Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/342 E. 2023/803 K. 07.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2020/342 Esas
KARAR NO:2023/803

DAVA:İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:22/09/2014
KARAR TARİHİ:07/12/2023

Mahkememizin 2014/… Esas sayılı dosyasından verilen 08/07/2015 tarihli 2015/… sayılı kararı Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2016/… Esas, 2019/… karar sayılı, 16/12/2019 tarihli ilamıyla BOZULMAKLA Mahkememiz yukarıdaki esasına kaydedilerek görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı şirket ile imzalamış olduğu 15 Temmuz 2010 tarihli Satış&Hizmet İşbirliği Sözleşmesi kapsamında sözleşme konusu Elektrik Test/EControl Cihazlarına (Ürün) pazarlanması, satışı, geliştirme ve diğer hizmetlerin verilmesinin kararlaştırıldığını, taraflar arasındaki sözleşme gereği … A.Ş. ile Temmuz 2011’de temasa geçildiğini, bu firmanın taleplerine göre üründe gerekli geliştirmelerin yapılması konusunda davalı şirkete 2011 yılı boyunca danışmanlık hizmeti verildiğini, davacı tarafından Temmuz 2011’de başlatılan ve 2011 yılı Aralık ayı sonuna kadar yürütülen görüşmeler ve verilen danışmanlık hizmetleri neticesinde karşı taraf davalı şirket ile … A.Ş arasında 23.12.2011 tarihinde satış sözleşmesi imzalandığındığını, davalı şirketin bu kapsamda … A.Şne 283.050.-TL’lik ürün satarak bedelini tahsil ettiğini, davacının … A.Ş. ile başlattığı görüşmelerin satış ile sonuçlanmasıyla, taraflar arasındaki Sözleşme ve eki 3.1 kapsamında % 14 komisyon bedeli ve ayrıca verdiği danışmanlık hizmetlerinin karşılığı 102,713.- TL danışmanlık bedeli, toplam 142.340.-TL (KDV dahil) ücrete hak kazandığını, taraftar arasındaki 15.07.2010 tarihli Satış ve Hizmet İşbirliği Sözleşmesinin 3.1. maddesine göre davacının hak etmiş bulunduğu komisyon ve danışmanlık toplamı olan 142.340.-TL (KDV Dahil) ücret bedelinin davalı tarafından … A.Ş.’den yapılan tahsilatı takip eden 5 iş günü içinde ödenmesi gerekirken, davalı şirketin bu iş nedeniyle davacıya sadece 17.800.- TL ödediğini, bakiye kalan 124.540.-TL’lık alacağının ise müteaddit taleplerine rağmen davalı tarafça ödenmediğini, davacının sözleşme kapsamından doğmuş alacağından bakiye 124.540TL’nin sözlü taleplerine, üzerine son olarak …. Noterliğinin 09.20.2012 T. Ve … yevmiye sayılı ihtarnamesini keşide ederek fiili ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş olmalarına rağmen, davalı şirketin bakiye komisyon ve danışmanlık ücretini ödememesi üzerine aleyhine …. İcra Müdürlüğünün …. sayılı dosyasıyla takipte bulunularak 39.627.-TL satış komisyonu bedeli, 81.000.-TL danışmanlık ücreti ve 21.713.-TL % 18 KDV olmak üzere toplam 142.340.-TL’nin ödenmesinin istendiğini, davalı şirket tarafından yapılan 17.800.-TL’lık ücret tenzil edildikten sonra 124.540.- TLlık bakiye alacağı ödenmesi hususunda icra takibine geçildiğini, davalı şirketin ödeme borca ve ferilerine itiraz ederek takibi durdurduğunu, bu itirazın haksız ve yersiz olduğunu beyanla, davacının alacağının taraflar arasındaki sözleşmeden kaynaklanmış olduğundan itirazın iptali ile takibin devamına, %20den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı … Enerjinin, 01/01/2001 ve müteakiben 04/05/2004 tarihlerinde Amerikan otomasyon ve bilişim ürünleri üreticisi …’un iştiraki olan … ile konusu … ait lisanslı ürünlerin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde pazarlanması, satılması, kurulumuna ilişkin Dağıtım Sözleşmesi imzalandığını, davalı ile davacının bu kapsamda 15 temmuz 2010 tarihinde Satış ve Hizmet İşbirliği Anlaşması akdettiğini, anlaşma ile davalının …’nin distribütörü olduğunu ve bu firmanın “…” gibi ürünlerin satışı, lisanslaması konusunda yetkili olduğunu, söz konusu anlaşmanın … Enerji’nin … distribütörü olduğu dönemde imzalandığını, anlaşmanın kapsamının … yazılımları ve bunlarla ilişkili projeleri kapsayacak şekilde tarif edildiğini, ancak … Enerjinin … ile ilişkisinin 30 Haziran 2011 de sonlandırıldığını, bu nedenle anlaşmanın … projesi faaliyetlerine başlanan 2011 Ağustos ayından önce fiilen uygulanabilir olmaktan çıktığını, davacının komisyon talep ettiği işin …’e “elektrik test ve kontrol cihatlarının pazarlanması, satışı, geliştirme ve diğer hizmetler” in sunulması olduğunu, davalının firmasında üretimi yapılan Elektrik Test Makineleri kullanılarak müşterileri …’in, ürettiği Pişirici Cihazlar için topraklanma, kısa devre gibi Elektrik Güvenlik Testleri yapmakta olduğunu ve test verilerini otomatik olarak kayıt edecek şekilde geliştirilmesinin tasarlandığını, davalı firmanın, …’ten gelen ihtiyaç doğrultusunda tasarımı tamamladığını ve yazılımlarla birlikte müşteriye teslim ettiğini, taleplerin karşılanmaması sonrasında açılan davada talep edilen hizmet bedeli ve proje satış komisyonunun fiili olarak uygulanamaz hale gelen anlaşma üzerine kurgulanmasının tamamen gerçek dışı, hukuki temelden yoksun olduğunu, davalının bütün iyi niyetlerine rağmen başta müşterisi … nezdinde küçük düşürülmesi ve itibarının zedelenmesi nedeniyle maddi manevi kayıplar olduğunu belirterek haksız davanın reddi ile davacının %20den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, taraf vekilleri duruşmalarda dosya içindeki beyanlarını tekrar etmişlerdir.
… İcra Müdürlüğünün 2013/… esas sayılı dosyası celp edilmiş olup, tetkikinde; alacaklı … tarafından borçlu … … San İç ve Dış Tic Ltd Şti aleyhine 124.540,00TL alacak üzerinden takip yapıldığı, itiraz üzerine takibin durduğu görülmüştür.
Dosya Elektrik Mühendisi, mali müşavir, yazılım mühendisi ve nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişiden oluşan heyete tevdi edilmiş, düzenlenen 15/07/2021 tarihli raporda; … firmasına verilen hizmet dışında dava dışı … şirketine davacının hizmet verip vermediği hususlarında yapılan incelemede, davacı yan ticari defterlerini ibraz etmediği için, dava konusu ile igili davacı yanın yurt dışında olması sebebiyle tarafımıza bilgi belge verilmediğinden, dosya münderecatında olan belgelere göre, davacının … şirketine doğrudan hizmet verip vermediği tespit edilememiştir. Bununla beraber raporumuzun önceki sayfalarında açıklandığı üzere, davalı … tarafından dava dışı üçüncü kişilere düzenlenen faturaların açıklamalarında (… HARİÇ) … açıklamasının olduğunun görüldüğü, davalının ödediği bedelin hangi hizmet karşılığında ödendiği, davalı tarafından davacıya farklı tarihlerde … işlerine karşılık 7.018,05 TL, EKER işlerine karşılık 1.544,75 TL ödeme yapıldığı, davalı tarafından 09.05.2012 tarihli 7.300,00 TL ve 11.05.2012 tarihli 10.500,00 TL olmak üzere toplam 17.800,00 TL’lik ödemelerin banka ödeme dekontları incelendiğinde açıklama kısmın boş olduğu bu ödemelerin hangi projeye dayanarak yapıldığı ile ilgili bir bilgi olmadığının tespit edildiği, davacının hizmet karşılığı ne kadar bedel hak ettiği, dosyaya celp edilen … A.Ş.’nin cevap dilekçesinden de anlaşıldığı üzere dava dışı … firmasının Davalı … adına … ile görüşmeler yaptığını, dolayısıyla … ile … arasında bu iş için imzalanan sözleşmenin asıl mimarı … olduğunun tespit edildiği, sözleşme kapsamında davacının muhakkak bir komisyon/danışmanlık alacağı olabileceği fakat, sözleşmeye göre bu hizmetin aşağıdaki parametler üzerinden hesaplanarak davacı … Pamire ödenmesi gerektiği kanatine ulaşıldığı, sözleşmenin 3.1 maddesi gereği, davacının davalıdan komisyon talebinde bulunabilmesi için, …’nin davacı …’in vermiş olduğu hizmet neticesinde müşterilere … lisansı satışı olması gerektiği, davacı ve davalı yanın yurtdışında oldukları ayrıca bilgi ve belge dosya sunamayacakları her iki tarafın vekilleri tarafından tarafımız bildirilmiş olup, dosyada mevcut olan belgelere göre, dava dışı … A.Ş.’ne yapılan satışın … lisansına ilişkin olmadığı, davalı tarafından davacıya yapılan 17.800,00 TL ödemenin sözleşmenin 3.1 maddesinden bağımsız olarak ödendiği, davacı tarafından davalıya gönderilen 10 Ağustos 2012 tarihli “alacak hesabı”konulu e mailde den de görüleceği üzere davacı … işinden kaynaklı olarak kendi alacağını 17.800,00 TL … ödendi KALAN 5.019,00 TL …’e ÖDENECEK şeklinde olduğunun tespit edildiği, dolayasıyla icra takibi yapılmadan ve dava açılmadan önce davacının … işinden dolayı kalan alacak tutarını 5.019,00 TL olduğunu davacının kendi beyan ettiğini, davalı tarafından davacıya yapılan 17.800,00 TL’lik ödemenin …’le sözleşme yapılması konusunda vermiş olduğu hizmete ilişkin olduğu, sözleşmeye göre, davacıya ödenecek olan komisyanlardan tüm masraf ve vergiler çıkarılır kalan miktar üzerinden ödeme yapılabileceği, davacı tarafından danışmanlık hizmeti verilen diğer dava dışı şirketlerden %1,9, %2,1ve %2,5 oranlarında komisyon hizmeti aldığının tespit edildiği, … firması ile yapılan sözleşme tutarı ve tahsil edilen tutarın 283.050,00 TL olduğu, brüt kar 32.060,90 TL olduğuna göre (32.060,90/2=16.030,45 TL) 16.030,45 TL davacı’nın alacağının, davacıya ödenen 17.800,00 TL olduğu, davacının talep etmiş olduğu 81.000,00 TL danışmanlık ücreti adı altındaki bedel ile ilgili sözleşmede her hangi bir madde öngörülmemiş olduğundan danışmanlık ücreti talebinin yerinde olmadığı, davacının hizmet karşılığı %14 satış komisyonu üzerinden ( 283.050,00 TL x 14% = 39.627,00TL) 39.627,00 TL haketmiş olsa bile sözleşme gereği masraf ve giderler düşüldükten sonra ibaresi olduğundan 39.627,00 TL net komisyon bedeli talebinin yerinde olmadığı, buna göre, … satışından kaynaklı olarak davacı …’in davalı …’den alacağı kalmadığı belirtilmiştir.
Dosya yeniden davacı vekilinin itirazları tek tek irdelenmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, düzenlenen 29/03/2023 tarihli ek raporda; davacı vekilinin itirazları değerlendirilmiş olup, kök raporu sonrası yeni belge sunulmamış olması hususu da gözetilerek kök rapordaki kanaatlerinin aynen devam ettiği belirtilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; taraflar arasında 15.07.2010 tarihli ticari nitelikteki hizmet sözleşmesinden kaynaklı verilen hizmetlerin karşılığı ücretin davalı tarafından ödenmemesi sebebiyle davacı tarafından …. İcra Dairesi’nin 2013/… Esas sayılı dosyasında icra takibine başlanıldığı, davalının itiraz ettiği, taraflar arasındaki ihtilafın davacının ileri sürdüğü komisyonluk ve danışmanlık ücreti alacağından kaynaklandığı anlaşılmıştır. Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda alınan bilirkişi raporunda … firmasına verilen hizmet dışında dava dışı … şirketine davacının doğrudan hizmet verdiğinin tespit edilemediği, yine davalı tarafından davacıya 09.05.2012 tarihli 7.300,00 TL ve 11.05.2012 tarihli 10.500,00 TL olmak üzere toplam 17.800,00 TL’lik ödemelerin yapıldığı hususunun banka dekontları ile sabit olduğu, dava dışı … firmasının davalı … adına davacı … ile görüşmeler yaptığı ve bu görüşmeler neticesinde sözleşme imzalandığı, dolayısıyla imzalanan bu sözleşme sebebiyle davacı …’in davalıdan komisyon/danışmanlık alacağı olduğunun sabit olduğu, bu alacağın imzalanan sözleşmenin 3.1 maddesi gereği davacının davalıdan komisyon talebinde bulunabilmesi için, …’nin davacı …’in vermiş olduğu hizmet neticesinde müşterilere … lisansı satışı olması gerektiği, dosyada mevcut olan belgelere göre, dava dışı … A.Ş.’ne yapılan satışın … lisansına ilişkin olmadığı, davalı tarafından davacıya yapılan 17.800,00 TL ödemenin sözleşmenin 3.1 maddesinden bağımsız olarak ödendiği, davacı tarafından davalıya gönderilen e-mailden de görüleceği üzere davacı … işinden kaynaklı olarak kendi alacağını 17.800,00 TL …’e ödendi kalan 5.019,00 TL …’e ödenecek şeklinde olduğunun tespit edildiği, dolayasıyla icra takibi yapılmadan ve dava açılmadan önce davacının … işinden dolayı kalan alacak tutarını 5.019,00 TL olduğunun davacının attığı maille sabit olduğu, davalı tarafından davacıya yapılan 17.800,00 TL’lik ödemenin …’le sözleşme yapılması konusunda vermiş olduğu hizmete ilişkin olduğu, sözleşmeye göre, davacıya ödenecek olan komisyanlardan tüm masraf ve vergiler çıkarılırak kalan miktar üzerinden ödeme yapılabileceği, davacı tarafından danışmanlık hizmeti verilen diğer dava dışı şirketlerden %1,9, %2,1ve %2,5 oranlarında komisyon hizmeti aldığının tespit edildiği, … firması ile yapılan sözleşme tutarı ve tahsil edilen tutarın 283.050,00 TL olduğu, brüt kar 32.060,90 TL olduğuna göre (32.060,90/2=16.030,45 TL) 16.030,45 TL davacının alacağının ödenen 17.800,00 TL olduğu, yine davacının talep etmiş olduğu 81.000,00 TL danışmanlık ücreti adı altındaki bedel ile ilgili sözleşmede her hangi bir madde öngörülmemiş olduğundan danışmanlık ücreti talebinin yerinde olmadığı, davacının hizmet karşılığı %14 satış komisyonu üzerinden ( 283.050,00 TL x 14% = 39.627,00TL) 39.627,00 TL haketmiş olsa bile sözleşme gereği masraf ve giderler düşüldükten sonra ibaresi olduğundan 39.627,00 TL net komisyon bedeli talebinin yerinde olmadığı, buna göre, … satışından kaynaklı olarak davacı …’in davalı …’den alacağı kalmadığı anlaşılmakla davanın reddine, şartları oluşmadığı anlaşıldığından kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Kötü niyet tazminatına hükmedilmesine ilişkin talebin reddine,
3-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 269,85-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 1.235,00-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 19.926,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde YARGITAY’a YASA YOLU açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 07/12/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır