Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/259 E. 2021/1003 K. 20.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/259
KARAR NO:2021/1003

DAVA:Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:13/03/2019
KARAR TARİHİ:20/12/2021

… 3.Asliye Ticaret Mahkemesinin 04/02/2020 tarih … esas, … karar sayılı yetkisizlik kararı üzerine dosya mahkememiz yukarıda yazılı esas sırasına kayıt edilmekle yapılan açık yargılama sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı idare … Genel Müdürlüğüne bağlı iken, 1998 yılında taahhüt edip sözleşme ve şartname hükümlerine göre tamamlayıp teslim ettiği 1998/80 grup işinde işçisi …’nın 06/01/1999 tarihinde geçirmiş olduğu iş kazası ile ilgili davalı …’ın açmış olduğu rücu davasının … 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas, … karar ve Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 2015/1693 esas ve 2015/4318 karar sayılı ilamları ile kesinleştiğini, özelleştirme öncesi davalı idareye 1998-2001 yıllarında … sözleşme ve şartnamelerine göre ihaleli elektrik tesis işlerini yaptığını, kesin hesap parasını aldığını, ancak ihale konusu kesin teminat mektuplarını alamadığını, bu hususta davalı idarenin 13/03/2017 tarihli yazısı ile 1998 yılında yapmış olduğu işte işçisinin geçirmiş olduğu kaza nedeniyle SGK kurumuna ödenen tazminatın rücuen tahsili talepli açılan … 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında verilen hüküm kesinleştiğinden 16/01/2017 tarihi itibarı ile 57.331,54 TL tutarındaki mektupların nakde çevrildiğinin bildirildiğini, yapılan işlemin haksız fiil niteliğinde olduğunu, mektupları nakde dönüştürme işlemlerinin davalı şirket ile … arasında imzalanan 24.07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7.4 ve 7.6 maddelerine aykırı olduğunu, davalı şirketin öncesinde sözlü ya da yazılı ihtar yapmadan mektupların nakde dönüştürüldüğünü, … … şubesinin … 7.Noterliğinin 09/02/2017 tarih ve 000748 yevmiye sayılı ihtarname ile ihale konusu kesin teminat mektubu tutarları olan 57.448,89 TL parayı davalıya ödediğini, parayı 3 gün içinde ödemesini, ayrıca 30 adet meri kesin teminat mektubu tutarı 278.336,37 TL ile 39 adet çek yaprağı karşılığı 12.330 TL olmak üzere toplam 290.696,37 TL tutarı ihtarname masrafı ile bankaya depo edilmesini, aksi halde rehin verdiği 3 adet gayrimenkulu üzerindeki ipoteklerin para çevrileceğini bildirdiğini, bankanın … 20.İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile toplam 66.116,97 TL üzerinden takip başlattığını, 20/02/2018 tarihli ipotek bedeli 55.000 TL, 28/02/2018 tarihli faiz kredi geri ödemesi 33.000 TL, 16/02/2018 tarihli icra tahsil harcı 1.500,86 TL ve 20/02/2018 tarihli ipotek fek bedeli 300 TL olmak üzere toplam 89.800,86 TL ödenmesi ile 28/02/2018 tarihi itibarı ile sorunun çözüldüğünü ancak davalının yapmış olduğu sözleşme ve hukuka aykırı işlem nedeniyle … kurumunun tahsil yetkisinde bulunan 57.331,62 TL tutarı 89.800,86 TL olarak ödemek zorunda kaldığını, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 20.000 TL maddi tazminatın haksız fiil ödeme başlangıç tarihi olan 06/02/2017 tarihinden itibaren başlamak üzere …’a ödemiş olduğu temerrüt faiziyle birlikte tarafına ödenmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yetkili mahkemelerin İstanbul Çağlayan Mahkemeleri olup davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, İstanbul Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğunu, dava konusu tazminat taleplerinin zamanaşımına uğradığını, kısmi dava açılmasına muvafakatlerinin olmadığını, davalı şirketin teminat mektuplarını nakde çevirme işleminin hukuka uygun olduğunu, SGK tarafından sigortalı …’nın 06.01.1999 tarihinde geçirdiği iş kazası neticesinde oluşan maluliyeti sebebiyle yapılan ödemeler için ….İş Mahkemesinin 2002/1286 sayılı esasına kayden açılan rücu davası sonucu davalı şirket tarafından … 1.İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası ile yapılan takip için SGK’na 28.811,06,00-TL ödendiğini, davalı şirket ile davacı … arasında akdedilen 1998/80 nolu ihale dosyası kapsamında akdedilen 01.07.1998 tarihli sözleşme imzalanmış olup, kazazede işçinin davacı …’ın işçisi olduğunu, davacının aradaki sözleşme uyarınca kendi işçisinin geçirdiği iş kazası nedeniyle maddi anlamda sorumlu olduğunu, ancak SGK’ya ödemeyi yüklenici olan davacı değil, davalı şirketin yaptığını ve aradaki sözleşme ilişkisi gereğince yükleniciye bu bedel için rücu davası açtığını, … 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin … e, 2014/509 k sayılı 04.12.2014 tarihli kararında davanın kabulü ile 28.811,06-TL’nin SGK’na ödendiği tarih olan 24.09.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş olup kararın Yargıtay tarafından onanarak kesinleştiğini, İş bu karara istinaden davacının borcunun 16/01/2017 tarihi itibarı ile 57.331,54-TL olduğunu, bu nedenle teminat mektuplarının kendisine iade edilmemesi ve yüklenicinin borcu nedeniyle nakde dönüştürülmesinin hem taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine, hem yasaya hem de yerleşik Yargıtay içtihatlarına uygun olduğunu, davacının iddiasının aksine taahhüdünü sözleşme ve ihale dökümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirmemiş olduğu gibi iş kazasına uğrayan kendi işçisi nedeniyle davalı kuruma borçlu duruma düştüğünü, davacının basiretli bir tacir gibi davranmamış olup bunun sonuçlarına katlanmakla yükümlü olduğunu, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; ihale konusu iş için verilen teminatların geç nakde çevrilmesi nedeniyle uğranılan zararların tazminine ilişkin tazminat davasıdır.
… 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas, 2014/509 karar sayılı dosyası getirtilerek incelendiğinde; davacının …, davalının …, davanın 11/08/2009 tarihinde açılan alacak davası olduğu, davacı tarafından SGK tarafından sigortalısı …’nın 06/01/1999 tarihinde iş kazası neticesinde oluşan maluliyet sebebiyle yaptığı ödemelerin kurumlardan ve davalıdan tahsili amacıyla ….İş Mahkemesinin 2002/1286 esas sayılı dosyası ile açılan rücu davası neticesinde davanın kabulüne karar verilmekle, … 1.İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile yapılan takip sonucunda SGK’ya ödenen toplam 28.811,06 TL’nin … ile davalı arasında 1998/80 nolu ihale dosya kapsamında 01/07/1998 tarihinde ihale sözleşmesi yapıldığı ve kazazede davalının işçisi olduğundan ihale teknik şartnamesinin 10.ve 21.md ve devamı mad.uyarınca asıl sorumlu davalı olduğundan ödenen miktarın ödeme tarihinden itibaren işlenecek reeskont avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili talep edilmiş, mahkeme tarafından yapılan yargılama sonunda 2011/403 esas, 2012/762 karar sayılı 11/12/2012 tarihli kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, karar davacı tarafça temyiz edilmiş, Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 2013/6812 esas, 2014/4301 karar sayılı 20/06/2014 tarihli ilamı ile taraflar arasındaki sözleşmenin 13.5 maddesinde kararlaştırılan sorumsuzluk anlaşması uyarınca dava konusu alacağın tamamından davalı yüklenicinin sorumlu olduğu belirtilerek hükmün bozulmasına karar verildiği, mahkemece yeniden yapılan yargılama sonucunda … esas, 2014/209 karar sayılı 04/12/2014 tarihli karar ile davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün davacı tarafından temyizi üzerine Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 2015/1693 esas, 2015/4318 karar sayılı 10/09/2015 tarihli ilam ile hükmün onanmasına karar verildiği, kararın 18/11/2015 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
… 20.İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; alacaklı … T.A.Ş tarafından borçlu … aleyhine 66.116,97 TL asıl alacak üzerinden takip başlatıldığı anlaşılmıştır.
Dosya bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 21/02/2021 tarihli raporda, … 2 ATM … E Sayılı dosyasından Kesinleşen kararda davacının işçisi olan …’nın iş kazası sonucu oluşan Maluliyeti ile SGK tarafından açılan dava, akabinde İcra dosyasına Davalı … tarafından ödenen 28.811.06 TL’nın tamamından davacı …’ın sorumlu olduğunun kesinleşmesi karşısında, davalının, davacıya ait nezdindeki Teminat Mektuplarının tazmini, davacıdan yapılan rucuen tahsilatın yerinde olduğunun değerlendirildiği, teminat mektuplarının tazmin Tarihi olan 06.02.2017 tarihi itibariyle rucuen talep edilebilecek alacak tutarının davalının … 2 ATM … E , 2014/509 K sayılı 04.12.2014 tarihli kesinleşen dava dosyasından rucuen talep edilebilecek alacak tutarının Tazmin tarihi olan 06.02.2017 tarihi itibariyle toplam 57.195.02 TL olabileceği, buna karşılık, davalının Teminat Mektup tazmini ile 57.331.62 TL tahsilat yaptığı, işbu tahsilat ile 57.331.62 TL – 57.195.02 TL = 136.60 TL fazladan tahsilat yapıldığı, davacının, … A.Ş tarafından aleyhine başlatılan İcra Takibi sonrasında Takip dosyasına yapmış olduğu 89.800.86 TL’Lık ödemenin davacının sorumluluğunda olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ olunmuş, rapora karşı beyan ve itiraz dilekçeleri sunulmuştur.
Dosya yeniden bilirkişiye tevdi edilerek taraf itirazlarını irdeler şekilde ek rapor tanzimi istenmiş, düzenlenen 13/09/2021 tarihli ek raporda; 21.02.2021 tarihli Kök Rprdaki inceleme, tespit ve değerlendirmelerde her hangi bir isabetsizlik olmadığı hususunu tekraren, davacının gerek dava dilekçesinde, gerekse kök rapora yönelik beyan ve taleplerinde, davalı tarafından 06.02.2017 tarihinde tazmin edilen 57.331.54 TL’nın haksız olduğunun ve söz konusu teminat mektuplarının davalı tarafından iade edilmesi gerektiğinin Mahkemeniz de benimsenmesi halinde ve Tazmin Tarihinden itibaren, 57.331.54 TL’lık tazmin bedelinin davacının … Tarafından aleyhine başlatılan İcra Takip dosyasının 28.02.2018 infaz tarihine kadar % 35 faiz ile birlikte hesaplanmasını, hesaplanacak tutarın da davacının ödenmek zorunda kaldığı 89.800.86 TL’den … edilerek gerçek tutarın hesaplanması talebinin de Mahkemece benimsenmesi halinde; tazmin edilen teminat mektupları davacının …’a ödemek zorunda kalınan % 35 temerrüt Faizi ile birlikte 28.02.2018 tarihinde 79.983.08 TL’na ulaşan işbu tutarın dava 11.06.2020 tarihine kadar 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesine uygun olarak % 10 ve değişen oranlarda Ticari temerrüt faizi ile birlikte Talebinin Mahkemenin takdirlerinde olduğu belirtilmiştir.
Davacı vekili 02/12/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın uzamaması adına bilirkişinin hesaplamış olduğu bedeli kabul ettiğini, bu nedenlerle 22.650 TL alacağının haksız fiil başlangıç tarihi olan 28/02/2018 tarihinden başlamak üzere temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi kök ve ek raporu ile tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; SGK tarafından davalının işçisi …’nın 06/01/1999 tarihinde geçirdiği iş kazası neticesinde oluşan maluliyet sebebiyle yapılan ödemeler için ….İş Mahkemesinin… esas sayılı dosyası ile açılan rücu davası neticesinde … 1.İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile yapılan takip için davalının SGK’ya 28.811,06 TL ödeme yaptığı, taraflar arasında 1998/80 nolu ihale dosyası kapsamında 01/07/1998 tarihli sözleşme imzalandığı, davalının yapmış olduğu ödemenin rücuen tahsili için davacıya … 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas, … karar sayılı dosyası ile açtığı davanın kabulüne karar verildiği, kararın onanarak kesinleştiği, davacının 16/01/2017 tarihi itibarı ile oluşan 27.331,54 TL borcuna karşılık davacının vermiş olduğu teminat mektuplarının nakde çevrildiği anlaşılmıştır. Davacı tarafından mektupların nakde dönüştürülmesinin davalı ile … arasında imzalanan 24/07/2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7.4 ve 7.6 maddelerine aykırı olduğu, öncesinde sözlü yada yazılı ihtar yapılmadan mektupların nakde dönüştürüldüğü, yapılan işlemin haksız fiil oluşturduğu gerekçesiyle ıslahla birlikte 22.650 TL’nin davalıdan tahsili talep edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 45. Maddesi ile “Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesinden ve varsa işe ait eksik ve kusurların giderilerek geçici kabulün onaylanmasından ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların yarısının; kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra ise kalanının yükleniciye iade edilmesi için Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişkisizlik belgesi getirmesi zorunludur” hususu hüküm altına alınmıştır.
Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 24/05/2016 tarih 2015/11343 esas, 2016/5614 karar sayılı, 22/03/2016 tarih 2015/6480 esas 2016/3176 karar sayılı ve Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 22/12/2014 tarih 2014/2902 esas 2014/8360 karar sayılı ilamları ile de, taahhüdün sözleşme ve ihale dökümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten ve alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların SGK’dan taahhüt konusu işle ilgili olarak ilişiksiz belgesi ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan vergi kesintilerinin ödendiğinin belgelendiği saptandıktan sonra yükleniciye iade edileceği belirtilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun; “Kamu makamlarının ve asıl işverenlerin hak edişlerinden ücreti kesme yükümlülüğü” başlıklı 36. Maddesi, 3. fıkrası “… Müteahhitlerin bu işverenlerdeki her çeşit teminat ve hak edişleri üzerinde yapılacak her türlü devir ve el değiştirme işlemleri veya haciz ve icra takibi bu işte çalışan işçilerin ücret alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder. …” hükmünü, 5. Fıkrası ise “İşverenler, alt işverene iş vermeleri hâlinde, bunların işçilerinin ücretlerinin ödenip ödenmediğini işçinin başvurusu üzerine veya aylık olarak resen kontrol etmekle ve varsa ödenmeyen ücretleri hak edişlerinden keserek işçilerin banka hesabına yatırmakla yükümlüdür.” Hükmünü içermektedir.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu “Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi” başlıklı 13. Madde hükmü 2. Fıkrası “Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.” şeklinde hüküm altına alınmıştır. Bu nedenlerle davacının işçisinin geçirmiş olduğu iş kazası nedeniyle üzerine düşen ödemeyi yapmadığı için davalının verilen teminat mektuplarını nakde dönüştürmesinin hukuka uygun olduğu değerlendirilmekle davacının sübut bulmayan davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 59,30-TL karar harcının peşin+ıslahla alınan 386,55-TL’den mahsubu ile fazla alınan 327,25-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 82,45 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Davalı duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
7-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(11)-(13)- (14) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsiliyle Hazine adına gelir kaydına,
Dair, davacı asilin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 20/12/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza