali, bu tespitin yapılmasında menfaati olan herkes tarafından herhangi bir süreye bağlı olmadan ileri sürülebilecektir. Şirketin mali durumunu tehlikeye sokmayan, dolayısıyla sermayenin korunması ilkesine aykırı olmayan kararlar ise kural olarak geçerlidir. Yargıtay kararlarında da ifade edildiği üzere, huzur hakkı her toplantı için ayrı ayrı belirlenebileceği gibi aylık olarak belirli bir ücret biçiminde de tespit edilebilir. Ücretin miktarı ise şirketin mali yapısı, şirketin bu yöndeki uygulaması, yönetim kurulunun bu iş için harcadığı emek ve mesai ile orantılı olmalıdır. Yönetim kurulu üyeleri için belirlenen ücretlerin fahiş olup olmadığı değerlendirilirken genel kurulun yapıldığı dönemde şirketin ortaklık yapısı, finansal durumu, şirketin geçmiş uygulamaları, ortaklık yapısı ve mali durum açısından davalı şirketle aynı-benzer durumda bulunan şirketlerin yöneticilerinin aldığı emsal ücretler göz önünde bulundurulup karşılaştırılmak suretiyle yönetim kurulunun harcadığı emek ve mesai ile orantılı, pay sahiplerinin vazgeçilmez nitelikteki kardan pay alma haklarını da ihlal etmeyecek şekilde tespiti gerekmektedir.
Somut olayda, ilk olarak şirketin tespit ettiği ücretin emsallerine uygun olup olmadığı ve ikinci olarak ise şirketin finansal yapısının buna el verip vermediği noktalarının incelenmesi gerekir. mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu tanzim olunan ve mahkememizce de kabul gören bilirkişi raporuna göre, şirketin geçmiş yıllarda toplam Net 10.986.906,03TL ortakların hisseleri oranında kar dağıtım yaptığı, dava konusu genel kurul kararı incelendiğinde 2019 yılı mali karının hesaplanmasının, şirketin geçmiş yılların uygulamaları çerçevesinde yapılarak 2019 yılında 1.166.998,45TL kar dağıtabilecekken önceki yıldan dağıtılmamış fazla olan karların 2019 yılına eklenerek önceki yıllara paralel 3.660.000TL kar dağıtılmasının genel kurulda kabul edildiği, faaliyette bulunulan sektör ve davalı şirketin iş hacmi düşünüldüğünde ödenen yönetim kurulu ücretlerinin fahiş olmadığı, ancak bilirkişi raporunda ayrıntılı verilen araştırmanın Türkiye’nin en büyük 500 şirketinde yapıldığı ve somut olaydaki şirketin gelirinin tamamının yalnızca kira gelirine dayandığı, yönetim kurulu başkanı …’a yapılan huzur hakkı ödemelerinin şirket akarına oranı incelendiğinde, 2014 yılında %10, 2015 yılında %7, 2016 yılında %5, 2017 yılında %12, 2018 yılında %6 iken, 2019 yılında bu oranın %34 olarak gerçekleştiği, 2019 yılında ödenen huzur hakkının şirketin geçmiş yıllar uygulamasına nazaran yüksek olduğu da düşünüldüğünde yönetim kurulu başkanına 40.000TL net aylık ücretin yüksek olduğu, bu derece yüksek yönetim kurulu mali haklarının firmanın finansal gücü açısından olumsuzluk teşkil edebileceği, davalı şirketin fiilen aktif olarak çalışmadığı, sadece uhdesinde bulunan gayrimenkullerin kiralarının tahsilinin yapıldığı, bunun dışında başkaca satış, üretim yada bir faaliyetinin bulunmadığı, şirketin fiili iştigal konusu ve büyüklüğü/mevcut karlılığı dikkate alındığında, yönetim kurulu başkanına verilmesi karara bağlanan 40.000TLnin, şirkete vergiler dahil yıllık maliyetinin 677.014,24TL olup, söz konusu tutarın 2019 yılı net karı olan 1.306.430,94TLsinin %51 oranına tekabül ettiği, bu durumun davalı şirketin sermaye yapısını bozabileceği gibi fiilen faaliyeti bulunmayan sadece kira getirileri olup bu kira getirilerinin tahsil ve şirket hesaplarına aktarmaktan ibaret olduğu, yöneticiye bu miktarda yüksek huzur hakkı ödemesi yapılmasının aynı zamanda eşitlik ilkesine aykırılık oluşturduğu ve örtülü kar aktarımı niteliği taşıdığı kanaatine varılmakla, davalı … İnş Tur San ve Tic AŞ’nin 09/07/2020 tarihli genel kurulunda Gündemin 6.maddesi ile yönetim kurulu başkanı …’ın aylık net 40.000TL ücret verilmesine ilişkin kararının iptaline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1-Davacının davasının KABULÜ ile, …Müdürlüğünün … sicil numarasında kayıtlı … A.Ş.’nin 09/07/2020 tarihli genel kurulunda gündemin 6. Maddesi ile yönetim kurulu başkanı …’ın aylık net 40.000,00 TL ücret verilmesine ilişkin kararın eşitlik ilkesine aykırılığı ve örtülü kazanç aktarımı niteliği taşıması nedeniyle İPTALİNE,
2-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 59,30TL karar harcından peşin alınan 54,40TLnin mahsubu ile bakiye 4,90TLnin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 5.100TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti, tebligat tezkere giderleri olmak üzere toplam 3.658,50TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Ayrıca davacı tarafından bu dava nedeniyle yatırılan 54,40TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-)Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 24/11/2021

Başkan …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Katip …
E-İMZALI